Πρωταπριλιά: Ημέρα κουκουλοφορίας Να οργανωθούμε λίγο;
http://politikokafeneio.com/Forum/viewtopic.php?p=137319#137319
-ΠΟΤΕ; Τετάρτη, 1η Απριλίου, 18.30 Η μέρα είναι προφανώς συμβολική, βολεύει το ότι είναι Τετάρτη και τα μαγαζιά είναι κλειστά το απόγευμα, άρα μπορεί να έρθει κόσμος (δεν ξεχνάμε βέβαια τους εργαζόμενους σε σούπερ μάρκετ και πολυκαταστήματα). Θα έχει αλλάξει και η ώρα και θα είναι ακόμα μέρα. Κατά τη διάρκεια της μέρας, όπου μπορούμε κυκλοφορούμε "κουκουλωμένοι". -ΠΟΥ; Ψηφίζουμε μέχρι τα μεσάνυχτα του Σαββάτου στο δημοψήφισμα πάνω δεξιά στο μπλογκ. http://imeratiskoukoulas.blogspot.com/ Εδώ να διευκρινίσω ότι το "σε διάφορα μέρη, στο δρόμο για καφέ" είναι μια ιδέα που προτάθηκε και εννοεί ότι δεν θα συγκεντρωθούμε όλοι σε ένα σημείο αλλά σε πολλά διαφορετικά, ανά παρέες, πίνοντας καφέ "κουκουλωμένοι". Έχει το αρνητικό και θετικό ταυτόχρονα της "διασποράς δυνάμεων". Αρνητικό γιατί μπορεί να "χαθούμε" σε μικρές ομάδες, θετικό γιατί θα φτάσει το μήνυμα σε περισσότερα μέρη. ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ, ΟΤΙ ΟΠΟΙΟΙ ΘΕΛΟΥΝ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΡΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΑΠΟ ΕΠΙΘΥΜΗΤΟ ΝΑ ΟΡΓΑΝΩΣΟΥΝ ΤΟ ΙΔΙΟ ΠΡΑΓΜΑ! Το μπλογκ προσφέρεται και για τον δικό τους συντονισμό, εφόσον το επιθυμούν, ας στείλουν ένα e-mail στο antidrasiandsex[papaki]gmail[teleia]com -ΠΩΣ; Με όποιο ευφάνταστο, χαρούμενο, χιουμοριστικό τρόπο σκεφτεί ο καθένας: Πολύχρωμα μαντήλια, αποκριάτικες μάσκες, μάσκες πολιτικών, φούτερ με κουκούλες. Μπορούν όποιοι θέλουν να πάρουν τα συνθήματα και να τα κάνουν πικέτες, flyer, ότι μπορεί ο καθένας. Επίσης είναι αυτονόητο ότι τα συνθήματα που έχουν αναγραφεί εδώ δεν είναι περιοριστικά και μπορεί ο καθένας να κάνει το δικό του. Όποιοι έχουν όρεξη (και αντέχει η τσέπη τους) μπορούν να κάνουν και τα banner μπλουζάκια! -ΤΙ ΑΛΛΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ; -Διαδώστε το μέσω e-mails (καλά, ξέρω ότι το θεωρείτε αυτονόητο), μέσω sms σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, σε φίλους, όπου το θεωρείτε πρόσφορο. -Έχει ανοίξει ένα γκρουπ στο FacebooK, http://www.facebook.com/group.php?gid=64274605839 όσοι έχετε προφίλ μπορείτε να κάνετε join ή αν θέλετε, ανοίξτε και άλλο ένα (δεν ξέρω πόσο λειτουργικό είναι αυτό, δεν έχει Facebook kardia mou). -Να φέρουμε εκτός από τις "κουκούλες" μας και ότι μπορεί να κάνει φασαρία: σφυρίχτρες, ροκάνες, μουσικά όργανα (οκ, αυτά δεν κάνουν φασαρία, αλλά καταλαβαίνετε τι θέλω να πω). -ΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ: Είναι πολύ απλό: ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ, ΒΙΑΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ, ΜΠΑΧΑΛΑ (όπως θέλετε πείτε το). Δεν υπερασπιζόμαστε τις ενέργειες κάποιων "κουκουλοφόρων", υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα μας. Δεν υπερασπιζόμαστε τις φασαρίες και τις καταστροφές, ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΟΜΑΣΤΕ ΤΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΜΑΣ, ΟΤΑΝ ΠΑΝΕ ΝΑ ΜΑΣ ΠΕΙΣΟΥΝ ΟΤΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΥΚΟΥΛΑΣ ΘΑ ΛΥΘΟΥΝ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΑΣ. Μέχρι τώρα: Έχει μπει στο Buzz http://buzz.reality-tape.com/ Έχει μπει λινκ στο γκρουπ του facebook "Είμαι και εγώ κουκουλοφόρος" http://www.facebook.com/group.php?gid=62162267062 Το ανέβασε το tvxs.gr http://www.tvxs.gr/v8135 μαζί με άλλες δύο ανάλογες πρωτοβουλίες τις οποίες και στηρίζουμε. Το έβαλε η Ελευθεροτυπία στο νέο της site http://new.enet.gr/?i=news.el.home&id=29212 Δεκάδες blogs υιοθετούν την πρωτοβουλία «Πρωταπριλιά με κουκούλες» που ξεκίνησε αυθόρμητα πριν από μερικές ημέρες έχοντας ως στόχο «να προκαλέσει μία μαζική και δημόσια αντίδραση στην καταπάτηση κάθε έννοιας δικαιοσύνης και ατομικής ελευθερίας που προωθεί η κυβέρνηση», όπως αναφέρει κείμενο που αναδημοσιεύεται σε πολλές ιστοσελίδες. Τα ιστολόγια που είχαν την πρωτοβουλία της «Ημέρας Κουκουλοφορίας» προσκαλούν τον κόσμο να συμμετάσχει κυκλοφορώντας, όπου είναι εφικτό, με φούτερ, κουκούλες, μαντήλια, μάσκες, κασκόλ ή ότι άλλο φανταστεί ο καθένας που να «αποκρύπτει τα χαρακτηριστικά του», την 1η Απριλίου. «Το απόγευμα, στις 6:30 μαζευόμαστε σε σημείο ή σημεία που θα αποφασίσουμε, με ανάλογα αξεσουάρ», αναφέρουν σε σχετικό κείμενό τους και προσθέτουν: «Με κρυμμένα πρόσωπα, ειρηνικά, χωρίς κόμματα, οργανώσεις ή ότι άλλο, εκφράζουμε τη διαφωνία μας χλευάζοντας τα μέτρα», τονίζοντας: «Δεν είμαστε »κίνημα μπλόγκερς«, είμαστε πολίτες!». Παρόμοια κείμενα δημοσιεύονται σε σχετικά group, στο Facebook και διακινούνται με SMS μέσω κινητών τηλεφώνων. Επίσης, το Σάββατο 4 Απριλίου διοργανώνεται εργαστήρι κατασκευής μάσκας και μασκοφόρα πορεία. Πιο συγκεκριμένα όπως αναφέρεται στο ιστολόγιο imeratiskoukoulas: «ά-γνωστοί... καρναβαλιστές, μοτοσυκλετιστές, κλόουν, σαδομαζοχιστές, σκιέρ, ηθοποιοί, μηχανικοί, ντροπαλοί, δύτες, οξυγονοκολλητές, οδοκαθαριστές, γιατροί-χειρουργοί, ghostbusters, νοσοκόμες, λάτρεις του μακιγιάζ, ντελιβεράδες, χιπ-χόπερς, δικυκλιστές, emo, λάτρεις της ταχύτητας, καπνοδοχοκαθαριστές, δακρυγονοβομβαρδισμένοι, σούπερ ήρωες, κοκκινοσκουφίτσες, πεζοπόροι της βροχής, αστροναύτες, μελισσοκόμοι, συνεσταλμένοι, ninja, απολυμαντές, ντεθάδες, πειρατές, ζαπατίστας, δραπέτες, και καλλιτέχνες... βρήκαμε αυτό που μας ενώνει». Το εργαστήρι θα ξεκινήσει στις 12:00 το μεσημέρι στην πλατεία Θησείου, ενώ στις 14:00 θα πραγματοποιηθεί η μασκοφόρα πορεία. Δείτε τη Σελίδα που ενημερωνόμαστε http://imeratiskoukoulas.blogspot.com/
Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Επειδή κάποια στιγμή οι μύθοι πρέπει να αντικαθίστανται από τα πραγματικά γεγονότα και την Ιστορία ας κάνουμε μια μικρή "ξενάγηση" στα χρόνια αυτά από την Επανάσταση του 1821 μέχρι σήμερα για να δούμε το ρόλο της εκκλησίας σ΄ αυτά.. Η πραγματική ιστορία της ελληνικής επανάστασης του 1821 απέχει αρκετά από την επίσημη εκδοχή της, έτσι τουλάχιστον όπως διαμορφώθηκε με την πλήρη επικράτηση τής ελληνικής αστικής τάξης, την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους και τη διευθέτηση του ζητήματος του “ξένου προστάτη” για το νεότευκτο κράτος.
ΒΗΧΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Ο Θούριος του Ρήγα Φερραίου Βελεστινλή - Νίκος Ξυλούρης
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6413
Από τη μια υπάρχουν τα σχολικά βιβλία και οι τόμοι των επίσημων εκφραστών της αστικής αντίληψης για το ζήτημα, που παρουσιάζουν (πλήρως διαστρεβλωμένο) τον εθνικό χαρακτήρα του “εικοσιένα” αποσιωπώντας ή υποτιμώντας το κοινωνικό και ταξικό του περιεχόμενο. Ακόμα και για πασίγνωστα γεγονότα, όπως η εμφύλια σύγκρουση σχεδόν αμέσως μετά το ξέσπασμα της επανάστασης, η επίσημη εκδοχή καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να περιορίσει τη σημασία τους και να τα παρουσιάσει ως μια θλιβερή παρένθεση στη “μεγαλειώδη” πορεία της “εθνικής παλιγγενεσίας”.
Από την άλλη, υπάρχει μια πλούσια ιστοριογραφία απομνημονευμάτων λαϊκών αγωνιστών (Κολοκοτρώνη, Περραιβού κ.ά.), τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, η “Ελληνική Νομαρχία”, μελέτες του Κορδάτου και του Βαλέτα, τα καυστικά κείμενα του Γιάννη Σκαρίμπα, αλλά και ξένων ιστορικών, όπως του Φίνλεϊ, που προσεγγίζουν την πραγματική διάσταση του ζητήματος και προβάλλουν, πέρα από τον εθνικοαπελευθερωτικό (που έτσι κι αλλιώς υπήρχε) και τον ταξικό-κοινωνικό χαρακτήρα της επανάστασης. Στα κείμενα αυτά μπορούμε να δούμε τον αντιδραστικό ρόλο της Εκκλησίας και των κοτζαμπάσηδων, την υπονόμευση του αγώνα από μερίδα της ελληνικής αστικής τάξης που έφτασε μέχρι και την ανοιχτή προδοσία, αλλά και τον ηρωικό αγώνα απλών λαϊκών αγωνιστών που κατάφεραν εμπνευσμένοι από την πρόσφατη γαλλική επανάσταση, σε πολλές περιπτώσεις, να κυριαρχήσουν (σε τοπικό επίπεδο) και να θέσουν (έστω και πρόωρα) ζήτημα λαϊκής εξουσίας.
Για να πάρουμε μια μικρή "γεύση" του πόσο "προοδευτικός" ήταν ο ρόλος της εκκλησίας όλα αυτά τα χρόνια ας θυμήσουμε στην ηγεσία της εκκλησίας ότι ακόμα και ο Σπύρος Τρικούπης το 1875 στην Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως έγραψε τα εξείς: "Ψευδής είναι η Εν Ελλάδι επικρατούσα ιδέα ότι εν τη Μονή της Αγίας Λαύρας ανυψώθη κατά πρώτον η σημαία της Επαναστάσεως". Κι επειδή κάποια στιγμή οι μύθοι πρέπει να αντικαθίστανται από τα πραγματικά γεγονότα και την Ιστορία ας κάνουμε μια μικρή "ξενάγηση" στα χρόνια αυτά από την Επανάσταση του 1821 μέχρι σήμερα για να δούμε το ρόλο της εκκλησίας σ΄ αυτά…
Ο απόηχος της Γαλλικής Επανάστασης το 1789 με τα μυνήματα περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ρουσώ, Βολταίρος), Ορθολογισμού (Καρτέσιος) και Αθεϊας (Εγκυκλοπαιδιστές), αγγίζει το πρόβλημα της κατεχόμενης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία Ελλάδας, και διαμορφώνει νέα κοινωνικοπολιτικά κριτήρια στον υπάρχοντα, εντός και εκτός συνόρων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ελληνισμό. Μέσα στα επόμενα τριάντα χρόνια μεθοδεύεται η ιδέα της Απελευθέρωσης και της Επανάστασης.
Το σκιερό, όμως, ιερατικό μέγαρο απέτρεπε την εισροή του ανατέλλοντος δυτικού Διαφωτισμού και μεθόδευε την ασιατική αγραμματοσύνη, διακινώντας τη στατική και νοσηρή θεώρηση ότι πέραν της τυφλής υποταγής, καμία άλλη αρετή δεν είναι απαραίτητη για έναν καλό χριστιανό. Νοοτροπία και καθεστώς που εξυπηρετούσε απόλυτα τους Οθωμανούς, που δε θέλανε ανταρσίες στην αυτοκρατορία τους, ενώ παράλληλα κι η εκκλησία απολάμβανε στο ακέραιο όλα τα συμφωνημένα προνόμια.
Έτσι, λοιπόν, όταν ξεκίνησε η Επανάσταση του 1821 η εκκλησία μέσω του Πατριαρχείου ΤΗΝ ΑΦΟΡIΣΕ όπως αφόρισε και τους επαναστάτες, το Ρήγα Φεραίο, αλλά και τον Υψηλάντη. Νάτη λοιπόν η επαίσχυντη απόφαση Αφορισμού: "... Εκείνους δε τους ασεβείς πρωταιτίους και απονενοημένους φυγάδας και αποστάτας ολεθρίους να τους μισείτε και να τους αποστρέφεστε και διανοία και λόγω, καθότι και η εκκλησία τους έχει μεμισημένους, και επισωρεύει κατ΄ αυτών τας παλαμναιοτάτας και φρικωδεστάτας αράς: ως μέλη σεσηπότα, τους έχει αποκεκομμένους της καθαράς και υγιαινούσης χριστιανικής ολομελείας. Ως παραβάται δε των Θείων νόμων και κανονικών διατάξεων... ΑΦΟΡΙΣΜΕΝΟΙ υπάρχειεν και κατηραμένοι και αυγχώρητοι και μετά θάνατον (...)".
Ο αφορισμός, εκτός από την υπογραφή του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, φέρει την υπογραφή του μητροπολίτη Ιεροσολύμων, καθώς και, μεταξύ άλλων, των μητροπολιτών Καισαρείας, Νικομήδειας, Δέρκων, Ανδριανουπόλεως, Βιζύης κλπ., κλπ. Έτσι λοιπόν να πούμε ότι όταν το Γενάρη του 1821 ο Παπαφλέσσας έφθασε στη Βοστίτσα (Αίγιο) για να ξεσηκώσει τους προκρίτους και τους αρχιερείς ενανίων των τούρκων κατακτητών, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός τον αποκάλεσε "εξωλέστατον" και "απατεώνα"! Ο ίδιος ο Παλαιών Πατρών Γερμανός στις πρώτες σελίδες των απομνημονευμάτων του - που διάβασα ο ίδιος με τα μάτια μου - ομολογεί ότι όταν ξεκίνησε ο ξεσηκωμός δεν ήταν στην Αγία Λαύρα, ούτε ύψωσε εκεί λάβαρα, όπως του "καταλογίζουν" μεταγενέστεροι και σημερινοί θαυμαστές του. Ο Παπαφλέσσας πάντως συνέχισε μετά τη Βοστίτσα το απελευθερωτικό του έργο ως το... Μανιάκι, μολονότι κεκοσμημένος με επίθετα όπως "απατεών" και "εξωλέστατος" από τον αρχιεπίσκοπο αλάβαρον...
Πολλά έχουν γραφτεί - και περισσότερα έχουν λεχθεί από τους άμβωνες - για το ρόλο του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης και της ηγεσίας του κλήρου όχι μόνο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αλλά και κατά την ίδια την Επανάσταση του 1821. Διάφοροι είναι οι «μύθοι» που έχουν καλλιεργηθεί στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, οι οποίοι και έχουν συντηρηθεί μέχρι τις μέρες μας, αλλά και - ακόμη χειρότερα - έχουν γίνει και επίσημη Ιστορία της χώρας μας με τη μεταφορά τους στα σχολικά βιβλία. «Μύθοι» που αποσκοπούν στην απόκρυψη του πραγματικού ρόλου της ηγεσίας του κλήρου εκείνης της εποχής, αλλά - κυριότερα - στην απόκρυψη του λαϊκού παράγοντα και της ταξικής φύσης της ίδιας της Επανάστασης του 1821.
Ο Ριζοσπάστης είχε γράψει ένα πολύ καλό άρθρο για το ρόλο της Εκκλησίας στην Επανάσταση του 1821.
Ο «Ρ» έγραφε στις 25/3/2005: «… ακριβώς με αυτά τα γεγονότα και, όπως αποδεικνύει η ιστορική έρευνα, το Πατριαρχείο, όχι μόνο δεν ...«ευλόγησε» την Επανάσταση, αλλά αντιθέτως προχώρησε ακόμη και στον αφορισμό των ηγετών της. Ο ανώτερος κλήρος, όχι μόνο δεν ύψωσε το λάβαρο, αλλά αντιθέτως με επιστολές του ίδιου του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄, φρόντισε να καταδικάσει ως... διαβολική πράξη την όποια προσπάθεια ξεσηκωμού του λαού και να αφορίσει τους ηγέτες της. Και στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η ηγεσία του κλήρου το μόνο που κοίταξε να υπηρετήσει ήταν τα δικά του συμφέροντα.
Ο ανώτερος κλήρος στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας είχε τεράστια εξουσία, κοσμική και πνευματική, χάρη στις ίδιες τις διατάξεις των Σουλτάνων. Χαρακτηριστικά είναι τα όσα μας πληροφορεί ο Γ. Κορδάτος στο έργο του «Η Κοινωνική Σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821»: «Κατά το καθιερωθέν νέον καθεστώς εις την εσκλαβωθείσαν Βαλκανικήν ο Πατριάρχης ήτο ο ανώτατος άρχων των ραγιάδων, ο απόλυτος ρυθμιστής των εκκλησιαστικών και θρησκευτικών ζητημάτων, με δικαιώματα μάλιστα δικαστικά εις περιπτώσεις αφορώσας το ιδιωτικόν δίκαιον. Ετσι - συνεχίζει ο Γ. Κορδάτος - ο ανώτερος κλήρος απέκτησεν εξουσίαν μεγαλυτέραν από εκείνην που είχε πρωτήτερα εις τον καιρόν της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας».
Ο Π. Πιπινέλης, πρώην πρεσβευτής και «υπουργός» Εξωτερικών της χούντας, γράφει στο έργο του «Πολιτική Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως» (Παρίσι 1928) ότι «το τμήμα τούτο του κλήρου (σ.σ.: αναφέρεται στον αρχιερατικό κλήρο και το Πατριαρχείο) έζη υπό συνθήκας πολιτικά τοιαύτας, ώστε να μη δύναται να ακολουθήση την ζωήν του Εθνους» και παρακάτω εκτιμά ότι έγινε «ξένος προς το πενθούν και πάσχον έθνος», ενώ ήταν «πολιτικώς ραδιούργος και διπλωματικός εις την Κωνσταντινούπολιν διά να παρακολουθή τας απαιτήσεις της διεθνούς πολιτικής, ήτις επαίζετο γύρω από το Πατριαρχείον»!
Ετσι, δεν είναι τυχαίο ότι «η άνοδος στον Πατριαρχικό θρόνο είναι ζήτημα συναλλαγής και ανηθίκων μέσων», όπως μας πληροφορεί ο Γ. Καρανικόλας στο έργο του «Ρασοφόροι - Συμμορία του Εθνους». Στο ίδιο έργο αναφέρει: «Η δράση του Πατριαρχείου και των δεσποτάδων στον 16ον και 17ον αιώνα αποτελεί στίγμα και μεγίστη εθνική συμφορά. Ετσι από το 1453 έως το 1821, σε 368 χρόνια, έχουμε 136 Πατριάρχες, δηλαδή λιγώτερο από 3 χρόνια για τον καθένα...»!
Κλείνοντας τη σύντομη αναφορά μας στο ρόλο του Πατριαρχείου και του ανώτερου κλήρου τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, θα αναφέρουμε ένα ενδεικτικό απόσπασμα από το έργο του Γ. Κορδάτου «Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας» (τόμος 9): «Τόσο οι καλόγεροι που τότε είχαν μεγάλη δύναμη, όσο και η μεγάλη πλειοψηφία από τους Μητροπολίτες, είχαν συμφέρο να είναι τυφλά όργανα του Σουλτάνου, αφού τους άφηνε, όπως και πρώτα, να έχουν προνομιακή θέση μέσα σε κάθε πόλη και χωριό, να νέμουνται τις εκκλησιαστικές μοναστηριακές περιουσίες και να έχουν και δικαιώματα που δεν τα είχαν πρώτα».
Ο ρόλος του Πατριαρχείου στην Επανάσταση
«Εχουν γραφεί πάρα πολλά για να μας πείσουν ότι στον Ιερό Αγώνα του Εικοσιένα οι ραγιάδες ξεσηκώθηκαν με την προτροπή και τις ευλογίες των πατριαρχών και των δεσποτάδων. Μεγαλύτερο ψέμα και ιστορική διαστρέβλωση απ' αυτό δεν υπάρχει και δεν μπορούσε να γίνει». Τα παραπάνω τα γράφει ο Γ. Καρανικόλας στο έργο του «Ρασοφόροι - Συμμορία του Εθνους», όπου μας πληροφορεί ότι η ηγεσία του κλήρου και το Πατριαρχείο και ο ίδιος ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄, όχι μόνον δε βοήθησαν στην υπόθεση της Επανάστασης, αλλά έφτασαν στο ακριβώς αντίθετο σημείο: Να αφορίσουν τους Επαναστάτες.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά: Αμέσως μετά τη σύλληψη και την εκτέλεση του Ρήγα Φερραίου, το Πατριαρχείο, κατόπιν εντολής του ίδιου του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄, εκδίδει ένα φυλλάδιο με τίτλο «Πατρική Διδασκαλία», το οποίο αρχικά κυκλοφορεί στην Πόλη, αλλά στη συνέχεια σε όλη τη Βαλκανική και το εξωτερικό. Σαν πρόλογο του φυλλαδίου, η έκδοση έχει ποίημα που το συνέταξε ο Πρωτοψάλτης Ιακωβάκης και ήταν κάτι σαν «απάντηση» στο «Θούριο» του Ρήγα. Ανάμεσα στα άλλα αναφέρει: «Από την πρώτην του αρχήν ο κόσμος υπετάχθη / εις ένα πρώτον αρχηγόν, και έτζι εβαστάχθη. / Το κάθε γένος έλαβε τον εξουσιαστήν του, / και υπεκλίθη εις αυτόν μ' άκραν υποταγήν του, / διά να φύγη τα πολλά εκ της μοναρχίας / συμβαίνοντα ολέθρια ή και πολυαρχίας» (!) και παρακάτω λέει: «Οι ναύται υποτάσσονται σ' ένα καραβοκύρην, / και όλοι οι οικιακοί εις ένα οικοκύρην»! Με αυτό τον τρόπο η ηγεσία του κλήρου κάνει σαφές ότι είναι αντίθετη σε κάθε ενέργεια διατάραξης της καθεστηκυΐας τάξης.
Και έτσι έγινε. Με την κήρυξη της Επανάστασης στη Μολδοβλαχία στις αρχές Μάρτη του 1821 από τον Υψηλάντη, ο Σουλτάνος αντέδρασε έντονα και κάλεσε τους πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής (Αγγλία, Γαλλία, Αυστρία και Ρωσία) στο παλάτι. Μόλις αντιλήφθηκε ότι καμιά από τις Δυνάμεις δεν είχαν ανάμειξη στο κίνημα, «πήρε απόφαση να δώσει αμνηστία στους επαναστάτες της Μολδοβλαχίας αν δήλωναν υποταγή εξαιρώντας μόνο τον Υψηλάντη και τον Μ. Σούτσο» (Γ. Κορδάτος, στο ίδιο). Απόφαση που δέχθηκαν με ιδιαίτερη χαρά οι μεγάλοι Φαναριώτες και ο Πατριάρχης Γρηγόριος, ο οποίος κάλεσε σε κοινή σύσκεψη για το θέμα τους Φαναριώτες δραγουμάνους της Πύλης και του στόλου, του παρεπιδημούντες Πατριάρχες και αρχιερείς, την Ιερά Σύνοδο, καθώς και τους Ελληνες μεγαλέμπορους, μεγαλοβιοτέχνες και προϊσταμένους των συντεχνιών για να πάρουν αποφάσεις. Στη σύσκεψη ήταν παρών και αντιπρόσωπος της Πύλης, ο οποίος και διάβασε το φιρμάνι του Σουλτάνου (Γ. Κορδάτος, στο ίδιο).
Οι αποφάσεις της σύσκεψης ήταν ενδεικτικές. Δήλωσαν στο Σουλτάνο ότι: α) Το γένος δεν έχει γνώση για την ύπαρξη επαναστατικής Εταιρίας, β) αποδοκιμάζουν το κίνημα του Υψηλάντη και γ) είναι πρόθυμοι να συντρέξουν και ενισχύσουν την κραταιά βασιλεία για την καταστολή τέτοιων ολέθριων κινημάτων. Επίσης πήραν την απόφαση να αφορίσουν τον Υψηλάντη και τον Μ. Σούτσο και όχι μόνο να διαβαστεί ο αφορισμός στις εκκλησίες, αλλά και να ειδοποιηθούν με χωριστή πατριαρχική εγκύκλιο οι Δεσποτάδες στις επαρχίες ότι το κίνημα του Υψηλάντη είναι ολέθριο και αντιχριστιανικό (Γ. Κορδάτος).
Αλλά ο Γρηγόριος και οι υπόλοιποι δεσποτάδες δε σταμάτησαν εκεί. Εβγαλαν τρεις επιστολές, στις οποίες όχι μόνο καταδικάζουν τους δύο ηγέτες της Φιλικής Εταιρίας, αλλά ισχυρίστηκε ότι οι επί γης εξουσίες είναι θεόπεμπτες, σταλμένες από το θεό, κατά συνέπεια όποιος οργανώνει ανταρσία εναντίον τους διαπράττει μέγιστο αμάρτημα και είναι σα να κινείται εναντίον του θεού!
Θα μπορούσε, βέβαια, κάποιος να πει ότι ο Πατριάρχης ήταν «στο στόμα του λύκου» και γι' αυτό το λόγο έβγαλαν αυτές τις εγκυκλίους. Η απάντηση σε αυτό το «επιχείρημα» έρχεται από τον Γ. Κορδάτο: «Οι πραγματικοί πατριώτες που έχουν μεγάλα ηγετικά πόστα, θυσιάζονται σε τέτοιες στιγμές».
Τότε, για ποιο λόγο στις 10 Απρίλη του 1821 (Πάσχα) απαγχονίστηκε με διαταγή του Σουλτάνου ο Γρηγόριος Ε΄; Οπως μας πληροφορεί ο Γ. Κορδάτος, η ενέργεια αυτή ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο των υπόγειων μαχών που δίνονταν μεταξύ Δεσποτάδων και Μητροπολιτών, που επωφθαλμιούσαν τον Πατριαρχικό θρόνο. Γράφει ο Γ. Κορδάτος: «Αν και ο Πατριάρχης Γρηγόριος αφόρισε τον Υψηλάντη και τους επαναστάτες και έστειλε εξάρχους στις επαρχίες με τους αφορισμούς και πανταχούσες σ' όλους τους Μητροπολίτες, προστάζοντας να διαβαστούν οι αφορισμοί, έπαψε να έχει την εμπιστοσύνη της τουρκικής κυβέρνησης γιατί βρέθηκαν Δεσποτάδες να τον συκοφαντήσουν ότι ήταν αρχηγός της Φιλικής Εταιρίας, άρα αρχισυνωμότης. Εκείνος που κατηγόρησε και συκοφάντησε τον Γρηγόριο ήταν ο Μητροπολίτης Πισίδας Ευγένιος».
Ο τελευταίος αγορεύτηκε ως νέος Πατριάρχης καθ' υπόδειξη του Σουλτάνου...
Ποιος ύψωσε το λάβαρο;
Ένας από τους μεγαλύτερους «μύθους», που έχει μείνει «ανεξίτηλος» στο πέρασμα των χρόνων είναι ότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός «ύψωσε το λάβαρο της Επανάστασης». Ωστόσο, όλοι οι ιστορικοί μελετητές και αναλυτές - ακόμη και οι αστοί - συνηγορούν πως κάτι τέτοιο είναι απόλυτα ανακριβές. Και όλοι καταμαρτυρούν πως ο Π. Π. Γερμανός όχι μόνο δεν κήρυξε την Επανάσταση, αλλά, αντιθέτως, «σύρθηκε σε αυτή», κάτω από την πίεση του ίδιου του λαού, αλλά και των ίδιων των γεγονότων.
Οι ηγέτες της Φιλικής Εταιρίας έστειλαν στο Μοριά, για να κάνει τον εκεί λαό κοινωνό της Επανάστασης, τον Παπαφλέσσα, ένα από τα πλέον ενεργητικά μέλη της ίδιας της Εταιρίας και ιερωμένο. Η επιλογή του, όπως μας πληροφορεί ο Γ. Κορδάτος στην «Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας» (τόμος 10), έγινε για δύο λόγους: «Πρώτα ήταν κληρικός και το ράσο έκρυβε εκείνον τον καιρό πολλά, άνοιγε τις πόρτες των φτωχών και πλουσίων και δεν έδινε υποψίες στους Τούρκους. Δεύτερο ο Παπαφλέσσας είχε πολλά προσόντα. Είχε καλή μόρφωση, δεν ήταν Ιησουίτης, η γλώσσα του έκοβε και ήταν ατρόμητος».
Από την άλλη, ο Δεσπότης Π. Π. Γερμανός δεν ήταν καν έμπιστος της Εταιρίας, αν και μέλος της, αφού σύμφωνα πάλι με τον Κορδάτο (στο ίδιο) «ο Γερμανός μυήθηκε από τον απόστολο της Φιλικής Εταιρίας Αν. Πελοπίδα. Αν και ο Πελοπίδας είχε αυστηρή διαταγή να μην πλησιάσει τον Γερμανό γιατί θεωρούντανε ύποπτος, αυτός παράκουσε, πήγε και τον αντάμωσε και λέγοντάς του πολλά ψέματα, πως τάχα ήταν ο τσάρος, ο Καποδίστριας και άλλοι πίσω από την Εταιρία, τον κατάφερε να γίνει μέλος. Ο Πελοπίδας παράκουσε γιατί ο Γερμανός είχε μεγάλο κύρος όχι μόνο στην Αχαΐα, αλλά και σ' όλη την Πελοπόννησο».
Το Γενάρη του '21 ο Παπαφλέσσας φτάνει στην Πελοπόννησο. «Οι τρανοί προεστοί και ο Δεσπότης Παλαιών Πατρών Γερμανός, που ήταν από καιρό μυημένος στην Εταιρία, άμα έμαθαν τον ερχομό του Παπαφλέσσα δεν ήξεραν τι να κάνουν. Επεσαν λοιπόν του πεθαμού» (Γ. Κορδάτος, στο ίδιο). Λίγες μέρες αργότερα στη Βοστίτζα (Αίγιο) έγινε μια συνάντηση μεταξύ των προυχόντων, του Π. Π. Γερμανού και του Παπαφλέσσα, όπου για μια ακόμη φορά φαίνεται ο αντιδραστικός ρόλος του Δεσπότη. Εκεί ο Φλέσσας τους ενημερώνει πως όλα είναι έτοιμα για να αρχίσει η Επανάσταση. Προύχοντες και Γερμανός αντιδρούν. Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής («Απομνημονεύματα Φωτάκου», «Απομνημονεύματα Γερμανού», Φραντζή «Επίτομ. Ιστορία Αναγεν. Ελλάδος» κλπ.), εκτυλίχτηκε διάλογος στον οποίο ο Γερμανός αποκαλεί τον Παπαφλέσσα απατεώνα, εξωλέστατο και μιαρό.
Και ο Γ. Καρανικόλας στο έργο «Ρασοφόροι», αφού παίρνει υπόψη τα παραπάνω ιστορικά γεγονότα, καταλήγει: «Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός δεν κήρυξε την Επανάσταση. Σύρθηκε στην Επανάσταση, γιατί δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς, φοβούμενος μη χάσει το κεφάλι του».
Αντίστοιχη είναι και η θέση που διατυπώνει ο Β. Κρεμμυδάς, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής των «Αρχείων Πρωθυπουργού», ο οποίος με άρθρο στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» (22.3.2005) σημειώνει: «Η σημερινή ηγεσία της Εκκλησίας δεν επιμένει να αναδείξει πρωτεύοντα ρόλο τής πριν από σχεδόν διακόσια χρόνια προκατόχου της, πολύ περισσότερο που ο μόνος με πρωταγωνιστικό ρόλο ιερωμένος παραήταν επαναστάτης». Και συνεχίζει: «Επρεπε λοιπόν να εξαφανιστεί από την κατά την Εκκλησία εθνική Ιστορία ο Παπαφλέσσας και να εφευρεθεί ρόλος που τη βόλευε. Προκειμένου να συνδεθεί η Εκκλησία με το Εθνος κατασκευάστηκε ένας από τους πιο ανθεκτικούς ιστορικούς μύθους: Ο επίσκοπος Π. Πατρών Γερμανός ύψωσε το λάβαρο-σημαία της Επανάστασης στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, κήρυξε δηλαδή την ελευθερία του Εθνους, την κήρυξε η Εκκλησία».
Ο ίδιος φέρνει στο φως της δημοσιότητας «ένα άγνωστο έως τώρα τεκμήριο», το οποίο «δείχνει καθαρά πώς κατασκευάστηκαν οι ιστορικοί μύθοι από την Εκκλησία». Και συνεχίζει: «Τον Μάιο του 1889 ένας πρωτοσύγκελος βεβαίωσε ότι ο Π. Π. Γερμανών ευλόγησε τα όπλα, ύψωσε τη σημαία και "ανεκήρυξε την ανεξαρτησίαν της πατρίδος". Ο εν λόγω πρωτοσύγκελος - αναφέρει παρακάτω - είχε γεννηθεί το 1797, ήταν δηλαδή το 1821 24 ετών, το 1889 όμως ήταν 92 ετών. Εχουμε λοιπόν, κάποιον, ο οποίος σε ηλικία 92 ετών θυμόταν με απίστευτες λεπτομέρειες - και βεβαίωνε επισήμως - γεγονότα που απείχαν 68 χρόνια!».
Αν σε όλα αυτά, προσθέσουμε και το πλέον αδιάσειστο στοιχείο ότι η Επανάσταση ξεκίνησε πολύ νωρίτερα - ήδη στις 23 Μαρτίου η Καλαμάτα ήταν ελεύθερη «από τα ένοπλα τμήματα των Μανιατών με τον Πετρόμπεη, Αναγνωσταρά, Κολοκοτρώνη, Παπαφλέσσα» (Γ. Καρανικόλα, στο ίδιο) - αντιλαμβανόμαστε πως το λάβαρο της Επανάστασης είχε υψωθεί πολύ νωρίτερα και όχι, φυσικά, από τον Π. Π. Γερμανό...
Αυτά συνέβησαν τότε. Αλλά και αργότερα η εκκλησία - για να έρθουμε σε ποιο κοντινά μας χρόνια - αναθεμάτισε και το Βενιζέλο και συμμετείχε ενεργά στη δικτατορία του Μεταξά... Ας δούμε όμως τι συνέβη τον καιρό της Γερμανικής κατοχής στη χώρα μας. Κατ΄ αρχάς ο ίδιος ο αρχιεπίσκοπος της εποχής, ο Δαμασκηνός, ανέβηκε στο θρόνο του λόγω της εκλεκτικής του σχέσης με την κατοχική "κυβέρνηση" του Τσολάκογλου. Μάλιστα σε επιστολή του προς τον Τσολάκογλου (και αφού είχε με τη βοήθεια του τελευταίου καταλάβει την Αρχιεπισκοπή) ο Δαμασκηνός χαρακτήριζε τη συνθηκολόγηση με τους κατακτητές σαν "μέτρον ανάγκης"...
Στα χρόνια του εμφυλίου, αλλά και κατοπινά, η εκκλησία δηλώνει πάντα πίστη στας "εθνικάς" δυνάμεις της πολιτικής ζωής του τόπου και επομένως οι εγκύκλιοι της Ιεράς Συνόδου που καταδικάζουν τον απελευθερωτικό αγώνα και τους αριστερούς, είναι στην ημερήσια διάταξη. Δεν είναι τυχαίο ότι αρκετά χρόνια αργότερα, το 1984, το ένα τρίτο των μελών της Ιεράς Συνόδου είχε προϋπηρεσία στο στρατό κατά την περίοδο του Εμφυλίου! Ορισμένοι μάλιστα από τους αρχιμανδρίτες εκείνης της εποχής, που αργότερα έγιναν ισχυροί μητροπολίτες, εκτός των άλλων υπηρέτησαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Μακρόνησο.
Η επίσημη εκκλησία υπήρξε, όμως, ανέκαθεν και κήρυκας του σκοταδισμού και στον τομέα της σκέψης, πολύ δε περισσότερο της δράσης, όσον αφορά την κατοχύρωση προοδευτικών μέτρων στο χώρο της εκπαίδευσης (άλλωστε οι μαθητές το 1999 ήταν οι τελευταίοι που έμαθαν τι σημαίνει να "αποκηρύσσει" τον αγώνα τους η εκκλησία, όπως συνέβη με τις δηλώσεις του κυρίου Χριστόδουλου). Έτσι πνευματικοί άνθρωποι της χώρας μας βρέθηκαν κατά καιρούς στο στόχαστρο της εκκλησίας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση με τους "μαλλιαρούς"-δημοτικιστές. Τότε με παρέμβαση της Ιεράς Συνόδου τον Ιούλη του 1925 για να αντιμετωπιστούν οι "άθεοι" δημοτικιστές το κράτος απομακρύνει το Γενάρη του 1926 από τις θέσεις τους τούς "επικίνδυνους" για την πνευματική υγεία των παιδιών μας τους εκπαιδευτικούς Γληνό, Ιορδανίδη, Δελμούζο, Ρόζα Ιμβριώτη, Παπαμαύρο και Κώστα Βάρναλη. Επιπλέον το κράτος καταργεί και την Παιδαγωγική Ακαδημία.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1954, στο στόχαστρο της Ιεράς Συνόδου μπαίνει και ο Καζαντζάκης. Τα έργα του "Καπετάν Μιχάλης" και "Ο τελευταίος Πειρασμός" προκαλούν τη μήνιν του ιερατείου. Η Ιερά Σύνοδος ζητά από το Πατριαρχείο να αφορίσει τα βιβλία, αλλά ο σάλος που προκαλείται αποσοβεί μια τέτοια εξέλιξη. Είναι προφανές ότι το νήμα που συνδέει εκείνους που αφόρισαν το Λασκαράτο, που κυνήγησαν το Γληνό, το Βάρναλη και τον Καζαντζάκη, είναι το ίδιο νήμα που ένωσε τον Χριστόδουλο με τους αφρίζοντες "χριστιανούς" της "λαοσύναξης" της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας...
ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ
Το ρόλο που έπαιξε η εκκλησία στην περίοδο της χούντας του "Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών" τον γνωρίζουν άπαντες. Ο Μητροπολίτης Κυθήρων Μελέτιος μας έδωσε τότε μια σαφή εικόνα της στάσης της εκκλησίας απέναντι στο δικτατορικό καθεστώς: "Οι αγώνες ημών υπήρξαν μακροί, σταθεροί και πιστοί. Εδικαιώθημεν! Ηλθεν η Επανάστασης της 21ης Απριλίου 1967, ως από μηχανής Θεός. Επεζητούμεν μίαν τοιαύτην μεταβολήν. Ηπλωσεν ο Θεός την χείρα του. Εφθασεν αληθώς Σωτήρ εις την κατάλληλον στιγμήν"! Ποιος δεν θυμάται τον πνευματικό πατέρα του μακαριστού Χριστόδουλου (όταν διάβαζε και δεν πρόσεξε ότι είχαμε χούντα), τον Ιερώνυμο και τα πάρε δώσε με τους πραξικοπηματίες; Όμως ο ίδιος ο Χριστόδουλος την περίοδο εκείνη αρθρογραφούσε στον "Ελεύθερο Κόσμο" του Κωνσταντόπουλου, τη γνωστή φασιστική φυλλάδα και υπήρξε μέλος της "Ζωής" ενός παραθρησκευτικού σωματείου που στέλεχός της ήταν ο Ιερώνυμος, ο πρωθιερέας της Φρειδερίκης και εκλεκτός της χούντας των συνταγματαρχών. Φίλος και "εν Θεώ αδελφός" ο Χριστόδουλος τότε και με τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, Παρασκευόπουλο που "άφησε εποχή" με την περίφημη προσφώνησή του στη Δέσποινα Παπαδοπούλου, τη γυναίκα του δικτάτορα, που την παρομοίαζε με την... Παναγία!
ΥΓ: Το κείμενο του αφορισμού των Αλεξάνδρου Υψηλάντη και Μιχαήλ Σούτσου υπεγράφη από τον Γρηγόριο τον Ε'' και τους άλλους "αγίους" ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ώστε να προκαλεί πραγματική φρίκη.
{Γρηγόριος ελέω Θεού αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, νέας Ρώμης και Oικουμενικός Πατριάρχης.
Οι τω καθ'' ημάς αγιωτάτω, πατριαρχικώ, αποστολικώ και οικουμενικώ θρόνω υποκείμενοι ιερώτατοι μητροπολίται και υπέρτιμοι και θεοφιλέστατοι αρχιεπίσκοποι τε και επίσκοποι, εν αγίω Πνεύματι αγαπητοί αδελφοί και συλλειτουργοί, και εντιμότατοι κληρικοί της καθ'' ημάς του Χριστού μεγάλης εκκλησίας και εκάστης επαρχίας ευλαβέστατοι ιερείς και οσιότατοι ιερομόναχοι, οι ψάλλοντες εν ταις εκκλησίαις της Πόλεως, του Γαλατά και όλου του Καταστένου και απανταχού, και λοιποί απαξάπαντες ευλογημένοι Χριστιανοί, τέκνα εν Κυρίω ημών αγαπητά, χάρις είη υμήν και ειρήνη παρά Θεού, παρ'' ημών δε ευχή, ευλογία και συγχώρεσις.
Η πρώτη βάσις της ηθικής, ότι είναι η προς τους ευεργετούντας ευγνωμοσύνη είναι ηλίου λαμπρότερον και όστις ευεργετούμενος αχαριστεί είναι ο κάκιστος των ανθρώπων. Αυτήν την κακίαν βλέπομεν πολλαχού στηλιτευομένην και παρά των ιερών γραφών και παρ'' αυτού του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού ασυγχώρητον, καθώς έχομεν το παράδειγμα του Ιούδα. Όταν δε η αχαριστία ήναι συνωδευμένη και με πνεύμα κακοποιόν και αποστατικόν εναντίον την κοινής ημών ευεργέτιδος και τροφού, κραταιάς και αηττήτου βασιλείας, τότε εμφαίνει και τρόπον αντίθεον, επειδή ουκ έστι, φησί, βασιλεία και εξουσία ειμή υπό Θεού τεταγμένη'' όθεν και πας ο αντιττατόμενος αυτή τήθεόθεν εφ'' ημάς τεταγμένη κραταιά βασιλεία, τη του Θεού διαταγή ανθέστηκε.
Και τα δύο ταύτα ουσιώδη και βάσιμα ηθικά και θρησκευτικά χρέη κατεπάτησαν με απαραδειγμάτιστον θρασύτατα και αλαζονείαν ο, τε προδιορισθείς της Μολδαυίας ηγεμών ως μηώφειλε, Μιχαήλ, και ο του γνωστού αγνώμονος και φυγάδος Υψηλάντου αγνώμων υιός Αλέξανδρος Υψηλάντης. Εις όλους τους ομογενείς μας είναι γνωστά τα άπειρα ελέη, όσα η αένναος της εφ'' ημάς τεταγμένης κραταίας βασιλείας πηγή εξέχεεν εις τον κακόβουλον αυτόν Μιχαήλ'' από μικρού και ευτελούς τον ανύψωσεν εις βαθμούς και μεγαλεία'' από αδόξου και ασήμου τον προήγαγεν εις δόξας και τιμάς'' τον επλούτισε, τον περιέθαλψε, τέλος πάντων τον ετίμησε και με τον λαμπρότατον της ηγεμονίας αυτής θρόνον και τον κατέστησεν άρχοντα λαών.
Αυτός όμως, φύσει κακόβουλος ων, εφάνη τέρας έμψυχον αχαριστίας και συνεφώνησε μετά του Αλεξάνδρου Υψηλάντου, υιού του δραπέτου και φυγάδος εκείνου Υψηλάντου, όστις παραλαβών μερικούς ομοίους του βοηθούς ετόλμησε να έλθη αίφνης εις την Μολδαυίαν, και αμφότεροι απονενοημένοι επίσης, αλαζόνες και δοξομανείς, ή μάλλον ειπείν, ματαιόφρονες, εκήρυξαν του γένους ελευθερίαν και με την φωνήν αυτήν εφείλκυσαν πολλούς των εκεί κακοήθεις και ανοήτους, διασπείραντες και αποστόλους εις διάφορα μέρη δια να εξαπατήσωσι και να εφελκύσωσιν εις τον ίδιον της απωλείας κρημνόν και άλλους πολλούς των ομογενών μας. Διά να δυνηθώσι δε τρόπον τινά να ενθαρρύνωσι τους ακούοντας μετεχειρίσθησαν και το όνομα της Ρωσσικής Δυνάμεως, προβαλλόμενοι, ότι και αυτή είναι σύμφωνος με τους στοχασμούς και τα κινήματά των'' πρόβλημα διόλου ψευδές και ανύπαρκτον, και μόνον της ιδικής των κακοβουλίας και ματαιοφροσύνης γέννημά τε και αποκύημα'' επειδή, εν ω το τοιούτον είναι αδύνατον ηθικώς και πολλής προξένον μομφής εις την ρωσσικήν αυτοκρατορίαν, και ο ίδιος ενταύθα εξοχώτατος πρέσβυς αυτής έδωκεν έγγραφον πληροφορίαν, ότι ουδεμίαν ή είδησιν ή μετοχήν έχει το ρωσσικόν κράτος εις αυτήν την υπόθεσιν, καταμεμφόμενον μάλιστα και αποτροπιαζόμενον του πράγματος της βδελυρίαν'' και προσεπιπλέον η αυτού εξοχότης ειδοποίησεν εξ επαγγέλματος τα διατρέχοντα, υπομνήσας το βασίλειον κράτος, ότι ανάγκη πάσα να φροντίση ευθύς εξ αρχής τον αποσκορακισμόν και την διάλυσιν των τοιούτων κακών'' και τόσον εκ της ειδοποιήσεως τάυτης, όσον και από τα έγγραφα, τα οποία επιάσθησαν από μέρους των μουχαφίσιδων των βασιλικών σερχατίων, και από άλλους πιστούς ομογενείς επαρρησιάσθησαν, έγεινε γνωστή εις το πολυχρόνιον κράτος η ρίζα και η βάσις όλου αυτού του κακοήθους σχεδίου. Με τοιαύτας ραδιουργίας εσχημάτισαν την ολεθρίαν σκηνήν οι δύο ούτοι και οι τούτων συμπράκτορες φιλελεύθεροι, μάλλον δε μισελεύθεροι, και επεχείρησαν εις έργον μιαρόν, θεοστυγές και ασύνετον, θέλοντες να διαταράξωσι την άνεσιν και ησυχίαν των ομογενών μας πιστών ραγιάδων της κραταιάς βασιλείας, την οποίαν απολαμβάνουσιν υπό την αμφιλαφή αυτής σκιάν με τόσα ελευθερίας προνόμια, όσα δεν απολαμβάνει άλλο έθνος υποτελές και υποκείμενον, ζώντες ανενόχλητοι με τας γυναίκας και τα τέκνα των, με τας περιουσίας και καταστάσεις, και με την ύπαρξιν της τιμής των, και κατ'' εξοχήν με τα προνόμια της θρησκείας, ήτις διεφυλάχθη και διατηρείται ασκανδάλιστος μέχρι της σήμερον επί ψυχική ημών σωτηρία.
Αντί λοιπόν φιλελευθέρων εφάνησαν μισελεύθεροι, και αντί φιλογενών και φιλοθρήσκων εφάνησαν μισογενείς, μισόθρησκοι και αντίθεοι, διοργανίζοντες, φευ, οι ασυνείδητοι με τα απονενοημένα κινήματά των την αγανάκτησιν της ευμενούς κραταιάς βασιλείας εναντίον των ομογενών μας υπηκόων της, και σπεύδοντες να επιφέρωσι κοινόν και γενικόν τον όλεθρον εναντίον παντός του γένους. Και αγκαλά είναι γνωστόν, ότι, όσοι είναι κατηρτισμένοι τω όντι εις την ευσέβειαν, όσοι νουνεχείς και τίμιοι και των ιερών κανόνων και θείων νόμων ακριβείς φύλακες δεν θέλουν δώσει ευηκοιαν εις τας ψευδολογίας των αχρείων εκείνων και κακόβουλων'' επειδή όμως είν'' ενδεχόμενον να σηνηρπάσθησάν τινές και παρασυρθώσι και άλλοι, διά τούτο προκαταλαμβάνοντες εκ προνοίας εκκλησιαστικής υπαγορεύομεν πάσιν υμίν τα σωτήρια, και γράφοντες μετά των περί ημας ιερωτάτων συναδελφών, του μακαριωτάτου πατριάρχου των Ιεροσολύμων, των εκλαμπροτάτων και περιφανεστάτων προυχόντων του γένους, των τιμιωτάτων πραγματευτών, των αφ'' εκάστου ρουφετίου προκριτωτέρων και όλων των εν τη βασιλευούση ορθοδόξων μελών εκάστης τάξεως και εκάστου βαθμού, συμβουλεύομεν και παραινούμεν και εντελλόμεθα και παραγγέλλομεν πάσιν υμίν τοις κατά τόπον αρχιερεύσι, τοις ηγουμένοις των ιερών μοναστηρίων, τοις ιερεύσι των εκκλησιών, τοις πνευματικοίς πατράσι των ενοριών, τοις προεστώσι και ευκαταστάτοις των κωμοπόλεων και χωρίων, και πάσιν απλώς τοις κατά τόπον προκρίτοις να διακηρύξετε την απάτην των ειρημένων κακοποιών και κακοβούλων ανθρώπων, και να τους αποδείξετε και να τους στηλιτεύσετε πανταχού ως κοινούς λυμεώνας και ματαιόφρονας, και να προσέχετε όσον το δυνατόν εις τας απάτας αυτών και ραδιουργίας, γινώσκοντες, ότι η μόνη απόδειξις της αθωότητος των είναι να εμφανίσωσιν όσα γράμματα λάβωσι τυχόν εις χείρας περί της αυτής υποθέσεως, ή ειδήσεις μάθωσι, και να παρρησιάσωσιν οι μεν ενταύθα εν βασιλευούση προς ημάς, οι δ'' εν τοις έξω μέρεσιν εις τους κατά τόπον αρχιερείς και τους διοριζομένους παρ'' ημών εκκλησιαστικούς εξάρχους και τους βασιλικούς εξουσιαστάς και διοικητάς, δηλοποιούντες και παραδίδοντες και εκείνους τους απλουστέρους, όσοι ήθελαν φωραθή ότι ενεργούν ανοίκεια του ρεαγιαδιακού χαρακτήρος'' καθότι οι τοιούτοι διαταράττουσι την γενικήν ησυχίαν, και κατακρημνίζουσι τους αδυνάτους και αθώους ομογενείς μας εις της απωλείας το βάραθρον. Και τόσον υμείς οι αρχιερείς, οι μοναστηριακοί, οι ιερωμένοι, και οι προεστώτες και ευκατάστατοι και πρόκριτοι εκάστου τόπου με την άγρυπνον προσοχήν σας, όσον και οι λοιποί εκάστης τάξεως και βαθμού άνθρωποι με τας εκ μέρους σας αδιαλείπτους συμβουλάς και νουθεσίας, και κατά τας πατρικάς και προνοητικάς εκκλησιαστικάς ημών οδηγίας και παραινέσεις να γενήτε εδραίοι και αμετακίνητοι επί του κέντρου του ρεαγιαλικίου, και εξ όλης ψυχής και καρδίας σας να διαφυλλάττετε την πίστιν και κάθε υποταγήν και ευπείθειαν εις αυτήν την θεόθεν εφ'' ημάς τεταγμένην κραταιάν και αήττητον βασιλείαν, και να αποδεικνύετε εντελώς με όλα τα πραγματικά της ειλικρινείας σημεία'' καθότι η μετ'' ευχαριστίας και ειλικρινείας υποταγή χαρακτηρίζει και την προς Θεόν αγάπην και πίστιν, και την προς τας θείας αυτού εντολάς και τας υπαγορεύσεις των θείων νόμων και ιερών κανόνων υπακοήν, και την ευγνωμοσύνην της καρδίας ημών διά τ'' άπειρα ελέη, οπού απολαμβάνομεν παρά της βασιλικής φιλανθρωπίας.
Επειδή δε προς τοις άλλοις εγένετο γνωστόν, ότι οι το σατανικόν της δημεγερσίας φρόνημα επινοήσαντες, και εταιρίαν τοιαύτην συστησάμενοι προς αλλήλους συνεδέθησαν και με τον δεσμόν του όρκου, γινωσκέτωσαν, ότι ο όρκος αυτός είναι όρκος απάτης, είναι αδιάκριτος, και όμοιος με τον όρκον του Ηρώδου, όστις, διά να μη φανή παραβάτης του όρκου του, απεκεφάλισεν Ιωάννην τον βαπτιστήν. Αν ήθελεν αθετήσει τον παράλογον όρκον του, τον οποίον επενόησεν η άλογος επιθυμία του, έζη βέβαια τότε ο θείος πρόδρομος'' ώστε ενός απλού όρκου επιμονή έφερε τον θάνατον του προδρόμου. Η επιμονή άρα του όρκου εις διατήρησιν των υποσχεθέντων παρά της φατρίας αυτής, πραγματευομένης ουσιωδώς την απώλειαν ενός ολοκλήρου γένους, πόσον είναι ολεθρία και θεομίσητος είναι φανερόν'' εξ εναντίας, η αθέτησις του όρκου αυτού, απαλλάττουσα το γένος εκ των επερχομένων απαραμυθήτων δεινών, είναι θεοφιλής και σωτηριώδης. Διά τούτο τη χάριτι του παναγίου Πνέυματος έχει η εκκλησία αυτόν διαλελυμένον, και αποδέχεται και συγχωρεί εκ καρδίας τους μετανοούντας και επιστρέφοντας, και την προτέραν απάτην ομολογούντας, και το πιστόν ρεαγιαλίκι αυτών εναγκαλιζομένους ειλικρινώς.
Ταύτα αμέσως να κοινολογήσετε εις όλους του γνωστούς σας, και να κατασταθήτε όλοι προσεκτικώτεροι, ανατρέποντες και διαλύοντες ως αραχνιώδη υφάσματα, όσα η απάτη και η κακοβουλία των πρωταιτίων εκείνων καθ'' οιονδήτινα τρόπον συνέπλεξε. Επειδή, εάν, ο μη γένοιτο, δεν ήθελε καθαρισθή η θανατηφόρος αύτη λύμη, και φωραθώσί τινες τολμώντες εις επιχειρήματα εναντία των καθηκόντων του ρεαγιαλικίου, κοντά οπού οι τοιούτοι έχουσι να παιδευθώσι χωρίς ελέους και οικτιρμών (μη γένοιτο, Χριστέ βασιλέυ!) αμέσως θέλει εξαφθή η δικαία οργή του κράτους του καθ'' ημών, και ο θυμός τής εκδικήσεως γενικός των εχλιϊσλάμιδων, και θέλουν εκχυθή τόσων αθώων αίματα αδίκως και παραλόγως, καθώς αποκριματίστως ταύτα πάντα διεσάλπισεν η κραταιά και αήττητος βασιλεία διά του εκδοθέντος και επ'' ακροάσει κοινή ημών αναγνωσθέντος υψηλού βασιλικού προσκυνητού ορισμού.
Εκείνους δε τους ασεβείς πρωταιτίους και απονενοημένους φυγάδας και αποστάτας ολεθρίους να τους μισήτε και να τους αποστρέφεσθε και διανοία και λόγω, καθότι και η εκκλησία και το γένος τους έχει μεμισημένους, και επισωρέυει κατ'' αυτών τας παλαμναιοτάτας και φρικωδεστάτας αράς'' ως μέλη σεσηπότα, τους έχει αποκεκομμένους της καθαράς και υγιαινούσης χριστιανικής ολομελείας'' ως παραβάται δε των θείων νόμων και κανονικών διατάξεων, ως καταφρονηταί του ιερού χρήματος της προς τους ευεργέτας ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας, ως εναντίοι ηθικών και πολιτικών όρων, ως την απώλειαν των αθώων και ανευθύνων ομογενών μας ασυνειδήτως τεκταινόμενοι, αφωρισμένοι υπάρχειεν και κατηραμένοι και ασυγχώρητοι, και μετά θάνατον άλυτοι, και τω αιωνίω υπόδικοι αναθέματι, και αυτοί, και όσοι τοις ίχνεσιν αυτών κατηκολούθησαν του λοιπού, αν μη θελήσωσιν εννοήσαι την αρπαγήν και απάτην, και επιστραφήναί τε και βαδίσαι την ευθείαν της σωτηρίας οδόν, αν δεν αναλάβωσιν, ό εστι, τον εντελή χαρακτήρα του ρεαγιαδικού αυτών επαγγέλματος.
Τα αυτά δε και κατά της αρχιερωσύνης σας και ιερωσύνης σας επανατείνομεν, εαν μη βαδίσετε, εις όσα εν Πνέυματι αγίω αποφαινόμεθα δια του παρόντος εκκλησιαστικώς, εαν δεν δείξετε εν έργω την επιμέλειάν σας και προθυμίαν εις την διάλυσιν των σκευωριών, εις την αναστολήν των καταχρήσεων και αταξιών, εις την επιστροφήν των πλανηθέντων, εις την άμεσον και έμμεσον καταδρομήν και εκδίκησιν των επιμενόντων εις τα αποστατικά φρονήματα, εαν δεν συμφωνήσετε τη εκκλησία του Θεού, και, εν ενί λόγω, εαν καθ'' οιονδήτινα τρόπον δολιευθήτε και κατενεχθήτε κατά της κοινής ημών ευεργέτιδος κραταιάς βασιλείας, έχομεν υμάς αργούς πάσης ιεροπραξίας, και τη δύναμει του πανάγιου Πνέυματος εκπτώτους του βαθμού της αρχιεροσύνης και ιερωσύνης και το πυρί της γεέννης ενόχους, ως την κοινήν του γένους απώλειαν προτιμήσαντας. Ούτω τοίνυν γινώσκοντες, ανανήψατε προς Θεού και ποιήσατε καθώς γράφομεν εκκλησιαστικώς και γενικώς παρακελευόμεθα, και μη άλλως εξ αποφάσεως, ότι περιμένομεν κατά τάχος την αισίαν των γραφομένων αποπεράτωσιν, ίνα και η του θεού χάρις και το άπειρον έλεος είη μετά πάντων υμών.}
αωκα'' εν μηνί Μαρτίω.
Υπεγράφη συνοδικώς επάνωθεν του ιερού θυσιαστηρίου παρά της ημών μετριότητος και της μακαριότητός του και πάντων των συναδέλφων αγίων αρχιερέων.
Ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως αποφαίνεται.
Ο Ιεροσολύμων Πολύκαρπος συναποφαίνεται.
Ο καισαρίας Ιωαννίκιος.
Ο Νικομηδείας Αθανάσιος.
Ο Δέρκων Γρηγόριος.
Ο Αδριανουπόλεως Δωρόθεος.
Ο Βιζύης Ιερεμίας.
Ο Σίφνου Καλλίνικος.
Ο Ηρακλείας Μελέτιος.
Ο Νικαίας Μακάριος.
Ο Θεσσαλονίκης Ιωσήφ.
Ο Βερροίας Ζαχαρίας.
Ο Δυδιμοτοίχου Καλλίνικος.
Ο Βάρνης Φιλόθεος.
Ο Ρέοντος Διονύσιος.
Ο Κυζίκου Κωνστάντιος.
Ο Χαλκηδόνας Γρηγόριος.
Ο Τουρνόβου Ιωαννίκιος.
Ο Πισειδίας Αθανάσιος.
Ο Δρύστας Άνθιμος.
Ο Σωζοπόλεως Παίσιος.
Ο Φαναρίου και Φερσάλων Δαμασκηνός.
Ο Ναυπάκτου και Άρτης Άνθιμος.
Επειδή κάποια στιγμή οι μύθοι πρέπει να αντικαθίστανται από τα πραγματικά γεγονότα και την Ιστορία ας κάνουμε μια μικρή "ξενάγηση" στα χρόνια αυτά από την Επανάσταση του 1821 μέχρι σήμερα για να δούμε το ρόλο της εκκλησίας σ΄ αυτά.. Η πραγματική ιστορία της ελληνικής επανάστασης του 1821 απέχει αρκετά από την επίσημη εκδοχή της, έτσι τουλάχιστον όπως διαμορφώθηκε με την πλήρη επικράτηση τής ελληνικής αστικής τάξης, την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους και τη διευθέτηση του ζητήματος του “ξένου προστάτη” για το νεότευκτο κράτος.
ΒΗΧΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Ο Θούριος του Ρήγα Φερραίου Βελεστινλή - Νίκος Ξυλούρης
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6413
Από τη μια υπάρχουν τα σχολικά βιβλία και οι τόμοι των επίσημων εκφραστών της αστικής αντίληψης για το ζήτημα, που παρουσιάζουν (πλήρως διαστρεβλωμένο) τον εθνικό χαρακτήρα του “εικοσιένα” αποσιωπώντας ή υποτιμώντας το κοινωνικό και ταξικό του περιεχόμενο. Ακόμα και για πασίγνωστα γεγονότα, όπως η εμφύλια σύγκρουση σχεδόν αμέσως μετά το ξέσπασμα της επανάστασης, η επίσημη εκδοχή καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να περιορίσει τη σημασία τους και να τα παρουσιάσει ως μια θλιβερή παρένθεση στη “μεγαλειώδη” πορεία της “εθνικής παλιγγενεσίας”.
Από την άλλη, υπάρχει μια πλούσια ιστοριογραφία απομνημονευμάτων λαϊκών αγωνιστών (Κολοκοτρώνη, Περραιβού κ.ά.), τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, η “Ελληνική Νομαρχία”, μελέτες του Κορδάτου και του Βαλέτα, τα καυστικά κείμενα του Γιάννη Σκαρίμπα, αλλά και ξένων ιστορικών, όπως του Φίνλεϊ, που προσεγγίζουν την πραγματική διάσταση του ζητήματος και προβάλλουν, πέρα από τον εθνικοαπελευθερωτικό (που έτσι κι αλλιώς υπήρχε) και τον ταξικό-κοινωνικό χαρακτήρα της επανάστασης. Στα κείμενα αυτά μπορούμε να δούμε τον αντιδραστικό ρόλο της Εκκλησίας και των κοτζαμπάσηδων, την υπονόμευση του αγώνα από μερίδα της ελληνικής αστικής τάξης που έφτασε μέχρι και την ανοιχτή προδοσία, αλλά και τον ηρωικό αγώνα απλών λαϊκών αγωνιστών που κατάφεραν εμπνευσμένοι από την πρόσφατη γαλλική επανάσταση, σε πολλές περιπτώσεις, να κυριαρχήσουν (σε τοπικό επίπεδο) και να θέσουν (έστω και πρόωρα) ζήτημα λαϊκής εξουσίας.
Για να πάρουμε μια μικρή "γεύση" του πόσο "προοδευτικός" ήταν ο ρόλος της εκκλησίας όλα αυτά τα χρόνια ας θυμήσουμε στην ηγεσία της εκκλησίας ότι ακόμα και ο Σπύρος Τρικούπης το 1875 στην Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως έγραψε τα εξείς: "Ψευδής είναι η Εν Ελλάδι επικρατούσα ιδέα ότι εν τη Μονή της Αγίας Λαύρας ανυψώθη κατά πρώτον η σημαία της Επαναστάσεως". Κι επειδή κάποια στιγμή οι μύθοι πρέπει να αντικαθίστανται από τα πραγματικά γεγονότα και την Ιστορία ας κάνουμε μια μικρή "ξενάγηση" στα χρόνια αυτά από την Επανάσταση του 1821 μέχρι σήμερα για να δούμε το ρόλο της εκκλησίας σ΄ αυτά…
Ο απόηχος της Γαλλικής Επανάστασης το 1789 με τα μυνήματα περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ρουσώ, Βολταίρος), Ορθολογισμού (Καρτέσιος) και Αθεϊας (Εγκυκλοπαιδιστές), αγγίζει το πρόβλημα της κατεχόμενης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία Ελλάδας, και διαμορφώνει νέα κοινωνικοπολιτικά κριτήρια στον υπάρχοντα, εντός και εκτός συνόρων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ελληνισμό. Μέσα στα επόμενα τριάντα χρόνια μεθοδεύεται η ιδέα της Απελευθέρωσης και της Επανάστασης.
Το σκιερό, όμως, ιερατικό μέγαρο απέτρεπε την εισροή του ανατέλλοντος δυτικού Διαφωτισμού και μεθόδευε την ασιατική αγραμματοσύνη, διακινώντας τη στατική και νοσηρή θεώρηση ότι πέραν της τυφλής υποταγής, καμία άλλη αρετή δεν είναι απαραίτητη για έναν καλό χριστιανό. Νοοτροπία και καθεστώς που εξυπηρετούσε απόλυτα τους Οθωμανούς, που δε θέλανε ανταρσίες στην αυτοκρατορία τους, ενώ παράλληλα κι η εκκλησία απολάμβανε στο ακέραιο όλα τα συμφωνημένα προνόμια.
Έτσι, λοιπόν, όταν ξεκίνησε η Επανάσταση του 1821 η εκκλησία μέσω του Πατριαρχείου ΤΗΝ ΑΦΟΡIΣΕ όπως αφόρισε και τους επαναστάτες, το Ρήγα Φεραίο, αλλά και τον Υψηλάντη. Νάτη λοιπόν η επαίσχυντη απόφαση Αφορισμού: "... Εκείνους δε τους ασεβείς πρωταιτίους και απονενοημένους φυγάδας και αποστάτας ολεθρίους να τους μισείτε και να τους αποστρέφεστε και διανοία και λόγω, καθότι και η εκκλησία τους έχει μεμισημένους, και επισωρεύει κατ΄ αυτών τας παλαμναιοτάτας και φρικωδεστάτας αράς: ως μέλη σεσηπότα, τους έχει αποκεκομμένους της καθαράς και υγιαινούσης χριστιανικής ολομελείας. Ως παραβάται δε των Θείων νόμων και κανονικών διατάξεων... ΑΦΟΡΙΣΜΕΝΟΙ υπάρχειεν και κατηραμένοι και αυγχώρητοι και μετά θάνατον (...)".
Ο αφορισμός, εκτός από την υπογραφή του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, φέρει την υπογραφή του μητροπολίτη Ιεροσολύμων, καθώς και, μεταξύ άλλων, των μητροπολιτών Καισαρείας, Νικομήδειας, Δέρκων, Ανδριανουπόλεως, Βιζύης κλπ., κλπ. Έτσι λοιπόν να πούμε ότι όταν το Γενάρη του 1821 ο Παπαφλέσσας έφθασε στη Βοστίτσα (Αίγιο) για να ξεσηκώσει τους προκρίτους και τους αρχιερείς ενανίων των τούρκων κατακτητών, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός τον αποκάλεσε "εξωλέστατον" και "απατεώνα"! Ο ίδιος ο Παλαιών Πατρών Γερμανός στις πρώτες σελίδες των απομνημονευμάτων του - που διάβασα ο ίδιος με τα μάτια μου - ομολογεί ότι όταν ξεκίνησε ο ξεσηκωμός δεν ήταν στην Αγία Λαύρα, ούτε ύψωσε εκεί λάβαρα, όπως του "καταλογίζουν" μεταγενέστεροι και σημερινοί θαυμαστές του. Ο Παπαφλέσσας πάντως συνέχισε μετά τη Βοστίτσα το απελευθερωτικό του έργο ως το... Μανιάκι, μολονότι κεκοσμημένος με επίθετα όπως "απατεών" και "εξωλέστατος" από τον αρχιεπίσκοπο αλάβαρον...
Πολλά έχουν γραφτεί - και περισσότερα έχουν λεχθεί από τους άμβωνες - για το ρόλο του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης και της ηγεσίας του κλήρου όχι μόνο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αλλά και κατά την ίδια την Επανάσταση του 1821. Διάφοροι είναι οι «μύθοι» που έχουν καλλιεργηθεί στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, οι οποίοι και έχουν συντηρηθεί μέχρι τις μέρες μας, αλλά και - ακόμη χειρότερα - έχουν γίνει και επίσημη Ιστορία της χώρας μας με τη μεταφορά τους στα σχολικά βιβλία. «Μύθοι» που αποσκοπούν στην απόκρυψη του πραγματικού ρόλου της ηγεσίας του κλήρου εκείνης της εποχής, αλλά - κυριότερα - στην απόκρυψη του λαϊκού παράγοντα και της ταξικής φύσης της ίδιας της Επανάστασης του 1821.
Ο Ριζοσπάστης είχε γράψει ένα πολύ καλό άρθρο για το ρόλο της Εκκλησίας στην Επανάσταση του 1821.
Ο «Ρ» έγραφε στις 25/3/2005: «… ακριβώς με αυτά τα γεγονότα και, όπως αποδεικνύει η ιστορική έρευνα, το Πατριαρχείο, όχι μόνο δεν ...«ευλόγησε» την Επανάσταση, αλλά αντιθέτως προχώρησε ακόμη και στον αφορισμό των ηγετών της. Ο ανώτερος κλήρος, όχι μόνο δεν ύψωσε το λάβαρο, αλλά αντιθέτως με επιστολές του ίδιου του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄, φρόντισε να καταδικάσει ως... διαβολική πράξη την όποια προσπάθεια ξεσηκωμού του λαού και να αφορίσει τους ηγέτες της. Και στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η ηγεσία του κλήρου το μόνο που κοίταξε να υπηρετήσει ήταν τα δικά του συμφέροντα.
Ο ανώτερος κλήρος στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας είχε τεράστια εξουσία, κοσμική και πνευματική, χάρη στις ίδιες τις διατάξεις των Σουλτάνων. Χαρακτηριστικά είναι τα όσα μας πληροφορεί ο Γ. Κορδάτος στο έργο του «Η Κοινωνική Σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821»: «Κατά το καθιερωθέν νέον καθεστώς εις την εσκλαβωθείσαν Βαλκανικήν ο Πατριάρχης ήτο ο ανώτατος άρχων των ραγιάδων, ο απόλυτος ρυθμιστής των εκκλησιαστικών και θρησκευτικών ζητημάτων, με δικαιώματα μάλιστα δικαστικά εις περιπτώσεις αφορώσας το ιδιωτικόν δίκαιον. Ετσι - συνεχίζει ο Γ. Κορδάτος - ο ανώτερος κλήρος απέκτησεν εξουσίαν μεγαλυτέραν από εκείνην που είχε πρωτήτερα εις τον καιρόν της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας».
Ο Π. Πιπινέλης, πρώην πρεσβευτής και «υπουργός» Εξωτερικών της χούντας, γράφει στο έργο του «Πολιτική Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως» (Παρίσι 1928) ότι «το τμήμα τούτο του κλήρου (σ.σ.: αναφέρεται στον αρχιερατικό κλήρο και το Πατριαρχείο) έζη υπό συνθήκας πολιτικά τοιαύτας, ώστε να μη δύναται να ακολουθήση την ζωήν του Εθνους» και παρακάτω εκτιμά ότι έγινε «ξένος προς το πενθούν και πάσχον έθνος», ενώ ήταν «πολιτικώς ραδιούργος και διπλωματικός εις την Κωνσταντινούπολιν διά να παρακολουθή τας απαιτήσεις της διεθνούς πολιτικής, ήτις επαίζετο γύρω από το Πατριαρχείον»!
Ετσι, δεν είναι τυχαίο ότι «η άνοδος στον Πατριαρχικό θρόνο είναι ζήτημα συναλλαγής και ανηθίκων μέσων», όπως μας πληροφορεί ο Γ. Καρανικόλας στο έργο του «Ρασοφόροι - Συμμορία του Εθνους». Στο ίδιο έργο αναφέρει: «Η δράση του Πατριαρχείου και των δεσποτάδων στον 16ον και 17ον αιώνα αποτελεί στίγμα και μεγίστη εθνική συμφορά. Ετσι από το 1453 έως το 1821, σε 368 χρόνια, έχουμε 136 Πατριάρχες, δηλαδή λιγώτερο από 3 χρόνια για τον καθένα...»!
Κλείνοντας τη σύντομη αναφορά μας στο ρόλο του Πατριαρχείου και του ανώτερου κλήρου τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, θα αναφέρουμε ένα ενδεικτικό απόσπασμα από το έργο του Γ. Κορδάτου «Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας» (τόμος 9): «Τόσο οι καλόγεροι που τότε είχαν μεγάλη δύναμη, όσο και η μεγάλη πλειοψηφία από τους Μητροπολίτες, είχαν συμφέρο να είναι τυφλά όργανα του Σουλτάνου, αφού τους άφηνε, όπως και πρώτα, να έχουν προνομιακή θέση μέσα σε κάθε πόλη και χωριό, να νέμουνται τις εκκλησιαστικές μοναστηριακές περιουσίες και να έχουν και δικαιώματα που δεν τα είχαν πρώτα».
Ο ρόλος του Πατριαρχείου στην Επανάσταση
«Εχουν γραφεί πάρα πολλά για να μας πείσουν ότι στον Ιερό Αγώνα του Εικοσιένα οι ραγιάδες ξεσηκώθηκαν με την προτροπή και τις ευλογίες των πατριαρχών και των δεσποτάδων. Μεγαλύτερο ψέμα και ιστορική διαστρέβλωση απ' αυτό δεν υπάρχει και δεν μπορούσε να γίνει». Τα παραπάνω τα γράφει ο Γ. Καρανικόλας στο έργο του «Ρασοφόροι - Συμμορία του Εθνους», όπου μας πληροφορεί ότι η ηγεσία του κλήρου και το Πατριαρχείο και ο ίδιος ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄, όχι μόνον δε βοήθησαν στην υπόθεση της Επανάστασης, αλλά έφτασαν στο ακριβώς αντίθετο σημείο: Να αφορίσουν τους Επαναστάτες.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά: Αμέσως μετά τη σύλληψη και την εκτέλεση του Ρήγα Φερραίου, το Πατριαρχείο, κατόπιν εντολής του ίδιου του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄, εκδίδει ένα φυλλάδιο με τίτλο «Πατρική Διδασκαλία», το οποίο αρχικά κυκλοφορεί στην Πόλη, αλλά στη συνέχεια σε όλη τη Βαλκανική και το εξωτερικό. Σαν πρόλογο του φυλλαδίου, η έκδοση έχει ποίημα που το συνέταξε ο Πρωτοψάλτης Ιακωβάκης και ήταν κάτι σαν «απάντηση» στο «Θούριο» του Ρήγα. Ανάμεσα στα άλλα αναφέρει: «Από την πρώτην του αρχήν ο κόσμος υπετάχθη / εις ένα πρώτον αρχηγόν, και έτζι εβαστάχθη. / Το κάθε γένος έλαβε τον εξουσιαστήν του, / και υπεκλίθη εις αυτόν μ' άκραν υποταγήν του, / διά να φύγη τα πολλά εκ της μοναρχίας / συμβαίνοντα ολέθρια ή και πολυαρχίας» (!) και παρακάτω λέει: «Οι ναύται υποτάσσονται σ' ένα καραβοκύρην, / και όλοι οι οικιακοί εις ένα οικοκύρην»! Με αυτό τον τρόπο η ηγεσία του κλήρου κάνει σαφές ότι είναι αντίθετη σε κάθε ενέργεια διατάραξης της καθεστηκυΐας τάξης.
Και έτσι έγινε. Με την κήρυξη της Επανάστασης στη Μολδοβλαχία στις αρχές Μάρτη του 1821 από τον Υψηλάντη, ο Σουλτάνος αντέδρασε έντονα και κάλεσε τους πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής (Αγγλία, Γαλλία, Αυστρία και Ρωσία) στο παλάτι. Μόλις αντιλήφθηκε ότι καμιά από τις Δυνάμεις δεν είχαν ανάμειξη στο κίνημα, «πήρε απόφαση να δώσει αμνηστία στους επαναστάτες της Μολδοβλαχίας αν δήλωναν υποταγή εξαιρώντας μόνο τον Υψηλάντη και τον Μ. Σούτσο» (Γ. Κορδάτος, στο ίδιο). Απόφαση που δέχθηκαν με ιδιαίτερη χαρά οι μεγάλοι Φαναριώτες και ο Πατριάρχης Γρηγόριος, ο οποίος κάλεσε σε κοινή σύσκεψη για το θέμα τους Φαναριώτες δραγουμάνους της Πύλης και του στόλου, του παρεπιδημούντες Πατριάρχες και αρχιερείς, την Ιερά Σύνοδο, καθώς και τους Ελληνες μεγαλέμπορους, μεγαλοβιοτέχνες και προϊσταμένους των συντεχνιών για να πάρουν αποφάσεις. Στη σύσκεψη ήταν παρών και αντιπρόσωπος της Πύλης, ο οποίος και διάβασε το φιρμάνι του Σουλτάνου (Γ. Κορδάτος, στο ίδιο).
Οι αποφάσεις της σύσκεψης ήταν ενδεικτικές. Δήλωσαν στο Σουλτάνο ότι: α) Το γένος δεν έχει γνώση για την ύπαρξη επαναστατικής Εταιρίας, β) αποδοκιμάζουν το κίνημα του Υψηλάντη και γ) είναι πρόθυμοι να συντρέξουν και ενισχύσουν την κραταιά βασιλεία για την καταστολή τέτοιων ολέθριων κινημάτων. Επίσης πήραν την απόφαση να αφορίσουν τον Υψηλάντη και τον Μ. Σούτσο και όχι μόνο να διαβαστεί ο αφορισμός στις εκκλησίες, αλλά και να ειδοποιηθούν με χωριστή πατριαρχική εγκύκλιο οι Δεσποτάδες στις επαρχίες ότι το κίνημα του Υψηλάντη είναι ολέθριο και αντιχριστιανικό (Γ. Κορδάτος).
Αλλά ο Γρηγόριος και οι υπόλοιποι δεσποτάδες δε σταμάτησαν εκεί. Εβγαλαν τρεις επιστολές, στις οποίες όχι μόνο καταδικάζουν τους δύο ηγέτες της Φιλικής Εταιρίας, αλλά ισχυρίστηκε ότι οι επί γης εξουσίες είναι θεόπεμπτες, σταλμένες από το θεό, κατά συνέπεια όποιος οργανώνει ανταρσία εναντίον τους διαπράττει μέγιστο αμάρτημα και είναι σα να κινείται εναντίον του θεού!
Θα μπορούσε, βέβαια, κάποιος να πει ότι ο Πατριάρχης ήταν «στο στόμα του λύκου» και γι' αυτό το λόγο έβγαλαν αυτές τις εγκυκλίους. Η απάντηση σε αυτό το «επιχείρημα» έρχεται από τον Γ. Κορδάτο: «Οι πραγματικοί πατριώτες που έχουν μεγάλα ηγετικά πόστα, θυσιάζονται σε τέτοιες στιγμές».
Τότε, για ποιο λόγο στις 10 Απρίλη του 1821 (Πάσχα) απαγχονίστηκε με διαταγή του Σουλτάνου ο Γρηγόριος Ε΄; Οπως μας πληροφορεί ο Γ. Κορδάτος, η ενέργεια αυτή ήταν ενταγμένη στο πλαίσιο των υπόγειων μαχών που δίνονταν μεταξύ Δεσποτάδων και Μητροπολιτών, που επωφθαλμιούσαν τον Πατριαρχικό θρόνο. Γράφει ο Γ. Κορδάτος: «Αν και ο Πατριάρχης Γρηγόριος αφόρισε τον Υψηλάντη και τους επαναστάτες και έστειλε εξάρχους στις επαρχίες με τους αφορισμούς και πανταχούσες σ' όλους τους Μητροπολίτες, προστάζοντας να διαβαστούν οι αφορισμοί, έπαψε να έχει την εμπιστοσύνη της τουρκικής κυβέρνησης γιατί βρέθηκαν Δεσποτάδες να τον συκοφαντήσουν ότι ήταν αρχηγός της Φιλικής Εταιρίας, άρα αρχισυνωμότης. Εκείνος που κατηγόρησε και συκοφάντησε τον Γρηγόριο ήταν ο Μητροπολίτης Πισίδας Ευγένιος».
Ο τελευταίος αγορεύτηκε ως νέος Πατριάρχης καθ' υπόδειξη του Σουλτάνου...
Ποιος ύψωσε το λάβαρο;
Ένας από τους μεγαλύτερους «μύθους», που έχει μείνει «ανεξίτηλος» στο πέρασμα των χρόνων είναι ότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός «ύψωσε το λάβαρο της Επανάστασης». Ωστόσο, όλοι οι ιστορικοί μελετητές και αναλυτές - ακόμη και οι αστοί - συνηγορούν πως κάτι τέτοιο είναι απόλυτα ανακριβές. Και όλοι καταμαρτυρούν πως ο Π. Π. Γερμανός όχι μόνο δεν κήρυξε την Επανάσταση, αλλά, αντιθέτως, «σύρθηκε σε αυτή», κάτω από την πίεση του ίδιου του λαού, αλλά και των ίδιων των γεγονότων.
Οι ηγέτες της Φιλικής Εταιρίας έστειλαν στο Μοριά, για να κάνει τον εκεί λαό κοινωνό της Επανάστασης, τον Παπαφλέσσα, ένα από τα πλέον ενεργητικά μέλη της ίδιας της Εταιρίας και ιερωμένο. Η επιλογή του, όπως μας πληροφορεί ο Γ. Κορδάτος στην «Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας» (τόμος 10), έγινε για δύο λόγους: «Πρώτα ήταν κληρικός και το ράσο έκρυβε εκείνον τον καιρό πολλά, άνοιγε τις πόρτες των φτωχών και πλουσίων και δεν έδινε υποψίες στους Τούρκους. Δεύτερο ο Παπαφλέσσας είχε πολλά προσόντα. Είχε καλή μόρφωση, δεν ήταν Ιησουίτης, η γλώσσα του έκοβε και ήταν ατρόμητος».
Από την άλλη, ο Δεσπότης Π. Π. Γερμανός δεν ήταν καν έμπιστος της Εταιρίας, αν και μέλος της, αφού σύμφωνα πάλι με τον Κορδάτο (στο ίδιο) «ο Γερμανός μυήθηκε από τον απόστολο της Φιλικής Εταιρίας Αν. Πελοπίδα. Αν και ο Πελοπίδας είχε αυστηρή διαταγή να μην πλησιάσει τον Γερμανό γιατί θεωρούντανε ύποπτος, αυτός παράκουσε, πήγε και τον αντάμωσε και λέγοντάς του πολλά ψέματα, πως τάχα ήταν ο τσάρος, ο Καποδίστριας και άλλοι πίσω από την Εταιρία, τον κατάφερε να γίνει μέλος. Ο Πελοπίδας παράκουσε γιατί ο Γερμανός είχε μεγάλο κύρος όχι μόνο στην Αχαΐα, αλλά και σ' όλη την Πελοπόννησο».
Το Γενάρη του '21 ο Παπαφλέσσας φτάνει στην Πελοπόννησο. «Οι τρανοί προεστοί και ο Δεσπότης Παλαιών Πατρών Γερμανός, που ήταν από καιρό μυημένος στην Εταιρία, άμα έμαθαν τον ερχομό του Παπαφλέσσα δεν ήξεραν τι να κάνουν. Επεσαν λοιπόν του πεθαμού» (Γ. Κορδάτος, στο ίδιο). Λίγες μέρες αργότερα στη Βοστίτζα (Αίγιο) έγινε μια συνάντηση μεταξύ των προυχόντων, του Π. Π. Γερμανού και του Παπαφλέσσα, όπου για μια ακόμη φορά φαίνεται ο αντιδραστικός ρόλος του Δεσπότη. Εκεί ο Φλέσσας τους ενημερώνει πως όλα είναι έτοιμα για να αρχίσει η Επανάσταση. Προύχοντες και Γερμανός αντιδρούν. Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής («Απομνημονεύματα Φωτάκου», «Απομνημονεύματα Γερμανού», Φραντζή «Επίτομ. Ιστορία Αναγεν. Ελλάδος» κλπ.), εκτυλίχτηκε διάλογος στον οποίο ο Γερμανός αποκαλεί τον Παπαφλέσσα απατεώνα, εξωλέστατο και μιαρό.
Και ο Γ. Καρανικόλας στο έργο «Ρασοφόροι», αφού παίρνει υπόψη τα παραπάνω ιστορικά γεγονότα, καταλήγει: «Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός δεν κήρυξε την Επανάσταση. Σύρθηκε στην Επανάσταση, γιατί δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς, φοβούμενος μη χάσει το κεφάλι του».
Αντίστοιχη είναι και η θέση που διατυπώνει ο Β. Κρεμμυδάς, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής των «Αρχείων Πρωθυπουργού», ο οποίος με άρθρο στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» (22.3.2005) σημειώνει: «Η σημερινή ηγεσία της Εκκλησίας δεν επιμένει να αναδείξει πρωτεύοντα ρόλο τής πριν από σχεδόν διακόσια χρόνια προκατόχου της, πολύ περισσότερο που ο μόνος με πρωταγωνιστικό ρόλο ιερωμένος παραήταν επαναστάτης». Και συνεχίζει: «Επρεπε λοιπόν να εξαφανιστεί από την κατά την Εκκλησία εθνική Ιστορία ο Παπαφλέσσας και να εφευρεθεί ρόλος που τη βόλευε. Προκειμένου να συνδεθεί η Εκκλησία με το Εθνος κατασκευάστηκε ένας από τους πιο ανθεκτικούς ιστορικούς μύθους: Ο επίσκοπος Π. Πατρών Γερμανός ύψωσε το λάβαρο-σημαία της Επανάστασης στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, κήρυξε δηλαδή την ελευθερία του Εθνους, την κήρυξε η Εκκλησία».
Ο ίδιος φέρνει στο φως της δημοσιότητας «ένα άγνωστο έως τώρα τεκμήριο», το οποίο «δείχνει καθαρά πώς κατασκευάστηκαν οι ιστορικοί μύθοι από την Εκκλησία». Και συνεχίζει: «Τον Μάιο του 1889 ένας πρωτοσύγκελος βεβαίωσε ότι ο Π. Π. Γερμανών ευλόγησε τα όπλα, ύψωσε τη σημαία και "ανεκήρυξε την ανεξαρτησίαν της πατρίδος". Ο εν λόγω πρωτοσύγκελος - αναφέρει παρακάτω - είχε γεννηθεί το 1797, ήταν δηλαδή το 1821 24 ετών, το 1889 όμως ήταν 92 ετών. Εχουμε λοιπόν, κάποιον, ο οποίος σε ηλικία 92 ετών θυμόταν με απίστευτες λεπτομέρειες - και βεβαίωνε επισήμως - γεγονότα που απείχαν 68 χρόνια!».
Αν σε όλα αυτά, προσθέσουμε και το πλέον αδιάσειστο στοιχείο ότι η Επανάσταση ξεκίνησε πολύ νωρίτερα - ήδη στις 23 Μαρτίου η Καλαμάτα ήταν ελεύθερη «από τα ένοπλα τμήματα των Μανιατών με τον Πετρόμπεη, Αναγνωσταρά, Κολοκοτρώνη, Παπαφλέσσα» (Γ. Καρανικόλα, στο ίδιο) - αντιλαμβανόμαστε πως το λάβαρο της Επανάστασης είχε υψωθεί πολύ νωρίτερα και όχι, φυσικά, από τον Π. Π. Γερμανό...
Αυτά συνέβησαν τότε. Αλλά και αργότερα η εκκλησία - για να έρθουμε σε ποιο κοντινά μας χρόνια - αναθεμάτισε και το Βενιζέλο και συμμετείχε ενεργά στη δικτατορία του Μεταξά... Ας δούμε όμως τι συνέβη τον καιρό της Γερμανικής κατοχής στη χώρα μας. Κατ΄ αρχάς ο ίδιος ο αρχιεπίσκοπος της εποχής, ο Δαμασκηνός, ανέβηκε στο θρόνο του λόγω της εκλεκτικής του σχέσης με την κατοχική "κυβέρνηση" του Τσολάκογλου. Μάλιστα σε επιστολή του προς τον Τσολάκογλου (και αφού είχε με τη βοήθεια του τελευταίου καταλάβει την Αρχιεπισκοπή) ο Δαμασκηνός χαρακτήριζε τη συνθηκολόγηση με τους κατακτητές σαν "μέτρον ανάγκης"...
Στα χρόνια του εμφυλίου, αλλά και κατοπινά, η εκκλησία δηλώνει πάντα πίστη στας "εθνικάς" δυνάμεις της πολιτικής ζωής του τόπου και επομένως οι εγκύκλιοι της Ιεράς Συνόδου που καταδικάζουν τον απελευθερωτικό αγώνα και τους αριστερούς, είναι στην ημερήσια διάταξη. Δεν είναι τυχαίο ότι αρκετά χρόνια αργότερα, το 1984, το ένα τρίτο των μελών της Ιεράς Συνόδου είχε προϋπηρεσία στο στρατό κατά την περίοδο του Εμφυλίου! Ορισμένοι μάλιστα από τους αρχιμανδρίτες εκείνης της εποχής, που αργότερα έγιναν ισχυροί μητροπολίτες, εκτός των άλλων υπηρέτησαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Μακρόνησο.
Η επίσημη εκκλησία υπήρξε, όμως, ανέκαθεν και κήρυκας του σκοταδισμού και στον τομέα της σκέψης, πολύ δε περισσότερο της δράσης, όσον αφορά την κατοχύρωση προοδευτικών μέτρων στο χώρο της εκπαίδευσης (άλλωστε οι μαθητές το 1999 ήταν οι τελευταίοι που έμαθαν τι σημαίνει να "αποκηρύσσει" τον αγώνα τους η εκκλησία, όπως συνέβη με τις δηλώσεις του κυρίου Χριστόδουλου). Έτσι πνευματικοί άνθρωποι της χώρας μας βρέθηκαν κατά καιρούς στο στόχαστρο της εκκλησίας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση με τους "μαλλιαρούς"-δημοτικιστές. Τότε με παρέμβαση της Ιεράς Συνόδου τον Ιούλη του 1925 για να αντιμετωπιστούν οι "άθεοι" δημοτικιστές το κράτος απομακρύνει το Γενάρη του 1926 από τις θέσεις τους τούς "επικίνδυνους" για την πνευματική υγεία των παιδιών μας τους εκπαιδευτικούς Γληνό, Ιορδανίδη, Δελμούζο, Ρόζα Ιμβριώτη, Παπαμαύρο και Κώστα Βάρναλη. Επιπλέον το κράτος καταργεί και την Παιδαγωγική Ακαδημία.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1954, στο στόχαστρο της Ιεράς Συνόδου μπαίνει και ο Καζαντζάκης. Τα έργα του "Καπετάν Μιχάλης" και "Ο τελευταίος Πειρασμός" προκαλούν τη μήνιν του ιερατείου. Η Ιερά Σύνοδος ζητά από το Πατριαρχείο να αφορίσει τα βιβλία, αλλά ο σάλος που προκαλείται αποσοβεί μια τέτοια εξέλιξη. Είναι προφανές ότι το νήμα που συνδέει εκείνους που αφόρισαν το Λασκαράτο, που κυνήγησαν το Γληνό, το Βάρναλη και τον Καζαντζάκη, είναι το ίδιο νήμα που ένωσε τον Χριστόδουλο με τους αφρίζοντες "χριστιανούς" της "λαοσύναξης" της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας...
ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ
Το ρόλο που έπαιξε η εκκλησία στην περίοδο της χούντας του "Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών" τον γνωρίζουν άπαντες. Ο Μητροπολίτης Κυθήρων Μελέτιος μας έδωσε τότε μια σαφή εικόνα της στάσης της εκκλησίας απέναντι στο δικτατορικό καθεστώς: "Οι αγώνες ημών υπήρξαν μακροί, σταθεροί και πιστοί. Εδικαιώθημεν! Ηλθεν η Επανάστασης της 21ης Απριλίου 1967, ως από μηχανής Θεός. Επεζητούμεν μίαν τοιαύτην μεταβολήν. Ηπλωσεν ο Θεός την χείρα του. Εφθασεν αληθώς Σωτήρ εις την κατάλληλον στιγμήν"! Ποιος δεν θυμάται τον πνευματικό πατέρα του μακαριστού Χριστόδουλου (όταν διάβαζε και δεν πρόσεξε ότι είχαμε χούντα), τον Ιερώνυμο και τα πάρε δώσε με τους πραξικοπηματίες; Όμως ο ίδιος ο Χριστόδουλος την περίοδο εκείνη αρθρογραφούσε στον "Ελεύθερο Κόσμο" του Κωνσταντόπουλου, τη γνωστή φασιστική φυλλάδα και υπήρξε μέλος της "Ζωής" ενός παραθρησκευτικού σωματείου που στέλεχός της ήταν ο Ιερώνυμος, ο πρωθιερέας της Φρειδερίκης και εκλεκτός της χούντας των συνταγματαρχών. Φίλος και "εν Θεώ αδελφός" ο Χριστόδουλος τότε και με τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, Παρασκευόπουλο που "άφησε εποχή" με την περίφημη προσφώνησή του στη Δέσποινα Παπαδοπούλου, τη γυναίκα του δικτάτορα, που την παρομοίαζε με την... Παναγία!
ΥΓ: Το κείμενο του αφορισμού των Αλεξάνδρου Υψηλάντη και Μιχαήλ Σούτσου υπεγράφη από τον Γρηγόριο τον Ε'' και τους άλλους "αγίους" ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ώστε να προκαλεί πραγματική φρίκη.
{Γρηγόριος ελέω Θεού αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, νέας Ρώμης και Oικουμενικός Πατριάρχης.
Οι τω καθ'' ημάς αγιωτάτω, πατριαρχικώ, αποστολικώ και οικουμενικώ θρόνω υποκείμενοι ιερώτατοι μητροπολίται και υπέρτιμοι και θεοφιλέστατοι αρχιεπίσκοποι τε και επίσκοποι, εν αγίω Πνεύματι αγαπητοί αδελφοί και συλλειτουργοί, και εντιμότατοι κληρικοί της καθ'' ημάς του Χριστού μεγάλης εκκλησίας και εκάστης επαρχίας ευλαβέστατοι ιερείς και οσιότατοι ιερομόναχοι, οι ψάλλοντες εν ταις εκκλησίαις της Πόλεως, του Γαλατά και όλου του Καταστένου και απανταχού, και λοιποί απαξάπαντες ευλογημένοι Χριστιανοί, τέκνα εν Κυρίω ημών αγαπητά, χάρις είη υμήν και ειρήνη παρά Θεού, παρ'' ημών δε ευχή, ευλογία και συγχώρεσις.
Η πρώτη βάσις της ηθικής, ότι είναι η προς τους ευεργετούντας ευγνωμοσύνη είναι ηλίου λαμπρότερον και όστις ευεργετούμενος αχαριστεί είναι ο κάκιστος των ανθρώπων. Αυτήν την κακίαν βλέπομεν πολλαχού στηλιτευομένην και παρά των ιερών γραφών και παρ'' αυτού του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού ασυγχώρητον, καθώς έχομεν το παράδειγμα του Ιούδα. Όταν δε η αχαριστία ήναι συνωδευμένη και με πνεύμα κακοποιόν και αποστατικόν εναντίον την κοινής ημών ευεργέτιδος και τροφού, κραταιάς και αηττήτου βασιλείας, τότε εμφαίνει και τρόπον αντίθεον, επειδή ουκ έστι, φησί, βασιλεία και εξουσία ειμή υπό Θεού τεταγμένη'' όθεν και πας ο αντιττατόμενος αυτή τήθεόθεν εφ'' ημάς τεταγμένη κραταιά βασιλεία, τη του Θεού διαταγή ανθέστηκε.
Και τα δύο ταύτα ουσιώδη και βάσιμα ηθικά και θρησκευτικά χρέη κατεπάτησαν με απαραδειγμάτιστον θρασύτατα και αλαζονείαν ο, τε προδιορισθείς της Μολδαυίας ηγεμών ως μηώφειλε, Μιχαήλ, και ο του γνωστού αγνώμονος και φυγάδος Υψηλάντου αγνώμων υιός Αλέξανδρος Υψηλάντης. Εις όλους τους ομογενείς μας είναι γνωστά τα άπειρα ελέη, όσα η αένναος της εφ'' ημάς τεταγμένης κραταίας βασιλείας πηγή εξέχεεν εις τον κακόβουλον αυτόν Μιχαήλ'' από μικρού και ευτελούς τον ανύψωσεν εις βαθμούς και μεγαλεία'' από αδόξου και ασήμου τον προήγαγεν εις δόξας και τιμάς'' τον επλούτισε, τον περιέθαλψε, τέλος πάντων τον ετίμησε και με τον λαμπρότατον της ηγεμονίας αυτής θρόνον και τον κατέστησεν άρχοντα λαών.
Αυτός όμως, φύσει κακόβουλος ων, εφάνη τέρας έμψυχον αχαριστίας και συνεφώνησε μετά του Αλεξάνδρου Υψηλάντου, υιού του δραπέτου και φυγάδος εκείνου Υψηλάντου, όστις παραλαβών μερικούς ομοίους του βοηθούς ετόλμησε να έλθη αίφνης εις την Μολδαυίαν, και αμφότεροι απονενοημένοι επίσης, αλαζόνες και δοξομανείς, ή μάλλον ειπείν, ματαιόφρονες, εκήρυξαν του γένους ελευθερίαν και με την φωνήν αυτήν εφείλκυσαν πολλούς των εκεί κακοήθεις και ανοήτους, διασπείραντες και αποστόλους εις διάφορα μέρη δια να εξαπατήσωσι και να εφελκύσωσιν εις τον ίδιον της απωλείας κρημνόν και άλλους πολλούς των ομογενών μας. Διά να δυνηθώσι δε τρόπον τινά να ενθαρρύνωσι τους ακούοντας μετεχειρίσθησαν και το όνομα της Ρωσσικής Δυνάμεως, προβαλλόμενοι, ότι και αυτή είναι σύμφωνος με τους στοχασμούς και τα κινήματά των'' πρόβλημα διόλου ψευδές και ανύπαρκτον, και μόνον της ιδικής των κακοβουλίας και ματαιοφροσύνης γέννημά τε και αποκύημα'' επειδή, εν ω το τοιούτον είναι αδύνατον ηθικώς και πολλής προξένον μομφής εις την ρωσσικήν αυτοκρατορίαν, και ο ίδιος ενταύθα εξοχώτατος πρέσβυς αυτής έδωκεν έγγραφον πληροφορίαν, ότι ουδεμίαν ή είδησιν ή μετοχήν έχει το ρωσσικόν κράτος εις αυτήν την υπόθεσιν, καταμεμφόμενον μάλιστα και αποτροπιαζόμενον του πράγματος της βδελυρίαν'' και προσεπιπλέον η αυτού εξοχότης ειδοποίησεν εξ επαγγέλματος τα διατρέχοντα, υπομνήσας το βασίλειον κράτος, ότι ανάγκη πάσα να φροντίση ευθύς εξ αρχής τον αποσκορακισμόν και την διάλυσιν των τοιούτων κακών'' και τόσον εκ της ειδοποιήσεως τάυτης, όσον και από τα έγγραφα, τα οποία επιάσθησαν από μέρους των μουχαφίσιδων των βασιλικών σερχατίων, και από άλλους πιστούς ομογενείς επαρρησιάσθησαν, έγεινε γνωστή εις το πολυχρόνιον κράτος η ρίζα και η βάσις όλου αυτού του κακοήθους σχεδίου. Με τοιαύτας ραδιουργίας εσχημάτισαν την ολεθρίαν σκηνήν οι δύο ούτοι και οι τούτων συμπράκτορες φιλελεύθεροι, μάλλον δε μισελεύθεροι, και επεχείρησαν εις έργον μιαρόν, θεοστυγές και ασύνετον, θέλοντες να διαταράξωσι την άνεσιν και ησυχίαν των ομογενών μας πιστών ραγιάδων της κραταιάς βασιλείας, την οποίαν απολαμβάνουσιν υπό την αμφιλαφή αυτής σκιάν με τόσα ελευθερίας προνόμια, όσα δεν απολαμβάνει άλλο έθνος υποτελές και υποκείμενον, ζώντες ανενόχλητοι με τας γυναίκας και τα τέκνα των, με τας περιουσίας και καταστάσεις, και με την ύπαρξιν της τιμής των, και κατ'' εξοχήν με τα προνόμια της θρησκείας, ήτις διεφυλάχθη και διατηρείται ασκανδάλιστος μέχρι της σήμερον επί ψυχική ημών σωτηρία.
Αντί λοιπόν φιλελευθέρων εφάνησαν μισελεύθεροι, και αντί φιλογενών και φιλοθρήσκων εφάνησαν μισογενείς, μισόθρησκοι και αντίθεοι, διοργανίζοντες, φευ, οι ασυνείδητοι με τα απονενοημένα κινήματά των την αγανάκτησιν της ευμενούς κραταιάς βασιλείας εναντίον των ομογενών μας υπηκόων της, και σπεύδοντες να επιφέρωσι κοινόν και γενικόν τον όλεθρον εναντίον παντός του γένους. Και αγκαλά είναι γνωστόν, ότι, όσοι είναι κατηρτισμένοι τω όντι εις την ευσέβειαν, όσοι νουνεχείς και τίμιοι και των ιερών κανόνων και θείων νόμων ακριβείς φύλακες δεν θέλουν δώσει ευηκοιαν εις τας ψευδολογίας των αχρείων εκείνων και κακόβουλων'' επειδή όμως είν'' ενδεχόμενον να σηνηρπάσθησάν τινές και παρασυρθώσι και άλλοι, διά τούτο προκαταλαμβάνοντες εκ προνοίας εκκλησιαστικής υπαγορεύομεν πάσιν υμίν τα σωτήρια, και γράφοντες μετά των περί ημας ιερωτάτων συναδελφών, του μακαριωτάτου πατριάρχου των Ιεροσολύμων, των εκλαμπροτάτων και περιφανεστάτων προυχόντων του γένους, των τιμιωτάτων πραγματευτών, των αφ'' εκάστου ρουφετίου προκριτωτέρων και όλων των εν τη βασιλευούση ορθοδόξων μελών εκάστης τάξεως και εκάστου βαθμού, συμβουλεύομεν και παραινούμεν και εντελλόμεθα και παραγγέλλομεν πάσιν υμίν τοις κατά τόπον αρχιερεύσι, τοις ηγουμένοις των ιερών μοναστηρίων, τοις ιερεύσι των εκκλησιών, τοις πνευματικοίς πατράσι των ενοριών, τοις προεστώσι και ευκαταστάτοις των κωμοπόλεων και χωρίων, και πάσιν απλώς τοις κατά τόπον προκρίτοις να διακηρύξετε την απάτην των ειρημένων κακοποιών και κακοβούλων ανθρώπων, και να τους αποδείξετε και να τους στηλιτεύσετε πανταχού ως κοινούς λυμεώνας και ματαιόφρονας, και να προσέχετε όσον το δυνατόν εις τας απάτας αυτών και ραδιουργίας, γινώσκοντες, ότι η μόνη απόδειξις της αθωότητος των είναι να εμφανίσωσιν όσα γράμματα λάβωσι τυχόν εις χείρας περί της αυτής υποθέσεως, ή ειδήσεις μάθωσι, και να παρρησιάσωσιν οι μεν ενταύθα εν βασιλευούση προς ημάς, οι δ'' εν τοις έξω μέρεσιν εις τους κατά τόπον αρχιερείς και τους διοριζομένους παρ'' ημών εκκλησιαστικούς εξάρχους και τους βασιλικούς εξουσιαστάς και διοικητάς, δηλοποιούντες και παραδίδοντες και εκείνους τους απλουστέρους, όσοι ήθελαν φωραθή ότι ενεργούν ανοίκεια του ρεαγιαδιακού χαρακτήρος'' καθότι οι τοιούτοι διαταράττουσι την γενικήν ησυχίαν, και κατακρημνίζουσι τους αδυνάτους και αθώους ομογενείς μας εις της απωλείας το βάραθρον. Και τόσον υμείς οι αρχιερείς, οι μοναστηριακοί, οι ιερωμένοι, και οι προεστώτες και ευκατάστατοι και πρόκριτοι εκάστου τόπου με την άγρυπνον προσοχήν σας, όσον και οι λοιποί εκάστης τάξεως και βαθμού άνθρωποι με τας εκ μέρους σας αδιαλείπτους συμβουλάς και νουθεσίας, και κατά τας πατρικάς και προνοητικάς εκκλησιαστικάς ημών οδηγίας και παραινέσεις να γενήτε εδραίοι και αμετακίνητοι επί του κέντρου του ρεαγιαλικίου, και εξ όλης ψυχής και καρδίας σας να διαφυλλάττετε την πίστιν και κάθε υποταγήν και ευπείθειαν εις αυτήν την θεόθεν εφ'' ημάς τεταγμένην κραταιάν και αήττητον βασιλείαν, και να αποδεικνύετε εντελώς με όλα τα πραγματικά της ειλικρινείας σημεία'' καθότι η μετ'' ευχαριστίας και ειλικρινείας υποταγή χαρακτηρίζει και την προς Θεόν αγάπην και πίστιν, και την προς τας θείας αυτού εντολάς και τας υπαγορεύσεις των θείων νόμων και ιερών κανόνων υπακοήν, και την ευγνωμοσύνην της καρδίας ημών διά τ'' άπειρα ελέη, οπού απολαμβάνομεν παρά της βασιλικής φιλανθρωπίας.
Επειδή δε προς τοις άλλοις εγένετο γνωστόν, ότι οι το σατανικόν της δημεγερσίας φρόνημα επινοήσαντες, και εταιρίαν τοιαύτην συστησάμενοι προς αλλήλους συνεδέθησαν και με τον δεσμόν του όρκου, γινωσκέτωσαν, ότι ο όρκος αυτός είναι όρκος απάτης, είναι αδιάκριτος, και όμοιος με τον όρκον του Ηρώδου, όστις, διά να μη φανή παραβάτης του όρκου του, απεκεφάλισεν Ιωάννην τον βαπτιστήν. Αν ήθελεν αθετήσει τον παράλογον όρκον του, τον οποίον επενόησεν η άλογος επιθυμία του, έζη βέβαια τότε ο θείος πρόδρομος'' ώστε ενός απλού όρκου επιμονή έφερε τον θάνατον του προδρόμου. Η επιμονή άρα του όρκου εις διατήρησιν των υποσχεθέντων παρά της φατρίας αυτής, πραγματευομένης ουσιωδώς την απώλειαν ενός ολοκλήρου γένους, πόσον είναι ολεθρία και θεομίσητος είναι φανερόν'' εξ εναντίας, η αθέτησις του όρκου αυτού, απαλλάττουσα το γένος εκ των επερχομένων απαραμυθήτων δεινών, είναι θεοφιλής και σωτηριώδης. Διά τούτο τη χάριτι του παναγίου Πνέυματος έχει η εκκλησία αυτόν διαλελυμένον, και αποδέχεται και συγχωρεί εκ καρδίας τους μετανοούντας και επιστρέφοντας, και την προτέραν απάτην ομολογούντας, και το πιστόν ρεαγιαλίκι αυτών εναγκαλιζομένους ειλικρινώς.
Ταύτα αμέσως να κοινολογήσετε εις όλους του γνωστούς σας, και να κατασταθήτε όλοι προσεκτικώτεροι, ανατρέποντες και διαλύοντες ως αραχνιώδη υφάσματα, όσα η απάτη και η κακοβουλία των πρωταιτίων εκείνων καθ'' οιονδήτινα τρόπον συνέπλεξε. Επειδή, εάν, ο μη γένοιτο, δεν ήθελε καθαρισθή η θανατηφόρος αύτη λύμη, και φωραθώσί τινες τολμώντες εις επιχειρήματα εναντία των καθηκόντων του ρεαγιαλικίου, κοντά οπού οι τοιούτοι έχουσι να παιδευθώσι χωρίς ελέους και οικτιρμών (μη γένοιτο, Χριστέ βασιλέυ!) αμέσως θέλει εξαφθή η δικαία οργή του κράτους του καθ'' ημών, και ο θυμός τής εκδικήσεως γενικός των εχλιϊσλάμιδων, και θέλουν εκχυθή τόσων αθώων αίματα αδίκως και παραλόγως, καθώς αποκριματίστως ταύτα πάντα διεσάλπισεν η κραταιά και αήττητος βασιλεία διά του εκδοθέντος και επ'' ακροάσει κοινή ημών αναγνωσθέντος υψηλού βασιλικού προσκυνητού ορισμού.
Εκείνους δε τους ασεβείς πρωταιτίους και απονενοημένους φυγάδας και αποστάτας ολεθρίους να τους μισήτε και να τους αποστρέφεσθε και διανοία και λόγω, καθότι και η εκκλησία και το γένος τους έχει μεμισημένους, και επισωρέυει κατ'' αυτών τας παλαμναιοτάτας και φρικωδεστάτας αράς'' ως μέλη σεσηπότα, τους έχει αποκεκομμένους της καθαράς και υγιαινούσης χριστιανικής ολομελείας'' ως παραβάται δε των θείων νόμων και κανονικών διατάξεων, ως καταφρονηταί του ιερού χρήματος της προς τους ευεργέτας ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας, ως εναντίοι ηθικών και πολιτικών όρων, ως την απώλειαν των αθώων και ανευθύνων ομογενών μας ασυνειδήτως τεκταινόμενοι, αφωρισμένοι υπάρχειεν και κατηραμένοι και ασυγχώρητοι, και μετά θάνατον άλυτοι, και τω αιωνίω υπόδικοι αναθέματι, και αυτοί, και όσοι τοις ίχνεσιν αυτών κατηκολούθησαν του λοιπού, αν μη θελήσωσιν εννοήσαι την αρπαγήν και απάτην, και επιστραφήναί τε και βαδίσαι την ευθείαν της σωτηρίας οδόν, αν δεν αναλάβωσιν, ό εστι, τον εντελή χαρακτήρα του ρεαγιαδικού αυτών επαγγέλματος.
Τα αυτά δε και κατά της αρχιερωσύνης σας και ιερωσύνης σας επανατείνομεν, εαν μη βαδίσετε, εις όσα εν Πνέυματι αγίω αποφαινόμεθα δια του παρόντος εκκλησιαστικώς, εαν δεν δείξετε εν έργω την επιμέλειάν σας και προθυμίαν εις την διάλυσιν των σκευωριών, εις την αναστολήν των καταχρήσεων και αταξιών, εις την επιστροφήν των πλανηθέντων, εις την άμεσον και έμμεσον καταδρομήν και εκδίκησιν των επιμενόντων εις τα αποστατικά φρονήματα, εαν δεν συμφωνήσετε τη εκκλησία του Θεού, και, εν ενί λόγω, εαν καθ'' οιονδήτινα τρόπον δολιευθήτε και κατενεχθήτε κατά της κοινής ημών ευεργέτιδος κραταιάς βασιλείας, έχομεν υμάς αργούς πάσης ιεροπραξίας, και τη δύναμει του πανάγιου Πνέυματος εκπτώτους του βαθμού της αρχιεροσύνης και ιερωσύνης και το πυρί της γεέννης ενόχους, ως την κοινήν του γένους απώλειαν προτιμήσαντας. Ούτω τοίνυν γινώσκοντες, ανανήψατε προς Θεού και ποιήσατε καθώς γράφομεν εκκλησιαστικώς και γενικώς παρακελευόμεθα, και μη άλλως εξ αποφάσεως, ότι περιμένομεν κατά τάχος την αισίαν των γραφομένων αποπεράτωσιν, ίνα και η του θεού χάρις και το άπειρον έλεος είη μετά πάντων υμών.}
αωκα'' εν μηνί Μαρτίω.
Υπεγράφη συνοδικώς επάνωθεν του ιερού θυσιαστηρίου παρά της ημών μετριότητος και της μακαριότητός του και πάντων των συναδέλφων αγίων αρχιερέων.
Ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως αποφαίνεται.
Ο Ιεροσολύμων Πολύκαρπος συναποφαίνεται.
Ο καισαρίας Ιωαννίκιος.
Ο Νικομηδείας Αθανάσιος.
Ο Δέρκων Γρηγόριος.
Ο Αδριανουπόλεως Δωρόθεος.
Ο Βιζύης Ιερεμίας.
Ο Σίφνου Καλλίνικος.
Ο Ηρακλείας Μελέτιος.
Ο Νικαίας Μακάριος.
Ο Θεσσαλονίκης Ιωσήφ.
Ο Βερροίας Ζαχαρίας.
Ο Δυδιμοτοίχου Καλλίνικος.
Ο Βάρνης Φιλόθεος.
Ο Ρέοντος Διονύσιος.
Ο Κυζίκου Κωνστάντιος.
Ο Χαλκηδόνας Γρηγόριος.
Ο Τουρνόβου Ιωαννίκιος.
Ο Πισειδίας Αθανάσιος.
Ο Δρύστας Άνθιμος.
Ο Σωζοπόλεως Παίσιος.
Ο Φαναρίου και Φερσάλων Δαμασκηνός.
Ο Ναυπάκτου και Άρτης Άνθιμος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ: ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΦΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ: ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΦΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Η φετινή χρονιά έχει ανακηρυχθεί «έτος Γιάννη Ρίτσου»
Ο Γ. Ρίτσος στρατεύθηκε στον κομμουνισμό, αντιλαμβανόμενος και την αισθητική του διάσταση
Έτος Γιάννη Ρίτσου φέτος, 100 χρόνια από τη γέννησή του και είναι μια ευκαιρία όχι μόνο να αναστοχαστούμε πάνω στο έργο του μεγάλου κομμουνιστή ποιητή, αλλά και στη σχέση της πολιτικής με την κουλτούρα. Ο Ρίτσος είναι αναμφίβολα ένας στρατευμένος ποιητής, που συνομιλεί με την Ιστορία, όχι από απόσταση όπως έκαναν οι ρομαντικοί, αλλά ως ενεργό κομμάτι της. (1ον ΆΡΘΡΟ)
Γιάννης Ρίτσος ποιήματα
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6412
Γιάννης Ρίτσος Νίκος Ξυλούρης TO KAΠΝΙΣΜΕΝΟ ΤΣΟΥΚΑΛΙ
Γιάννης Ρίτσος – Θεοδωράκης Συναυλία 1974
ΞΥΛΟΥΡΗΣ-ΡΙΤΣΟΣ-ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΕΡΟΣ
Η ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ-ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Η ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ-ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Γιάννης Ρίτσος - Η Σονάτα του Σεληνόφωτος κείμενο
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΓΡΑΦΗ ΤΥΦΛΟΥ
ΚΑΙ ΝΑ ΑΔΕΡΦΕ ΜΟΥ - ΡΙΤΣΟΣ ΛΕΟΝΤΗΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ
Τούτες τις μέρες, Χρήστου Λεοντή, Γιάννη Ρίτσου
(σ. Πολιτικού Καφενείου ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ 2009 - 100 χρόνια από τη γέννησή του
Με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου, το Υπουργείο Πολιτισμού ανακήρυξε το 2009 «Έτος Ρίτσου» και ανέθεσε στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) τον επιτελικό σχεδιασμό καθώς και το συντονισμό των επετειακών δράσεων και εκδηλώσεων για τον εορτασμό του. Για το σκοπό αυτό το ΕΚΕΒΙ συγκρότησε οργανωτική επιτροπή με πρόεδρο την κ. Χρύσα Προκοπάκη, φιλόλογο-συγγραφέα και μέλη τους κ.κ. Κατρίν Βελισσάρη, Δ/ντρια ΕΚΕΒΙ, Γιώργη Γιατρομανωλάκη, καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών-συγγραφέα, Ηλία Κεφάλα, ποιητή, Αγγελική Κώττη, δημοσιογράφο - συγγραφέα, Νινέττα Μακρυνικόλα, βιβλιογράφο, Πέτρο Μάρκαρη, συγγραφέα - Πρόεδρο ΕΚΕΒΙ και Μίλτο Πεχλιβάνο, καθηγητή ΑΠΘ-Freie Universität Μονάχου. Με τη συνδρομή της επιτροπής ήδη έχει καταρτιστεί το βασικό πρόγραμμα (εκδοτικό, υποδομών και εκδηλώσεων) το οποίο συνεχώς εμπλουτίζεται. Για την υλοποίηση του προγράμματος το ΕΚΕΒΙ θα συνεργαστεί και με άλλους πολιτιστικούς φορείς και οργανισμούς.
ΛΕΥΚΩΜΑ Έκδοση από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου λευκώματος με χρονολόγιο της ζωής του Γιάννη Ρίτσου, εργοβιογραφία, βιβλιογραφία με μελέτες, άρθρα, ανθολόγιο, φωτογραφικό υλικό, κ.ά. Η ειδική αυτή έκδοση θα διατίθεται σε σχολεία, βιβλιοθήκες και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό και θα συνοδεύεται από ανέκδοτο cd με τη φωνή του ποιητή. Τη φιλολογική επιμέλεια του λευκώματος έχουν αναλάβει οι κ.κ. Χρύσα Προκοπάκη και Νινέττα Μακρυνικόλα με τη συνεργασία της κ. Αγγελικής Κώττη. ΚΙΝΗΤΗ ΕΚΘΕΣΗΔημιουργία κινητής έκθεσης-αφιερώματος στον Γ. Ρίτσο, που θα συνοδεύει εκδηλώσεις στο πλαίσιο του εορτασμού, θα ενταχθεί στο πρόγραμμα του ΕΚΕΒΙ «Εκθέσεις στα Σχολεία» και θα εξακολουθήσει να περιοδεύει στη χώρα και μετά το 2009. Στόχος του ΕΚΕΒΙ είναι να ενθαρρύνει εκδηλώσεις στην περιφέρεια δίνοντας κίνητρο σε πολιτιστικούς φορείς, σχολεία, βιβλιοπωλεία, έδρες νεοελληνικών σπουδών, δημοτικές βιβλιοθήκες, λέσχες ανάγνωσης κ.ά. να φιλοξενήσουν την έκθεση και να οργανώσουν εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό. Η έκθεση αποτελείται από ταμπλώ με εργοβιογραφικά στοιχεία, εξώφυλλα βιβλίων, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα.
ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΕΣ ΤΗΛΕΚΑΡΤΕΣΚυκλοφορία από τον ΟΤΕ, σε συνεργασία και μετά από πρόταση του ΕΚΕΒΙ, σειράς από 12 συλλεκτικές τηλεκάρτες στις οποίες θα αναγράφονται στίχοι του ποιητή της Ρωμιοσύνης.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΤΟΠΟΣ Δημιουργία από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου σχετικού διαδικτυακού τόπου με στόχο την ολοκληρωμένη και άμεση πληροφόρηση ερευνητών, μελετητών, σπουδαστών αλλά και κάθε ενδιαφερόμενου. Τα βασικά του κεφάλαια: πλήρης βιογραφία που θα περιλαμβάνει και το χρονολόγιο από το λεύκωμα, ποιητικό, πεζογραφικό και εικαστικό έργο του Γιάννη Ρίτσου, μελέτες με επιλογή βιβλιογραφίας και κριτικών κειμένων, μεταφράσεις με βιβλιογραφία και ανθολόγηση μεταφρασμένων ποιημάτων, η βιβλιογραφία του Γιάννη Ρίτσου, πολυμεσικό υλικό με φωτογραφίες, κινηματογραφικό υλικό και μελοποιήσεις των ποιημάτων του καθώς και ενημέρωση για τις εκδηλώσεις του Έτους και παραπομπή σε όλους τους σχετικούς συνδέσμους. Την ευθύνη για τον κόμβο έχει ο κ. Μίλτος Πεχλιβάνος και η έναρξη της λειτουργίας του αναμένεται την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, 21 Μαρτίου 2009).
Γιάννης Ρίτσος: στάση γενναία και συνεπής
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
Η φετινή χρονιά έχει ανακηρυχθεί «έτος Γιάννη Ρίτσου». Πέρα από τον επετειακό χαρακτήρα του πράγματος – τον οποίο μπορούν να εξαντλήσουν οι λογοτεχνικοί κύκλοι, τα διάφορα ιδρύματα και οι λοιποί επετειολάγνοι – η χρονιά αυτή που πρόσφατα ξεκίνησε γίνεται αφορμή για προβληματισμούς, συζητήσεις και νέες προοπτικές. Ο ταραγμένος, συγκλονιστικός και ελπιδοφόρος Δεκέμβριος που μας πέρασε, δημιούργησε – ίσως – νέα ήθη στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την κινηματική πολιτική και ενέπνευσε την αισιοδοξία πως κάτι καινούριο μπορεί να δημιουργηθεί τόσο στο πεδίο της πολιτικής συνείδησης όσο και στο επίπεδο της κινηματικής πρακτικής. Παράλληλα, αυτή η ιδιαίτερη στιγμή της μεταπολιτευτικής πολιτικής ιστορίας ανέδειξε κάποια προβλήματα στη σχέση που έχει – ή που θα έπρεπε να έχει – η πολιτική με τον πολιτισμό. Προβλήματα που, είτε από αδυναμία είτε από εσφαλμένη κρίση, τα είχαμε αγνοήσει. Η προβληματική, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, στάση των διανοουμένων, των ανθρώπων του πολιτισμού, ανέδειξε ένα επιπλέον ζήτημα: τη στάση που έχουν, ή θα όφειλαν να έχουν, οι διανοούμενοι απέναντι στην Ιστορία.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, η επέτειος από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Δεν είναι απλώς επέτειος μνήμης. Είναι η αφορμή για να ξαναδούμε τη σχέση της ποίησης – της καλλιτεχνικής δημιουργίας γενικά – με την πολιτική και την ιστορία. Ο Ρίτσος, μέσα σ’ όλες τις αντιφάσεις τόσο του βίου όσο και του έργου του, υπήρξε μια φυσιογνωμία που δεν «κρύφτηκε» ποτέ. Δεν σημαίνει πως η στάση του ήταν πάντα δόκιμη. Ήταν, αν μη τι άλλο, μια στάση γενναία και συνεπής. Μια στάση ενός ανθρώπου που έχει επίγνωση του μεγέθους του και του οράματος στο οποίου την υπηρεσία έχει θέσει αυτό το μέγεθος. Γι’ αυτό το λόγο ας μην εκληφθεί το αφιέρωμα αυτό ως κάποιο είδος μνημόσυνου αλλά σαν μια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με την κουλτούρα.
Άλλωστε, η σχέση της πολιτικής με την κουλτούρα δεν είναι πάντα προφανής. Η μία έννοια περιέχει την άλλη και δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές χωρίς να ετεροφωτίζονται, να αλληλεπιδρούν και να συσχετίζονται. Ο Γιάννης Ρίτσος, ποιητής των αντιφάσεων και της Ιστορίας, αναδεικνύει μέσα στο ποιητικό τοπίο που εξυφαίνει, με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο, αυτή τη σχέση.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ: ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΦΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
Το 2009, όπως και η περυσινή, ή προπέρσινη και κάθε χρονιά, είναι χρονιά επετείων. Φέτος, είναι τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Καρόλου Δαρβίνου, του Έντγκαρ Άλαν Πόε, του Φέλιξ Μέντελσον, τα 200 χρόνια από το θάνατο του Γιόσεφ Χάιντ και τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου. Ποια, όμως, η αξία των επετείων; Είναι αφορμή μνήμης, ευκαιρίες για επικήδειους και μνημόσυνα ή είναι, απλώς, τα χρονικά σημεία που μας καλούν να συνομιλήσουμε ξανά με την ιστορία, με τον πολιτισμό, να ξανασυγκροτήσουμε χαμένες συζητήσεις, να ξανακατανοήσουμε ήδη «κατανοημένα» ζητήματα; Στη σχετικότητα του χρόνου, σχετικότητα που οι ίδιοι έχουμε κατασκευάσει, μια επέτειος δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ακόμα ευκαιρία. Μια ευκαιρία για να συζητήσουμε ξανά δήθεν «παρωχημένα» θέματα, να ξαναδιαβάσουμε σκονισμένα βιβλία με φρέσκα μάτια, να ακούσουμε παλιά τραγούδια με νέα αυτιά. Η φετινή επέτειος για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή Γιάννη Ρίτσου είναι, φυσικά, μια τέτοια ευκαιρία.
Αναμφισβήτητα, ο Γιάννης Ρίτσος είναι ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της νεοελληνικής περιόδου. Το μέγεθος της σημασίας του συνίσταται ακριβώς στο γεγονός πως το ποιητικό του έργο, όσο κι αν από κοινού θεωρείται σημαντικότατο, δίχασε και διχάζει την κριτική και, βεβαίως, τον αναγνώστη του. Λίγες φυσιογνωμίες της νεοελληνικής ποίησης είχαν την τύχη να απολαμβάνουν τόσες συμπάθειες και να ξορκίζουν τόσες αντιπάθειες, όσες ο Ρίτσος. Η ίδια του η ζωή, όπως και το μέλλον που επιφυλάχθηκε στο έργο του, ήταν βαθιά αντιφατική. Γεννημένος στη Μονεμβάσια το 1909, μεγάλωσε στους κόλπους μιας αγροτικής μεν, ιδιαιτέρως εύπορης δε οικογένειας. Όσο κι αν η σύγχρονη λογοτεχνική κριτική «αποκλείει» τις βιογραφικές αναφορές, προκειμένου να κρίνουμε μια καλλιτεχνική φυσιογνωμία, αυτή η κοινωνική και τοπική καταγωγή του Ρίτσου, είναι, νομίζω, η ρίζα της αντίφασής του. Έχοντας εμπειρίες τόσο από το βαθύ αστικό πολιτισμό, όντας ιδιαιτέρως καλλιεργημένος και ευαίσθητος ο ίδιος, όσο και εικόνες από την αγροτική και εργατική ζωή, κατάφερε να συμπυκνώσει στο έργο του τις δύο πλευρές του κόσμου, να εκφράσει το κοινωνικά υψηλό με ποιητικά υψηλό τρόπο.
Όπως είναι γνωστό, ο Γιάννης Ρίτσος ήταν (και είναι) η εμβληματικότερη φιγούρα, μαζί με τον Τάσο Λειβαδίτη, της αριστερής, νεοελληνικής ποίησης. Ο Ρίτσος, όμως, δεν είναι απλώς αριστερός ποιητής, ποιητής μιας Αριστεράς χωρίς πρόσημο, είναι κομμουνιστής ποιητής. Είναι στρατευμένος κομμουνιστής ποιητής. Η στράτευση του Ρίτσου στον κομμουνισμό είναι, σε πρώτο επίπεδο, στράτευση προσωπική. Ήταν παρών ως πρόσωπο σε όλες τις κορυφαίες μάχες που έδωσε το ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα. Παρών στην εθνική αντίσταση, παρών στον εμφύλιο, παρών στη χούντα. Στο βαθμό, όμως, που μας αφορά σήμερα, έναν αιώνα μετά τη γέννησή του, η στράτευση του Ρίτσου είναι στο επίπεδο που ο ποιητής στρατεύεται ακριβώς με αυτή του την ιδιότητα, την ιδιότητα του ποιητή. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η ποιητική στράτευση του Ρίτσου είναι διπλής τάξης.
Υπάρχουν στιγμές της ποίησής του που ρητά αναφέρονται σε συγκεκριμένα γεγονότα ή πρόσωπα. Εκεί ο ποιητής, ένα κοινωνικό υποκείμενο, γίνεται πολιτικό υποκείμενο επιστρατεύοντας το ιδιαίτερο, προσωπικό του όπλο, την ποίησή του, για να ασχοληθεί ενεργά με κυρίαρχα, ηγεμονικά, πολιτικά ζητήματα. Τέτοιες στιγμές ο Ρίτσος έχει πολλές. Η στράτευση, όμως, της ποιητικής του Ρίτσου είναι, κυρίως, της άλλης τάξης. Η ποίησή του είναι συνολικά στρατευμένη. Ακόμα κι αν, στο επίπεδο του περιεχομένου, δεν ασχολείται με το συγκεκριμένο, κοινωνικο-πολιτικό γεγονός ή πρόσωπο, η στιχουργία του Ρίτσου είναι βαθιά στρατευμένη γιατί είναι βαθιά κοινωνική, αναδεικνύοντας τις πιο ριζοσπαστικές αλλά και ευαίσθητες πλευρές του κομμουνιστικού οράματος.
Κεντρικό ρόλο στο έργο του Ρίτσου παίζει η Ιστορία. Ο ποιητής συνομιλεί μαζί της, όχι από απόσταση – όπως, πιθανόν, έκαναν οι εκπρόσωποι του ρομαντισμού – αλλά ως ενεργό κομμάτι της. Ως ζωντανό υποκείμενο, το οποίο, έχοντας κατανοήσει την ιστορική συνείδηση και τον ιστορικό του ρόλο, παρεμβαίνει μέσω της ποίησης στα πράγματα, όχι απλώς για να τα σχολιάσει και να τα εξωραΐσει, αλλά για να αλλάξει το σημείο θέασης της πραγματικότητας.
«Εμείς διαβάζουμε την ιστορία του κόσμου σε μικρά ονόματα». Γι’ αυτό η ποίηση του Ρίτσου είναι ζωντανή, είναι ποίηση που, χωρίς να είναι λεξιπλαστική, όπως πιθανόν του Ελύτη, χωρίς να εικονοποιεί όπως η ποίηση του Σεφέρη, χωρίς να συμπυκνώνει ισαρχέγονα φιλοσοφικά ζητήματα όπως του Καβάφη, έχει τόσο έντονα ενσωματωμένο τον Ιστορικό της προσανατολισμό, ώστε είναι πάντα επίκαιρη. Ο Διάλογος ποίησης και ιστορίας στο έργο του Ρίτσου είναι ο διάλογος ενός πολιτικού υποκειμένου, το οποίο άλλοτε μορφοποιείται ως λαός, πρόσωπο, οικουμένη κλπ., με τη λαϊκή ελληνική παράδοση.
Η παράδοση, η ελληνικότητα, εκφράζεται στο έργο του Γιάννη Ρίτσου με τον πλέον ριζοσπαστικό τρόπο. Άλλοτε συνομιλεί με τη δημοτική ποίηση – άλλωστε το φαινομενικά φτωχό λεξιλόγιό του απογειώνει το λαϊκότροπο χαρακτήρα των ποιημάτων του -, άλλοτε παίρνει τη θέση του απέναντι από τον Σικελιανό (μια παράλληλη ανάγνωση του «Επιταφίου» με το «Μήτηρ Θεού» πείθει για του λόγου το αληθές), απέναντι από τον Καβάφη (12 ποιήματα για τον Καβάφη) και άλλοτε συνδιαλέγεται με τα πλέον καινοτόμα και ριζοσπαστικά ρεύματα της νεωτερικής ποίησης. Είναι τελικά ο ποιητής του Ελληνισμού, όταν ο ελληνισμός εκφράζεται στην πιο ριζοσπαστική του μορφή. Ο ελληνισμός, όπως αναδεικνύεται μέσα από την ποιητική του Ρίτσου, δεν έχει σχέση με την καθαρότητα της φυλής και τον μεγαλοϊδεατισμό. Είναι ο ελληνισμός του μόχθου, της υπαίθρου του λαού, ο ελληνισμός όπως διαμορφώνεται από την πάλη του ανθρώπου με την ελληνική ύπαιθρο, από τους αγώνες της ελληνικής εργατικής τάξης, ο ελληνισμός της ελευθερίας, του λιογέρματος (αγαπημένη εικόνα του Ρίτσου) και του αγέρα.
Επομένως, η στράτευση του Ρίτσου στο κομμουνιστικό όραμα είναι στράτευση που αντιλαμβάνεται τον κομμουνισμό στην αισθητική του διάσταση. Μέσα από το σώμα του ποιητικού του έργου διαγράφεται ένα κομμουνιστικό πρόσταγμα ζωντανό και διαυγές, πάντα αισιόδοξο και πιστό στις δυνατότητές της ανθρωπότητας. Σε αντίθεση με τους αριστερούς ποιητές της πρώτης και δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς, τους ποιητές της «ήττας» και της «αριστερής» μελαγχολίας, ο Ρίτσος αποπνέει μέσω της ποίησής του εκείνη την αισιοδοξία, εκείνη την άγνοια κινδύνου που επιδεικνύουν μόνο οι τρελοί, οι ποιητές και οι αγωνιστές. «Μια σιωπηλή μεταβολή γίνεται μέσα μας που αλλάζει τον θάνατο σε ζωή, την ερημιά σε συντροφιά, την ταπείνωση σε περηφάνια».
Όμως η αισιοδοξία του Γιάννη Ρίτσου τον εγκατέλειψε στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Ο λυρισμός των πρώτων περιόδων της ποιητικής του, δίνει τη θέση του στην εσωστρέφεια και την περισυλλογή. Τα προτεταμένα στήθη των πρώτων ποιημάτων του ζαρώνουν και η ποίηση του κλείνεται στον εαυτό της. Επηρεασμένος από το όραμα που υπηρέτησε, προδομένος από την πτώση των ιδανικών που υπερασπίστηκε, τσακισμένος από το γύρισμα της ιστορίας ο Γιάννης Ρίτσος αφήνει την τελευταία του πνοή το 1990. Ο θάνατός του μοιάζει με παραίτηση, ενώ η πορεία της ποίησής του κινείται παράλληλα με την Ιστορία της Αριστεράς. Η νίκη, η ηγεμονία περιστέλλονται. Την αισιοδοξία διαδέχεται η παραίτηση. Η ανθρωπότητα κλείνεται στο καβούκι της. Μέχρι κάτι καινούριο να γίνει ξανά, μέχρι να πατήσουμε στα πόδια μας. Αυτό μας κληροδοτεί ο Ρίτσος. Γι’ αυτό και η επέτειος των 100 χρόνων από τη γέννησή του είναι μια καλή αφορμή για να τον ξαναδιαβάσουμε. Είναι μια καλή αφορμή να «εκπολιτίσουμε» - τρόπον τινά – τα οράματά μας. Είναι μια καλή αφορμή να ανοίξουμε κουβέντα με την Ιστορία.
Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ
Πρόβλημα ο μοντερνισμός για τους προοδευτικούς
ΣΤΟΧΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΩΝ
Ο Γιάννης Ρίτσος, όπως και κάθε πραγματικός ποιητής, χρησιμοποιεί την ποίησή του για να εννοιολογήσει την πραγματικότητα και να συνδιαλαγεί μαζί της. Γι’ αυτόν η ποίηση δεν είναι ο σκοπός αλλά το μέσον ανάγνωσης, είναι το εργαλείο για να ξεκλειδώσει τον κόσμο. Η ποίηση του Ρίτσου προσπαθεί να αναγνώσει τη νεοελληνική πραγματικότητα με οικουμενικό, παγκόσμιο και πανανθρώπινο τρόπο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο κοιτά αφ’ ενός μεν προς τη μεγάλη δεξαμενή της παράδοσης, αλλά χρησιμοποιεί όλα τα ποιητικά υλικά της νεωτερικότητας, όλους τους μοντερνισμούς και όλες τις καινοτομίες που έκαναν την ποίηση να ανασάνει κατά τον αιώνα που πέρασε. Αυτή ακριβώς η διπλή θέαση της Ιστορίας και ο διττός τρόπος που ο Ρίτσος χρησιμοποιεί το υλικό του, κατέστησε το έργο του «δυσάρεστο» για τους κριτικούς. Επιπλέον, η δεδηλωμένη στράτευσή του και σε προσωπικό και σε αισθητικό επίπεδο, έδωσε λαβή για ένθεν κακείθεν κατηγορίες.
Η προοδευτική κριτική, ο Γιάννης Κορδάτος, η Αλεξάνδρα Αλαφούζου, ο Νίκος Καρβούνης, τον «επέπληξε» διότι τάχα ο μοντερνισμός δεν εξυπηρετούσε το κομμουνιστικό ιδεώδες. Αυτός ο «οριακός ρεαλισμός» του Ρίτσου, όπου η ποιητική μορφή συγχωνεύεται με το ποιητικό περιεχόμενο, χτυπούσε έντονα στα μάτια των εκπροσώπων του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Αντίθετα, ο ρεαλισμός του Ρίτσου – όχι ως καλλιτεχνικό κίνημα αλλά ως ουσιαστική αισθητική στάση – δεν αρνείται το νεωτερισμό, το πείραμα και την αφαίρεση, όταν η ιδέα, η εικόνα ή η έννοια που θέλει να εκφράσει είναι αντίστοιχα νεωτερική, πειραματική ή αφαιρετική. Έτσι, ο ρεαλισμός φτάνει στα όριά του και βρίσκει στο σώμα της ποιητικής του Ρίτσου μία νέα έκφραση και νέους τρόπους διαφυγής.
Ακόμα πιο χαρακτηριστική, από την προοδευτική κριτική, είναι η στάση των συντηρητικών κριτικών. Τόσο η μορφή της ποιητικής του Ρίτσου, όσο και το εντόνως πολιτικό της περιεχόμενο ενόχλησαν τους λογοτεχνικούς κύκλους και ιδιαίτερα τους αστικούς, εθνοκεντρικούς κύκλους της γενιάς του ’30. Εκείνος που ιδιαίτερα ασχολήθηκε με το έργο του Ρίτσου είναι ο κριτικός και μετέπειτα συνεργάτης της Χούντας, Ανδρέας Καραντώνης. Μέσω του περιοδικού που εξέδιδε, τα Νέα Γράμματα, εγκαινίασε αυτήν την αρνητική κριτική παράδοση απέναντι στο έργο του Γιάννη Ρίτσου. Γράφει κρίνοντας την πρώτη του ποιητική συλλογή Τρακτέρ: «Προξενεί αληθινή θλίψη το θέαμα ενός νέου που ενώ δείχνει αναμφισβήτητη ποιητική διάθεση και λυρική φαντασία, καταφέρνει μολαταύτα να πραγματοποιεί τα αντίθετα των όσων επιδιώκει με την τέχνη του (πως πιστεύει στις επαναστατικές ιδέες και πως του είναι ανάγκη ψυχική το υμνολόγημα της Ρωσίας, του Μαρξ, του Λένιν, όπως θα γράψει παραπάνω ο Καραντώνης), μόνο και μόνο για να ακολουθεί τυφλά και μακάρια την ολέθρια αισθητική που ξεπήδησε από το έργο του Καρυωτάκη (σ. Πολιτικού Καφενείου Κώστας Καρυωτάκης ) και των λησμονημένων, σήμερα, οπαδών του» (Νέα Γράμματα, Χρόνος Α’, Αθήνα 1938, 66, 438). Ο Καραντώνης επικρίνει εδώ τον Ρίτσο τόσο ως πολιτικό υποκείμενο, επιτιθέμενος στο μαρξισμό και το λενινισμό, όσο και ως ποιητικό υποκείμενο, επιτιθέμενος στον Καρυωτάκη! Ενώ, κρίνοντας την ποιητική συλλογή Εαρινή Συμφωνία θα γράψει «(…) Οι στίχοι του συντηρούνε το αμφίβολο εκείνο είδος της μέσης ποίησης (…) που συνήθως βλασταίνει σε εποχές νέων ποιητικών προσανατολισμών, γεφυρώνοντας με πρόχειρα υλικά την απόσταση που χωρίζει τους αληθινά νέους ποιητές από τους στιχουργούς των ξεπερασμένων παραδόσεων». Είναι προφανές πως η κριτική δεν κατάφερε, από τα πρώτα ποιήματα του Ρίτσου, να αντιληφθεί ούτε το όραμά του, ούτε την ποιητική του τεχνική. Την αντίληψη του όριζε ως ποιητικά αληθές εκείνο που συνδιαλέγεται με την ιστορική συνείδηση. Εκείνο που κοιτάει στο παρελθόν και ελπίζει στο μέλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
****************************************
βιβλιογραφία
Αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο. Αθήνα, Κέδρος, 1981. (επιμέλεια Αικατερίνη Μακρυνικόλα. Γράφουν οι: Αλεξανδρόπουλος Μήτσος, Αλεξίου Έλλη, Ανδρόνικος Μανόλης, Βασιλικός Βασίλης, Βαφόπουλος Γ.Θ., Βελουδής Γιώργος, Βόρνινγκ Αγγελική, Βρεττάκος Νικηφόρος, Γιατρομανωλάκης Γιώργης, Γκάμπε Ντόρα, Γκιλλιέν Νικολά, Γκραμόν Ντομινίκ, Δεκαβάλλες Αντώνης, Δεσποτόπουλος Κώστας, Δούκα Μάρω, Ρεμόν Ζαν, Ζαμπελεάνου Εουτζέν, Θασίτης Πάνος, Θεοδωράκης Μίκης, Ιλίνσκαγια Σόνια, Οζντεμίρ Ίντζε, Κακλαμανάκη Ρούλα, Κασιαν Νίνα, Κήλυ Έντμουντ, Κοκόλης Ξ.Α., Λακαριέρ Ζακ, Λεμαίρ Ζεράρ - Ζωρζ, Λήβι Πήτερ, Μακρυνικόλα Αικατερίνη, Μαρωνίτης Δ.Ν., Ματεφ Πάβελ, Μερακλής Μ.Γ., Μέρτσαντ Πωλ, Μιλλιέξ - Γκρίτση Τατιάνα, Μιλλιέξ Ροζέ, Μοσκώφ Κωστής, Μπανους Μαρία, Μπελέτσκι Αντρέι, Μπόγκζα Τζεο, Μποζίλωφ Μποζινταρ, Μποσκέ Αλαίν, Μυρσιάδης Κώστας, Νεσίν Αζίζ, Ντιντιέρ-Καστίγιο Μιγκέλ, Οικονόμου Ζήσης, Παπ Αρπαντ, Παπαγεωργίου Κώστας, Πέρι Μάσσιμο, Πολεβοϊ Μπορίς, Πολίτης Λίνος, Πρεβελάκης Παντελής, Προκοπάκη Χρύσα, Ρότολο Βιντσέντσο, Σάββας Μηνάς, Σαββίδης Γ.Π., Σαμαράκης Αντώνης, Σάμπο Καλμάν, Σαντζίλιο Κρεσέντσιο, Σαντζίλιο Τίνο, Σερένι Βιτόριο, Σιώτης Ντίνος, Σκιαδάς Αριστόξενος Δ., Σοκολιούκ Βικτόρ, Στυλιανός Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας, Ταμπάρ Πιερ, Τοπούζης Κώστας, Τρυς Ρενέ, Τσαρούχης Γιάννης, Τσερνισοβα Τατιάνα, Φραγκόπουλος Θ.Δ., Φράιερ Κίμων)
Βελουδής Γιώργος, Γιάννης Ρίτσος: Προβλήματα μελέτης του έργου του. Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Βελουδής Γιώργος, Προσεγγίσεις στο έργο του Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1984.
Βελουδής Γιώργος, «Ρίτσος Γιάννης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
Γιάννης Ρίτσος · Μελέτες για το έργο του · Γράφουν: Αραγκόν · Αλεξανδρόπουλος Μ. · Αναγνωστάκη Ν. · Ιλίνσκαγια Σ. · Μπανούς Μ. · Μπηαν Π. · Σπανος Β. Ουϊλ. · Θασίτης Π. · Κακλαμανάκη Ρ. · Κουλουφάκος Κ. · Λειβαδίτης Τ. Αθήνα, Διογένης, 1975.
Γκίνης Σπύρος Α., Για τον Γιάννη Ρίτσο. Αθήνα, Ιστορική Έρευνα, 1974.
Γκιβάλου-Κατσίκη Άντα, «Ο μύθος και η πραγματικότητα στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου (μερικές επισημάνσεις)», Νέα Εποχή206, 1-2/1991, σ.8-20.
Διαλησμάς Στέφανος, Εισαγωγή στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1981.
Κακλαμανάκη Ρούλα, «Απόσταγμα αισθητικής λειτουργίας» (κριτική για το Ρόπτρο), Διαβάζω13, 9/1978, σ.60-61.
Κεντρώτης Γιώργος, «Η Ελένη ή Το τρίτο ρόδο · Μια συγκριτική και ερμηνευτική προσέγγιση του ποιήματος του Γιάννη Ρίτσου Η Ελένη», Πόρφυρας81-82 (Κέρκυρα), 4-9/1996, σ.577-594.
Λαμπρινού Χρύσα, Για την Τριλογία του Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, 1964 (ανάτυπο από την Επιθεώρηση Τέχνης110, 2/1964, σ.159-172).
Μακρυνικόλα Αικατερίνη (επιμέλεια), Ο Αραγκόν για το Ρίτσο. Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Μακρυνικόλα Αικατερίνη, Βιβλιογραφία Γιάννη Ρίτσου · 1924-1989. Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας · Ιδρυτής Σχολή Μωραϊτη, 1993.
Μαρωνίτης Δ.Ν., «Προβλήματα ποιητικής οικονομίας στο έργο του Γιάννη Ρίτσου», Η λέξη8, 10/1981.
Μαστροδημήτρης Π.Δ., Εγκώμιο στον ποιητή Γιάννη Ρίτσο. Αθήνα, Καρδαμίτσα, 1987.
Μπήαν Πήτερ, Αντίθεση και σύνθεση στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου · μετάφραση Γιάννης Κρητικός · επιμέλεια Αικατερίνη Μακρυνικόλα. Αθήνα, Κέδρος, 1980.
Παπαντωνάκης Γ.Δ., Εισαγωγή στην παιδική ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Οδυσσέας, 1996.
Παράσχος Κλέων, «Γιάννη Ρίτσου: Τρακτέρ», Νέα Εστία16, ετ.Η΄, 15/10/1934, αρ.188, σ.955-956.
Πιερά Ζεράρ, Η μακριά πορεία ενός ποιητή · μετ. Ελένη Γαρίδη. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Πρεβελάκης Παντελής, Ο ποιητής Γιάννης Ρϊτσος · Συνολική θεώρηση του έργου του. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Προκοπάκη Χρύσα, Η πορεία προς τη Γκραγκάντα · ή οι περιπέτειες του οράματος. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Ρίτσου-Γλέζου Λούλα, Τα παιδικά χρόνια του αδελφού μου Γιάννη Ρίτσου · Καταγραφή αφήγησης και επιμέλεια Μιχάλης Δημητρίου. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Σάββας Μηνάς, «Ο Ευριπίδης επαυξημένος μέσα από τη Φαίδρα του Γιάννη Ρίτσου», Πόρφυρας79, (Κέρκυρα), 10-12/1996, σ.36-42.
Σαντζίλιο Κρεσέντσιο, Μύθος και ποίηση στον Ρίτσο · μετ. Θόδωρος Ιωαννίδης. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Τοπούζης Κώστας, Γιάννης Ρίτσος · Πρώτες σημειώσεις στο έργο του. Αθήνα, Κέδρος, 1979. Αφιερώματα περιοδικών
Αντί3, 19/7/1975, αρ.23.
Αιολικά γράμματα6, 3-6-/1976, αρ.32-33.
The Falcon , Άνοιξη 1978.
Δρόμοι της ειρήνης, VII-IIX/1979.
Θεατρικά Τετράδια1, 1/1980, αρ.2.
Η λέξη7, 9/1981.
Διαβάζω205, 21/12/1988.
Νέα Εστία130, Χριστούγεννα 1991, αρ.1547.
Ελί-τροχος4-5, Χειμώνας 1994-1995. 1. Για εξαντλητική βιβλιογραφία και εργογραφία του Γιάννη Ρίτσου ως το 1989 βλ. Μακρυνικόλα Αικατερίνη, Βιβλιογραφία Γιάννη Ρίτσου · 1924-1989. Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας · Ιδρυτής Σχολή Μωραϊτη, 1993.
Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις) 1 Ι.Ποίηση
Τρακτέρ. Αθήνα, Γκοβόστης, 1934.
Πυραμίδες . Αθήνα, Γκοβόστης, 1935.
Επιτάφιος. Αθήνα, εκδ. Ριζοσπάστη, 1936.
Το τραγούδι της αδελφής μου . Αθήνα, Γκοβόστης, 1937.
Εαρινή συμφωνία . Αθήνα, Γκοβόστης, 1938.
Το εμβατήριο του Ωκεανού . Αθήνα, Γκοβόστης, 1940.
Παλιά μαζούρκα σε ρυθμό βροχής. Αθήνα, Γκοβόστης, 1943.
Δοκιμασία. Αθήνα, Γκοβόστης, 1943 (οριστική μορφή το 1961 στον τόμο Ποιήματα Α’).
Ο σύντροφός μας · Νίκος Ζαχαριάδης. Αθήνα, Γκοβόστης, 1945.
Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο. Βουκουρέστι, εκδοτικό Νέα Ελλάδα, 1952.
Αγρύπνια . Αθήνα, Η Πυξίδα, 1954.
Πρωινό Άστρο · Μικρή Εγκυκλοπαίδεια υποκοριστικών για την κορούλα μου. Αθήνα, 1955.
Η σονάτα του σεληνόφωτος . Αθήνα, Κέδρος, 1956.
Χρονικό . Αθήνα, Δίφρος, 1957.
Αποχαιρετισμός · Οι τελευταίες ώρες του Γρηγόρη Αυξεντίου μες στη φλεγόμενη σπηλιά . Αθήνα, Κέδρος, 1957.
Μακρονησιώτικα [=Πέτρινος χρόνος] (Μακρόνησος, Αύγουστος - Σεπτέμβρης 1949). Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1957.
Οι γειτονιές του κόσμου . Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1957.
Υδρία · Ελεγεία για μια σύντομη άνοιξη . Αθήνα, 1957.
Χειμερινή διαύγεια . Αθήνα, Κέδρος, 1957.
Όταν έρχεται ο Ξένος (1958). Αθήνα, Κέδρος, 1958.
Ανυπόταχτη Πολιτεία . Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1958.
Η αρχιτεκτονική των δέντρων. Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1958.
Οι γερόντισσες και η θάλασσα · Χορικό. Αθήνα, Δίφρος, 1959.
Το παράθυρο . Αθήνα, Κέδρος, 1960.
Η γέφυρα . Αθήνα, Κέδρος, 1960.
Ο Μαύρος Άγιος . Αθήνα, Κέδρος, 1961.
Το νεκρό σπίτι . Αθήνα, Κέδρος, 1962.
Κάτω απ’ τον ίσκιο του βουνού . Αθήνα, Κέδρος, 1962.
Το δέντρο της φυλακής και οι γυναίκες · Πέντε ξυλογραφίες της Ζιζής Μακρή. Αθήνα, εκδ. Επιθεώρησης Τέχνης, 1963.
12 ποιήματα για τον Καβάφη . Αθήνα, Κέδρος, 1963.
Μαρτυρίες · Σειρά πρώτη . Αθήνα, Κέδρος, 1963.
Παιχνίδια τ’ ουρανού και του νερού. Αθήνα, Κέδρος, 1964.
Φιλοκτήτης . Αθήνα, Κέδρος, 1965.
Ρωμιοσύνη. Αθήνα, Θεμέλιο, 1966.
Μαρτυρίες · Σειρά δεύτερη. Αθήνα, Κέδρος, 1966.
Ορέστης. Αθήνα, Κέδρος, 1966.
Όστραβα. Αθήνα, Κέδρος, 1967.
Pierres Repetitions Barreaux - Πέτρες, Επαναλήψεις, Κιγκλίδωμα. Gallimard, Paris, 1971. (πρώτη ελληνική έκδοση - Αθήνα, Κέδρος, 1972)
Η Ελένη (1970). Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Χειρονομίες . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Τέταρτη διάσταση . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Η επιστροφή της Ιφιγένειας . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Χρυσόθεμις . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Ισμήνη . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας. Αθήνα, Κέδρος, 1973.
Διάδρομος και σκάλα. Αθήνα, Κέδρος, 1973.
Γκραγκάντα . Αθήνα, Κέδρος, 1973.
Ο αφανισμός της Μήλος . Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Σεπτήρια και δαφνηφόρια · Ένας ποιητής ένα ποίημα · Γιάννης Ρίτσος. Αθήνα, Αστερίας, 1973.
Καπνισμένο τσουκάλι . Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο . Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Κωδωνοστάσιο . Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Ο τοίχος μέσα στον καθρέφτη. Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Χάρτινα. Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Η Κυρά των Αμπελιών . Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Η τελευταία προ Ανθρώπου εκατονταετία . Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Τα Επικαιρικά. Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Το υστερόγραφο της δόξας · Άρης Βελουχιώτης . Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Ημερολόγια εξορίας · 1948-1950. Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Μαντατοφόρες. Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Θυρωρείο. Αθήνα, Κέδρος, 1976.
Το μακρινό . Αθήνα, Κέδρος, 1977.
Γίγνεσθαι · Προμετωπίδα Γιάννη Τσαρούχη. Αθήνα, Κέδρος, 1977.
Το ρόπτρο . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Τα παιδιά της ΚΝΕ. Αθήνα, εκδ. Οδηγητή, 1977.
Λοιπόν ; Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Βολιδοσκόπος . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Η Πύλη . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Τροχονόμος . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Τοιχοκολλητής . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Μονεμβασιώτισσες . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Το σώμα και το αίμα. Αθήνα, Κέδρος,1978.
Το τερατώδες αριστούργημα . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Φαίδρα . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα · Σχέδια Τζένη Δρόσου. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Γραφή τυφλού. Αθήνα, Κέδρος, 1979.
Μονόχορδα . Αθήνα, Κέδρος, 1980.
Πάροδος. Αθήνα, Κέδρος, 1980.
Διαφάνεια. Αθήνα, Κέδρος, 1980.
Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού · Σχέδια Τζένη Δρόσου. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Τα Ερωτικά . Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Συντροφικά τραγούδια . Αθήνα, Σύγχρονη Εποχή, 1981.
Ιταλικό τρίπτυχο. Αθήνα, Κέδρος, 1982.
Υπόκωφα . Αθήνα, Κέδρος, 1982.
Μονοβασιά . Αθήνα, Κέδρος, 1982.
Αριόστος ο Προσεχτικός αφηγείται στιγμές του βίου του και του ύπνου του (1942-1971). Αθήνα, Κέδρος, 1982.
Το χορικό των σφουγγαράδων . Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Τειρεσίας . Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Τι παράξενα πράματα · Μυθιστόρημα (;) . Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Με το σκούντημα του αγκώνα. Αθήνα, Κέδρος, 1984.
Ταναγραίες . Αθήνα, Κέδρος, 1984.
Ίσως να’ναι κι έτσι . Αθήνα, Κέδρος, 1985.
Επινίκια. Αθήνα, Κέδρος, 1984.
Ο γέροντας με τους χαρταϊτούς . Αθήνα, Κέδρος, 1985.
Όχι μονάχα για σένα . Αθήνα, Κέδρος, 1985.
Σφραγισμένα μ’ ένα χαμόγελο . Αθήνα, Κέδρος, 1986.
Λιγοστεύουν οι ερωτήσεις 1-9. Αθήνα, Κέδρος, 1986.
Ο Αριόστος αρνείται να γίνει Άγιος · Πεζογράφημα. Αθήνα, Κέδρος, 1986.
Ανταποκρίσεις . Αθήνα, Κέδρος, 1987.
3 x 111 Τρίστιχα . Αθήνα, Κέδρος, 1987. ΙΙ. Μελέτες
Μελετήματα· Μαγιακόβσκη - Χικμέτ - Έρενμπουργκ - Ελυάρ - “Μαρτυρίες” - “Θυρωρείο”. Αθήνα, Κέδρος, 1974. ΙΙΙ.Θέατρο
Πέρα απ’ τον ίσκιο των κυπαρισσιών · Επικό δράμα σε τρεις πράξεις - 27 εικόνες. Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές εκδόσεις, 1958.
Μια γυναίκα πλάι στη θάλασσα · Δράμα σε τρεις πράξεις. Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1959. ΙV. Μεταφράσεις
Ναζίμ Χικμέτ · Ποιήματα · Μεταφραστής Πέτρος Βελιώτης [= Γιάννης Ρίτσος]. Αθήνα, Σύγχρονα βιβλία, 1953.
Αλέξη Τολστόη · (διασκευή) · Η γκρινιάρα κατσίκα και άλλα ρωσικά λαϊκά παραμύθια · Μετάφραση από τα ρωσικά: Α. Σαραντόπουλου · Διασκευή στα ελληνικά: Πέτρου Βελιώτη [=Γιάννη Ρίτσου]. Αθήνα, Κέδρος, 1956.
Αλεξάνδρου Μπλοκ · Οι δώδεκα · απόδοση Γιάννη Ρίτσου · Σχέδια και επιμέλεια Τ. Καλμούχου. Αθήνα, Κέδρος, 1957.
Ανθολογία ρουμανικής ποίησης · Πρόλογος και απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1961.
Αττίλα Γιόζεφ · Ποιήματα · Μετάφραση Νικηφόρου Βρεττάκου, Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1963.
Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκη · Ποιήματα · Πρόλογος και απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1964.
Ντόρα Γκάμπε · Εγώ, η μητέρα μου κι ο κόσμος · Μετάφραση Γιάννη Ρίτσου · Εικόνες Φώτη Φιλιακου. Αθήνα, Κέδρος, 1965.
Ναζίμ Χικμέτ · Ποιήματα · Πρόλογος και απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1966.
Ηλία Έρενμπουργκ · Το δέντρο · Πρόλογος και απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1966.
Νικολας Γκιλλιέν · Ο μεγάλος ζωολογικός κήπος · απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Θεμέλιο, 1966.
Σεργκέη Γιεσενιν · Ποιήματα · Απόδοση Γιάννη Ρίτσου · Βασισμένη στην κατά λέξη μετάφραση της Κατίνας Ζορμπαλά. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Φερεϋντούν Φαριάντ · Όνειρα με χαρταετούς και περιστέρια · Απόδοση Γιάννης Ρίτσος. Αθήνα, Κέδρος, 1988. V. Συγκεντρωτικές εκδόσεις
Ποιήματα 1930-1960· Τόμος Α΄. Αθήνα, Κέδρος, 1961.
Ποιήματα 1930-1960· Τόμος Β΄. Αθήνα, Κέδρος, 1961.
Ποιήματα 1930-1960 · Τόμος Γ΄. Αθήνα, Κέδρος, 1964.
Ποιήματα 1938-1971 · Τόμος Δ΄. Αθήνα, Κέδρος, 1975.
ΠοιήματαΙΒ΄. Αθήνα, Κέδρος, 1997.
Γλυκειά μου Λούλα· επιμέλεια Δέσποινα Γλέζου. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997 (αλληλογραφία του Γιάννη Ρίτσου με την αδελφή του). 1. Για εξαντλητική βιβλιογραφία και του Γιάννη Ρίτσου ως το 1989 βλ. Μακρυνικόλα Αικατερίνη, Βιβλιογραφία Γιάννη Ρίτσου · 1924-1989. Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας · Ιδρυτής Σχολή Μωραϊτη, 1993.
Η φετινή χρονιά έχει ανακηρυχθεί «έτος Γιάννη Ρίτσου»
Ο Γ. Ρίτσος στρατεύθηκε στον κομμουνισμό, αντιλαμβανόμενος και την αισθητική του διάσταση
Έτος Γιάννη Ρίτσου φέτος, 100 χρόνια από τη γέννησή του και είναι μια ευκαιρία όχι μόνο να αναστοχαστούμε πάνω στο έργο του μεγάλου κομμουνιστή ποιητή, αλλά και στη σχέση της πολιτικής με την κουλτούρα. Ο Ρίτσος είναι αναμφίβολα ένας στρατευμένος ποιητής, που συνομιλεί με την Ιστορία, όχι από απόσταση όπως έκαναν οι ρομαντικοί, αλλά ως ενεργό κομμάτι της. (1ον ΆΡΘΡΟ)
Γιάννης Ρίτσος ποιήματα
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6412
Γιάννης Ρίτσος Νίκος Ξυλούρης TO KAΠΝΙΣΜΕΝΟ ΤΣΟΥΚΑΛΙ
Γιάννης Ρίτσος – Θεοδωράκης Συναυλία 1974
ΞΥΛΟΥΡΗΣ-ΡΙΤΣΟΣ-ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ-ΠΕΜΠΤΟ ΜΕΡΟΣ
Η ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ-ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Η ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ-ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Γιάννης Ρίτσος - Η Σονάτα του Σεληνόφωτος κείμενο
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ-ΓΡΑΦΗ ΤΥΦΛΟΥ
ΚΑΙ ΝΑ ΑΔΕΡΦΕ ΜΟΥ - ΡΙΤΣΟΣ ΛΕΟΝΤΗΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ
Τούτες τις μέρες, Χρήστου Λεοντή, Γιάννη Ρίτσου
(σ. Πολιτικού Καφενείου ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ 2009 - 100 χρόνια από τη γέννησή του
Με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου, το Υπουργείο Πολιτισμού ανακήρυξε το 2009 «Έτος Ρίτσου» και ανέθεσε στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) τον επιτελικό σχεδιασμό καθώς και το συντονισμό των επετειακών δράσεων και εκδηλώσεων για τον εορτασμό του. Για το σκοπό αυτό το ΕΚΕΒΙ συγκρότησε οργανωτική επιτροπή με πρόεδρο την κ. Χρύσα Προκοπάκη, φιλόλογο-συγγραφέα και μέλη τους κ.κ. Κατρίν Βελισσάρη, Δ/ντρια ΕΚΕΒΙ, Γιώργη Γιατρομανωλάκη, καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών-συγγραφέα, Ηλία Κεφάλα, ποιητή, Αγγελική Κώττη, δημοσιογράφο - συγγραφέα, Νινέττα Μακρυνικόλα, βιβλιογράφο, Πέτρο Μάρκαρη, συγγραφέα - Πρόεδρο ΕΚΕΒΙ και Μίλτο Πεχλιβάνο, καθηγητή ΑΠΘ-Freie Universität Μονάχου. Με τη συνδρομή της επιτροπής ήδη έχει καταρτιστεί το βασικό πρόγραμμα (εκδοτικό, υποδομών και εκδηλώσεων) το οποίο συνεχώς εμπλουτίζεται. Για την υλοποίηση του προγράμματος το ΕΚΕΒΙ θα συνεργαστεί και με άλλους πολιτιστικούς φορείς και οργανισμούς.
ΛΕΥΚΩΜΑ Έκδοση από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου λευκώματος με χρονολόγιο της ζωής του Γιάννη Ρίτσου, εργοβιογραφία, βιβλιογραφία με μελέτες, άρθρα, ανθολόγιο, φωτογραφικό υλικό, κ.ά. Η ειδική αυτή έκδοση θα διατίθεται σε σχολεία, βιβλιοθήκες και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό και θα συνοδεύεται από ανέκδοτο cd με τη φωνή του ποιητή. Τη φιλολογική επιμέλεια του λευκώματος έχουν αναλάβει οι κ.κ. Χρύσα Προκοπάκη και Νινέττα Μακρυνικόλα με τη συνεργασία της κ. Αγγελικής Κώττη. ΚΙΝΗΤΗ ΕΚΘΕΣΗΔημιουργία κινητής έκθεσης-αφιερώματος στον Γ. Ρίτσο, που θα συνοδεύει εκδηλώσεις στο πλαίσιο του εορτασμού, θα ενταχθεί στο πρόγραμμα του ΕΚΕΒΙ «Εκθέσεις στα Σχολεία» και θα εξακολουθήσει να περιοδεύει στη χώρα και μετά το 2009. Στόχος του ΕΚΕΒΙ είναι να ενθαρρύνει εκδηλώσεις στην περιφέρεια δίνοντας κίνητρο σε πολιτιστικούς φορείς, σχολεία, βιβλιοπωλεία, έδρες νεοελληνικών σπουδών, δημοτικές βιβλιοθήκες, λέσχες ανάγνωσης κ.ά. να φιλοξενήσουν την έκθεση και να οργανώσουν εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό. Η έκθεση αποτελείται από ταμπλώ με εργοβιογραφικά στοιχεία, εξώφυλλα βιβλίων, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα.
ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΕΣ ΤΗΛΕΚΑΡΤΕΣΚυκλοφορία από τον ΟΤΕ, σε συνεργασία και μετά από πρόταση του ΕΚΕΒΙ, σειράς από 12 συλλεκτικές τηλεκάρτες στις οποίες θα αναγράφονται στίχοι του ποιητή της Ρωμιοσύνης.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΤΟΠΟΣ Δημιουργία από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου σχετικού διαδικτυακού τόπου με στόχο την ολοκληρωμένη και άμεση πληροφόρηση ερευνητών, μελετητών, σπουδαστών αλλά και κάθε ενδιαφερόμενου. Τα βασικά του κεφάλαια: πλήρης βιογραφία που θα περιλαμβάνει και το χρονολόγιο από το λεύκωμα, ποιητικό, πεζογραφικό και εικαστικό έργο του Γιάννη Ρίτσου, μελέτες με επιλογή βιβλιογραφίας και κριτικών κειμένων, μεταφράσεις με βιβλιογραφία και ανθολόγηση μεταφρασμένων ποιημάτων, η βιβλιογραφία του Γιάννη Ρίτσου, πολυμεσικό υλικό με φωτογραφίες, κινηματογραφικό υλικό και μελοποιήσεις των ποιημάτων του καθώς και ενημέρωση για τις εκδηλώσεις του Έτους και παραπομπή σε όλους τους σχετικούς συνδέσμους. Την ευθύνη για τον κόμβο έχει ο κ. Μίλτος Πεχλιβάνος και η έναρξη της λειτουργίας του αναμένεται την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, 21 Μαρτίου 2009).
Γιάννης Ρίτσος: στάση γενναία και συνεπής
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
Η φετινή χρονιά έχει ανακηρυχθεί «έτος Γιάννη Ρίτσου». Πέρα από τον επετειακό χαρακτήρα του πράγματος – τον οποίο μπορούν να εξαντλήσουν οι λογοτεχνικοί κύκλοι, τα διάφορα ιδρύματα και οι λοιποί επετειολάγνοι – η χρονιά αυτή που πρόσφατα ξεκίνησε γίνεται αφορμή για προβληματισμούς, συζητήσεις και νέες προοπτικές. Ο ταραγμένος, συγκλονιστικός και ελπιδοφόρος Δεκέμβριος που μας πέρασε, δημιούργησε – ίσως – νέα ήθη στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την κινηματική πολιτική και ενέπνευσε την αισιοδοξία πως κάτι καινούριο μπορεί να δημιουργηθεί τόσο στο πεδίο της πολιτικής συνείδησης όσο και στο επίπεδο της κινηματικής πρακτικής. Παράλληλα, αυτή η ιδιαίτερη στιγμή της μεταπολιτευτικής πολιτικής ιστορίας ανέδειξε κάποια προβλήματα στη σχέση που έχει – ή που θα έπρεπε να έχει – η πολιτική με τον πολιτισμό. Προβλήματα που, είτε από αδυναμία είτε από εσφαλμένη κρίση, τα είχαμε αγνοήσει. Η προβληματική, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, στάση των διανοουμένων, των ανθρώπων του πολιτισμού, ανέδειξε ένα επιπλέον ζήτημα: τη στάση που έχουν, ή θα όφειλαν να έχουν, οι διανοούμενοι απέναντι στην Ιστορία.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, η επέτειος από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Δεν είναι απλώς επέτειος μνήμης. Είναι η αφορμή για να ξαναδούμε τη σχέση της ποίησης – της καλλιτεχνικής δημιουργίας γενικά – με την πολιτική και την ιστορία. Ο Ρίτσος, μέσα σ’ όλες τις αντιφάσεις τόσο του βίου όσο και του έργου του, υπήρξε μια φυσιογνωμία που δεν «κρύφτηκε» ποτέ. Δεν σημαίνει πως η στάση του ήταν πάντα δόκιμη. Ήταν, αν μη τι άλλο, μια στάση γενναία και συνεπής. Μια στάση ενός ανθρώπου που έχει επίγνωση του μεγέθους του και του οράματος στο οποίου την υπηρεσία έχει θέσει αυτό το μέγεθος. Γι’ αυτό το λόγο ας μην εκληφθεί το αφιέρωμα αυτό ως κάποιο είδος μνημόσυνου αλλά σαν μια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με την κουλτούρα.
Άλλωστε, η σχέση της πολιτικής με την κουλτούρα δεν είναι πάντα προφανής. Η μία έννοια περιέχει την άλλη και δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές χωρίς να ετεροφωτίζονται, να αλληλεπιδρούν και να συσχετίζονται. Ο Γιάννης Ρίτσος, ποιητής των αντιφάσεων και της Ιστορίας, αναδεικνύει μέσα στο ποιητικό τοπίο που εξυφαίνει, με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο, αυτή τη σχέση.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ: ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΦΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
Το 2009, όπως και η περυσινή, ή προπέρσινη και κάθε χρονιά, είναι χρονιά επετείων. Φέτος, είναι τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Καρόλου Δαρβίνου, του Έντγκαρ Άλαν Πόε, του Φέλιξ Μέντελσον, τα 200 χρόνια από το θάνατο του Γιόσεφ Χάιντ και τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου. Ποια, όμως, η αξία των επετείων; Είναι αφορμή μνήμης, ευκαιρίες για επικήδειους και μνημόσυνα ή είναι, απλώς, τα χρονικά σημεία που μας καλούν να συνομιλήσουμε ξανά με την ιστορία, με τον πολιτισμό, να ξανασυγκροτήσουμε χαμένες συζητήσεις, να ξανακατανοήσουμε ήδη «κατανοημένα» ζητήματα; Στη σχετικότητα του χρόνου, σχετικότητα που οι ίδιοι έχουμε κατασκευάσει, μια επέτειος δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ακόμα ευκαιρία. Μια ευκαιρία για να συζητήσουμε ξανά δήθεν «παρωχημένα» θέματα, να ξαναδιαβάσουμε σκονισμένα βιβλία με φρέσκα μάτια, να ακούσουμε παλιά τραγούδια με νέα αυτιά. Η φετινή επέτειος για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή Γιάννη Ρίτσου είναι, φυσικά, μια τέτοια ευκαιρία.
Αναμφισβήτητα, ο Γιάννης Ρίτσος είναι ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της νεοελληνικής περιόδου. Το μέγεθος της σημασίας του συνίσταται ακριβώς στο γεγονός πως το ποιητικό του έργο, όσο κι αν από κοινού θεωρείται σημαντικότατο, δίχασε και διχάζει την κριτική και, βεβαίως, τον αναγνώστη του. Λίγες φυσιογνωμίες της νεοελληνικής ποίησης είχαν την τύχη να απολαμβάνουν τόσες συμπάθειες και να ξορκίζουν τόσες αντιπάθειες, όσες ο Ρίτσος. Η ίδια του η ζωή, όπως και το μέλλον που επιφυλάχθηκε στο έργο του, ήταν βαθιά αντιφατική. Γεννημένος στη Μονεμβάσια το 1909, μεγάλωσε στους κόλπους μιας αγροτικής μεν, ιδιαιτέρως εύπορης δε οικογένειας. Όσο κι αν η σύγχρονη λογοτεχνική κριτική «αποκλείει» τις βιογραφικές αναφορές, προκειμένου να κρίνουμε μια καλλιτεχνική φυσιογνωμία, αυτή η κοινωνική και τοπική καταγωγή του Ρίτσου, είναι, νομίζω, η ρίζα της αντίφασής του. Έχοντας εμπειρίες τόσο από το βαθύ αστικό πολιτισμό, όντας ιδιαιτέρως καλλιεργημένος και ευαίσθητος ο ίδιος, όσο και εικόνες από την αγροτική και εργατική ζωή, κατάφερε να συμπυκνώσει στο έργο του τις δύο πλευρές του κόσμου, να εκφράσει το κοινωνικά υψηλό με ποιητικά υψηλό τρόπο.
Όπως είναι γνωστό, ο Γιάννης Ρίτσος ήταν (και είναι) η εμβληματικότερη φιγούρα, μαζί με τον Τάσο Λειβαδίτη, της αριστερής, νεοελληνικής ποίησης. Ο Ρίτσος, όμως, δεν είναι απλώς αριστερός ποιητής, ποιητής μιας Αριστεράς χωρίς πρόσημο, είναι κομμουνιστής ποιητής. Είναι στρατευμένος κομμουνιστής ποιητής. Η στράτευση του Ρίτσου στον κομμουνισμό είναι, σε πρώτο επίπεδο, στράτευση προσωπική. Ήταν παρών ως πρόσωπο σε όλες τις κορυφαίες μάχες που έδωσε το ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα του 20ου αιώνα. Παρών στην εθνική αντίσταση, παρών στον εμφύλιο, παρών στη χούντα. Στο βαθμό, όμως, που μας αφορά σήμερα, έναν αιώνα μετά τη γέννησή του, η στράτευση του Ρίτσου είναι στο επίπεδο που ο ποιητής στρατεύεται ακριβώς με αυτή του την ιδιότητα, την ιδιότητα του ποιητή. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η ποιητική στράτευση του Ρίτσου είναι διπλής τάξης.
Υπάρχουν στιγμές της ποίησής του που ρητά αναφέρονται σε συγκεκριμένα γεγονότα ή πρόσωπα. Εκεί ο ποιητής, ένα κοινωνικό υποκείμενο, γίνεται πολιτικό υποκείμενο επιστρατεύοντας το ιδιαίτερο, προσωπικό του όπλο, την ποίησή του, για να ασχοληθεί ενεργά με κυρίαρχα, ηγεμονικά, πολιτικά ζητήματα. Τέτοιες στιγμές ο Ρίτσος έχει πολλές. Η στράτευση, όμως, της ποιητικής του Ρίτσου είναι, κυρίως, της άλλης τάξης. Η ποίησή του είναι συνολικά στρατευμένη. Ακόμα κι αν, στο επίπεδο του περιεχομένου, δεν ασχολείται με το συγκεκριμένο, κοινωνικο-πολιτικό γεγονός ή πρόσωπο, η στιχουργία του Ρίτσου είναι βαθιά στρατευμένη γιατί είναι βαθιά κοινωνική, αναδεικνύοντας τις πιο ριζοσπαστικές αλλά και ευαίσθητες πλευρές του κομμουνιστικού οράματος.
Κεντρικό ρόλο στο έργο του Ρίτσου παίζει η Ιστορία. Ο ποιητής συνομιλεί μαζί της, όχι από απόσταση – όπως, πιθανόν, έκαναν οι εκπρόσωποι του ρομαντισμού – αλλά ως ενεργό κομμάτι της. Ως ζωντανό υποκείμενο, το οποίο, έχοντας κατανοήσει την ιστορική συνείδηση και τον ιστορικό του ρόλο, παρεμβαίνει μέσω της ποίησης στα πράγματα, όχι απλώς για να τα σχολιάσει και να τα εξωραΐσει, αλλά για να αλλάξει το σημείο θέασης της πραγματικότητας.
«Εμείς διαβάζουμε την ιστορία του κόσμου σε μικρά ονόματα». Γι’ αυτό η ποίηση του Ρίτσου είναι ζωντανή, είναι ποίηση που, χωρίς να είναι λεξιπλαστική, όπως πιθανόν του Ελύτη, χωρίς να εικονοποιεί όπως η ποίηση του Σεφέρη, χωρίς να συμπυκνώνει ισαρχέγονα φιλοσοφικά ζητήματα όπως του Καβάφη, έχει τόσο έντονα ενσωματωμένο τον Ιστορικό της προσανατολισμό, ώστε είναι πάντα επίκαιρη. Ο Διάλογος ποίησης και ιστορίας στο έργο του Ρίτσου είναι ο διάλογος ενός πολιτικού υποκειμένου, το οποίο άλλοτε μορφοποιείται ως λαός, πρόσωπο, οικουμένη κλπ., με τη λαϊκή ελληνική παράδοση.
Η παράδοση, η ελληνικότητα, εκφράζεται στο έργο του Γιάννη Ρίτσου με τον πλέον ριζοσπαστικό τρόπο. Άλλοτε συνομιλεί με τη δημοτική ποίηση – άλλωστε το φαινομενικά φτωχό λεξιλόγιό του απογειώνει το λαϊκότροπο χαρακτήρα των ποιημάτων του -, άλλοτε παίρνει τη θέση του απέναντι από τον Σικελιανό (μια παράλληλη ανάγνωση του «Επιταφίου» με το «Μήτηρ Θεού» πείθει για του λόγου το αληθές), απέναντι από τον Καβάφη (12 ποιήματα για τον Καβάφη) και άλλοτε συνδιαλέγεται με τα πλέον καινοτόμα και ριζοσπαστικά ρεύματα της νεωτερικής ποίησης. Είναι τελικά ο ποιητής του Ελληνισμού, όταν ο ελληνισμός εκφράζεται στην πιο ριζοσπαστική του μορφή. Ο ελληνισμός, όπως αναδεικνύεται μέσα από την ποιητική του Ρίτσου, δεν έχει σχέση με την καθαρότητα της φυλής και τον μεγαλοϊδεατισμό. Είναι ο ελληνισμός του μόχθου, της υπαίθρου του λαού, ο ελληνισμός όπως διαμορφώνεται από την πάλη του ανθρώπου με την ελληνική ύπαιθρο, από τους αγώνες της ελληνικής εργατικής τάξης, ο ελληνισμός της ελευθερίας, του λιογέρματος (αγαπημένη εικόνα του Ρίτσου) και του αγέρα.
Επομένως, η στράτευση του Ρίτσου στο κομμουνιστικό όραμα είναι στράτευση που αντιλαμβάνεται τον κομμουνισμό στην αισθητική του διάσταση. Μέσα από το σώμα του ποιητικού του έργου διαγράφεται ένα κομμουνιστικό πρόσταγμα ζωντανό και διαυγές, πάντα αισιόδοξο και πιστό στις δυνατότητές της ανθρωπότητας. Σε αντίθεση με τους αριστερούς ποιητές της πρώτης και δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς, τους ποιητές της «ήττας» και της «αριστερής» μελαγχολίας, ο Ρίτσος αποπνέει μέσω της ποίησής του εκείνη την αισιοδοξία, εκείνη την άγνοια κινδύνου που επιδεικνύουν μόνο οι τρελοί, οι ποιητές και οι αγωνιστές. «Μια σιωπηλή μεταβολή γίνεται μέσα μας που αλλάζει τον θάνατο σε ζωή, την ερημιά σε συντροφιά, την ταπείνωση σε περηφάνια».
Όμως η αισιοδοξία του Γιάννη Ρίτσου τον εγκατέλειψε στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Ο λυρισμός των πρώτων περιόδων της ποιητικής του, δίνει τη θέση του στην εσωστρέφεια και την περισυλλογή. Τα προτεταμένα στήθη των πρώτων ποιημάτων του ζαρώνουν και η ποίηση του κλείνεται στον εαυτό της. Επηρεασμένος από το όραμα που υπηρέτησε, προδομένος από την πτώση των ιδανικών που υπερασπίστηκε, τσακισμένος από το γύρισμα της ιστορίας ο Γιάννης Ρίτσος αφήνει την τελευταία του πνοή το 1990. Ο θάνατός του μοιάζει με παραίτηση, ενώ η πορεία της ποίησής του κινείται παράλληλα με την Ιστορία της Αριστεράς. Η νίκη, η ηγεμονία περιστέλλονται. Την αισιοδοξία διαδέχεται η παραίτηση. Η ανθρωπότητα κλείνεται στο καβούκι της. Μέχρι κάτι καινούριο να γίνει ξανά, μέχρι να πατήσουμε στα πόδια μας. Αυτό μας κληροδοτεί ο Ρίτσος. Γι’ αυτό και η επέτειος των 100 χρόνων από τη γέννησή του είναι μια καλή αφορμή για να τον ξαναδιαβάσουμε. Είναι μια καλή αφορμή να «εκπολιτίσουμε» - τρόπον τινά – τα οράματά μας. Είναι μια καλή αφορμή να ανοίξουμε κουβέντα με την Ιστορία.
Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ
Πρόβλημα ο μοντερνισμός για τους προοδευτικούς
ΣΤΟΧΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΩΝ
Ο Γιάννης Ρίτσος, όπως και κάθε πραγματικός ποιητής, χρησιμοποιεί την ποίησή του για να εννοιολογήσει την πραγματικότητα και να συνδιαλαγεί μαζί της. Γι’ αυτόν η ποίηση δεν είναι ο σκοπός αλλά το μέσον ανάγνωσης, είναι το εργαλείο για να ξεκλειδώσει τον κόσμο. Η ποίηση του Ρίτσου προσπαθεί να αναγνώσει τη νεοελληνική πραγματικότητα με οικουμενικό, παγκόσμιο και πανανθρώπινο τρόπο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο κοιτά αφ’ ενός μεν προς τη μεγάλη δεξαμενή της παράδοσης, αλλά χρησιμοποιεί όλα τα ποιητικά υλικά της νεωτερικότητας, όλους τους μοντερνισμούς και όλες τις καινοτομίες που έκαναν την ποίηση να ανασάνει κατά τον αιώνα που πέρασε. Αυτή ακριβώς η διπλή θέαση της Ιστορίας και ο διττός τρόπος που ο Ρίτσος χρησιμοποιεί το υλικό του, κατέστησε το έργο του «δυσάρεστο» για τους κριτικούς. Επιπλέον, η δεδηλωμένη στράτευσή του και σε προσωπικό και σε αισθητικό επίπεδο, έδωσε λαβή για ένθεν κακείθεν κατηγορίες.
Η προοδευτική κριτική, ο Γιάννης Κορδάτος, η Αλεξάνδρα Αλαφούζου, ο Νίκος Καρβούνης, τον «επέπληξε» διότι τάχα ο μοντερνισμός δεν εξυπηρετούσε το κομμουνιστικό ιδεώδες. Αυτός ο «οριακός ρεαλισμός» του Ρίτσου, όπου η ποιητική μορφή συγχωνεύεται με το ποιητικό περιεχόμενο, χτυπούσε έντονα στα μάτια των εκπροσώπων του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Αντίθετα, ο ρεαλισμός του Ρίτσου – όχι ως καλλιτεχνικό κίνημα αλλά ως ουσιαστική αισθητική στάση – δεν αρνείται το νεωτερισμό, το πείραμα και την αφαίρεση, όταν η ιδέα, η εικόνα ή η έννοια που θέλει να εκφράσει είναι αντίστοιχα νεωτερική, πειραματική ή αφαιρετική. Έτσι, ο ρεαλισμός φτάνει στα όριά του και βρίσκει στο σώμα της ποιητικής του Ρίτσου μία νέα έκφραση και νέους τρόπους διαφυγής.
Ακόμα πιο χαρακτηριστική, από την προοδευτική κριτική, είναι η στάση των συντηρητικών κριτικών. Τόσο η μορφή της ποιητικής του Ρίτσου, όσο και το εντόνως πολιτικό της περιεχόμενο ενόχλησαν τους λογοτεχνικούς κύκλους και ιδιαίτερα τους αστικούς, εθνοκεντρικούς κύκλους της γενιάς του ’30. Εκείνος που ιδιαίτερα ασχολήθηκε με το έργο του Ρίτσου είναι ο κριτικός και μετέπειτα συνεργάτης της Χούντας, Ανδρέας Καραντώνης. Μέσω του περιοδικού που εξέδιδε, τα Νέα Γράμματα, εγκαινίασε αυτήν την αρνητική κριτική παράδοση απέναντι στο έργο του Γιάννη Ρίτσου. Γράφει κρίνοντας την πρώτη του ποιητική συλλογή Τρακτέρ: «Προξενεί αληθινή θλίψη το θέαμα ενός νέου που ενώ δείχνει αναμφισβήτητη ποιητική διάθεση και λυρική φαντασία, καταφέρνει μολαταύτα να πραγματοποιεί τα αντίθετα των όσων επιδιώκει με την τέχνη του (πως πιστεύει στις επαναστατικές ιδέες και πως του είναι ανάγκη ψυχική το υμνολόγημα της Ρωσίας, του Μαρξ, του Λένιν, όπως θα γράψει παραπάνω ο Καραντώνης), μόνο και μόνο για να ακολουθεί τυφλά και μακάρια την ολέθρια αισθητική που ξεπήδησε από το έργο του Καρυωτάκη (σ. Πολιτικού Καφενείου Κώστας Καρυωτάκης ) και των λησμονημένων, σήμερα, οπαδών του» (Νέα Γράμματα, Χρόνος Α’, Αθήνα 1938, 66, 438). Ο Καραντώνης επικρίνει εδώ τον Ρίτσο τόσο ως πολιτικό υποκείμενο, επιτιθέμενος στο μαρξισμό και το λενινισμό, όσο και ως ποιητικό υποκείμενο, επιτιθέμενος στον Καρυωτάκη! Ενώ, κρίνοντας την ποιητική συλλογή Εαρινή Συμφωνία θα γράψει «(…) Οι στίχοι του συντηρούνε το αμφίβολο εκείνο είδος της μέσης ποίησης (…) που συνήθως βλασταίνει σε εποχές νέων ποιητικών προσανατολισμών, γεφυρώνοντας με πρόχειρα υλικά την απόσταση που χωρίζει τους αληθινά νέους ποιητές από τους στιχουργούς των ξεπερασμένων παραδόσεων». Είναι προφανές πως η κριτική δεν κατάφερε, από τα πρώτα ποιήματα του Ρίτσου, να αντιληφθεί ούτε το όραμά του, ούτε την ποιητική του τεχνική. Την αντίληψη του όριζε ως ποιητικά αληθές εκείνο που συνδιαλέγεται με την ιστορική συνείδηση. Εκείνο που κοιτάει στο παρελθόν και ελπίζει στο μέλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
****************************************
βιβλιογραφία
Αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο. Αθήνα, Κέδρος, 1981. (επιμέλεια Αικατερίνη Μακρυνικόλα. Γράφουν οι: Αλεξανδρόπουλος Μήτσος, Αλεξίου Έλλη, Ανδρόνικος Μανόλης, Βασιλικός Βασίλης, Βαφόπουλος Γ.Θ., Βελουδής Γιώργος, Βόρνινγκ Αγγελική, Βρεττάκος Νικηφόρος, Γιατρομανωλάκης Γιώργης, Γκάμπε Ντόρα, Γκιλλιέν Νικολά, Γκραμόν Ντομινίκ, Δεκαβάλλες Αντώνης, Δεσποτόπουλος Κώστας, Δούκα Μάρω, Ρεμόν Ζαν, Ζαμπελεάνου Εουτζέν, Θασίτης Πάνος, Θεοδωράκης Μίκης, Ιλίνσκαγια Σόνια, Οζντεμίρ Ίντζε, Κακλαμανάκη Ρούλα, Κασιαν Νίνα, Κήλυ Έντμουντ, Κοκόλης Ξ.Α., Λακαριέρ Ζακ, Λεμαίρ Ζεράρ - Ζωρζ, Λήβι Πήτερ, Μακρυνικόλα Αικατερίνη, Μαρωνίτης Δ.Ν., Ματεφ Πάβελ, Μερακλής Μ.Γ., Μέρτσαντ Πωλ, Μιλλιέξ - Γκρίτση Τατιάνα, Μιλλιέξ Ροζέ, Μοσκώφ Κωστής, Μπανους Μαρία, Μπελέτσκι Αντρέι, Μπόγκζα Τζεο, Μποζίλωφ Μποζινταρ, Μποσκέ Αλαίν, Μυρσιάδης Κώστας, Νεσίν Αζίζ, Ντιντιέρ-Καστίγιο Μιγκέλ, Οικονόμου Ζήσης, Παπ Αρπαντ, Παπαγεωργίου Κώστας, Πέρι Μάσσιμο, Πολεβοϊ Μπορίς, Πολίτης Λίνος, Πρεβελάκης Παντελής, Προκοπάκη Χρύσα, Ρότολο Βιντσέντσο, Σάββας Μηνάς, Σαββίδης Γ.Π., Σαμαράκης Αντώνης, Σάμπο Καλμάν, Σαντζίλιο Κρεσέντσιο, Σαντζίλιο Τίνο, Σερένι Βιτόριο, Σιώτης Ντίνος, Σκιαδάς Αριστόξενος Δ., Σοκολιούκ Βικτόρ, Στυλιανός Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας, Ταμπάρ Πιερ, Τοπούζης Κώστας, Τρυς Ρενέ, Τσαρούχης Γιάννης, Τσερνισοβα Τατιάνα, Φραγκόπουλος Θ.Δ., Φράιερ Κίμων)
Βελουδής Γιώργος, Γιάννης Ρίτσος: Προβλήματα μελέτης του έργου του. Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Βελουδής Γιώργος, Προσεγγίσεις στο έργο του Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1984.
Βελουδής Γιώργος, «Ρίτσος Γιάννης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
Γιάννης Ρίτσος · Μελέτες για το έργο του · Γράφουν: Αραγκόν · Αλεξανδρόπουλος Μ. · Αναγνωστάκη Ν. · Ιλίνσκαγια Σ. · Μπανούς Μ. · Μπηαν Π. · Σπανος Β. Ουϊλ. · Θασίτης Π. · Κακλαμανάκη Ρ. · Κουλουφάκος Κ. · Λειβαδίτης Τ. Αθήνα, Διογένης, 1975.
Γκίνης Σπύρος Α., Για τον Γιάννη Ρίτσο. Αθήνα, Ιστορική Έρευνα, 1974.
Γκιβάλου-Κατσίκη Άντα, «Ο μύθος και η πραγματικότητα στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου (μερικές επισημάνσεις)», Νέα Εποχή206, 1-2/1991, σ.8-20.
Διαλησμάς Στέφανος, Εισαγωγή στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Επικαιρότητα, 1981.
Κακλαμανάκη Ρούλα, «Απόσταγμα αισθητικής λειτουργίας» (κριτική για το Ρόπτρο), Διαβάζω13, 9/1978, σ.60-61.
Κεντρώτης Γιώργος, «Η Ελένη ή Το τρίτο ρόδο · Μια συγκριτική και ερμηνευτική προσέγγιση του ποιήματος του Γιάννη Ρίτσου Η Ελένη», Πόρφυρας81-82 (Κέρκυρα), 4-9/1996, σ.577-594.
Λαμπρινού Χρύσα, Για την Τριλογία του Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, 1964 (ανάτυπο από την Επιθεώρηση Τέχνης110, 2/1964, σ.159-172).
Μακρυνικόλα Αικατερίνη (επιμέλεια), Ο Αραγκόν για το Ρίτσο. Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Μακρυνικόλα Αικατερίνη, Βιβλιογραφία Γιάννη Ρίτσου · 1924-1989. Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας · Ιδρυτής Σχολή Μωραϊτη, 1993.
Μαρωνίτης Δ.Ν., «Προβλήματα ποιητικής οικονομίας στο έργο του Γιάννη Ρίτσου», Η λέξη8, 10/1981.
Μαστροδημήτρης Π.Δ., Εγκώμιο στον ποιητή Γιάννη Ρίτσο. Αθήνα, Καρδαμίτσα, 1987.
Μπήαν Πήτερ, Αντίθεση και σύνθεση στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου · μετάφραση Γιάννης Κρητικός · επιμέλεια Αικατερίνη Μακρυνικόλα. Αθήνα, Κέδρος, 1980.
Παπαντωνάκης Γ.Δ., Εισαγωγή στην παιδική ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Οδυσσέας, 1996.
Παράσχος Κλέων, «Γιάννη Ρίτσου: Τρακτέρ», Νέα Εστία16, ετ.Η΄, 15/10/1934, αρ.188, σ.955-956.
Πιερά Ζεράρ, Η μακριά πορεία ενός ποιητή · μετ. Ελένη Γαρίδη. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Πρεβελάκης Παντελής, Ο ποιητής Γιάννης Ρϊτσος · Συνολική θεώρηση του έργου του. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Προκοπάκη Χρύσα, Η πορεία προς τη Γκραγκάντα · ή οι περιπέτειες του οράματος. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Ρίτσου-Γλέζου Λούλα, Τα παιδικά χρόνια του αδελφού μου Γιάννη Ρίτσου · Καταγραφή αφήγησης και επιμέλεια Μιχάλης Δημητρίου. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Σάββας Μηνάς, «Ο Ευριπίδης επαυξημένος μέσα από τη Φαίδρα του Γιάννη Ρίτσου», Πόρφυρας79, (Κέρκυρα), 10-12/1996, σ.36-42.
Σαντζίλιο Κρεσέντσιο, Μύθος και ποίηση στον Ρίτσο · μετ. Θόδωρος Ιωαννίδης. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Τοπούζης Κώστας, Γιάννης Ρίτσος · Πρώτες σημειώσεις στο έργο του. Αθήνα, Κέδρος, 1979. Αφιερώματα περιοδικών
Αντί3, 19/7/1975, αρ.23.
Αιολικά γράμματα6, 3-6-/1976, αρ.32-33.
The Falcon , Άνοιξη 1978.
Δρόμοι της ειρήνης, VII-IIX/1979.
Θεατρικά Τετράδια1, 1/1980, αρ.2.
Η λέξη7, 9/1981.
Διαβάζω205, 21/12/1988.
Νέα Εστία130, Χριστούγεννα 1991, αρ.1547.
Ελί-τροχος4-5, Χειμώνας 1994-1995. 1. Για εξαντλητική βιβλιογραφία και εργογραφία του Γιάννη Ρίτσου ως το 1989 βλ. Μακρυνικόλα Αικατερίνη, Βιβλιογραφία Γιάννη Ρίτσου · 1924-1989. Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας · Ιδρυτής Σχολή Μωραϊτη, 1993.
Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις) 1 Ι.Ποίηση
Τρακτέρ. Αθήνα, Γκοβόστης, 1934.
Πυραμίδες . Αθήνα, Γκοβόστης, 1935.
Επιτάφιος. Αθήνα, εκδ. Ριζοσπάστη, 1936.
Το τραγούδι της αδελφής μου . Αθήνα, Γκοβόστης, 1937.
Εαρινή συμφωνία . Αθήνα, Γκοβόστης, 1938.
Το εμβατήριο του Ωκεανού . Αθήνα, Γκοβόστης, 1940.
Παλιά μαζούρκα σε ρυθμό βροχής. Αθήνα, Γκοβόστης, 1943.
Δοκιμασία. Αθήνα, Γκοβόστης, 1943 (οριστική μορφή το 1961 στον τόμο Ποιήματα Α’).
Ο σύντροφός μας · Νίκος Ζαχαριάδης. Αθήνα, Γκοβόστης, 1945.
Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο. Βουκουρέστι, εκδοτικό Νέα Ελλάδα, 1952.
Αγρύπνια . Αθήνα, Η Πυξίδα, 1954.
Πρωινό Άστρο · Μικρή Εγκυκλοπαίδεια υποκοριστικών για την κορούλα μου. Αθήνα, 1955.
Η σονάτα του σεληνόφωτος . Αθήνα, Κέδρος, 1956.
Χρονικό . Αθήνα, Δίφρος, 1957.
Αποχαιρετισμός · Οι τελευταίες ώρες του Γρηγόρη Αυξεντίου μες στη φλεγόμενη σπηλιά . Αθήνα, Κέδρος, 1957.
Μακρονησιώτικα [=Πέτρινος χρόνος] (Μακρόνησος, Αύγουστος - Σεπτέμβρης 1949). Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1957.
Οι γειτονιές του κόσμου . Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1957.
Υδρία · Ελεγεία για μια σύντομη άνοιξη . Αθήνα, 1957.
Χειμερινή διαύγεια . Αθήνα, Κέδρος, 1957.
Όταν έρχεται ο Ξένος (1958). Αθήνα, Κέδρος, 1958.
Ανυπόταχτη Πολιτεία . Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1958.
Η αρχιτεκτονική των δέντρων. Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1958.
Οι γερόντισσες και η θάλασσα · Χορικό. Αθήνα, Δίφρος, 1959.
Το παράθυρο . Αθήνα, Κέδρος, 1960.
Η γέφυρα . Αθήνα, Κέδρος, 1960.
Ο Μαύρος Άγιος . Αθήνα, Κέδρος, 1961.
Το νεκρό σπίτι . Αθήνα, Κέδρος, 1962.
Κάτω απ’ τον ίσκιο του βουνού . Αθήνα, Κέδρος, 1962.
Το δέντρο της φυλακής και οι γυναίκες · Πέντε ξυλογραφίες της Ζιζής Μακρή. Αθήνα, εκδ. Επιθεώρησης Τέχνης, 1963.
12 ποιήματα για τον Καβάφη . Αθήνα, Κέδρος, 1963.
Μαρτυρίες · Σειρά πρώτη . Αθήνα, Κέδρος, 1963.
Παιχνίδια τ’ ουρανού και του νερού. Αθήνα, Κέδρος, 1964.
Φιλοκτήτης . Αθήνα, Κέδρος, 1965.
Ρωμιοσύνη. Αθήνα, Θεμέλιο, 1966.
Μαρτυρίες · Σειρά δεύτερη. Αθήνα, Κέδρος, 1966.
Ορέστης. Αθήνα, Κέδρος, 1966.
Όστραβα. Αθήνα, Κέδρος, 1967.
Pierres Repetitions Barreaux - Πέτρες, Επαναλήψεις, Κιγκλίδωμα. Gallimard, Paris, 1971. (πρώτη ελληνική έκδοση - Αθήνα, Κέδρος, 1972)
Η Ελένη (1970). Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Χειρονομίες . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Τέταρτη διάσταση . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Η επιστροφή της Ιφιγένειας . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Χρυσόθεμις . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Ισμήνη . Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας. Αθήνα, Κέδρος, 1973.
Διάδρομος και σκάλα. Αθήνα, Κέδρος, 1973.
Γκραγκάντα . Αθήνα, Κέδρος, 1973.
Ο αφανισμός της Μήλος . Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Σεπτήρια και δαφνηφόρια · Ένας ποιητής ένα ποίημα · Γιάννης Ρίτσος. Αθήνα, Αστερίας, 1973.
Καπνισμένο τσουκάλι . Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο . Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Κωδωνοστάσιο . Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Ο τοίχος μέσα στον καθρέφτη. Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Χάρτινα. Αθήνα, Κέδρος, 1974.
Η Κυρά των Αμπελιών . Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Η τελευταία προ Ανθρώπου εκατονταετία . Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Τα Επικαιρικά. Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Το υστερόγραφο της δόξας · Άρης Βελουχιώτης . Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Ημερολόγια εξορίας · 1948-1950. Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Μαντατοφόρες. Αθήνα, Κέδρος, 1975.
Θυρωρείο. Αθήνα, Κέδρος, 1976.
Το μακρινό . Αθήνα, Κέδρος, 1977.
Γίγνεσθαι · Προμετωπίδα Γιάννη Τσαρούχη. Αθήνα, Κέδρος, 1977.
Το ρόπτρο . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Τα παιδιά της ΚΝΕ. Αθήνα, εκδ. Οδηγητή, 1977.
Λοιπόν ; Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Βολιδοσκόπος . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Η Πύλη . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Τροχονόμος . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Τοιχοκολλητής . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Μονεμβασιώτισσες . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Το σώμα και το αίμα. Αθήνα, Κέδρος,1978.
Το τερατώδες αριστούργημα . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Φαίδρα . Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα · Σχέδια Τζένη Δρόσου. Αθήνα, Κέδρος, 1978.
Γραφή τυφλού. Αθήνα, Κέδρος, 1979.
Μονόχορδα . Αθήνα, Κέδρος, 1980.
Πάροδος. Αθήνα, Κέδρος, 1980.
Διαφάνεια. Αθήνα, Κέδρος, 1980.
Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού · Σχέδια Τζένη Δρόσου. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Τα Ερωτικά . Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Συντροφικά τραγούδια . Αθήνα, Σύγχρονη Εποχή, 1981.
Ιταλικό τρίπτυχο. Αθήνα, Κέδρος, 1982.
Υπόκωφα . Αθήνα, Κέδρος, 1982.
Μονοβασιά . Αθήνα, Κέδρος, 1982.
Αριόστος ο Προσεχτικός αφηγείται στιγμές του βίου του και του ύπνου του (1942-1971). Αθήνα, Κέδρος, 1982.
Το χορικό των σφουγγαράδων . Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Τειρεσίας . Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Τι παράξενα πράματα · Μυθιστόρημα (;) . Αθήνα, Κέδρος, 1983.
Με το σκούντημα του αγκώνα. Αθήνα, Κέδρος, 1984.
Ταναγραίες . Αθήνα, Κέδρος, 1984.
Ίσως να’ναι κι έτσι . Αθήνα, Κέδρος, 1985.
Επινίκια. Αθήνα, Κέδρος, 1984.
Ο γέροντας με τους χαρταϊτούς . Αθήνα, Κέδρος, 1985.
Όχι μονάχα για σένα . Αθήνα, Κέδρος, 1985.
Σφραγισμένα μ’ ένα χαμόγελο . Αθήνα, Κέδρος, 1986.
Λιγοστεύουν οι ερωτήσεις 1-9. Αθήνα, Κέδρος, 1986.
Ο Αριόστος αρνείται να γίνει Άγιος · Πεζογράφημα. Αθήνα, Κέδρος, 1986.
Ανταποκρίσεις . Αθήνα, Κέδρος, 1987.
3 x 111 Τρίστιχα . Αθήνα, Κέδρος, 1987. ΙΙ. Μελέτες
Μελετήματα· Μαγιακόβσκη - Χικμέτ - Έρενμπουργκ - Ελυάρ - “Μαρτυρίες” - “Θυρωρείο”. Αθήνα, Κέδρος, 1974. ΙΙΙ.Θέατρο
Πέρα απ’ τον ίσκιο των κυπαρισσιών · Επικό δράμα σε τρεις πράξεις - 27 εικόνες. Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές εκδόσεις, 1958.
Μια γυναίκα πλάι στη θάλασσα · Δράμα σε τρεις πράξεις. Βουκουρέστι, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, 1959. ΙV. Μεταφράσεις
Ναζίμ Χικμέτ · Ποιήματα · Μεταφραστής Πέτρος Βελιώτης [= Γιάννης Ρίτσος]. Αθήνα, Σύγχρονα βιβλία, 1953.
Αλέξη Τολστόη · (διασκευή) · Η γκρινιάρα κατσίκα και άλλα ρωσικά λαϊκά παραμύθια · Μετάφραση από τα ρωσικά: Α. Σαραντόπουλου · Διασκευή στα ελληνικά: Πέτρου Βελιώτη [=Γιάννη Ρίτσου]. Αθήνα, Κέδρος, 1956.
Αλεξάνδρου Μπλοκ · Οι δώδεκα · απόδοση Γιάννη Ρίτσου · Σχέδια και επιμέλεια Τ. Καλμούχου. Αθήνα, Κέδρος, 1957.
Ανθολογία ρουμανικής ποίησης · Πρόλογος και απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1961.
Αττίλα Γιόζεφ · Ποιήματα · Μετάφραση Νικηφόρου Βρεττάκου, Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1963.
Βλαντιμίρ Μαγιακόβσκη · Ποιήματα · Πρόλογος και απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1964.
Ντόρα Γκάμπε · Εγώ, η μητέρα μου κι ο κόσμος · Μετάφραση Γιάννη Ρίτσου · Εικόνες Φώτη Φιλιακου. Αθήνα, Κέδρος, 1965.
Ναζίμ Χικμέτ · Ποιήματα · Πρόλογος και απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1966.
Ηλία Έρενμπουργκ · Το δέντρο · Πρόλογος και απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Κέδρος, 1966.
Νικολας Γκιλλιέν · Ο μεγάλος ζωολογικός κήπος · απόδοση Γιάννη Ρίτσου. Αθήνα, Θεμέλιο, 1966.
Σεργκέη Γιεσενιν · Ποιήματα · Απόδοση Γιάννη Ρίτσου · Βασισμένη στην κατά λέξη μετάφραση της Κατίνας Ζορμπαλά. Αθήνα, Κέδρος, 1981.
Φερεϋντούν Φαριάντ · Όνειρα με χαρταετούς και περιστέρια · Απόδοση Γιάννης Ρίτσος. Αθήνα, Κέδρος, 1988. V. Συγκεντρωτικές εκδόσεις
Ποιήματα 1930-1960· Τόμος Α΄. Αθήνα, Κέδρος, 1961.
Ποιήματα 1930-1960· Τόμος Β΄. Αθήνα, Κέδρος, 1961.
Ποιήματα 1930-1960 · Τόμος Γ΄. Αθήνα, Κέδρος, 1964.
Ποιήματα 1938-1971 · Τόμος Δ΄. Αθήνα, Κέδρος, 1975.
ΠοιήματαΙΒ΄. Αθήνα, Κέδρος, 1997.
Γλυκειά μου Λούλα· επιμέλεια Δέσποινα Γλέζου. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997 (αλληλογραφία του Γιάννη Ρίτσου με την αδελφή του). 1. Για εξαντλητική βιβλιογραφία και του Γιάννη Ρίτσου ως το 1989 βλ. Μακρυνικόλα Αικατερίνη, Βιβλιογραφία Γιάννη Ρίτσου · 1924-1989. Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας · Ιδρυτής Σχολή Μωραϊτη, 1993.
BE PREPARED ή Τα χειρότερα δεν τα έχουμε δει ακόμη!
BE PREPARED ή Τα χειρότερα δεν τα έχουμε δει ακόμη!
Την ημέρα ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου, ας γεμίσουμε το Σύνταγμα και τα Προπύλαια κουκούλες. Ακίνητοι και σιωπηλοί, αφού με την κουκούλα στο κεφάλι μπορούμε να σταθούμε φτάνει να μη διαπράξουμε κανένα… αδίκημα. Κι αν θελήσουμε να φωνάξουμε το σύνθημα που… όλους μας ενώνει, να το κάνουμε με το κεφάλι ψηλά και τις κουκούλες στο αέρα. Επειδή, γι΄ αυτό το πολιτικό σύστημα, ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΕΣ
Νέλλη Ψαρρού
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6407
Η κυβέρνηση, που επιδίδεται συστηματικά στο κουκούλωμα των σκανδάλων της, τώρα ποινικοποιεί την κουκούλα. Να συλλάβει λοιπόν πρώτα απ' όλους ... τον εαυτό της (Π.Σωκ. Ελευθεροτυπία, 18.3.2009).
Μπλόκα στο κέντρο της Αθήνας και ποινικοποίηση της κουκούλας! Έτσι θα μας προστατεύσουν! Όσο μυαλό έχω θα το χάσω!, ήρθε το μήνυμα προχτές στο κινητό μου από φίλο που τύπωσε για όλους μας την… κοκκινοσκουφίτσα!
Με μπούρκες στους Δρόμους, παροτρύνει ο δημοσιογράφος Α. Ρουμελιώτης, μιας και δεν απαγορεύονται (δείτε το υπέροχα σατιρικό κείμενο εδώ ).
Και άλλα πολλά. Που λέμε πολλοί μεταξύ μας. Που αγανακτούμε με τον ακραίο συντηρητισμό, ο οποίος συνεχώς βάλλει κατά της ζωής και της ελευθερίας μας. Και που «τρομάζουμε» μπροστά στην οργάνωση και συστηματοποίηση της εξουσίας εναντίον των πολιτών. Ας δούμε ένα-δυο στοιχεία αυτής της οργάνωσης − γιατί τίποτα δεν είναι τυχαίο.
Πριν από τρεις μήνες, ο πρόεδρος του ΛΑ.Ο.Σ. ζήτησε την επίσημη ποινικοποίηση της κουκούλας, και μάλιστα της ίδιας της χρήσης της ανεξαρτήτου παραβατικότητας. Είχε προηγηθεί η προπαγανδιστική «ποινικοποίησή» της όμως όταν, κατά τη διάρκεια των γεγονότων του Δεκέμβρη, το πολιτικό μας σύστημα (κοινοβουλευτικά κόμματα, πλην ΣΥΡΙΖΑ, και τηλεοράσεις) κατάφερε να μεταστρέψει την προσοχή του κόσμου από την αυθαιρεσία της εξουσίας στη συκοφάντηση των διαδηλωτών μέσω της «καταστροφικής δράσης των κουκουλοφόρων». Αν και στην πραγματικότητα, δεν μετέστρεψε την προσοχή του κόσμου, αλλά τη δημόσια συζήτηση: ο δημόσιος διάλογος καθορίζεται από ό,τι προβάλεται ως «εθνικής σημασίας» από τα μέσα μαζικής χειραγώγησης, ακόμη και όταν η κοινωνία πολιτών συζητά σε ένα τελείως διαφορετικό επίπεδο.
Καθώς λοιπόν η προπαγάνδα προετοίμαζε το έδαφος και η συντηρητική κυβέρνηση καλλιεργούσε μια ακόμη πιο ακραία στροφή της, έλειπε η αφορμή. Και όταν η αφορμή δεν δίνεται από αυτούς που θέλεις να πλήξεις, τότε την κατασκευάζεις. Έτσι, στις 13 Μαρτίου 2009, ομάδα κουκουλοφόρων έσπαγε αυτοκίνητα και βιτρίνες και έκανε πλιάτσικο στο Κολωνάκι επί 10-15 λεπτά ενώ, την ίδια ώρα, η συνήθως πανταχού παρούσα αστυνομική δύναμη της περιοχής ήταν άφαντη∙ εμφανίστηκε μόνο όταν έφυγαν ανενόχλητοι οι κουκουλοφόροι. Κι ενώ είναι προφανές ότι η αστυνομία απλώς έστρωσε το χαλί στους τρομοκρατούντες τον κόσμο, η μαζική προπαγάνδα παρουσίαζε την αστυνομία ως ανίκανη και ασυντόνιστη προκειμένου να απαιτήσει (στο όνομα των πολιτών!) στη συνέχεια περισσότερη αστυνομία. Το ίδιο περίπου σκηνικό είχαμε ζήσει τον Δεκέμβρη: η δήθεν ανίκανη αστυνομία εκφόβιζε και έλουζε με ληγμένα χημικά τους διαμαρτυρόμενους πολίτες, ενώ άφηνε τους κουκουλοφόρους ανενόχλητους να κάνουν τη δουλειά τους. Γιατί περί δουλειάς πρόκειται: σπορά του φόβου.
Στο όνομα των «αγανακτισμένων πολιτών και καταστηματαρχών» ζήτησαν οι τηλεπαρουσιαστές τη λήψη αυστηρών μέτρων. Παρέλειψαν(;) όμως να αναφέρουν την ανακοίνωση του ίδιου του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, που στάθηκε κριτικά, αλλά και συνολικά, απέναντι στα γεγονότα: «Το περιβάλλον κρίσης και καταστροφής που εκτρέφεται συστηματικά στη χώρα μας τους τελευταίους μήνες δίνει πρόσφορο έδαφος στην οποιαδήποτε προβοκάτσια… Οι βολεμένοι και αρτευόμενοι από τον προϋπολογισμό, κάθε κατηγορίας, κλίμακας, χρώματος, ειδικότητας και αξιώματος ας περιμένουν σύντομα το λογαριασμό της βιαζόμενης υπόστασης και αξιοπρέπειας του Έλληνα επαγγελματία και φορολογούμενου».
Αυτεπάγγελτη τιμωρία λοιπόν όσων βρίζουν δημόσιους λειτουργούς (αλήθεια, το «Καραγκιόζηδες» πιάνεται ως ύβρις;) και αισθητά βαρύτερες τιμωρίες για τα αδικήματα που διαπράττονται με κουκούλα∙ όλα αυτά για την «προστασία της κοινωνικής ειρήνης»! Και ο ΛΑ.Ο.Σ. να δίνει άλλοθι στην κυβέρνηση: «μα, δεν το κάναμε ιδιώνυμο», είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Δένδιας!
Αλήθεια, για ποιο λόγο γίνονται όλα αυτά;
Οι λόγοι είναι σύνθετοι, και εδώ θα αναφερθώ στους δύο κυριότερους. Ο ένας είναι ότι, η πολιτική και κοινωνική κατάσταση προδιαγράφει με βεβαιότητα την άνοδο των κινημάτων και της διαμαρτυρίας. Με άλλα λόγια, επέρχεται κοινωνική έκρηξη∙ και γι’ αυτό η κυβέρνηση προετοιμάζεται. Τώρα βέβαια, θα πει κανείς, γιατί δεν προετοιμάζεται προς την κατεύθυνση της ανακούφισης των πληγέντων και της κοινωνικής παρέμβασης; Μα το υπάρχον πολιτικό σύστημα δεν μεριμνά παρά για τη συνέχισή του∙ αυτό σημαίνει, την προστασία του συσσωρευμένου πλούτου και των διαδικασιών που το παράγουν. Επειδή όμως αυτές οι διαδικασίες είναι οι ίδιες που προκαλούν κοινωνική αναταραχή, η παρούσα κυβέρνηση προετοιμάζεται για την κοινωνική αναταραχή: με εκφοβισμό, αστυνομοκρατία και θέσπιση αδικημάτων που θα φέρουν τον κάθε διαμαρτυρόμενο αντιμέτωπο με τη δικαιοσύνη.
Ο δεύτερος λόγος, που είναι ταυτόχρονα κι ένα σύμπτωμα, συναρτάται από δύο παράγοντες. Ο ένας είναι ο ίδιος ο φόβος και η ανασφάλεια που προκαλείται στους πολίτες σε περιόδους αβεβαιότητας και κρίσης. Ο άλλος με την ύπαρξη μιας αδύναμης αλλά διεφθαρμένης συντηρητικής κυβέρνησης που, στερημένη την πολυπόθητη εξουσία επί είκοσι χρόνια, βγάζει τα απωθημένα της πάνω σε μια ολόκληρη χώρα. Αυτά συνθέτουν ένα τοπίο ακραίου συντηρητισμού, που φτάνει στα άκρα του δεξιού πολιτικού φάσματος και οδηγεί στο απευκταίο αλλά αναπόφευκτο, μιας και πολλαπλώς σχεδιαζόμενο: συγκυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας με ΛΑ.Ο.Σ. Γιατί, τα χειρότερα δεν τα έχουμε ακόμη δει…
Το… παιχνίδι είναι ήδη στρωμένο: άνθρωποι διορισμένοι επί χούντας επανέρχονται σε σημαντικά πόστα από την κυβέρνηση της Ν.Δ. τριάντα χρόνια μετά, ενώ το κόμμα του κύριου Καρατζαφέρη, που καλούσε σε συσπείρωση δυνάμεων όπως η Χρυσή Αυγή, η ΕΠΕΝ και οι φιλοβασιλικοί από το 1998, βρίσκεται σε προνομιακή και δυσανάλογη προς την εκλογική του δύναμη θέση στο πολιτικό σκηνικό. Μετά την απόσυρση του βιβλίου ιστορίας, είναι η δεύτερη φορά που αίτημά του γίνεται πρακτική της Νέας Δημοκρατίας, που βρίσκεται σε ομηρία. Και τα τηλεοπτικά κανάλια φροντίζουν πάντα να έχουν έναν εκπρόσωπό του −ή σύζυγο εκπροσώπου, για πιο… ανθρώπινο πρόσωπο− σε καθημερινή επαφή με τον πολίτη. Ώστε η μετάβαση να γίνει ομαλά…
Και οι πολίτες για μια ακόμη φορά (γιατί αυτή η ιστορία μας θυμίζει τραγικά παλαιότερες εποχές), θα γνωρίζουν όλα αυτά αλλά θα σιωπούν. Άλλοι αγανακτισμένα, και άλλοι αδιάφορα. Και το οργανωμένο έγκλημα κατά της Ελευθερίας θα έχει βρει ξανά το στόχο του.
ΥΓ: Την ημέρα ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου, ας γεμίσουμε το Σύνταγμα και τα Προπύλαια κουκούλες. Ακίνητοι και σιωπηλοί, αφού με την κουκούλα στο κεφάλι μπορούμε να σταθούμε φτάνει να μη διαπράξουμε κανένα… αδίκημα. Κι αν θελήσουμε να φωνάξουμε το σύνθημα που… όλους μας ενώνει, να το κάνουμε με το κεφάλι ψηλά και τις κουκούλες στο αέρα. Επειδή, γι΄ αυτό το πολιτικό σύστημα, ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΕΣ
[Το κείμενο είναι δημοσιευμένο στο http://www.nellypsarrou.com/index.php?option=com_content&task=view&id=71&Itemid=63
www.nellypsarrou.com
Την ημέρα ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου, ας γεμίσουμε το Σύνταγμα και τα Προπύλαια κουκούλες. Ακίνητοι και σιωπηλοί, αφού με την κουκούλα στο κεφάλι μπορούμε να σταθούμε φτάνει να μη διαπράξουμε κανένα… αδίκημα. Κι αν θελήσουμε να φωνάξουμε το σύνθημα που… όλους μας ενώνει, να το κάνουμε με το κεφάλι ψηλά και τις κουκούλες στο αέρα. Επειδή, γι΄ αυτό το πολιτικό σύστημα, ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΕΣ
Νέλλη Ψαρρού
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6407
Η κυβέρνηση, που επιδίδεται συστηματικά στο κουκούλωμα των σκανδάλων της, τώρα ποινικοποιεί την κουκούλα. Να συλλάβει λοιπόν πρώτα απ' όλους ... τον εαυτό της (Π.Σωκ. Ελευθεροτυπία, 18.3.2009).
Μπλόκα στο κέντρο της Αθήνας και ποινικοποίηση της κουκούλας! Έτσι θα μας προστατεύσουν! Όσο μυαλό έχω θα το χάσω!, ήρθε το μήνυμα προχτές στο κινητό μου από φίλο που τύπωσε για όλους μας την… κοκκινοσκουφίτσα!
Με μπούρκες στους Δρόμους, παροτρύνει ο δημοσιογράφος Α. Ρουμελιώτης, μιας και δεν απαγορεύονται (δείτε το υπέροχα σατιρικό κείμενο εδώ ).
Και άλλα πολλά. Που λέμε πολλοί μεταξύ μας. Που αγανακτούμε με τον ακραίο συντηρητισμό, ο οποίος συνεχώς βάλλει κατά της ζωής και της ελευθερίας μας. Και που «τρομάζουμε» μπροστά στην οργάνωση και συστηματοποίηση της εξουσίας εναντίον των πολιτών. Ας δούμε ένα-δυο στοιχεία αυτής της οργάνωσης − γιατί τίποτα δεν είναι τυχαίο.
Πριν από τρεις μήνες, ο πρόεδρος του ΛΑ.Ο.Σ. ζήτησε την επίσημη ποινικοποίηση της κουκούλας, και μάλιστα της ίδιας της χρήσης της ανεξαρτήτου παραβατικότητας. Είχε προηγηθεί η προπαγανδιστική «ποινικοποίησή» της όμως όταν, κατά τη διάρκεια των γεγονότων του Δεκέμβρη, το πολιτικό μας σύστημα (κοινοβουλευτικά κόμματα, πλην ΣΥΡΙΖΑ, και τηλεοράσεις) κατάφερε να μεταστρέψει την προσοχή του κόσμου από την αυθαιρεσία της εξουσίας στη συκοφάντηση των διαδηλωτών μέσω της «καταστροφικής δράσης των κουκουλοφόρων». Αν και στην πραγματικότητα, δεν μετέστρεψε την προσοχή του κόσμου, αλλά τη δημόσια συζήτηση: ο δημόσιος διάλογος καθορίζεται από ό,τι προβάλεται ως «εθνικής σημασίας» από τα μέσα μαζικής χειραγώγησης, ακόμη και όταν η κοινωνία πολιτών συζητά σε ένα τελείως διαφορετικό επίπεδο.
Καθώς λοιπόν η προπαγάνδα προετοίμαζε το έδαφος και η συντηρητική κυβέρνηση καλλιεργούσε μια ακόμη πιο ακραία στροφή της, έλειπε η αφορμή. Και όταν η αφορμή δεν δίνεται από αυτούς που θέλεις να πλήξεις, τότε την κατασκευάζεις. Έτσι, στις 13 Μαρτίου 2009, ομάδα κουκουλοφόρων έσπαγε αυτοκίνητα και βιτρίνες και έκανε πλιάτσικο στο Κολωνάκι επί 10-15 λεπτά ενώ, την ίδια ώρα, η συνήθως πανταχού παρούσα αστυνομική δύναμη της περιοχής ήταν άφαντη∙ εμφανίστηκε μόνο όταν έφυγαν ανενόχλητοι οι κουκουλοφόροι. Κι ενώ είναι προφανές ότι η αστυνομία απλώς έστρωσε το χαλί στους τρομοκρατούντες τον κόσμο, η μαζική προπαγάνδα παρουσίαζε την αστυνομία ως ανίκανη και ασυντόνιστη προκειμένου να απαιτήσει (στο όνομα των πολιτών!) στη συνέχεια περισσότερη αστυνομία. Το ίδιο περίπου σκηνικό είχαμε ζήσει τον Δεκέμβρη: η δήθεν ανίκανη αστυνομία εκφόβιζε και έλουζε με ληγμένα χημικά τους διαμαρτυρόμενους πολίτες, ενώ άφηνε τους κουκουλοφόρους ανενόχλητους να κάνουν τη δουλειά τους. Γιατί περί δουλειάς πρόκειται: σπορά του φόβου.
Στο όνομα των «αγανακτισμένων πολιτών και καταστηματαρχών» ζήτησαν οι τηλεπαρουσιαστές τη λήψη αυστηρών μέτρων. Παρέλειψαν(;) όμως να αναφέρουν την ανακοίνωση του ίδιου του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, που στάθηκε κριτικά, αλλά και συνολικά, απέναντι στα γεγονότα: «Το περιβάλλον κρίσης και καταστροφής που εκτρέφεται συστηματικά στη χώρα μας τους τελευταίους μήνες δίνει πρόσφορο έδαφος στην οποιαδήποτε προβοκάτσια… Οι βολεμένοι και αρτευόμενοι από τον προϋπολογισμό, κάθε κατηγορίας, κλίμακας, χρώματος, ειδικότητας και αξιώματος ας περιμένουν σύντομα το λογαριασμό της βιαζόμενης υπόστασης και αξιοπρέπειας του Έλληνα επαγγελματία και φορολογούμενου».
Αυτεπάγγελτη τιμωρία λοιπόν όσων βρίζουν δημόσιους λειτουργούς (αλήθεια, το «Καραγκιόζηδες» πιάνεται ως ύβρις;) και αισθητά βαρύτερες τιμωρίες για τα αδικήματα που διαπράττονται με κουκούλα∙ όλα αυτά για την «προστασία της κοινωνικής ειρήνης»! Και ο ΛΑ.Ο.Σ. να δίνει άλλοθι στην κυβέρνηση: «μα, δεν το κάναμε ιδιώνυμο», είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Δένδιας!
Αλήθεια, για ποιο λόγο γίνονται όλα αυτά;
Οι λόγοι είναι σύνθετοι, και εδώ θα αναφερθώ στους δύο κυριότερους. Ο ένας είναι ότι, η πολιτική και κοινωνική κατάσταση προδιαγράφει με βεβαιότητα την άνοδο των κινημάτων και της διαμαρτυρίας. Με άλλα λόγια, επέρχεται κοινωνική έκρηξη∙ και γι’ αυτό η κυβέρνηση προετοιμάζεται. Τώρα βέβαια, θα πει κανείς, γιατί δεν προετοιμάζεται προς την κατεύθυνση της ανακούφισης των πληγέντων και της κοινωνικής παρέμβασης; Μα το υπάρχον πολιτικό σύστημα δεν μεριμνά παρά για τη συνέχισή του∙ αυτό σημαίνει, την προστασία του συσσωρευμένου πλούτου και των διαδικασιών που το παράγουν. Επειδή όμως αυτές οι διαδικασίες είναι οι ίδιες που προκαλούν κοινωνική αναταραχή, η παρούσα κυβέρνηση προετοιμάζεται για την κοινωνική αναταραχή: με εκφοβισμό, αστυνομοκρατία και θέσπιση αδικημάτων που θα φέρουν τον κάθε διαμαρτυρόμενο αντιμέτωπο με τη δικαιοσύνη.
Ο δεύτερος λόγος, που είναι ταυτόχρονα κι ένα σύμπτωμα, συναρτάται από δύο παράγοντες. Ο ένας είναι ο ίδιος ο φόβος και η ανασφάλεια που προκαλείται στους πολίτες σε περιόδους αβεβαιότητας και κρίσης. Ο άλλος με την ύπαρξη μιας αδύναμης αλλά διεφθαρμένης συντηρητικής κυβέρνησης που, στερημένη την πολυπόθητη εξουσία επί είκοσι χρόνια, βγάζει τα απωθημένα της πάνω σε μια ολόκληρη χώρα. Αυτά συνθέτουν ένα τοπίο ακραίου συντηρητισμού, που φτάνει στα άκρα του δεξιού πολιτικού φάσματος και οδηγεί στο απευκταίο αλλά αναπόφευκτο, μιας και πολλαπλώς σχεδιαζόμενο: συγκυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας με ΛΑ.Ο.Σ. Γιατί, τα χειρότερα δεν τα έχουμε ακόμη δει…
Το… παιχνίδι είναι ήδη στρωμένο: άνθρωποι διορισμένοι επί χούντας επανέρχονται σε σημαντικά πόστα από την κυβέρνηση της Ν.Δ. τριάντα χρόνια μετά, ενώ το κόμμα του κύριου Καρατζαφέρη, που καλούσε σε συσπείρωση δυνάμεων όπως η Χρυσή Αυγή, η ΕΠΕΝ και οι φιλοβασιλικοί από το 1998, βρίσκεται σε προνομιακή και δυσανάλογη προς την εκλογική του δύναμη θέση στο πολιτικό σκηνικό. Μετά την απόσυρση του βιβλίου ιστορίας, είναι η δεύτερη φορά που αίτημά του γίνεται πρακτική της Νέας Δημοκρατίας, που βρίσκεται σε ομηρία. Και τα τηλεοπτικά κανάλια φροντίζουν πάντα να έχουν έναν εκπρόσωπό του −ή σύζυγο εκπροσώπου, για πιο… ανθρώπινο πρόσωπο− σε καθημερινή επαφή με τον πολίτη. Ώστε η μετάβαση να γίνει ομαλά…
Και οι πολίτες για μια ακόμη φορά (γιατί αυτή η ιστορία μας θυμίζει τραγικά παλαιότερες εποχές), θα γνωρίζουν όλα αυτά αλλά θα σιωπούν. Άλλοι αγανακτισμένα, και άλλοι αδιάφορα. Και το οργανωμένο έγκλημα κατά της Ελευθερίας θα έχει βρει ξανά το στόχο του.
ΥΓ: Την ημέρα ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου, ας γεμίσουμε το Σύνταγμα και τα Προπύλαια κουκούλες. Ακίνητοι και σιωπηλοί, αφού με την κουκούλα στο κεφάλι μπορούμε να σταθούμε φτάνει να μη διαπράξουμε κανένα… αδίκημα. Κι αν θελήσουμε να φωνάξουμε το σύνθημα που… όλους μας ενώνει, να το κάνουμε με το κεφάλι ψηλά και τις κουκούλες στο αέρα. Επειδή, γι΄ αυτό το πολιτικό σύστημα, ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΕΣ
[Το κείμενο είναι δημοσιευμένο στο http://www.nellypsarrou.com/index.php?option=com_content&task=view&id=71&Itemid=63
www.nellypsarrou.com
ΝΔ: ΟΛΟΜΕΤΩΠΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΛΑΟΥ
ΝΔ: ΟΛΟΜΕΤΩΠΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ
Πρόγραμμα άγριας λιτότητας
Σε ολομέτωπη επίθεση κατά των εργατικών και λαϊκών δικαιωμάτων και ελευθεριών περνά η κυβέρνηση των golden boys της ΝΔ με τη δέσμη μέτρων για το πάγωμα των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων [το απαράδεκτο βοήθημα(!) των 300 – 500 ευρώ δεν περνά στον μισθό, ακόμα και εκείνων που θα το πάρουν], που προφανώς δίνει το σύνθημα για τη συνολική επίθεση του κεφαλαίου, με στόχο την μείωση των πραγματικών μισθών εργατών και εργαζομένων (ιδιωτικού και δημόσιου τομέα), την υπερεκμετάλλευση και την γενίκευση των ελαστικών σχέσεων εργασίας και μισο-εργασίας.
Ανακοίνωση του γραφείου τύπου του ΝΑΡ - ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6398
Η κυβέρνηση, σύμφωνα και με τις οδηγίες της ΕΕ (που αποκαλύπτει για μια ακόμα φορά το ωμό αντεργατικό της πρόσωπο), προσπαθεί να ρίξει το βάρος της καπιταλιστικής κρίσης στις πλάτες της εργαζόμενης πλειοψηφίας. Έχει την ουσιαστική συναίνεση του ΠΑΣΟΚ, όπως καταγράφεται και από την ανοικτή στάση ταξικής συνεργασίας και υποταγής στον ΣΕΒ, της ΠΑΣΚΕ και της ΓΣΕΕ.
Η φορολόγηση ορισμένων υψηλών εισοδημάτων δεν αγγίζει ουσιαστικά τα κέρδη των επιχειρήσεων, των τραπεζών και τον πυρήνα της αστικής τάξης. Αυτοί που συσσώρευσαν αμύθητο πλούτο (κλεμμένο από τους εργαζόμενους) τα προηγούμενα χρόνια και που ευθύνονται για την κρίση, μένουν στο απυρόβλητο.
Απαραίτητο συμπλήρωμα της αντεργατικής επέλασης είναι οι πρόσφατες, προκλητικές και τελείως απαράδεκτες εξαγγελίες της κυβέρνησης της ΝΔ για εξοντωτικές ποινές σε όσους «τελούν αδικήματα» φορώντας κουκούλα ή γενικά καλύπτοντας το πρόσωπό τους! Ταυτόχρονα, επαναφέρουν την αλήστου μνήμης δίωξη της περιύβρισης Αρχής και πρώτα απ’ όλα της αστυνομίας («η αστυνομία θέλει στήριξη», είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης Δένδιας), ενισχύουν την προκλητική παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων κατοχής στο κέντρο της πόλης, δημιουργούν ευκίνητες ομάδες συλλήψεων, πυροβολούν το πανεπιστημιακό άσυλο, προωθούν σχέδια ενίσχυσης των χαφιέδικων μηχανισμών, απαιτούν νομιμοποίηση των καμερών του Μεγάλου Αδελφού κλπ. Τα μέτρα αυτά προφανώς και στρέφονται κατά του μαζικού κινήματος, κατά των διαδηλωτών και των μαχητικών κινητοποιήσεων. Δεν αφορούν δήθεν τους «κουκουλοφόρους», αλλά όλη τη νεολαία και τους εργαζόμενους που δεν σκύβουν το κεφάλι, που παλεύουν ανοικτά για την ανατροπή της αντιδραστικής πολιτικής ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΕΕ. Επιχειρούν την προληπτική τρομοκράτηση των εργαζομένων και ειδικά της νεολαίας για να αποτρέψουν την αγωνιστική και πολιτική εκδήλωση της οργής.
Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση της ΝΔ, με την ουσιαστική συναίνεση του ΠΑΣΟΚ που τόσο καιρό πιέζει για περισσότερο «κράτος ασφάλειας», νόμο και τάξη, έχει αποφασίσει να υψώσει ένα τείχος κατάργησης ουσιαστικά των βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, αποθράσυνσης των κατασταλτικών μηχανισμών, εγκαθίδρυσης μιας «κατάστασης πολιορκίας» εναντίον του εχθρού - λαού. Φοβισμένοι και ανίσχυροι, μετά και την έκρηξη του Δεκέμβρη, επιστρατεύουν τα μέτρα καταστολής ως ύστατο μέτρο σωτηρίας της πολιτικής τους. Είναι η ίδια πολιτική που μετέτρεψε σε «τρομοκράτες» ανήλικους μαθητές στη Λάρισα…
Θα αποτύχουν για μια ακόμα φορά. Δεν μας φοβίζουν, μας εξοργίζουν! Οι εργαζόμενοι δεν μπαίνουν στην κατάψυξη του τρόμου και στο «πάγωμα» των μισθών, αλλά θα διαμορφώσουν μια θερμή άνοιξη διεκδικώντας ελευθερία, αξιοπρεπή δουλειά, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα για όλους.
Απάντηση δεν είναι η ξέπνοη αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ, που κριτικάρει από τα δεξιά τη ΝΔ για «αναποτελεσματικότητα». Ο ΣΥΡΙΖΑ με τις προτάσεις του για «εκδημοκρατισμό και διακομματικό έλεγχο της αστυνομίας» και για την ενεργοποίηση της ΕΦΕΕ με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ υπονομεύει το μαζικό κίνημα. Η ρεφορμιστική και ηττοπαθής λογική του ΚΚΕ δεν δίνει καμιά διέξοδο και αποπροσανατολίζει.
Ο υποταγμένος και αστικοποιημένος συνδικαλισμός των ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ αναζητά "συμμαχίες" με τους κοινωνικούς εταίρους και τον ΣΕΒ και μένει σε κορώνες και ντουφεκιές στον αέρα. Η γραμμή του ΠΑΜΕ υποβαθμίζει πολιτικά και κινηματικά τον αγώνα, αρνείται πεισματικά μια νέα ταξική αγωνιστική ενότητα.
Η απεργία της 2ης Απριλίου είναι μάχη, όχι φυσικά κάτω από τα πανό και το περιεχόμενο της ΓΣΕΕ, αλλά για να έρθει στο προσκήνιο η διάθεση των εργαζομένων για νικηφόρους αγώνες, να βγουν μπροστά οι ταξικές δυνάμεις της ανυποχώρητης πάλης, πέρα από το ημερολόγιο εκτονώσεων της ΓΣΕΕ, όπως έγινε και με την Πρωτοβουλία των 90 σωματείων για την Κούνεβα και ενάντια στο δουλεμπόριο.
Την πολιτική της υποδούλωσης των εργαζομένων και της κρατικής καταστολής θα σπάσει ένα μαζικό πολιτικό κίνημα ανατροπής εργαζομένων και νεολαίας και μια νέα αντικαπιταλιστική και επαναστατική Αριστερά, των νικηφόρων αγώνων και των κοινωνικών δικαιωμάτων της εποχής μας.
- Κανένα πάγωμα μισθών, 1.400 ευρώ κατώτερος μισθός – επίδομα ανεργίας τώρα!
- Μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, απαγόρευση των απολύσεων
- Να γίνουν δημόσιες οι τράπεζες, χωρίς αποζημίωση, κάτω από εργατικό έλεγχο
- Κατάσχεση της περιουσίας των αφεντικών που κλείνουν επιχειρήσεις
- Δημόσια και δωρεάν παιδεία – υγεία – ασφάλιση
- να πάρει πίσω η κυβέρνηση τα τρομοκρατικά κατασταλτικά μέτρα
- να διαλυθούν τα ΜΑΤ, ΜΕΑ, δυνάμεις καταστολής και οι υπηρεσίες χαφιεδισμού και παρακολούθησης
- να αφοπλιστεί η αστυνομία, να αποσυρθεί από το κέντρο της πόλης
- λευτεριά στους συλληφθέντες του Δεκέμβρη, απαλλαγή από τις κατηγορίες με τον τρομονόμο των συλληφθέντων στη Λάρισα
- να καταργηθούν οι τρομονόμοι ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΕΕ
- Κάτω η κυβέρνηση της ΝΔ, όχι στην εναλλαγή του ΠΑΣΟΚ (δίδυμου πύργου του αστικού δικομματισμού), ισχυρή εργατική αντιπολίτευση για την ανατροπή συνολικά της κυρίαρχης πολιτικής και της αντιδραστικής επίθεσης, για να ανοίξει ο δρόμος για τον κλονισμό της αστικής κυριαρχίας. Για την αντικαπιταλιστική επανάσταση και την εργατική δημοκρατία.
- Ανυπακοή – απειθαρχία στην ΕΕ, σπάσιμο του Συμφώνου Σταθερότητας, αντικαπιταλιστική αποδέσμευση, διάλυση της ΕΕ, για μια άλλη εργατική – σοσιαλιστική - κομμουνιστική διεθνοποίηση στην περιοχή μας, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.
Πρόγραμμα άγριας λιτότητας ετοιμάζει η κυβέρνηση
Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή της επίθεσης
Τα όσα συνέβησαν αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να εξαγγείλει μια νέα περίοδο άγριας λιτότητας τις αμέσως επόμενες εβδομάδες Ως αφορμή θα επικαλεστεί τις ασφυκτικές πιέσεις που ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για το εξορθολογισμό των δημόσιων οικονομικών. Το καθεστώς επιτήρησης στο οποίο εισέρχεται η ελληνική οικονομία για δεύτερη φορά την τελευταία πενταετία θα αποτελέσει έτσι το προπέτασμα καπνού για μια άνευ προηγουμένου επίθεση στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα.
Το πρώτο, προειδοποιητικό καμπανάκι κινδύνου ήχησε από το Συμβούλιο υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών (Ecofin) την Τρίτη με την υπόδειξη επιτάχυνσης της μείωσης του ελλείμματος κάτω από το όριο του 3% κατά ένα χρόνο, το 2010 δηλαδή κι όχι το 2011 όπως προβλέπει το πρόγραμμα σταθερότητας και ανάπτυξης που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση. Τα επακριβή χρονοδιαγράμματα θα δοθούν στη δημοσιότητα στις 25 Μαρτίου από την ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ η οριστική επικύρωσή τους θα γίνει ξανά από το Συμβούλιο υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών που θα συνεδριάσει στις 3 και 4 Απρίλη στην Πράγα. Ξέροντας ωστόσο η γραφειοκρατία των Βρυξελλών πως οποιαδήποτε κυβέρνηση απ' αυτές που εγκαλούνται μαζί με την ελληνική (φαλλική, ισπανική και ιρλανδική) διανοηθεί να ανακοινώσει πριν τις ευρωεκλογές μέτρα λιτότητας θα το πληρώσει ακριβά, μετέθεσε την ημερομηνία ανακοίνωσης των αναγκαίων μέτρων μετά τις ευρωεκλογές! Κατά συνέπεια την εβδομάδα που πέρασε ξεκίνησε μια εξαιρετικά κρίσιμη πολιτικά περίοδος, που ως πρώτο σταθμό θα έχει τις αρχές του καλοκαιριού, στο πλαίσιο της οποίας η αστική τάξη θα επιχειρήσει να πετύχει μια βίαιη αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου. Στην πραγματικότητα τώρα μόλις ξεκινάει η μάχη για το ποιος θα πληρώσει τα βάρη της κρίσης!
Στον αντίποδα ωστόσο της κινδυνολογίας των golden boys των Βρυξελλών και της Ρηγίλλης αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι πως καμιά αναγκαιότητα δεν υφίσταται για την εφαρμογή τέτοιων μέτρων. Όταν από τη μια άκρη του κόσμου ως την άλλη όλες οι αστικές κυβερνήσεις οδηγούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα σε δυσθεώρητα ύψη, η πρεμούρα με τη μείωση των ελλειμμάτων είτε του Κ. Μητσοτάκη που δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι "δεν χρειαζόμαστε κανέναν Αλμούνια για να μας τα πει αυτά, δεν χρειαζόμαστε παιδονόμο, δικό μας είναι το πρόβλημα και πρέπει να το λύσουμε", είτε του Κ. Καραμανλή που δίνει το πράσινο φως για το σχεδιασμό των αντιλαϊκών μέτρων δεν συνιστά μόνο παλιοκαιρίτικη εμμονή και δείγμα πολιτικού επαρχιωτισμού αλλά στάχτη στα μάτια των εργαζομένων. Γιατί, αυτό που επιδιώκεται με την εφαρμογή του νέου σταθεροποιητικού προγράμματος είναι μια πρόχειρη και πρόσκαιρη έστω στήριξη των κρατικών εσόδων ώστε νέα κονδύλια να μπορέσουν γρήγορα να απελευθερωθούν για τους αποτυχημένους βιομηχάνους και τους ανίκανους, μπαταχτσήδες και κρατικοδίαιτους τραπεζίτες που σαν παράσιτα ζουν από τις στερήσεις των φορολογουμένων, μόλις παραστεί ανάγκη. Ο κίνδυνος επομένως δεν εντοπίζεται στα δημόσια οικονομικά, αλλά αφορά το ενδεχόμενο την επόμενη φορά που θα πρέπει να ανοίξουν οι κρατικοί κρουνοί και να εκταμιευθεί ένα νέο πακέτο 28 δισ. ευρώ για να σωθεί η ελληνική 'Λίμαν Μπράδερς' (που δεν είναι μάλιστα μόνο μία) αυτοί να είναι άδειοι! Τα ιδιοτελή, στενά, ταξικά συμφέροντα της αστικής τάξης επομένως επιβάλλουν τη νέα λιτότητα.
Τα πρώτα θύματα του σχεδιαζόμενου σταθεροποιητικού προγράμματος θα είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Κι αυτό όχι επειδή ελάχιστα έχουν πια να δώσουν οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, μια και στην εποχή βαρβαρότητας που ζούμε καμία ιστορική κατάκτηση δεν φαίνεται να αποτελεί ανυπέρβλητο εμπόδιο στην επέλαση του κεφαλαίου. Ο λόγος για τον οποίο οι δημόσιοι υπάλληλοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της επίθεσης απορρέει από τα επαυξημένα καθήκοντα που έχει επωμιστεί το αστικό κράτος για την υπέρβαση της τρέχουσας κρίσης. Για να μπορεί η ΝΔ σήμερα και το ΠΑΣΟΚ στο μέλλον να δίνουν στους τζαμπατζίδες τραπεζίτες δανεικά κι αγύριστα απαιτούνται τεράστιες εξοικονομήσεις δημόσιων πόρων. Απαιτούνται μηδενικές - για αρχή - αυξήσεις στους δημόσιους υπαλλήλους κάτι που θα επιβεβαιωθεί σε λιγότερο από δύο εβδομάδες οπότε θα ανακοινωθεί η εισοδηματική πολιτική! Απαιτείται επίσης κι ένα νέο αντι-ασφαλιστικό νομοσχέδιο! Η σημασία που αποκτά η κάθετη μείωση του κονδυλίου της κρατικής μισθοδοσίας επιβεβαιώνεται άλλωστε και από το πρόσφατο ιρλανδικό παράδειγμα, όπου οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκαν κατά 7%!
Το μέλλον προδιαγράφεται ακόμη πιο ζοφερό αν δούμε τις προβλέψεις και τα στοιχεία που προοικονομούν επιδείνωση της κρίσης στην Ελλάδα. Ο σύμβουλος κατά το παρελθόν του Κ. Σημίτη οικονομολόγος Γκ. Χαρδούβελης για παράδειγμα υποστήριξε την προηγούμενη εβδομάδα ότι η κρίση στη χώρα μας δεν αποκλείεται να διαρκέσει ακόμη και πέντε χρόνια!!! Στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν για την πορεία του τουρισμού, της οικοδομικής δραστηριότητας και της εμπορίας αυτοκινήτων το τελευταίο τρίμηνο του 2008 περιέγραφαν πρωτοφανή συρρίκνωση του κύκλου εργασιών σε ετήσια βάση, ανοίγοντας έτσι ένα κύκλο αίματος τα αποτελέσματα του οποίου μόλις τώρα θα αρχίσουν να φαίνονται!
Αν επιπλέον εφαρμοστούν και τα σχέδια κυβέρνησης και ΕΕ - η οποία πλέον ζηλώνει δόξα ΔΝΤ εγκαταλείποντας οριστικά το αναδιανεμητικό εξισορροπητικό προσωπείο που συχνά χρησιμοποιούσε - τότε είναι απόλυτα βέβαιο ότι έρχεται μια περίοδος πρωτόγνωρης για τη γενιά μας φτώχειας και τριτοκοσμικής εξαθλίωσης Εκτός και αν μαχητικοί και μαζικοί εργατικοί αγώνες σε μια διαλεκτική πορεία αλληλοτροφοδότησης με το μέτωπο της επαναστατικής Αριστεράς - το οποίο βασανιστικά αλλά ελπιδοφόρα οικοδομείται αυτές τις μέρες μέσα από τις αντικαπιταλιστικές συνελεύσεις - αναγκάσουν κυβέρνηση και Βρυξέλλες να πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων τα αντιλαϊκά, εξοντωτικά σταθεροποιητικά προγράμματα. Οι ευρωεκλογές δε, αποτελούν μια από τις ευνοϊκότερες συγκυρίες για να αποκαλυφθούν και να καταδικαστούν αυτά τα σχέδια...
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
Πρόγραμμα άγριας λιτότητας
Σε ολομέτωπη επίθεση κατά των εργατικών και λαϊκών δικαιωμάτων και ελευθεριών περνά η κυβέρνηση των golden boys της ΝΔ με τη δέσμη μέτρων για το πάγωμα των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων [το απαράδεκτο βοήθημα(!) των 300 – 500 ευρώ δεν περνά στον μισθό, ακόμα και εκείνων που θα το πάρουν], που προφανώς δίνει το σύνθημα για τη συνολική επίθεση του κεφαλαίου, με στόχο την μείωση των πραγματικών μισθών εργατών και εργαζομένων (ιδιωτικού και δημόσιου τομέα), την υπερεκμετάλλευση και την γενίκευση των ελαστικών σχέσεων εργασίας και μισο-εργασίας.
Ανακοίνωση του γραφείου τύπου του ΝΑΡ - ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6398
Η κυβέρνηση, σύμφωνα και με τις οδηγίες της ΕΕ (που αποκαλύπτει για μια ακόμα φορά το ωμό αντεργατικό της πρόσωπο), προσπαθεί να ρίξει το βάρος της καπιταλιστικής κρίσης στις πλάτες της εργαζόμενης πλειοψηφίας. Έχει την ουσιαστική συναίνεση του ΠΑΣΟΚ, όπως καταγράφεται και από την ανοικτή στάση ταξικής συνεργασίας και υποταγής στον ΣΕΒ, της ΠΑΣΚΕ και της ΓΣΕΕ.
Η φορολόγηση ορισμένων υψηλών εισοδημάτων δεν αγγίζει ουσιαστικά τα κέρδη των επιχειρήσεων, των τραπεζών και τον πυρήνα της αστικής τάξης. Αυτοί που συσσώρευσαν αμύθητο πλούτο (κλεμμένο από τους εργαζόμενους) τα προηγούμενα χρόνια και που ευθύνονται για την κρίση, μένουν στο απυρόβλητο.
Απαραίτητο συμπλήρωμα της αντεργατικής επέλασης είναι οι πρόσφατες, προκλητικές και τελείως απαράδεκτες εξαγγελίες της κυβέρνησης της ΝΔ για εξοντωτικές ποινές σε όσους «τελούν αδικήματα» φορώντας κουκούλα ή γενικά καλύπτοντας το πρόσωπό τους! Ταυτόχρονα, επαναφέρουν την αλήστου μνήμης δίωξη της περιύβρισης Αρχής και πρώτα απ’ όλα της αστυνομίας («η αστυνομία θέλει στήριξη», είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης Δένδιας), ενισχύουν την προκλητική παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων κατοχής στο κέντρο της πόλης, δημιουργούν ευκίνητες ομάδες συλλήψεων, πυροβολούν το πανεπιστημιακό άσυλο, προωθούν σχέδια ενίσχυσης των χαφιέδικων μηχανισμών, απαιτούν νομιμοποίηση των καμερών του Μεγάλου Αδελφού κλπ. Τα μέτρα αυτά προφανώς και στρέφονται κατά του μαζικού κινήματος, κατά των διαδηλωτών και των μαχητικών κινητοποιήσεων. Δεν αφορούν δήθεν τους «κουκουλοφόρους», αλλά όλη τη νεολαία και τους εργαζόμενους που δεν σκύβουν το κεφάλι, που παλεύουν ανοικτά για την ανατροπή της αντιδραστικής πολιτικής ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΕΕ. Επιχειρούν την προληπτική τρομοκράτηση των εργαζομένων και ειδικά της νεολαίας για να αποτρέψουν την αγωνιστική και πολιτική εκδήλωση της οργής.
Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση της ΝΔ, με την ουσιαστική συναίνεση του ΠΑΣΟΚ που τόσο καιρό πιέζει για περισσότερο «κράτος ασφάλειας», νόμο και τάξη, έχει αποφασίσει να υψώσει ένα τείχος κατάργησης ουσιαστικά των βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, αποθράσυνσης των κατασταλτικών μηχανισμών, εγκαθίδρυσης μιας «κατάστασης πολιορκίας» εναντίον του εχθρού - λαού. Φοβισμένοι και ανίσχυροι, μετά και την έκρηξη του Δεκέμβρη, επιστρατεύουν τα μέτρα καταστολής ως ύστατο μέτρο σωτηρίας της πολιτικής τους. Είναι η ίδια πολιτική που μετέτρεψε σε «τρομοκράτες» ανήλικους μαθητές στη Λάρισα…
Θα αποτύχουν για μια ακόμα φορά. Δεν μας φοβίζουν, μας εξοργίζουν! Οι εργαζόμενοι δεν μπαίνουν στην κατάψυξη του τρόμου και στο «πάγωμα» των μισθών, αλλά θα διαμορφώσουν μια θερμή άνοιξη διεκδικώντας ελευθερία, αξιοπρεπή δουλειά, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα για όλους.
Απάντηση δεν είναι η ξέπνοη αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ, που κριτικάρει από τα δεξιά τη ΝΔ για «αναποτελεσματικότητα». Ο ΣΥΡΙΖΑ με τις προτάσεις του για «εκδημοκρατισμό και διακομματικό έλεγχο της αστυνομίας» και για την ενεργοποίηση της ΕΦΕΕ με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ υπονομεύει το μαζικό κίνημα. Η ρεφορμιστική και ηττοπαθής λογική του ΚΚΕ δεν δίνει καμιά διέξοδο και αποπροσανατολίζει.
Ο υποταγμένος και αστικοποιημένος συνδικαλισμός των ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ αναζητά "συμμαχίες" με τους κοινωνικούς εταίρους και τον ΣΕΒ και μένει σε κορώνες και ντουφεκιές στον αέρα. Η γραμμή του ΠΑΜΕ υποβαθμίζει πολιτικά και κινηματικά τον αγώνα, αρνείται πεισματικά μια νέα ταξική αγωνιστική ενότητα.
Η απεργία της 2ης Απριλίου είναι μάχη, όχι φυσικά κάτω από τα πανό και το περιεχόμενο της ΓΣΕΕ, αλλά για να έρθει στο προσκήνιο η διάθεση των εργαζομένων για νικηφόρους αγώνες, να βγουν μπροστά οι ταξικές δυνάμεις της ανυποχώρητης πάλης, πέρα από το ημερολόγιο εκτονώσεων της ΓΣΕΕ, όπως έγινε και με την Πρωτοβουλία των 90 σωματείων για την Κούνεβα και ενάντια στο δουλεμπόριο.
Την πολιτική της υποδούλωσης των εργαζομένων και της κρατικής καταστολής θα σπάσει ένα μαζικό πολιτικό κίνημα ανατροπής εργαζομένων και νεολαίας και μια νέα αντικαπιταλιστική και επαναστατική Αριστερά, των νικηφόρων αγώνων και των κοινωνικών δικαιωμάτων της εποχής μας.
- Κανένα πάγωμα μισθών, 1.400 ευρώ κατώτερος μισθός – επίδομα ανεργίας τώρα!
- Μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, απαγόρευση των απολύσεων
- Να γίνουν δημόσιες οι τράπεζες, χωρίς αποζημίωση, κάτω από εργατικό έλεγχο
- Κατάσχεση της περιουσίας των αφεντικών που κλείνουν επιχειρήσεις
- Δημόσια και δωρεάν παιδεία – υγεία – ασφάλιση
- να πάρει πίσω η κυβέρνηση τα τρομοκρατικά κατασταλτικά μέτρα
- να διαλυθούν τα ΜΑΤ, ΜΕΑ, δυνάμεις καταστολής και οι υπηρεσίες χαφιεδισμού και παρακολούθησης
- να αφοπλιστεί η αστυνομία, να αποσυρθεί από το κέντρο της πόλης
- λευτεριά στους συλληφθέντες του Δεκέμβρη, απαλλαγή από τις κατηγορίες με τον τρομονόμο των συλληφθέντων στη Λάρισα
- να καταργηθούν οι τρομονόμοι ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΕΕ
- Κάτω η κυβέρνηση της ΝΔ, όχι στην εναλλαγή του ΠΑΣΟΚ (δίδυμου πύργου του αστικού δικομματισμού), ισχυρή εργατική αντιπολίτευση για την ανατροπή συνολικά της κυρίαρχης πολιτικής και της αντιδραστικής επίθεσης, για να ανοίξει ο δρόμος για τον κλονισμό της αστικής κυριαρχίας. Για την αντικαπιταλιστική επανάσταση και την εργατική δημοκρατία.
- Ανυπακοή – απειθαρχία στην ΕΕ, σπάσιμο του Συμφώνου Σταθερότητας, αντικαπιταλιστική αποδέσμευση, διάλυση της ΕΕ, για μια άλλη εργατική – σοσιαλιστική - κομμουνιστική διεθνοποίηση στην περιοχή μας, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.
Πρόγραμμα άγριας λιτότητας ετοιμάζει η κυβέρνηση
Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή της επίθεσης
Τα όσα συνέβησαν αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να εξαγγείλει μια νέα περίοδο άγριας λιτότητας τις αμέσως επόμενες εβδομάδες Ως αφορμή θα επικαλεστεί τις ασφυκτικές πιέσεις που ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για το εξορθολογισμό των δημόσιων οικονομικών. Το καθεστώς επιτήρησης στο οποίο εισέρχεται η ελληνική οικονομία για δεύτερη φορά την τελευταία πενταετία θα αποτελέσει έτσι το προπέτασμα καπνού για μια άνευ προηγουμένου επίθεση στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα.
Το πρώτο, προειδοποιητικό καμπανάκι κινδύνου ήχησε από το Συμβούλιο υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών (Ecofin) την Τρίτη με την υπόδειξη επιτάχυνσης της μείωσης του ελλείμματος κάτω από το όριο του 3% κατά ένα χρόνο, το 2010 δηλαδή κι όχι το 2011 όπως προβλέπει το πρόγραμμα σταθερότητας και ανάπτυξης που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση. Τα επακριβή χρονοδιαγράμματα θα δοθούν στη δημοσιότητα στις 25 Μαρτίου από την ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ η οριστική επικύρωσή τους θα γίνει ξανά από το Συμβούλιο υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών που θα συνεδριάσει στις 3 και 4 Απρίλη στην Πράγα. Ξέροντας ωστόσο η γραφειοκρατία των Βρυξελλών πως οποιαδήποτε κυβέρνηση απ' αυτές που εγκαλούνται μαζί με την ελληνική (φαλλική, ισπανική και ιρλανδική) διανοηθεί να ανακοινώσει πριν τις ευρωεκλογές μέτρα λιτότητας θα το πληρώσει ακριβά, μετέθεσε την ημερομηνία ανακοίνωσης των αναγκαίων μέτρων μετά τις ευρωεκλογές! Κατά συνέπεια την εβδομάδα που πέρασε ξεκίνησε μια εξαιρετικά κρίσιμη πολιτικά περίοδος, που ως πρώτο σταθμό θα έχει τις αρχές του καλοκαιριού, στο πλαίσιο της οποίας η αστική τάξη θα επιχειρήσει να πετύχει μια βίαιη αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου. Στην πραγματικότητα τώρα μόλις ξεκινάει η μάχη για το ποιος θα πληρώσει τα βάρη της κρίσης!
Στον αντίποδα ωστόσο της κινδυνολογίας των golden boys των Βρυξελλών και της Ρηγίλλης αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι πως καμιά αναγκαιότητα δεν υφίσταται για την εφαρμογή τέτοιων μέτρων. Όταν από τη μια άκρη του κόσμου ως την άλλη όλες οι αστικές κυβερνήσεις οδηγούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα σε δυσθεώρητα ύψη, η πρεμούρα με τη μείωση των ελλειμμάτων είτε του Κ. Μητσοτάκη που δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι "δεν χρειαζόμαστε κανέναν Αλμούνια για να μας τα πει αυτά, δεν χρειαζόμαστε παιδονόμο, δικό μας είναι το πρόβλημα και πρέπει να το λύσουμε", είτε του Κ. Καραμανλή που δίνει το πράσινο φως για το σχεδιασμό των αντιλαϊκών μέτρων δεν συνιστά μόνο παλιοκαιρίτικη εμμονή και δείγμα πολιτικού επαρχιωτισμού αλλά στάχτη στα μάτια των εργαζομένων. Γιατί, αυτό που επιδιώκεται με την εφαρμογή του νέου σταθεροποιητικού προγράμματος είναι μια πρόχειρη και πρόσκαιρη έστω στήριξη των κρατικών εσόδων ώστε νέα κονδύλια να μπορέσουν γρήγορα να απελευθερωθούν για τους αποτυχημένους βιομηχάνους και τους ανίκανους, μπαταχτσήδες και κρατικοδίαιτους τραπεζίτες που σαν παράσιτα ζουν από τις στερήσεις των φορολογουμένων, μόλις παραστεί ανάγκη. Ο κίνδυνος επομένως δεν εντοπίζεται στα δημόσια οικονομικά, αλλά αφορά το ενδεχόμενο την επόμενη φορά που θα πρέπει να ανοίξουν οι κρατικοί κρουνοί και να εκταμιευθεί ένα νέο πακέτο 28 δισ. ευρώ για να σωθεί η ελληνική 'Λίμαν Μπράδερς' (που δεν είναι μάλιστα μόνο μία) αυτοί να είναι άδειοι! Τα ιδιοτελή, στενά, ταξικά συμφέροντα της αστικής τάξης επομένως επιβάλλουν τη νέα λιτότητα.
Τα πρώτα θύματα του σχεδιαζόμενου σταθεροποιητικού προγράμματος θα είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Κι αυτό όχι επειδή ελάχιστα έχουν πια να δώσουν οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, μια και στην εποχή βαρβαρότητας που ζούμε καμία ιστορική κατάκτηση δεν φαίνεται να αποτελεί ανυπέρβλητο εμπόδιο στην επέλαση του κεφαλαίου. Ο λόγος για τον οποίο οι δημόσιοι υπάλληλοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της επίθεσης απορρέει από τα επαυξημένα καθήκοντα που έχει επωμιστεί το αστικό κράτος για την υπέρβαση της τρέχουσας κρίσης. Για να μπορεί η ΝΔ σήμερα και το ΠΑΣΟΚ στο μέλλον να δίνουν στους τζαμπατζίδες τραπεζίτες δανεικά κι αγύριστα απαιτούνται τεράστιες εξοικονομήσεις δημόσιων πόρων. Απαιτούνται μηδενικές - για αρχή - αυξήσεις στους δημόσιους υπαλλήλους κάτι που θα επιβεβαιωθεί σε λιγότερο από δύο εβδομάδες οπότε θα ανακοινωθεί η εισοδηματική πολιτική! Απαιτείται επίσης κι ένα νέο αντι-ασφαλιστικό νομοσχέδιο! Η σημασία που αποκτά η κάθετη μείωση του κονδυλίου της κρατικής μισθοδοσίας επιβεβαιώνεται άλλωστε και από το πρόσφατο ιρλανδικό παράδειγμα, όπου οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκαν κατά 7%!
Το μέλλον προδιαγράφεται ακόμη πιο ζοφερό αν δούμε τις προβλέψεις και τα στοιχεία που προοικονομούν επιδείνωση της κρίσης στην Ελλάδα. Ο σύμβουλος κατά το παρελθόν του Κ. Σημίτη οικονομολόγος Γκ. Χαρδούβελης για παράδειγμα υποστήριξε την προηγούμενη εβδομάδα ότι η κρίση στη χώρα μας δεν αποκλείεται να διαρκέσει ακόμη και πέντε χρόνια!!! Στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν για την πορεία του τουρισμού, της οικοδομικής δραστηριότητας και της εμπορίας αυτοκινήτων το τελευταίο τρίμηνο του 2008 περιέγραφαν πρωτοφανή συρρίκνωση του κύκλου εργασιών σε ετήσια βάση, ανοίγοντας έτσι ένα κύκλο αίματος τα αποτελέσματα του οποίου μόλις τώρα θα αρχίσουν να φαίνονται!
Αν επιπλέον εφαρμοστούν και τα σχέδια κυβέρνησης και ΕΕ - η οποία πλέον ζηλώνει δόξα ΔΝΤ εγκαταλείποντας οριστικά το αναδιανεμητικό εξισορροπητικό προσωπείο που συχνά χρησιμοποιούσε - τότε είναι απόλυτα βέβαιο ότι έρχεται μια περίοδος πρωτόγνωρης για τη γενιά μας φτώχειας και τριτοκοσμικής εξαθλίωσης Εκτός και αν μαχητικοί και μαζικοί εργατικοί αγώνες σε μια διαλεκτική πορεία αλληλοτροφοδότησης με το μέτωπο της επαναστατικής Αριστεράς - το οποίο βασανιστικά αλλά ελπιδοφόρα οικοδομείται αυτές τις μέρες μέσα από τις αντικαπιταλιστικές συνελεύσεις - αναγκάσουν κυβέρνηση και Βρυξέλλες να πετάξουν στο καλάθι των αχρήστων τα αντιλαϊκά, εξοντωτικά σταθεροποιητικά προγράμματα. Οι ευρωεκλογές δε, αποτελούν μια από τις ευνοϊκότερες συγκυρίες για να αποκαλυφθούν και να καταδικαστούν αυτά τα σχέδια...
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
Eλεύθερος χωρίς περιοριστικούς όρους o σ. Παν. Βήχος
Nα σταματήσει κάθε δίωξη κατά του σ. Παν. Bήχου
Δεν απαγγέλθηκε καμμιά κατηγορία
Eλεύθερος χωρίς περιοριστικούς όρους, με σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα, αφέθηκε ο Παναγ. Bήχος
Ύστερα από την απολογία του, την Tρίτη 17 Mαρτίου, για την κατηγορία διακίνησης πορνογραφικού υλικού ανηλίκων μέσω διαδικτύου και τις καταθέσεις δυο τεχνικών, ο σ. Bήχος αφέθηκε ελεύθερος. Eντός των προσεχών ημερών η δικογραφία θα διαβιβαστεί στον αρμόδιο εισαγγελέα προκειμένου να εισαχθεί στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών το οποίο θα αποφασίσει αν θα στείλει στο αρχείο την υπόθεση ή όχι.
ΘΟΔΩΡΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6405
Ότι ήταν χαλκευμένη και συκοφαντική η κατηγορία ήταν ολοφάνερο για όσους γνωρίζουν την πολιτική διαδρομή και προσωπική στάση του συντρόφου Bήχου.
Θυμίζουμε ότι τον Σεπτέμβριο του 1998 ο σ. Παναγιώτης Bήχος κατήγγειλε με άρθρο του στη Nέα Προοπτική την ύπαρξη κυκλώματος σωματεμπορίας στη Σαντορίνη με θύματα νεαρές αλλοδαπές γυναίκες. H εισαγγελία Kυκλάδων ύστερα από δική της έρευνα άσκησε αυτεπάγγελτη δίωξη κατά ιδιοκτητών νυκτερινών κέντρων και αστυνομικών, μεταξύ των οποίων και ο τότε διοικητής του A.T Σαντορίνης αστυνόμος Γρηγόριος Mαντούσης. Στη δικογραφία υπάρχουν εκατοντάδες σελίδες με ένορκες καταθέσεις δεκάδων κατοίκων των Φηρών Σαντορίνης όπου καταγγέλλεται το κύκλωμα εκμετάλλευσης γυναικών και η κάλυψή του από τους καταγγελλόμενους αστυνομικούς. Mεταξύ αυτών που καταθέτουν ήταν ένας εφημέριος και ένας αστυνομικός. Aς σημειωθεί ότι ενώ η εισαγγελία βρήκε αρκετό υλικό για να στοιχειοθετήσει την παραπομπή του κυρίου διοικητή, τριών κατώτερων αστυνομικών οργάνων και δυο ιδιοκτητών νυκτερινών κέντρων, η EΔE που διενήργησε το τμήμα εσωτερικών υποθέσεων της αστυνομίας έκρινε τον Γρ. Mαντούση αθώο. H ειρωνεία είναι ότι η ένορκη EΔE στηρίχθηκε εν πολλοίς σε μαρτυρικές καταθέσεις ατόμων (ιδιοκτητών νυκτερινών κέντρων) τα οποία η εισαγγελία Kυκλάδων παρέπεμψε για συμμετοχή στο κύκλωμα σωματεμπορίας.
Kυριότερος μάρτυρας κατηγορίας κατά εμπλεκομένων στο κύκλωμα σωματεμπορίας ήταν ο Παναγιώτης Bήχος και η σύζυγός του Aθηνά Bήχου. Ύστερα από πολλά χρόνια, λόγω αλλεπάλληλων αναβολών, οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν από το (πρωτοβάθμιο) Eφετείο Σύρου σε δίκη από την οποία απουσίαζαν πολλοί από τους προτεινόμενους, από την εισαγγελία Kυκλάδων, μάρτυρες κατηγορίας.
Tην ίδια περίοδο εκκρεμούσε μήνυση του Γρηγορίου Mαντούση κατά του Bήχου και του Θόδωρου Kουτσουμπού, εκδότη της Nέας Προοπτικής, για συκοφαντική δυσφήμιση. Kαι εδώ σημειώθηκαν αλλεπάλληλες αναβολές, από υπαιτιότητα του μηνυτή κ. Mαντούση, και τελικά οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν το 2005.
Σε αυτό το χρονικό διάστημα (αρχές του 2003) υπηρεσίες της ΓAΔA, προφανώς για να πλήξουν το κύρος και την αξιοπιστία του Παν. Bήχου εξύφαναν και έθεσαν σε εφαρμογή ένα σχέδιο πολιτικής και ηθικής εξόντωσής του με μια εντελώς ανυπόστατη ιστορία συμμετοχής του σε διακίνηση πορνογραφικού υλικού.
Συγκεκριμένα τον κατηγόρησαν ότι διατηρούσε ιστοσελίδες στις οποίες δημοσίευσε πορνογραφικό/παιδοφιλικό υλικό.
Aρχικά μάλιστα παρουσίασαν μια δικηγόρο του Hρακλείου, ως θύμα των ενεργειών του, αλλά σύντομα αποκαλύφθηκε ότι για τη συκοφαντική ανάρτηση φωτογραφιών της δικηγόρου ευθυνόταν ο πρώην φίλος της και καμμιά σχέση δεν είχε ο Bήχος.
Για να στοιχειοθετήσει τις κατηγορίες εναντίον του, η αστυνομία οργάνωσε εισβολή στο σπίτι του παρουσία εισαγγελέα, κατάσχεσε τον σκληρό δίσκο του ηλεκτρονικού υπολογιστή και άλλα υλικά. Aκόμα και σήμερα αρνούνται να του δώσουν πίσω τον σκληρό δίσκο ή έστω αντίγραφο.
Στις αρχές του περασμένου χρόνου, συγκεκριμένα στις 7 του Iανουαρίου 2008, σε δίκη με την κατηγορία της λειτουργίας παράνομου σάιτ με πορνογραφικό υλικό ο Παν. Bήχος αθωώθηκε από το πλημμελειοδικείο Aθήνας. Tώρα ο ανακριτής δεν βρήκε τίποτα ενοχοποιητικό για να παραπέμψει τον Bήχο σε δίκη.
Tο ερώτημα όμως είναι ποιος έκρινε ότι στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή που βρίσκεται στα χέρια της αστυνομίας από το 2003 υπήρχαν πρόσθετα ενοχοποιητικά υλικά για να επαναφέρουν την κατηγορία ελαφρώς τροποποιημένη για να έχει την επίφαση της νομιμότητας;
Ποιοι είναι αυτοί οι σκοτεινοί μηχανισμοί στη ΓAΔA που στήνουν σκευωρίες, ποιοι προστατεύσουν τους εμπλεκόμενους σε κυκλώματα αστυνομικούς;
Θα τολμήσει άραγε κάποιος ανακριτής, εισαγγελέας, ή οποιοσδήποτε άλλος παράγοντας της δικαιοσύνης να διερευνήσουν σε βάθος την υπόθεση, να βρουν ποιοι στήνουν κακότεχνες συκοφαντικές ιστορίες σε βάρος αθώων ανθρώπων;
Φυσικά, το ερώτημα είναι ρητορικό και δεν πιστεύουμε ότι θα το πράξουν. Eξ άλλου για τις κάποιες εξαιρέσεις γνωρίζουμε τι έπαθαν η ανακρίτρια και η εισαγγελέας Kυκλάδων που τόλμησαν να παραπέμψουν τους ιδιοκτήτες νυκτερινών κέντρων και τον αστυνόμο Σαντορίνης σε δίκη για μαστροπεία και παράβαση καθήκοντος.
Απαιτούμε να παύσει κάθε δίωξη κατά του σ. Παν. Bήχου
Θεωρούμε ότι μπορεί κανείς να διαφωνεί ή να συμφωνεί με τις πολιτικές ιδέες του Bήχου. Όμως, η προσπάθεια ηθικής και πολιτικής εξόντωσης ενός αθώου ανθρώπου από τους σκοτεινούς μηχανισμούς της ΓAΔA, πρέπει να συναντήσει την αντίσταση των κομμάτων και οργανώσεων της αριστεράς, του συνδικαλιστικού κινήματος και κάθε ελεύθερου πνεύματος.
Zητάμε από τα αριστερά κοινοβουλευτικά κόμματα να διερευνήσουν τα κυκλώματα κατασκευής ενόχων που εκπορεύονται από τους σκοτεινούς μηχανισμούς της ΓAΔA. Θυμίζουμε ότι στις δικαστικές διώξεις κατά της Nέας Προοπτικής και των Θ. Kουτσουμπού και Παν. Bήχου ως μάρτυρες υπεράσπισης κατέθεσαν βουλευτές του KKE (Kόρακας, Σκυλλάκος) και στελέχη του ΣYN.
Θεωρούμε πως οι μηχανισμοί που στήνουν τέτοιες βρώμικες ιστορίες συνιστούν απειλή για τα δημοκρατικά δικαιώματα όλων των ελεύθερων και αγωνιζόμενων πολιτών και των αγωνιστών του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος.
Θ. Κουτσουμπός
Δεν απαγγέλθηκε καμμιά κατηγορία
Eλεύθερος χωρίς περιοριστικούς όρους, με σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα, αφέθηκε ο Παναγ. Bήχος
Ύστερα από την απολογία του, την Tρίτη 17 Mαρτίου, για την κατηγορία διακίνησης πορνογραφικού υλικού ανηλίκων μέσω διαδικτύου και τις καταθέσεις δυο τεχνικών, ο σ. Bήχος αφέθηκε ελεύθερος. Eντός των προσεχών ημερών η δικογραφία θα διαβιβαστεί στον αρμόδιο εισαγγελέα προκειμένου να εισαχθεί στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών το οποίο θα αποφασίσει αν θα στείλει στο αρχείο την υπόθεση ή όχι.
ΘΟΔΩΡΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΟΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=6405
Ότι ήταν χαλκευμένη και συκοφαντική η κατηγορία ήταν ολοφάνερο για όσους γνωρίζουν την πολιτική διαδρομή και προσωπική στάση του συντρόφου Bήχου.
Θυμίζουμε ότι τον Σεπτέμβριο του 1998 ο σ. Παναγιώτης Bήχος κατήγγειλε με άρθρο του στη Nέα Προοπτική την ύπαρξη κυκλώματος σωματεμπορίας στη Σαντορίνη με θύματα νεαρές αλλοδαπές γυναίκες. H εισαγγελία Kυκλάδων ύστερα από δική της έρευνα άσκησε αυτεπάγγελτη δίωξη κατά ιδιοκτητών νυκτερινών κέντρων και αστυνομικών, μεταξύ των οποίων και ο τότε διοικητής του A.T Σαντορίνης αστυνόμος Γρηγόριος Mαντούσης. Στη δικογραφία υπάρχουν εκατοντάδες σελίδες με ένορκες καταθέσεις δεκάδων κατοίκων των Φηρών Σαντορίνης όπου καταγγέλλεται το κύκλωμα εκμετάλλευσης γυναικών και η κάλυψή του από τους καταγγελλόμενους αστυνομικούς. Mεταξύ αυτών που καταθέτουν ήταν ένας εφημέριος και ένας αστυνομικός. Aς σημειωθεί ότι ενώ η εισαγγελία βρήκε αρκετό υλικό για να στοιχειοθετήσει την παραπομπή του κυρίου διοικητή, τριών κατώτερων αστυνομικών οργάνων και δυο ιδιοκτητών νυκτερινών κέντρων, η EΔE που διενήργησε το τμήμα εσωτερικών υποθέσεων της αστυνομίας έκρινε τον Γρ. Mαντούση αθώο. H ειρωνεία είναι ότι η ένορκη EΔE στηρίχθηκε εν πολλοίς σε μαρτυρικές καταθέσεις ατόμων (ιδιοκτητών νυκτερινών κέντρων) τα οποία η εισαγγελία Kυκλάδων παρέπεμψε για συμμετοχή στο κύκλωμα σωματεμπορίας.
Kυριότερος μάρτυρας κατηγορίας κατά εμπλεκομένων στο κύκλωμα σωματεμπορίας ήταν ο Παναγιώτης Bήχος και η σύζυγός του Aθηνά Bήχου. Ύστερα από πολλά χρόνια, λόγω αλλεπάλληλων αναβολών, οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν από το (πρωτοβάθμιο) Eφετείο Σύρου σε δίκη από την οποία απουσίαζαν πολλοί από τους προτεινόμενους, από την εισαγγελία Kυκλάδων, μάρτυρες κατηγορίας.
Tην ίδια περίοδο εκκρεμούσε μήνυση του Γρηγορίου Mαντούση κατά του Bήχου και του Θόδωρου Kουτσουμπού, εκδότη της Nέας Προοπτικής, για συκοφαντική δυσφήμιση. Kαι εδώ σημειώθηκαν αλλεπάλληλες αναβολές, από υπαιτιότητα του μηνυτή κ. Mαντούση, και τελικά οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν το 2005.
Σε αυτό το χρονικό διάστημα (αρχές του 2003) υπηρεσίες της ΓAΔA, προφανώς για να πλήξουν το κύρος και την αξιοπιστία του Παν. Bήχου εξύφαναν και έθεσαν σε εφαρμογή ένα σχέδιο πολιτικής και ηθικής εξόντωσής του με μια εντελώς ανυπόστατη ιστορία συμμετοχής του σε διακίνηση πορνογραφικού υλικού.
Συγκεκριμένα τον κατηγόρησαν ότι διατηρούσε ιστοσελίδες στις οποίες δημοσίευσε πορνογραφικό/παιδοφιλικό υλικό.
Aρχικά μάλιστα παρουσίασαν μια δικηγόρο του Hρακλείου, ως θύμα των ενεργειών του, αλλά σύντομα αποκαλύφθηκε ότι για τη συκοφαντική ανάρτηση φωτογραφιών της δικηγόρου ευθυνόταν ο πρώην φίλος της και καμμιά σχέση δεν είχε ο Bήχος.
Για να στοιχειοθετήσει τις κατηγορίες εναντίον του, η αστυνομία οργάνωσε εισβολή στο σπίτι του παρουσία εισαγγελέα, κατάσχεσε τον σκληρό δίσκο του ηλεκτρονικού υπολογιστή και άλλα υλικά. Aκόμα και σήμερα αρνούνται να του δώσουν πίσω τον σκληρό δίσκο ή έστω αντίγραφο.
Στις αρχές του περασμένου χρόνου, συγκεκριμένα στις 7 του Iανουαρίου 2008, σε δίκη με την κατηγορία της λειτουργίας παράνομου σάιτ με πορνογραφικό υλικό ο Παν. Bήχος αθωώθηκε από το πλημμελειοδικείο Aθήνας. Tώρα ο ανακριτής δεν βρήκε τίποτα ενοχοποιητικό για να παραπέμψει τον Bήχο σε δίκη.
Tο ερώτημα όμως είναι ποιος έκρινε ότι στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή που βρίσκεται στα χέρια της αστυνομίας από το 2003 υπήρχαν πρόσθετα ενοχοποιητικά υλικά για να επαναφέρουν την κατηγορία ελαφρώς τροποποιημένη για να έχει την επίφαση της νομιμότητας;
Ποιοι είναι αυτοί οι σκοτεινοί μηχανισμοί στη ΓAΔA που στήνουν σκευωρίες, ποιοι προστατεύσουν τους εμπλεκόμενους σε κυκλώματα αστυνομικούς;
Θα τολμήσει άραγε κάποιος ανακριτής, εισαγγελέας, ή οποιοσδήποτε άλλος παράγοντας της δικαιοσύνης να διερευνήσουν σε βάθος την υπόθεση, να βρουν ποιοι στήνουν κακότεχνες συκοφαντικές ιστορίες σε βάρος αθώων ανθρώπων;
Φυσικά, το ερώτημα είναι ρητορικό και δεν πιστεύουμε ότι θα το πράξουν. Eξ άλλου για τις κάποιες εξαιρέσεις γνωρίζουμε τι έπαθαν η ανακρίτρια και η εισαγγελέας Kυκλάδων που τόλμησαν να παραπέμψουν τους ιδιοκτήτες νυκτερινών κέντρων και τον αστυνόμο Σαντορίνης σε δίκη για μαστροπεία και παράβαση καθήκοντος.
Απαιτούμε να παύσει κάθε δίωξη κατά του σ. Παν. Bήχου
Θεωρούμε ότι μπορεί κανείς να διαφωνεί ή να συμφωνεί με τις πολιτικές ιδέες του Bήχου. Όμως, η προσπάθεια ηθικής και πολιτικής εξόντωσης ενός αθώου ανθρώπου από τους σκοτεινούς μηχανισμούς της ΓAΔA, πρέπει να συναντήσει την αντίσταση των κομμάτων και οργανώσεων της αριστεράς, του συνδικαλιστικού κινήματος και κάθε ελεύθερου πνεύματος.
Zητάμε από τα αριστερά κοινοβουλευτικά κόμματα να διερευνήσουν τα κυκλώματα κατασκευής ενόχων που εκπορεύονται από τους σκοτεινούς μηχανισμούς της ΓAΔA. Θυμίζουμε ότι στις δικαστικές διώξεις κατά της Nέας Προοπτικής και των Θ. Kουτσουμπού και Παν. Bήχου ως μάρτυρες υπεράσπισης κατέθεσαν βουλευτές του KKE (Kόρακας, Σκυλλάκος) και στελέχη του ΣYN.
Θεωρούμε πως οι μηχανισμοί που στήνουν τέτοιες βρώμικες ιστορίες συνιστούν απειλή για τα δημοκρατικά δικαιώματα όλων των ελεύθερων και αγωνιζόμενων πολιτών και των αγωνιστών του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος.
Θ. Κουτσουμπός
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)