- Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΕΟΝΤΗΣ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ!
-
Η Συνέντευξη αυτή δόθηκε στις 11 Δεκεμβρίου
του 2002! Και όμως είναι τόσο επίκαιρη που την αναδημοσιεύσω με μεγάλη μου
χαρά. "Είμαστε εδώ μη φοβάστε!" δηλώνει ο συνθέτης του έργου:
"Καπνιστό Τσουκάλι". Μιλώντας μέσα από την καρδιά του και απευθυνόμενος
στους φίλους και συντρόφους του ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΚΑΦΕΝΕΙΟΥ
λέει: "Σήμερα θεωρείται ντροπή να παλεύεις για ιδέες και αξίες όπως
είναι η αξιοπρέπεια, η ελευθερία, η δικαιοσύνη και η αλληλεγγύη, χωρίς να
περιμένεις υλικό αντάλλαγμα". Όμως δεν πρέπει να σταματήσουμε να
αγωνιζόμαστε. Ώστε να πάψουν να χάνονται οι "αρμονικές" της ζωής. "Υπάρχει αυτή τη στιγμή μία τρέχουσα νοοτροπία. Η νοοτροπία της παραίτησης και της απαξίας και για να το πω με πιο σκληρό τρόπο, της χυδαιότητας και της ασχήμιας. Απ΄ την άλλη μεριά, υπάρχει πάρα πολύς κόσμος, ο οποίος λόγω αξιοπρέπειας και ήθους δεν "βγαίνει" μπροστά. Δεν μπορείς σ΄ ένα θρασίμι να υψώσεις τη φωνή, παρά μόνο να προσπαθήσεις να πεις με χαμηλούς τόνους, αυτό που θεωρείς σωστό κι ανθρώπινο σε ανθρώπους που έχουν αυτιά, που θέλουν να ακούσουν. Να δώσεις το μήνυμα και σ΄ άλλους ανθρώπους που κάτι περιμένουν: Ξέρετε; Δεν έχουμε χαθεί, εδώ είμαστε μη φοβάστε! Κρατείστε το κουράγιο σας, δεν είστε μόνοι!". Μας διαβεβαιώνει ότι είναι καθημερινός "θαμώνας" του Πολιτικού Καφενείου και
μας δίνει την παρακάτω "μίνι" συνέντευξη. - ΒΗΧΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
-
Φέρνουμε την άνοιξη (Γήπεδο ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ) Στίχοι – Μουσική Παν. Βήχος, Τραγούδι
Σεφαλίδης Αλέκος)
Με το Χρήστο Λεοντή έχουμε συνεργαστεί πολύ
παλειά, όταν δώσαμε αυτός, ο μεγάλος Μάνος Λοϊζος, ο Ανδριόπουλος, ο Δήμος
Μούτσης, ο Θωμάς Μπακαλάκος, εγώ και ορισμένοι άλλοι συνθέτες μία μεγάλη
Συναυλία στο Σπόρτιγκ το Γενάρη του 1977! Τότε τραγούδησαν οι: Νίκος Ξυλούρης,
Αντώνης Καλογιάννης, Γιώργος Ζωγράφος, Μανώλης Μητσιάς, Άλκηστη Πρωτοψάλτη,
Αλέκος Σεφαλίδης, κ.ά. Από το "Ριζοσπάστη" (Κυριακή 9 Γενάρη 1977) αντιγράφω τα
παρακάτω: "Την έναρξη της μεγάλης αυτής πολιτιστικής εκδήλωσης, στην οποία
πήραν μέρος οι περισσότεροι από τους Έλληνες που δημιουργούν στο χώρο της
μουσικής έκανε ο συνθέτης Χρήστος Λεοντής παρουσιάζοντας το καινούργιο έργο του
"Φυλάττει Θερμοπύλας" σε στίχους του Γιάννη Νεγροπόντη. Αποσπάσματα από τη
δουλειά του ερμήνευσε ο ίδιος, παίζοντας ταυτόχρονα και πιάνο, ενώ τραγούδια του
παρουσίασαν ο Γιώργος Μεράντζας και ο Γιώργος Μπαγιόκος. Το έργο άγνωστο στο
πλατύ κοινό χειροκροτήθηκε θερμά... Δυό τραγούδια από τη δουλειά του παρουσίασε
επίσης και ο νέος συνθέτης Παναγιώτης Βήχος. Τα ερμήνευσε ο τραγουδιστής Αλέκος
Σεφαλίδης με τη συνοδεία χορωδίας και ορχήστρας υπό τη διεύθυνση του συνθέτη...
Ανάμεσα στα τραγούδια αυτής της βραδιάς, αυτής της νυχτερινής έξαρσης των ψυχών,
φτεράκισε κι ένα τραγουδάκι για κάποιαν άνοιξη της ελευθερίας που έρχεται του
Παναγιώτη Βήχου και όρθιοι χιλιάδες θεατές χειροκροτούσαν τραγουδώντας!".
Υπέγραφε ο Νίκος Φιλικός.
"Θυμάσαι Χρήστο;". "Θυμάμαι Παναγιώτη! Αξέχαστες
στιγμές". Η συζήτηση γίνετε στον Πανελλήνιο Μουσικό Σύλλογο και έχει ξεκινήσει
με αφορμή τη δουλειά του Χ. Λεοντή "Μήτηρ Θεού", από το
καταπληκτικό ποίημα του Ρωμανού του Μελωδού, ο Ακάθιστος Ύμνος.
"Το καταπληκτικό αυτό ποίημα στην εκκλησία δεν έχει συγκεκριμένο ήχο. Είναι
από τα πιο αδικημένα μουσικά κείμενα γιατί είναι δοσμένο σε μορφή "ρεστατίβο",
όπως ξέρεις Παναγιώτη". Και συνεχίζει: "Δεν είναι τραγούδι σ΄ έναν ήχο
και ήταν μια ευκαιρία για μένα πέρυσι να δουλέψω πάνω σ΄ αυτό. Δεν είχα καμία
πρόθεση να υποκαταστήσω την ψαλμωδία. Απλά επειδή έχω υπάρξει στο παρελθόν
ψάλτης ήθελα να ψάλλω αλλά με το δικό μου τρόπο. Όσοι άκουσαν το έργο ανεξάρτητα
ο ένας από τον άλλο όλοι εντόπισαν ένα στοιχείο. Είπαν ότι έτσι φαντάζονται τη
μετεξέλιξη της βυζαντινής μουσικής. Ξεκίνησα, έτσι όπως και τελειώνοντας, με
έναν ατόφιο ύμνο την Ωραιότητα της παρθενίας Σου αυτό το έργο, το οποίο
εγώ ονομάζω Σπουδή στον Ακάθιστο Ύμνο. Αρχίζω με την Ωραιότητα με τρόπο
και σε ήχο κατανυκτικό και τελειώνω με τον ίδιο ύμνο αλλά πιο δοξαστικό με άλλη
εναρμόνιση και άλλη ενορχήστρωση. Εκεί μπορεί να ακούσει κανείς αυτή τη
βυζαντινή μελωδία, επεξεργασμένη, σαν να είναι χορικό του Μπαχ. Η σύνθεση της
ορχήστρας είναι ένα κουϊντέτο εγχόρδων, μία άρπα και μία πολίτικη λύρα, η οποία
παίζει τα ενδιάμεσα μέρη και έχει ένα χρώμα από τη μελαγχολία της ανατολής.
Επίσης υπάρχει ένα όμποε κι ένα συνθεζάϊζερ και μία κλασική ορχήστρα (βιολιά,
βιόλα, τσέλο, μπάσο κλπ). Έτσι δημιουργήθηκε ένα τρίγωνο που πατούσε στέρεα.
Υπάρχει η εξαιρετική μικτή χορωδία - του Δήμου Κηφισιάς - που αποτελείται από
νέους και νέες, από το μονόφωνο, μέχρι το τετράφωνο μέρος. Υπάρχει ο
τραγουδιστής, ο Μανώλης Λιδάκης και στο πρώτο μέρος η Νένα Βενετσάνου".
Τον ρώτησα πώς ξεκίνησε η αρχική ιδέα για τη
δημιουργία αυτού του έργου. Μου απάντησε ως εξείς:
"Η Μονή Κουτλουμουσίου έχει κάνει την παραγωγή
σε τέσσερα ακόμα CD στο παρελθόν. Αυτή τη φορά, με πήρε τηλέφωνο η Άννα
Συνοδινού και ζήτησε τη συνεργασία μου. Πρέπει να σημειώσω εδώ ότι στο CD εκτός
από το μουσικό μέρος που ήδη σου ανέφερα περιέχονται κι άλλα πράγματα. Υπάρχουν
κείμενα Ελλήνων ποιητών και πεζογράφων που αναφέρονται στην Παναγία και τα
διαβάζουν ηθοποιοί και μη, όπως η κυρία Πιττακή και ο Αρης Λεμπεσόπουλος.
Ακούγεται το ποίημα του Σικελιανού Μήτηρ Θεού το οποίο διαβάζουν η Άννα
Συνοδινού και η γυναίκα του Σικελιανού, Άννα. Επίσης ακούγεται το ποίημα του
Κωστή Παλαμά Ξωκκλήσι. Πρόκειται συνολικά για μια μεγάλη παραγωγή από
ανθρώπους που είναι πολύ προσεκτικά επιλεγμένοι. Εγώ σ΄ αυτό το τμήμα του έργου
έγραψα τα μουσικά περάσματα από το ένα ποίημα στο άλλο. Εκεί δεν χρησιμοποίησα
δικές μου μελωδίες, αλλά διάλεξα μελωδικά θέματα, από αγαπημένους ύμνους της
Παναγίας".
Σκοπός αυτής της συζήτησης με το Χρήστο Λεοντή
από τη μεριά μου ήταν να αναφερθούμε στο μέλλον και όχι στο πλούσιο μουσικό
παρελθόν του Χρήστου Λεοντή που είναι σε όλους πολύ γνωστό, χιλιοτραγουδισμένο
και καταξιωμένο στη συνείδηση και των πιο απαιτητικών ακροατών. Ο Χρήστος
Λεοντής λοιπόν αναφέρθηκε σ΄ αυτό το μέλλον σχολιάζοντας ως εξής την τρέχουσα
πραγματικότητα: "Υπάρχει αυτή τη στιγμή μία τρέχουσα νοοτροπία. Η
νοοτροπία της παραίτησης και της απαξίας και για να το πω με πιο σκληρό τρόπο,
της χυδαιότητας και της ασχήμιας. Απ΄ την άλλη μεριά, υπάρχει πάρα πολύς κόσμος,
ο οποίος λόγω αξιοπρέπειας και ήθους δεν "βγαίνει" μπροστά. Δεν μπορείς σ΄ ένα
θρασίμι να υψώσεις τη φωνή, παρά μόνο να προσπαθήσεις να πεις με χαμηλούς
τόνους, αυτό που θεωρείς σωστό κι ανθρώπινο σε ανθρώπους που έχουν αυτιά, που
θέλουν να ακούσουν. Να δώσεις το μήνυμα και σ΄ άλλους ανθρώπους που κάτι
περιμένουν: Ξέρετε; Δεν έχουμε χαθεί, εδώ είμαστε μη φοβάστε! Κρατείστε το
κουράγιο σας, δεν είστε μόνοι!".
Με κοίταξε με σημασία και μου είπε: "Ούτε
εσείς είστε μόνοι! Μη φοβάστε! Δώστε μηνύματα". Και συνέχισε:
"Αυτό προσπαθώ κι εγώ να κάνω. Με τις Συναυλίες και με τα έργα μου θέλω να πω,
ότι δεν είναι ντροπή να λες ότι αγωνίστηκες. Με την απαξία που επικρατεί σήμερα,
θεωρείται ντροπή να παλεύεις για ιδέες και αξίες, όπως είναι η αξιοπρέπεια, η
ελευθερία, η δικαιοσύνη και η αλληλεγγύη, χωρίς να περιμένεις υλικό αντάλλαγμα.
Θέλω, με τις όποιες μικρές μου δυνάμεις, να θυμίσω στους ανθρώπους ότι η ανοχή
πρέπει να έχει και ένα όριο. Μια και νιώθω, ότι χάνονται οι "αρμονικές" της
ζωής. Και είναι αυτές οι αρμονικές που δίνουν όλη τη γλύκα και την ομορφιά στη
μουσική και τη ζωή".
Φεύγοντας από το Σωματείο συνειδητοποιούσα ότι ο
Χρήστος Λεοντής, μόλις τώρα μου έδωσε να καταλάβω πώς δεν πρέπει ούτε λεπτό να
σταματήσουμε να παλεύουμε για έναν άλλο κόσμο, καλύτερο, πιο ανθρώπινο, ώστε να
μην χάνονται οι "αρμονικές" της ζωής όλων των ανθρώπων. Και να μη φοβόμαστε πώς
είμαστε μόνοι μέσα σ΄ ένα τρομολάγνο κόσμο όπου βασιλεύει η ρουφιανιά και η
απαξία στην ανθρωπιά. Δεν είμαστε μόνοι! Χιλιάδες φωνές σαν του Χρήστου
Λεοντή δημιουργούν μια τεράστια χορωδία μέσα στ΄ αυτιά μου που τραγουδούν
ασταμάτητα. Μη σταματάτε! Προχωράτε! "Είμαστε εδώ μη φοβάστε!". Και μεις
ΠΡΟΧΩΡΑΜΕ! Προχωράμε σύντροφοι!
11/12/2002
