Κριτική και πολιτική στην αριστερά

Κριτική και πολιτική στην αριστερά

Τι είναι αυτή η «εθνική αναδίπλωση»; Η συντριπτική δηλαδή πλειονότητα των κρατών που έχουν δικά τους νομίσματα είναι «αναδιπλωμένα εθνικά»; Και πιο είναι το αντίθετό της; ο κοσμοπολιτισμός; Η παγκοσμιοποίηση μήπως; Ποιοι είναι οι κυρίαρχοι διεθνείς δρώντες σήμερα αν όχι τα έθνη κράτη; Η νομισματική πολιτική είναι ουδέτερη ταξικά; Είναι απλά τεχνοκρατικό ζήτημα; Γιατί η έξοδος από το ευρώ οδηγεί στην εθνική αναδίπλωση, ότι κι αν είναι αυτή;.. Ζούμε μια εποχή σκληρή. Πολύ σκληρή. Μια εποχή βίαιη. Πολύ βίαιη. Μια εποχή στην οποία μπαίνουν, και θα μπουν πολύ περισσότερο, σε δοκιμασία πολλές αξίες και όλα τα δήθεν αυτονόητα. Στην ανθρώπινη ιστορία υπήρχαν πάντα περίοδοι σκληρές και βίαιες. Περίοδοι που συνδέονται με τη βία του πολέμου κυρίως ή με λιμούς. Η σημερινή εποχή και η βία που τη συνοδεύει έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που την κάνουν να διαφοροποιείται από όλες τις προηγούμενες ιστορικές περιόδους. Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα που έχει ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα που το διαφοροποιεί από όλα τα προγενέστερα. Δεν μπορεί να παραμείνει σε ακινησία. Δεν μπορεί να παραμείνει στατικό. Δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς να διευρύνει συνεχώς την καπιταλιστική συσσώρευση.

Γιώργος Π. Τριανταφυλλόπουλος

Σήμερα το σύστημα αυτό είναι πια γερασμένο μη έχοντας δυνατότητες παραπέρα διεύρυνσης του κύκλου του. Είτε εντατικά είτε εκτατικά. Επιτίθεται επομένως στις ίδιες του τις σάρκες. Το κεφάλαιο επιτίθεται στην εργασία στις αναπτυγμένες χώρες μη έχοντας κανένα άλλο τρόπο στη διάθεσή του για τη συνέχιση της διευρυμένης καπιταλιστικής αναπαραγωγής. Και θα συνεχίσει έτσι. Σήμερα επομένως η βία που βιώνεται από το σύνολο των εργαζόμενων και από πολύ μεγάλο ποσοστό της κοινωνίας μας δεν έχει εμφανή, για τους πολλούς, αίτια. Είναι μια εγγενής, απροσδιόριστη σχεδόν μεταφυσική βία.

Είναι η βία που γεννά η ίδια η γενικευμένη κρίση του καπιταλισμού. Μια κρίση που εξ αντικειμένου αγκαλιάζει και διαχέεται και σε εκείνα τα άτομα αλλά και σε εκείνα τα πολιτικά υποκείμενα που ο ιστορικός τους ρόλος είναι η υπέρβαση της κρίσης και του κοινωνικοοικονομικού συστήματος που τη γεννά και θα την αναπαράγει συνεχώς. Η απάντηση που θα δοθεί στην κρίση που βιώνει το κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα συνδέεται άρρηκτα με την κατανόηση της σημερινής φάσης του καπιταλισμού. Καμιά απάντηση δε μπορεί να δοθεί αν δεν αναλύσουμε και κατανοήσουμε βαθειά την κατάσταση του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος, μελετώντας αναλυτικά όλη την ιστορική πορεία του. Η όποια απάντηση θα έχει παγκόσμιο αντίκτυπο και η μοίρα έλαχε να πρέπει να απαντήσουμε εμείς πρώτοι γιατί σε διαφορετική περίπτωση εμείς, δηλαδή οι Έλληνες εργαζόμενοι, θα βιώσουν με τρόπο δραματικό τη νέα φάση του καπιταλισμού, τη φάση του σαπίσματός του και του απόλυτου παρασιτισμού του.

Αυτό προϋποθέτει όμως την απόλυτη συστράτευση στον κοινό αγώνα όλων των υπαρκτών δυνάμεων της αριστεράς που με συντροφικότητα, χωρίς ιδεοληψίες, χωρίς ιδιοτέλειες και υστεροβουλίες θα προσφέρουν κάθε ικμάδα τόσο της πνευματικής όσο και της αγωνιστικής τους δράσης στην υπηρεσία της ανατροπής του αστισμού. Η συστράτευση αυτή προϋποθέτει τη συντροφικότητα αλλά και την κριτική. Τη συνεχή και γόνιμη κριτική. Την ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση χωρίς κραυγές και με επιχειρήματα. Όσοι ως άτομα και σαν πολιτικά υποκείμενα ισχυριζόμαστε πως έχουμε σαν στόχο μια άλλη κοινωνία, όσοι αντιστεκόμαστε στις ασκούμενες αστικές πολιτικές έχουμε καθήκον να αντισταθούμε και στη διάχυση της βίας σε εμάς τους ίδιους.

Αρκετά συχνά διαπιστώνω, με λύπη μου, πως αυτό δεν συμβαίνει, ή δε συμβαίνει στην έκταση και με την ένταση που οι συνθήκες επιβάλλουν. Αντί η βαθειά κρίση του καπιταλισμού να μας οδηγεί σε μεγαλύτερη συντροφικότητα και σε βαθύτερη μελέτη της πολιτικής και της στρατηγικής της αριστεράς, με στόχο την ιδεολογική και πολιτική επάρκεια της στο δρόμο της αλλαγής των συνειδήσεων για την κατάκτηση της εξουσίας, αρκετές φορές διαστρεβλώνουμε ο ένας τις θέσεις του άλλου με σκοπό να αποδειχτεί απλά η δική μας αλήθεια.

Πέρα από τα παραπάνω πρέπει πολύ σοβαρά να συνεκτιμήσουμε και το φόβο. Το φόβο απέναντι στην ίδια την εξουσία και τα προβλήματα που εκ των πραγμάτων πρέπει να αντιμετωπίσει. Όσο πιο κοντά έρχεται η εξουσία αυτή τόσο και μεγαλώνει ο φόβος απέναντι στο νέο που είναι υποχρεωμένη να προσφέρει μια αριστερή κυβέρνηση. Ο ευκολότερος τρόπος αντιμετώπισης του φόβου της ρήξης είναι η αποδοχή της κατάστασης και η διαχείρισή της μέσα στα πλαίσια του συστήματος. Ο σίγουρος δρόμος της αποτυχίας και της καταστροφής κάθε ελπίδας είναι όμως αυτός ακριβώς. Η προσπάθεια διαχείρισης μιας μη διαχειρήσιμης κατάστασης.

Τα παραπάνω αναγκάστηκα να τα γράψω παίρνοντας σαν αφορμή ένα πρόσφατο άρθρο στο rednotebook το οποίο υπογράφεται από το σ. Αντώνη Βασιλείου (http://www.rednotebook.gr/details.php?id=8181).

Πριν προχωρήσω στην κριτική ανάλυση του άρθρου θα ήθελα να εκφράσω την ειλικρινή μου λύπη αν ο αρθρογράφος, και όσοι συμφωνούν μαζί του, θεωρήσει πως θίγεται προσωπικά από αυτή. Δεν έχω καμιά πρόθεση προσωπικής αντιπαράθεσης με ανθρώπους που είναι σύντροφοί μου και άγνωστοί μου. Στη σημερινή όμως καταστροφική για μεγάλα τμήματα του λαού μας συγκυρία το μόνο που δεν χρειάζεται είναι μικροαστικές αβρότητες. Η ιδεολογική διαπάλη οφείλει να ενταθεί στο επίπεδο τουλάχιστον που επιβάλλει η αναγκαιότητα δημιουργίας εκείνης της πολιτικής και αγωνιστικής πρότασης που θα οδηγήσει στη χειραφέτηση των εργαζόμενων και την απεμπλοκή από την κρίση προς όφελος των εργαζόμενων. Και για να το πω ποιο απλά: για να αποφευχθεί η καταστροφή των εργαζόμενων και υποταγή τους σε μια κατάσταση φτώχειας και συνειδησιακής αθλιότητας οι αριστεροί, και η αριστερά, πρέπει να ματώσουν.

Το άρθρο επικεντρώνεται στην κριτική στις θέσεις του Αριστερού Ρεύματος του Συνασπισμού. Γράφει συγκεκριμένα: Η πολιτική διαφωνία του Α.Ρ. έχει βασικά τρεις άξονες:
* Ο πρώτος αφορά το λεγόμενο plan B (έξοδος από ευρώ και ΕΕ – εθνική αναδίπλωση)
* Ο δεύτερος αφορά την πολιτική των συμμαχιών που την περιορίζει σε ανοίγματα
αποκλειστικά προς ΚΚΕ – ΑΝΤΑΡΣΥΑ και
* Ο τρίτος αφορά την οργανωτική δομή του ΣΥΡΙΖΑ – επιδιώκεται η διατήρηση των συνιστωσών, που κατά την γνώμη μου συνιστά διατήρηση των μηχανισμών αναπαραγωγής βουλευτικών εδρών και στελεχικών θέσεων εντός του ΣΥΡΙΖΑ

Εδώ θα προσπαθήσω να ασκήσω κριτική στις πολιτικές και ιδεολογικές θέσεις του άρθρου χωρίς να με ενδιαφέρει αν αυτή αφορά το Αριστερό Ρεύμα ή οποιαδήποτε άλλη αριστερή πολιτική οντότητα ή πρόσωπο. Ο σ πάντως δεν αρχίζει καλά. Μέσα σε επτά προτάσεις χρεώνεται με μια λαθροχειρία. Η λαθροχειρία βρίσκεται στη δεύτερη πρόταση όπου και μαζί με την έξοδο από το ευρώ και την ΕΕ γράφει και «εθνική αναδίπλωση». Η εθνική αναδίπλωση δεν αποτελεί θέση του Α.Ρ. ούτε και καμιάς πολιτικής δύναμης της αριστεράς. Είναι απλή προσθήκη του αρθρογράφου για να κάνει απωθητική τη θέση για την εγκατάλειψη του ευρώ και να τη χτυπήσει ευκολότερα. Η λαθροχειρία αυτή όμως δείχνει και τον ιδεοληπτικό τρόπο αντιμετώπισης των πολιτικών και ιδεολογικών θεμάτων από κάποιους συντρόφους.

Αλλά και κάτι ουσιαστικότερο. Τι είναι αυτή η «εθνική αναδίπλωση»; Η συντριπτική δηλαδή πλειονότητα των κρατών που έχουν δικά τους νομίσματα είναι «αναδιπλωμένα εθνικά»; Και πιο είναι το αντίθετό της; ο κοσμοπολιτισμός; Η παγκοσμιοποίηση μήπως; Ποιοι είναι οι κυρίαρχοι διεθνείς δρώντες σήμερα αν όχι τα έθνη κράτη; Η νομισματική πολιτική είναι ουδέτερη ταξικά; Είναι απλά τεχνοκρατικό ζήτημα; Γιατί η έξοδος από το ευρώ οδηγεί στην εθνική αναδίπλωση, ότι κι αν είναι αυτή; Πολλά τα αναπάντητα ερωτήματα που τουλάχιστον, θα περίμενε κάθε αριστερός να έχουν τεθεί σε συζήτηση. Ή μήπως τέθηκαν κι αυτά και δε το πήρα χαμπάρι. Πάντως εδώ θα ήθελα να σημειώσω εμφατικά πως για την αριστερά κανένα ζήτημα δεν απαντάται τελεσίδικα και με τρόπο που να το καθιστά θέσφατο. Κι αυτό γιατί η αντικειμενική κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα δεν είναι κάτι στατικό. Είναι κάτι που μεταβάλλεται συνεχώς και η αριστερά πρέπει να έχει την πνευματική, πολιτική και ιδεολογική ετοιμότητα να μελετά και να ενσωματώνει αυτές τις μεταβολές στην τακτική της.

Εκείνο που με εντυπωσίασε από την πρώτη στιγμή στο άρθρο δεν ήσαν τα επιμέρους τμήματά του, που θα τα δούμε κι αυτά, αλλά η όλη φιλοσοφία που το διαπερνούσε. Η φιλοσοφία του είναι ουσιαστικά η άκριτη αναπαραγωγή των αστικών ιδεολογιών ή και ιδεολογημάτων. Προς επίρρωση του παραπάνω ας δούμε τα παρακάτω:

Πρέπει να αναφέρουμε ότι μετά από 2,5 χρόνια συζητήσεων μέσα στην Αριστερά, η άποψη εξόδου από το ευρώ ηττήθηκε τόσο μέσα στην Αριστερά, όσο και στην κοινωνία αλλά και στο κίνημα. Η ήττα αυτή σφραγίστηκε στις εκλογές της 6ης Μαΐου, ενώ η άποψη της μονόπλευρης πολιτικής συμμαχίας ηττήθηκε στις εκλογές της 17ης Ιουνίου, όπου η συρρίκνωση των ποσοστών του ΚΚΕ και η εκλογική εξαφάνιση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ την κατέστησαν άνευ νοήματος.

Εδώ τι να πει κανείς; Πότε και που έγινε αυτή η συζήτηση για το ευρώ; Τι μόνη «συζήτηση» που εγώ γνωρίζω είναι αυτές με τον Πρετεντέρη και τον Παπαχελά. Αν αυτές εννοεί ως συζητήσεις ο αρθρογράφος τότε πραγματικά λυπάμαι. Αλλά τι ηττήθηκε; Η υπερψήφιση από ένα ποσοστό της τάξης του 27% του εκλογικού σώματος του ΣΥΡΙΖΑ φανερώνει πως το τρομοκρατικό δίλλημα ευρώ ή ΣΥΡΙΖΑ δεν πέρασε σε σημαντικό μέρος του εκλογικού σώματος. Αυτή η γραμμή ηττήθηκε, στο βαθμό που ηττήθηκε. Ο σ μάλιστα θεωρεί τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ κοσμοϊστορικών διαστάσεων επιτυχία. Πως συμβιβάζεται η θέση του αυτή με το γεγονός πως αυτή η επιτυχία, που έγινε κόντρα στο παραπάνω δίλημμα, ταυτόχρονα να αποτελεί και ήττα τις θέσης για ανάκτηση της νομισματικής κυριαρχίας;

Ας δούμε όμως και τα παρακάτω δημοσκοπικά δεδομένα πριν προχωρήσουμε:

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στο συνημμένο αρχείο ή στο eparistera