Η επαναστατική Αριστερά σε σταυροδρόμι
Στις 31 Ιανουαρίου 2000 περίπου αγωνιστές από όλη την Ελλάδα γέμισαν το γήπεδο του Σπόρτιγκ σε μια συγκέντρωση - συζήτηση για την κρίση και την εξέγερση του Δεκέμβρη που συγκάλεσαν 10 αριστερές οργανώσεις, βασικά τα δύο μετωπικά σχήματα ΕΝΑΝΤΙΑ και ΜΕΡΑ, συμπεριλαμβανομένου και του ΕΕΚ. Ήταν φανερή η έντονη προσδοκία, ακόμα κι η συγκίνηση ή κι ο ενθουσιασμός, ότι επιτέλους η κατακερματισμένη επαναστατική Αριστερά ενώνονταν για να χαράξει μια νέα προοπτική για το εργατικό και λαϊκό κίνημα. Θα ήταν αδύνατη η μαζικότητα της συγκέντρωσης χωρίς τον σεισμό του Δεκέμβρη, τις ανατροπές που έφερε στη ζωή και στις συνειδήσεις, την αναζήτηση.
Eφημερίδα ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
Η αλήθεια είναι η προσήλωση στο ανεξίτηλο χνάρι της Τομής του Δεκέμβρη, στη νέα αχαρτογράφητη περιοχή που ανοίγουν οι δρόμοι του. Τι συνάντησαν, όμως, στο Σπόρτιγκ οι συγκεντρωμένοι; Μπήκε ο φρέσκος αέρας του Δεκέμβρη, των αναζητήσεων και των ονείρων των δυνάμεων της εξέγερσης, μιας νέας γενιάς της «μαύρης» εργασίας και της χρόνιας ανεργίας, με ένα μίζερο παρόν και χωρίς μέλλον που για πρώτη φορά, για ορισμένα νεανικά τμήματά της, εισβάλανε στην αρένα της σύγκρουσης, ζητώντας να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους;
Ή για να το πούμε με μια συγκριτική εικόνα, υπήρχε σχέση ή χάσμα ανάμεσα στο θέαμα που αντίκρισαν οι συγκεντρωμένοι στο Σπόρτιγκ, με ό,τι διαδραματίζονταν την ίδια μέρα και τις ίδιες ώρες στην κατάληψη της Λυρικής και τη λαϊκή φιέστα που ακολούθησε στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, ένα πρωτοφανέρωτο πανηγύρι των καταπιεσμένων κι εξεγερμένων που δεν θεωρούνται πολιτικά καθωσπρέπει (politically correct) από την επίσημη Αριστερά κι από ένα μεγάλο μέρος της ανεπίσημης;
Τι είδαν και τι άκουσαν οι συγκεντρωμένοι στο Σπόρτιγκ;
Καταρχήν, μια κοινή εισήγηση που προαποφάσισαν οι 9 από τις 10 οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής που υπέγραφαν το αρχικό κάλεσμα - όλοι πλην του « μαύρου πρόβατου» (ή «μαύρου κατσικιού» ή «μαύρης γάτας»), του ΕΕΚ.
Κατόπιν, ακολούθησε μια σειρά ομιλητών στη βάση ενός προσυμφωνημένου καταλόγου κι από όπου έγινε προσπάθεια να μειωθεί ο χρόνος στους εκπρόσωπους της μόνης αντίθετης γνώμης, αυτής του ΕΕΚ. Μίλησε μεν ο Σάββας Μιχαήλ, γραμματέας του ΕΕΚ, μια και δεν γίνονταν αλλιώς, αλλά χρειάστηκε μάχη με το προεδρείο για να «επιτραπεί» να μιλήσει ακόμα κι η Κατερίνα Μάτσα, μια από τις γνωστότερες παρουσίες στο χώρο της επαναστατικής Αριστεράς, στο χώρο της υγείας και του ταξικού συνδικαλισμού, ενώ κόπηκαν εκπρόσωποί μας, γνωστοί στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δάφνη) και του βιομηχανικού προλεταριάτου (Άσπρα Σπίτια, Βοιωτία).
Τέλος, μετά τις ομιλίες, ανακοινώθηκε από το Προεδρείο η προειλημμένη απόφαση για τη συγκρότηση κοινής Πρωτοβουλίας ΜΕΡΑ/ΕΝΑΝΤΙΑ «για τηνενότητα και κοινή δράση της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς», με κεντρικό Συντονιστικό και Επιτροπές κατά τόπους και κλάδους που θα συγκροτηθούν μέσα από ειδικές εκδηλώσεις με κατάληξη νέα πανελλαδική διαδικασία, αναγγέλλοντας συνάμα και κοινή εκλογική κάθοδο.
Κατά τα άλλα, όλα διεξήχθησαν «αμεσοδημοκρατικά», στο «πνεύμα του Δεκέμβρη» και προπαντός πανηγυρικά. Ορισμένοι εγκαλούν το «σεχταριστικό», «μικρομέγαλο» κ.λπ. ΕΕΚ γιατί δεν συμμετείχε στο πανηγύρι αλλά χάλασε την «ωραία ατμόσφαιρα», σπάζοντας την βιτρίνα της ομοφωνίας των 9 υπολοίπων οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων των άλλων οργανώσεων του ΜΕΡΑ και, ιδιαίτερα, του ΝΑΡ.
Στο τι διαφωνήσαμε και διαφωνούμε το κάναμε καθαρό και με τη σχετική προκήρυξη της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΕΚ και με τις τοποθετήσεις των δύο (2) ομιλητών μας στο Σπόρτιγκ. Τις επαναλαμβάνουμε συνοπτικά και εδώ, για τους αναγνώστες μας που δεν ήταν παρόντες στο Σπόρτιγκ. Πρόκειται για διαφωνίες που αναδύθηκαν με ιδιαίτερη οξύτητα στις μέρες του Δεκέμβρη, όταν ορισμένοι θεωρούσαν ότι «στη βράση κολλάει το σίδερο» της δρομολογημένης από πολύ πριν (από τα επιτελεία των οργανώσεων ΝΑΡ, ΑΡΑΝ, ΑΡΑΣ και ΣΕΚ) ενότητας της ΕΝΑΝΤΙΑ και του ΜΕΡΑ. Προτεραιότητά τους ήταν η έγκαιρη αναγγελία της κοινής καθόδου στις επόμενες εκλογές που ρητά, όπως υπενθύμισε στο Σπόρτιγκ ο Π. Γκαργκάνας του ΣΕΚ, είναι «η κεντρική πολιτική σκηνή». Το ΕΕΚ επέμενε ότι η θέση μας είναι στους δρόμους και τις καταλήψεις κι όχι στις συζητήσεις επιτελείων για την προετοιμασία για τις κάλπες, κάτι που μπορούσε να εξεταστεί αργότερα. Κατηγορηθήκαμε τότε, στα μέσα και τα τέλη του Δεκέμβρη, σαν «αναρχικοί», «φετιχιστές των διαδηλώσεων» και της άμεσης δράσης. Η τριβή γινόταν συχνά έντονη, όπως π.χ. στο ζήτημα της υπεράσπισης της κατάληψης της ΓΣΕΕ και της ΕΣΗΕΑ. Και η αντίθεση ξέσπασε ανοιχτά μεταξύ ΕΕΚ και ΝΑΡ στην τελευταία πριν το Σπόρτιγκ παναθηναϊκή σύσκεψη του ΜΕΡΑ.
Ας το ξεκαθαρίσουμε ξανά, από την αρχή: το ΕΕΚ είναι αταλάντευτα υπέρ της ενότητας στη δράση των δυνάμεων της Αριστεράς, ιδιαίτερα των οργανώσεων και κινήσεων της επαναστατικής Αριστεράς, σε όλα τα μέτωπα σύγκρουσης με τον ταξικό εχθρό και τον διεθνή ιμπεριαλισμό. Στα μέτωπα που άνοιξε ο Δεκέμβρης, για την απελευθέρωση των συλληφθέντων, πολιτικών κρατουμένων-ομήρων του κράτους, των 15χρονων που διώκονται σαν «τρομοκράτες», για την αλληλεγγύη στην Κωνσταντίνα Κούνεβα ενάντια στην κρατική-εργοδοτική τρομοκρατία και το δουλεμπόριο. Στα μέτωπα που ανοίγει η κρίση, ενάντια στις απολύσεις, την μαζική ανεργία, την υπερεκμετάλλευση, τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, για αλληλεγγύη στους μαχόμενους λαούς, πρώτα-πρώτα της Παλαιστίνης. Μαχόμαστε, όμως, για να το πούμε σχηματικά, και για την ενότητα των αγωνιστών που βρέθηκαν στο Σπόρτιγκ με τις δυνάμεις που βρίσκονται στην κατάληψη της Λυρικής (όπου, από τις οργανωμένες δυνάμεις του Σπόρτιγκ, για την ώρα, συμμετέχουν ενεργά μόνον οι τροτσκιστές του ΕΕΚ και μια συντρόφισσα της ΑΡΑΝ).
Είμαστε, όμως, κατηγορηματικά αντίθετοι να κατασκευαστεί «ένα κοινό πολιτικό σπίτι», όπως λέει το ΣΕΚ, όπου θα στεγαστεί ο διάχυτος και αόριστος «αντικαπιταλισμός», ό,τι κινείται από τις παρυφές του ΠΑΣΟΚ κι αριστερότερα σε ένα μίγμα ρεφορμιστικών και επαναστατικών ρευμάτων, σύμφωνα με όσα ρητά έγραψε ο Π. Γκαργκάνας του ΣΕΚ (βλ. κριτική μας στη Νέα Προοπτική φ. 446, 24/1/09). Το ΕΕΚ διαφωνεί κατηγορηματικά με αυτό το πολιτικό σχέδιο που δεν πολυδιαφέρει, στην ουσία του, από εκείνο που υλοποιείται στη Γαλλία με το Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα και από τα «πλατιά αντικαπιταλιστικά κόμματα και μέτωπα» τύπου Μπλοκ της Αριστεράς στην Πορτογαλία, ή RESPECT στη Βρετανία, που είτε κατέληξαν στο ρεφορμισμό του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ είτε διασπάστηκαν κακήν κακώς. Είναι τυχαίο ότι στις διαδικασίες που δρομολόγησε η γαλλική LCR διαλυόμενη στο Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα και ετοιμάζοντας, συν τοις άλλοις, κοινή παρέμβαση στις Ευρωεκλογές συνυπογράφει ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΕΝΑΝΤΙΑ, το ΣΕΚ; Είναι τυχαίο ότι η συγκέντρωση στο Σπόρτιγκ άνοιξε με ενθουσιώδες μήνυμα της LCR, υπογραφόμενο από τον Αλαίν Κριβίν και τον Υβάν Λεμέτρ που συνδέει την ίδρυση του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος στη Γαλλία με την «ενότητα της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς» στην Ελλάδα και την εκδήλωση στο Σπόρτιγκ; Το μήνυμα σφραγίζει όντως το πολιτικό σχέδιο που προωθήθηκε στο Σπόρτιγκ και το οποίο το μεν ΣΕΚ και η ΕΝΑΝΤΙΑ το διακηρύσσουν ευθαρσώς, η δε πλειοψηφία του ΜΕΡΑ (ΝΑΡ, ΕΚΚΕ) το αποδέχεται σιωπηρώς ή συναινεί, διαφωνώντας.
Η αντίθεσή του ΕΕΚ στο σχέδιο αυτό, στη συγκρότηση ενός πολιτικού υποκειμένου στη βάση της ασαφοποίησης της διαχωριστικής γραμμής μεταρρύθμισης και επανάστασης και μάλιστα στην παρούσα εκρηκτική συγκυρία, είναι αλληλένδετη με την ασυμβίβαστη αντίθεσή του σε δύο, κυρίως, σημεία της Κοινής Εισήγησης των 9: 1) την αποσύνδεση της πάλης για την ανατροπή της κυβέρνησης «από τα κάτω κι αριστερά» από την ίδια την κοινωνική επανάσταση και την προοπτική της εργατικής εξουσίας και του κομμουνισμού· 2) την αποδέσμευση της «αντικαπιταλιστικής αποδέσμευσης από την ΕΕ» από την σοσιαλιστική επανάσταση και την σοσιαλιστική ενοποίηση από τα κάτω κι αριστερά της περιοχής, της Ευρώπης και του κόσμου.
Κι όμως τα δύο τελευταία σημεία προσδιόριζαν την προγραμματική-πολιτική ταυτότητα του ΜΕΡΑ μέχρι το 2007, και βρίσκονται ακόμα και στο εκλογικό πρόγραμμα του ΜΕΡΑ στις τελευταίες εκλογές. Γιατί ό,τι έμπαινε με έμφαση το 2007, ΠΡΙΝ την εξέγερση του Δεκέμβρη 2008, διαγράφεται, χάριν της «ενότητας της αντικαπιταλιστικής κλπ.», ΜΕΤΑ την εξέγερση, όπου το ζήτημα ποια τάξη θα κυβερνάει την κοινωνία και μπορεί να την βγάλει από την κρίση τίθεται με μεγάλη οξύτητα κι επειγότητα στην Ελλάδα και την Ευρώπη; Για αυτό και δεν μπορούν να μας πείσουν οι διαβεβαιώσεις της ηγεσίας του ΝΑΡ ότι επιζητούν την «αναβάθμιση» του ΜΕΡΑ με «ένα σύγχρονο κομμουνιστικό πολιτικό περιεχόμενο». Είναι το «ανθενωτικό» ΕΕΚ που «αποχωρεί από το ΜΕΡΑ» ή το ΝΑΡ που αποχωρεί από την μέχρι τώρα πολιτική του ΜΕΡΑ; Αυτό μάλιστα κινδυνεύει να γίνει κυρίως κάτω από την πίεση του κακού εκλογικού αποτελέσματος του 2007 και με την ελπίδα ότι έτσι θα αποκτήσει η αντικαπιταλιστική αριστερά μεγαλύτερο βάρος στη «κεντρική πολιτική σκηνή», με ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα των ενωμένων δυνάμεων ΕΝΑΝΤΙΑ-ΜΕΡΑ (τη εξαιρέσει ημών, του ΕΕΚ). Τι πέτυχαν, από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης, η ΚΟΕ -ΜΛΚΚΕ παλιότερα με το «καλό» αποτέλεσμα ή και πρόσφατα το ΚΚΕ μλ;
Το ΕΕΚ επαναλαμβάνει ότι όποια απόφαση παρθεί από την μεριά του ΜΕΡΑ για τη Κοινή Πρωτοβουλία ΕΝΑΝΤΙΑ/ΜΕΡΑ και την κοινή εκλογική κάθοδο πρέπει προηγουμένως να περάσει από την εργατική δημοκρατική διαδικασία της συζήτησης και απόφασης μιας Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΜΕΡΑ. Είναι το στοιχειώδες για να τοποθετηθούμε και να πάρουμε όλοι τις ευθύνες μας. Και δεν είναι μικρές σε μια περίοδο μεταβατική, γεμάτη επαναστατικές δυνατότητες κι αντεπαναστατικούς κινδύνους.
Το ΕΕΚ επιμένει στα κριτήρια που θέτει όχι η «κεντρική πολιτική σκηνή» του αστικού κοινοβουλευτισμού αλλά ο ίδιος ο Δεκέμβρης της εξέγερσης.