Επέτειος της Δημοκρατίας χθες κι από στόματα γνωστών κάπηλων ακούστηκαν συνθήματα άλλων εποχών. Μόνο που το
σήμερα κοιτάζοντας στον καθρέφτη, δεν αναγνωρίζει καθόλου το χθεσινό εαυτό
του. "Καμία άλλη χώρα της ευρωζώνης δεν έχει τόσο μεγάλα δημοσιονομικά
προβλήματα όπως η Ελλάδα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι και τα άλλα προβλήματα
δεν μπορούν κάποια ημέρα να εξελιχθούν ως εξίσου προβληματικά με της Ελλάδας"
λέει η Μoody's στην έκθεσή της για την Ελλάδα που συνοδεύει την τριπλή
υποβάθμιση σε Ca από Caa1 με την πιθανότητα χρεοκοπίας να βρίσκεται στο 100%
(καταπληκτική διατύπωση για να σου πουν πως είσαι χρεοκοπημένος." Δεν θα είστε
γυμνοί, απλά έχετε πιθανότητα γύμνιας 100%)! Τι θέλει να πει λοιπόν ο οίκος;
Πολύ απλά, "υπάρχουν και χειρότερα μα θα στα πω αργότερα..."
όπως λέει και το τραγούδι. Μέχρι τότε "Don't worry be happy" για να μην πάμε
και σε ανεξέλεγκτους πανικούς.
Όποιος γνωρίζει
τον τρόπο που σκέφτομαι ξέρει πως ποτέ μου δεν είχα διάθεση να μαυρίζω όποιον
μπαίνει στον κόπο να διαβάσει κάτι από όσα γράφω εδώ. Αυτό δε σημαίνει βέβαια
ότι μου πέρασε από το μυαλό να κρύψω κάτι από αυτά που σκέφτομαι για να μην μας
χαλάσω το καλοκαίρι. Αυτό ακριβώς νοιώθω και τώρα. Μάλιστα επειδή πάνω στο θυμό
παρασυρόμαστε σε εντυπωσιακούς τίτλους-σχολιασμούς, σκέφτομαι πάντα πως να γράψω
με τον πιο ήπιο τρόπο αυτό που θεωρώ εγώ αλήθεια, όχι για να μην στενοχωρήσω
κανένα αλλά για να μην θεωρηθώ μόνιμα αρνητικός και επομένως λιγότερο
αξιόπιστος. Μόνο που η αλήθεια είναι από μόνη της τόσο δύσκολη που δεν γίνεται
να αποφύγουμε το σκούρο.
Επί της ουσίας λοιπόν.
Ακούω από το πρωί και πάλι θετικές εκτιμήσεις κυβερνητικών και άλλων στημένων
που αποφάσισαν να βγάλουν μεροκάματο κάνοντας το μαύρο άσπρο. Για να μην πω
τίποτα παραπάνω προχωράω στην υποβάθμιση της Μούντυς και στο σχολιασμό των FT.
1.Oι FT σε σημερινό πρωινό άρθρο τους λένε πως η υποβάθμιση της Ελλάδας θα
επηρεάσει και τις αξιολογήσεις των δανειστών της Ελλάδας που μπορεί να χάσουν το
τριπλό Α που έχουν τώρα.
"Για τους δανειστές αυτών των χωρών (Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία) τα
αρνητικά θα υπερκεράσουν τα θετικά, και θα βαρύνουν στις μελλοντικές
αξιολογήσεις" λέει η Μoody's.
(“For creditors of such countries [Greece, Portugal and Ireland], the negatives
will outweigh the positives and weigh on ratings in future,”)
To ίδιο βέβαια συμβαίνει και με τις υπόλοιπες χώρες που συμμετέχουν στην
"διάσωση" μέσω συμμετοχής στο EFSF, ειδικά τη στιγμή που υπάρχουν αρκετά
αδιευκρίνιστα σημεία ακόμη στη συμφωνία. Και τα αδιευκρίνιστα είναι το ψωμάκι
του κερδοσκόπου αφού κάνει τους επενδυτές να ανησυχούν. Τι σημαίνουν τα
παραπάνω; Μα απλά ότι το κόστος του δανεισμού θα ακριβύνει για όλους. Κακά
νέα...
2. Το ότι αρχίζουν σιγά σιγά να μιλούν για το ποσό που θα πάει στην
ανακεφαλαίωση των τραπεζών σημαίνει ότι οι τράπεζες θα έχουν πρόβλημα, και γι
αυτό λαμβάνεται μέριμνα. Πόσο πρόβλημα θα έχουν μένει να το δούμε. Και να
εξηγήσω τι εννοώ. Η Ελλάδα βρίσκεται σε καθεστώς χρεοκοπίας(άντε επιλεκτικής*)
και αυτή τη στιγμή κάνει αναδιάρθρωση του χρέους της παρά το ότι μέχρι τώρα
φιλούσε σταυρούς ότι "τέτοιο πράγμα εμείς δεν κάνουμε". Αυτή είναι η αλήθεια,
αυτό είπε και η Moody's. Όμως υπάρχει κάποια συμφωνία ακροβατικού τύπου με τους
δανειστές (τράπεζες κλπ.) να συμμετέχουν "εθελοντικά" στην ανταλλαγή
ομολόγων(και στις άλλες διαδικασίες) έτσι ώστε να μην προκύψει πιστωτικό γεγονός
και έχουμε άλλα με την ενεργοποίηση των CDS's. Aν όμως κάτι δεν αρέσει σε
κάποιον δανειστή και τον κάνει να στενοχωρηθεί και να διαφωνήσει "φωναχτά", τότε
μπορεί ανά πάσα στιγμή να έχουμε πιστωτικό γεγονός. Αυτό είναι κάτι που δεν έχει
καθόλου κριθεί αν θα συμβεί ή όχι. Ας μην ξεχνάμε ότι ούτε οι ίδιες οι τράπεζες
ή επενδυτικοί οίκοι δεν μπορούν να εγγυηθούν ότι δεν θα αντιδράσει π.χ. κάποιος
μεγαλομέτοχος(ή ομάδα μετόχων) κάνοντας αγωγές για αθέτηση της υποχρέωσης να
υπερασπίζονται με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντά τους (πρόκειται για το
λεγόμενο fiduciary duty).
Γι όλα αυτά λέει η Moody's πως θα επανεκτιμήσει ανάλογα με το πως θα πάει η
ανταλλαγή χρέους.
Με ακρίβεια λέει "Όταν ολοκληρωθεί η ανταλλαγή χρέους, η Moody’s θα επανεξετάσει
το πιστωτικό risk profile των υφιστάμενων ή νέων τίτλων που θα εκδοθούν από την
ελληνική κυβέρνηση."
Αυτό σημαίνει ότι είναι με το όπλο στο χέρι, και έτοιμοι να πυροβολήσουν αν...
Καταπληκτικά νέα για μας. Έρμαιο των οποιωνδήποτε εκβιασμών είμαστε και η
κυβέρνηση πανηγυρίζει ότι σωθήκαμε. Πόσο σωθήκαμε όμως;
Ο "οίκος" λέει:"...το πρόγραμμα της ΕΕ και η προτεινόμενη ανταλλαγή χρέους,
αυξάνουν τις πιθανότητες η Ελλάδα να κατορθώσει να σταθεροποιήσει και εν τέλει
να μειώσει το χρέος της."
Δε μας λέει όμως πόσο τις αυξάνουν τις πιθανότητες. Εξαρτάται πόσο καλοί θα
είμαστε μαζί τους...
Κατά τα άλλα ο Μόσιαλος είπε πως οι οίκοι θα μείνουν χωρίς δουλειά για καιρό!
Και δήλωσε και πάλι αισιόδοξος. Για τις τράπεζες υποθέτω...
Βέβαια κάποιοι λένε ότι αμέσως μετά τα ομόλογά μας θα αναβαθμιστούν. Πράγματι,
αυτά θα συνέβαιναν μόνο αν στα αλήθεια το πρόβλημα ήταν μόνο Ελληνικό και όχι
τώρα. Εκτός αν πιστεύει κανείς ότι εμείς θα αναδυθούμε την ώρα που θα βουλιάζει
Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και ποιός ξέρει ποιός άλλος.
Αλλά δε βαριέσαι, περνάει ο καιρός, Οι κυβερνήσεις πέφτουνε αλλά το χρέος μένει.
Ο Σαχινίδης γέλαγε την Πέμπτη όταν κάποιος ρώτησε τι θα γίνει μετά από 15 χρόνια
αν...Ποιος νοιάζεται... πάντως όχι αυτοί.
Κλείνοντας θα πω δυο πράγματα ακόμη μόνο γιατί έχει και δροσερό καλοκαιρινό
αεράκι και δε θέλω να το χαλάσω άλλο.
1.Ας είναι καθαρό ότι η οποιαδήποτε αισιοδοξία και αναθέρμανση της οικονομίας
θα υπήρχε μόνο αν αντί για λιτότητα περνούσαμε στην άλλη όχθη με αυξήσεις σε
μισθούς κλπ. έτσι ώστε να "πέσει χρήμα" στην αγορά. Χωρίς χρήμα-καύσιμο
αναθέρμανση δεν υπάρχει και ο ασθενής κινδυνεύει να πεθάνει από το κρύο και
το φόβο.
2. Το ευρώ δημιουργεί πρόβλημα στην Ελλάδα και τις αδύναμες χώρες. Πολύ φοβάμαι
πως η κ.Μέρκελ ανησυχεί περισσότερο για την ανταγωνιστικότητα της Γερμανίας και
όχι της Ελλάδας και των άλλων. Και μην βιαζόσαστε να πείτε λογικό, γιατί είναι
εντελώς παράλογο. Αυτό είναι το πρόβλημα. Η λογική του καπιταλισμού που λέει"ο
θάνατός σου η ζωή μου". Αυτός ήταν ένας από τους κύριους λόγους που δημιούργησαν
τα ελλείμματα και το σκότωμα της Ελληνικής οικονομίας,
αφού το ευρώ είναι που δημιουργεί πλεονάσματα και ανταγωνιστικότητα για τη
Γερμανία και ακριβώς το αντίθετο για μας.
Όμως από ότι φαίνεται αυτοί
(κάνουν πως) δεν το καταλαβαίνουν και η κυβέρνηση δεν τολμά καν να το ψιθυρίσει.
Καλό κουράγιο λοιπόν μέχρι να συνέλθουμε και να καταλάβουμε πως είμαστε κι εμείς
εδώ και πρέπει να βάλουμε στο τραπέζι και τη δική μας σωτηρία. Όσο αφήνουμε
άλλους να αποφασίζουν για μας ας μην περιμένουμε τίποτα στην εποχή του άγριου
Καπιταλισμού και του "ο σώζων εαυτόν σωθήτω"...
* Ο πιο απλός ορισμός της επιλεκτικής χρεοκοπίας είναι ότι πρόκειται για εκείνη
την περίπτωση όπου είσαι όχι μόνο χρεοκοπημένος αλλά και ηλίθιος τόσο που
αναλαμβάνεις την υποχρέωση να πληρώσεις κανονικά.
