ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ: O ΣΥΡΙΖΑ αναπαλαιώνει τον κεϋνσιανισμό
Συνέντευξη Τύπου έδωσαν την εβδομάδα που μας πέρασε οι εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ για το Ασφαλιστικό. Παράλληλα κυκλοφόρησαν δύο ανακοινώσεις της Αυτόνομης Παρέμβασης, της συνδικαλιστικής παράταξης του ΣΥΝ. Το πρώτο πράγμα που γίνεται φανερό είναι πως ο ορίζοντας των προτάσεών του είναι το «κράτος πρόνοιας» του χθες, ένας αναπαλαιωμένος κεϋνσιανισμός αριστερού και σοσιαλδημοκρατικού τύπου.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΝΑΚΑΚΗΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=4117&mode=thread&order=0&thold=0
Αυτό γίνεται φανερό, όταν καταγγέλλει τη ΝΔ διότι «προωθεί την αλλαγή του χαρακτήρα της ασφάλισης από κοινωνικό σε ιδιωτικό», την «αποδόμηση της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης» και τη μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος «από αναδιανεμητικό σε κεφαλοποιητικό», λες και το ασφαλιστικό καθεστώς του χθες αντιπροσώπευε τις εργατικές και νεολαιίστικες ανάγκες.
Το δεύτερο εμφανές στοιχείο είναι η υπόκλιση στην τρέχουσα οπτική που επικεντρώνει το πρόβλημα της κοινωνικής ασφάλισης στα οικονομικά. Ο Γ. Θεωνάς, παρουσιάζοντας την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν σαφής: «Το ζήτημα των πόρων αποτελεί κύριο πρόβλημα της κοινωνικής ασφάλισης». Το τρίτο είναι η αμφιλεγόμενη στάση απέναντι στο νόμο Ρέππα. Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ ακροβατούν μεταξύ της κατάργησής του (Α. Αλαβάνος και Γ. Θεωνάς) και του αιτήματος να καταργηθούν μόνο οι διατάξεις του που οδηγούν σε διακρίσεις εις βάρος των νέων και σε υποχρεωτικές ενοποιήσεις (Αυτόνομη Παρέμβαση).
Ακόμη πιο «ήπια», είναι η στάση απέναντι στην ΕΕ, η οποία αναγνωρίζεται ως ένας από τους βασικούς μοχλούς των αντιασφαλιστικών μέτρων. Ωστόσο, απουσιάζουν παντελώς οι στόχοι ή η κατεύθυνση για απειθαρχία – μη εφαρμογή των οδηγιών και κατευθύνσεών της.
Κεντρική ιδέα των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ είναι η δημιουργία ενός νέου αποθεματικού (Ταμείο Ασφαλιστικής Αλληλεγγύης), που θα προέλθει από την πρόσθετη φορολογία των κερδοφόρων επιχειρήσεων, των βραχυπρόθεσμων επενδύσεων, των μερισμάτων μετοχών, των πολύ μεγάλων εισοδημάτων και της περιουσίας εκκλησίας, καθώς και από τη μείωση των πολεμικών δαπανών και «άλλους πόρους» (ποιους;). Καταρχήν, η ιδέα δεν είναι καινούρια: Τη λανσάρουν χρόνια το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ και άλλοι, με διαφορετικό φραστικό περιτύλιγμα. Η δημιουργία αυτού του ταμείου αποσυνδέεται από το αυτονόητο αίτημα για επιστροφή των καταληστευθέντων πόρων από το κύκλωμα εργοδοτών, τραπεζών και κράτους (που υπολογίζονται σε 75 δις. Ευρώ), που πάντως διατυπώνεται (αν και όχι με τον καταλυτικό τρόπο που θα έπρεπε να έχει).
Άλλη κεντρική ιδέα είναι η καταγγελία της μη τήρησης εκ μέρους του κράτους της λεγόμενης τριμερούς χρηματοδότησης, μια ιδέα που συσκοτίζει το γεγονός ότι η «τριμερής χρηματοδότηση» είναι στην ουσία μονομερής (η εργοδοτική και η κρατική εισφορά «πληρώνονται» από τους εργαζόμενους, μέσω της κλεμμένης υπεραξίας ή της φορολογίας), εγκλωβίζει το εργατικό κίνημα σε μια πολιτική ουράς απέναντι στο αστικό ασφαλιστικό μοντέλο (έστω στην πιο φιλολαϊκή εκδοχή του).
Σε ότι αφορά το ύψος της σύνταξης, διατυπώνονται τα εξής αιτήματα: Κατώτερη σύνταξη (βασική και επικουρική) ίση με 25 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη με βάση την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Δηλαδή, περίπου 750 ευρώ μικτά ή 590 καθαρά! Επίσης, διεκδικούν «πλήρη τουλάχιστον αναπλήρωση του τελικού μισθού, όπως αυτός έχει διαμορφωθεί μέσα από τις καταστατικές διατάξεις των ταμείων». Όμως ποιου μισθού, του βασικού (που είναι μικρός) ή του μισθού που προκύπτει με το συνυπολογισμό των επιδομάτων; Και με ποιες «καταστατικές διατάξεις»; Αυτές που διαμορφώνουν οι νόμοι Ρέππα – Σιούφα;
Τέλος, κάτι σημαντικό για τη νεολαία. Αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ και της Αυτόνομης Παρέμβασης είναι η «υποχρεωτική ασφάλιση όλων των εν ενεργεία εργαζομένων. Και με τους «εν ανεργία», με τους εργασιακά περιπλανώμενους, τους απόφοιτους που αναζητούν δουλειά τι γίνεται; Τι γίνεται επίσης με την ιατρική (όχι απλώς την ασφαλιστική) κάλυψή τους;
Σε ότι αφορά τον «κοινωνικό διάλογο», ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί πως δεν υπάρχουν προϋποθέσεις να είναι ειλικρινής. Που σημαίνει ότι δεν αντιτίθενται σε αυτόν από θέσεις αρχής. Άλλωστε, ο βουλευτής Αττικής του ΣΥΡΙΖΑ Θ. Λεβέντης δήλωνε στην Αυγή ότι «απαραίτητη προϋπόθεση οποιουδήποτε διαλόγου είναι η δέσμευση της κυβέρνησης για τη χρηματοδότηση του συστήματος». Κι αν δεσμευτεί;
Όλα αυτά, βέβαια, αφορούν το επίπεδο των θέσεων του χώρου αυτού. Γιατί στο επίπεδο της κινηματικής πρακτικής, υπάρχει πλήρης εγκλωβισμός στη συγκυβέρνηση με την ΠΑΣΚΕ (με τα όρια που αυτή θέτει στο να διεκδικηθούν ακόμη και τα παραπάνω αιτήματα) και του κοινού μετώπου με το ΠΑΣΟΚ και πλήρης στρουθοκαμηλισμός απέναντι στα πεπραγμένα των ιταλών ομοϊδεατών τους, που προσυπέγραψαν με τον Πρόντι το αντιασφαλιστικό «πρωτόκολλο πρόνοιας», συμβάλλοντας μάλιστα στην επικύρωσή του, μέσα από δημοψήφισμα, από τους εργαζόμενους.
Δευτέρα 29 Οκτωβρίου 2007
Κυριακή 28 Οκτωβρίου 2007
Οι απλοί φαντάροι κέρδισαν στην Πίνδο
Οι απλοί φαντάροι κέρδισαν στην Πίνδο
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1940-41 ΣΤΗΝ ΕΑΜΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ
Μια «εθνική εορτή» θεσπίζεται σε μια συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία με σκοπό να λάβει και να αναδείξει ένα ιδιαίτερο συμβολικό πολιτικό και ιδεολογικό περιεχόμενο. Το μετεμφυλιακό κράτος της Δεξιάς επινοεί συνειδητά την επέτειο του «Όχι». Στόχος να συνδεθεί με μια ηρωική αφήγηση αντίστασης απέναντι στον κατακτητή, διεκδικώντας ένα θετικό εθνικό ρόλο, που η εχθρική Αριστερά κατείχε μέχρι τότε σχεδόν μονοπωλιακά.
ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΛΟΥΚΗΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=4110
Βάζοντας, λοιπόν, τον Μεταξά να λέει «Όχι», ταυτίζει τον ίδιο το δικτάτορα και το καθεστώς του με την ηρωική «νίκη» απέναντι στον κατακτητή, τον εμφανίζει εκφραστή των συναισθημάτων σύσσωμου του ελληνικού έθνους, να το καθοδηγεί νικηφόρα. Ως εκ τούτου, ο δικτάτορας και το καθεστώς από-φασιστικοποιούνται και εξωραΐζονται, αποκτούν παλλαϊκή υποστήριξη. Το ηρωικό «Όχι» Μεταξά και νικητών φαντάρων αναδεικνύεται σε ένα ισχυρό συμβολικό ισοδύναμο απέναντι στην Εθνική Αντίσταση της Αριστεράς, η οποία υποβαθμίζεται και αποσιωπάται ή ενσωματώνεται και αποσιωπάται ή ενσωματώνεται χρήσιμα στον εθνικό και αντικομμουνιστικό λόγο, με ένα διαφορετικό πια αντιστασιακό χαρακτήρα. Το μετεμφυλιακό κράτος επινοώντας την επέτειο του «Όχι» κατασκευάζει τη δική ιστορία του καθώς κατασκευάζει πολιτική συνάφεια με ένα ηρωικό παρελθόν.
Ταυτόχρονα, ο εθνικός στρατός ως νικητής εξίσου του φασισμού και του «κομμουνιστοσυμμοριτισμού» ενισχύεται με μια ιδεολογική και συμβολική υπεροχή ώστε να καταλάβει κεντρικό πολιτικό και ιδεολογικό ρόλο στο κράτος και την κοινωνία. Το «ελληνικό έθνος» αντιμάχεται εξίσου το φασισμό και τον κομμουνισμό, υπερασπίζοντας την ελευθερία του δυτικού καπιταλιστικού κόσμου. Τέλος, το «Όχι» συμβολίζει την εθνική ενότητα κάτω από την ηγεσία των εθνικών αρχόντων.
Μέσα σε κάθε υπαρκτή εθνική φαντασιακή κοινότητα διαμορφώνονται παρεκκλίσεις από την κυρίαρχη εκδοχές του εθνικού χαρακτήρα, των εθνικών συμβολισμών, της εθνικής ιστορικής αφήγησης. Ως εκ τούτου, η Αριστερά και το εργατικό κίνημα διαμορφώνουν τη δική τους διαφορετική ερμηνεία του παρελθόντος, με το βλέμμα στραμμένο στους «από κάτω». Στους εργαζόμενους και στο λαό, στις γυναίκες, τους άντρες και τη νεολαία, όχι ως παθητικά, αλλά ως ενεργά υποκείμενα που παρεμβαίνουν πολιτικά και καθορίζουν τις ιστορικές εξελίξεις. Για μας η επέτειος του «Όχι» ακυρώνεται ουσιαστικά ως εθνική επέτειος και γίνεται μια αφορμή να καταδειχθεί ο αγώνας του ελληνικού λαού να υπερασπιστεί τον τόπο – πατρίδα του, τη ζωή του, τις οικογένειές τους, την ελευθερία του απέναντι στο φασισμό του Μουσολίνι. Και αυτός ο αντιφασιστικός πόλεμος στα βουνά της Πίνδου έχει τις πολιτικές και ιδεολογικές ρίζες του στην πάλη ενάντια στον φασισμό του Μεταξά και τον αυταρχισμό των μεσοπολεμικών βενιζελικών κυβερνήσεων, ενώ αποτέλεσε βασική προϋπόθεση για τον αντιφασιστικό εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και το «δεύτερο αντάρτικο» του Δημοκρατικού Στρατού.
Οι απλοί φαντάροι κέρδισαν στην Πίνδο
Η επίσημη ερμηνεία που δίνεται για τη νικηφόρα πορεία του ελληνικού στρατού στο αλβανικό μέτωπο συνδέεται με το διαχρονικό αξιόμαχο του έλληνα στρατιώτη, το «ανώτερο μαχητικό πνεύμα της ελληνικής φυλής». Μια υπεριστορική γραμμή ενώνει τα Μηδικά, το Μαραθώνα και τις Πλαταιές, την επανάσταση του 1821, τους βαλκανικούς του 1912-13 με την Πίνδο του 1940-41, αλλά βέβαια ξεχνάει τον «ατυχή πόλεμο» του 1897 και την ήττα στο μικρασιατικό μέτωπο του 1922. Λίγοι είναι οι ιστορικοί που προσπάθησαν να εξορθολογίσουν τη νίκη και να διερευνήσουν τις κοινωνικές προϋποθέσεις της. Χαρακτηριστικό έργο διερεύνησης των υλικών όρων και ταυτόχρονα ανάδειξης του ρόλου των φαντάρων σε αυτή τη νίκη σε αντιδιαστολή με το ρόλο των επιτελών είναι το βιβλίο του Γ. Μαργαρίτη. Από την ήττα στην εξέγερση, Ελλάδα: άνοιξη 1941 – φθινόπωρο 1942 (εκδ. Ο Πολίτης). Καθοριστικός παράγοντας για τη μορφή του πολέμου υπήρξε σύμφωνα με τον Μαργαρίτη η γεωφυσική διάρθρωση του τοπίου. «Οι λεκάνες, οι στενές κοιλάδες που σχηματίζονται ανάμεσα στους θεόρατους ορεινούς όγκους αποτελούσαν μικρογραφίες κόσμων ολόκληρων». Η κίνηση σε αυτούς τους εκτεταμένους ορεινούς όγκους καθίστατο αδύνατη χωρίς τον έλεγχο των κορυφών. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο μεγάλος αριθμός στρατιωτών ανά επιχειρησιακή μονάδα είτε δεν είχε σημασία είτε επιπλέον μπορούσε σε μια «ατυχία» να καταλήξει σε μεγάλη καταστροφή. Δηλαδή να εξοντωθεί χωρίς λόγο μεγάλος πλήθος φαντάρων. Συνεπώς, ο πόλεμος της Αλβανίας εξελίχθηκε σε πόλεμο των μικρών μονάδων (το πυροβολικό σκαρφάλωνε σε ουλαμούς μόνο των δύο πυροβόλων), όπου η κάθε μια έπρεπε να δώσει τη δική της αυτόνομη μάχη. Οι διμοιρίες, οι λόχοι των 150-200 ανθρώπων, αναλάμβαναν το ρόλο και την ευθύνη που σε άλλη μορφή πολέμου θα αντιστοιχούσε σε ολόκληρα συντάγματα. Εκεί όμως κυριαρχεί ο στενός ανθρώπινος κύκλος, η παρέα, η συντροφιά, η κοινή καταγωγή και προέλευση, καθώς τα τάγματα συγκροτούνταν σε τοπική βάση. «Με άλλα λόγια, ο πόλεμος» για αυτούς «δεν έγινε ποτέ μια απρόσωπη, αποξενωτική δραστηριότητα».
Στόχος των Ιταλών ήταν η κατάληψη της Ηπείρου. Τη θεωρούσαν κατάλληλη ως βάση για την αποβίβαση μεγαλύτερων δυνάμεων επαρκών για την κατάκτηση της Ελλάδας. Το επιτελικό σχέδιο των στρατηγών τους βασιζόταν σε μία αιφνίδια καλοσχεδιασμένη ενέργεια 100.000 στρατιωτών που θα συνοδευόταν από εξεγέρσεις των Τσάμηδων. Ο καλός σχεδιασμός – «ένα άθροισμα εγχειρημάτων στο σύνολο και τη λεπτομέρεια» - θα επέτρεπε το γεωφυσικό περιβάλλον να λειτουργήσει υπέρ του. Κατά την εκτίμηση του Μαργαρίτη, «το ιταλικό εγχείρημα απέτυχε ίσως γιατί η εύθραστη και λογική κεντρική ιδέα δεν μπόρεσε να αναπαραχθεί με ακρίβεια στη λεπτομέρεια. Το πέρασμα από τον έναν γεωγραφικό μικρόκοσμο στον άλλο, αιφνιδίασε τελικά και τους ίδιους με το ιδιαίτερο βάρος του», καθώς «υπολόγισαν τελείως λανθασμένα την πλέον σημαντική ιδιότητα των βουνών: Τον πολλαπλασιασμό του χώρου και των αποστάσεων». Ενώ βέβαια η εξέγερση των Τσάμηδων αποδείχτηκε φαντασίωση.
Ο χώρος τελικά συντέλεσε αποφασιστικά στην εξουδετέρωση κάθε πλεονεκτήματος του ιταλικού φασιστικού στρατού, επιτρέποντας τους Έλληνες να γίνουν γρήγορα κύριοι της κατάστασης. «Ο ελληνικός στρατός αποδείχθηκε πιο ικανός στον πόλεμο των μικρόκοσμων και των εγχειρημάτων. Σε αντίθεση με τη φασιστική ιταλική λογική που έδινε μεγάλη προσοχή στη γραμμή κρούσης και υπέτασσε τα πάντα σε αυτήν, οι Έλληνες επιφόρτησαν ένα μεγάλο ποσοστό των στρατιωτών τους με την εγκατάσταση ορεινών δικτύων επικοινωνίας μεταξύ των μονάδων που επέτρεπαν την έντονη αξιοποίηση του δύσβατου χώρου. Τα στήριζαν τεράστιοι αριθμοί μεταγωγικών ζώων, τριπλάσια ως πενταπλάσια απ’ ότι στον ιταλικό στρατό. Η δομή αυτή, αν και αδυνάτιζε τη δύναμη κρούσης των μονάδων, τους έδινε μεγαλύτερη αυτονομία και δυνατότητες κίνησης. Στις τοπικής κλίμακας αναμετρήσεις οι Έλληνες αποσπούσαν εύκολα την πρωτοβουλία κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, καθώς στην πράξη ήταν πιο ευέλικτοι».
«Οι εθνικοτοπικής βάσης μονάδες, με ανθρώπους που κατάγονταν από την ίδια περιοχή και γνωρίζονταν μεταξύ τους, ήταν ένα απόσπασμα, μια αντιπροσωπεία μιας μακρινής ανθρώπινης ενότητας που ο κύριος όγκος της βρισκόταν πολύ πίσω στο μέτωπο». Αυτού του τύπου η συγκρότηση επέτρεπε μέσα από «αυτό το ατέλειωτο πήγαιν’ έλα των τραυματιών ή των ασθενών» την επικοινωνία με τους κόσμους που άφησαν πίσω τους δημιουργώντας ισχυρές ηθικές στάσεις και μετατοπίζοντας συνολικά την φαντασιακή οπτική των πραγμάτων από το «γενικό», θα λέγαμε «εθνικό», στο «μικρό», δηλαδή στο «τοπικό». Εξάλλου, από την ίδια τη φύση του πολέμου, «οι ανώτεροι, οι φορείς της κυβερνητικής, κρατικής πολιτικής, τα επιτελεία, ήταν αόρατοι για τους πολλούς φαντάρους». Και επιπλέον «ήταν υπεύθυνοι για όλα όσα οι φαντάροι απέδιδαν στην κακή οργάνωση». Οι φαντάροι, λοιπόν, στο μέτωπο «είχαν τις βάσεις, τις προϋποθέσεις για να επικοινωνήσουν, για να λειτουργήσουν συλλογικά», δημιουργώντας μια παράξενη για εθνικούς στρατούς δημοκρατία στη διαχείριση των υποθέσεων του μικρού τους πολέμου. Οι πρωτοβουλίες για τις μάχες της επιβίωσης λαμβάνονταν από τους ίδιους. Οι ηγέτες δεν ήταν άλλοι από τους διμοιρίτες ή τους έφεδρους ή άλλους κατώτερους αξιωματικούς που συμμερίζονταν τα προβλήματα και τη ζωή των μικρόκοσμων του μετώπου. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, οι ταξικές διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό του εθνικού στρατού εντυπώνονται πολύ πιο βαθιά στις συνειδήσεις. Ο οπλίτης τότε Δ. Λουκάτος στο βιβλίο του Οπλίτης στο αλβανικό μέτωπο, ημερολογιακές σημειώσεις 1940-41 καταγράφει με έντονες περιγραφές τις ταξικές διακρίσεις μέσα στο στρατό, τον αντιδραστικό ρόλο των αξιωματικών, τον φανφαρονισμό της μεταξικής προπαγάνδας. Όταν ο φαντάρος τη βγάζει με κουραμάνα και νερόβραστα ρύζια, οι διοικήσεις καταβροχθίζουν ψητά γουρουνόπουλα και κρεατόσουπες, την ώρα ακριβώς που συνιστούν θυσίες!
Ο πόλεμος δεν κρίθηκε σε κάποιους μεγάλους στρατηγικούς σχεδιασμούς και έξυπνες στρατηγικές κινήσεις ή σε κάποια υπεροπλία, αλλά αντίθετα στον «εκδημοκρατισμό» των πρωτοβουλιών. Τελικός κριτής έγινε ο χώρος, η «προς τα κάτω» συλλογικοποίηση των μαχών και η φαντασιακή σχέση με το μετόπισθεν, ο λόγος για τον οποίο πολεμούσαν. Η επινοητικότητα των στρατηγών εξαντλήθηκε πολύ γρήγορα. Γράφει ο Γ. Μαργαρίτης: «Χωρίς να χρειάζεται “κακή πρόθεση”, οι τακτικές και στρατηγικές αντιλήψεις της ελληνικής στρατιωτικής ηγεσίας ήταν γενικά μέτριες, χωρίς πολλή φαντασία και αποτελεσματικότητα». Αυτό εξηγεί σύμφωνα με τον ίδιο ότι στην πράξη και παρά την μεγάλη εισχώρηση, το ιταλικό μέτωπο δεν έσπασε πουθενά και οι «πεδιάδες του Βερατιού, της Αυλώνος, των Τιράνων παρέμειναν άπιαστο όνειρο».
Η «εκδημοκρατισμένη» συγκρότηση και λειτουργία του ελληνικού στρατού στο μέτωπο αποτέλεσε υπεροπλία έναντι του εμπόλεμου εχθρού και σε έναν άλλο τομέα, τον ηθικό και ιδεολογικό. Ο μαζικοποιημένος απρόσωπος φασιστικός τρόπος συγκρότησης του ιταλικού στρατού αδυνατούσε να λειτουργήσει με επιτυχία ως τέτοιος σε μία μάχη που κρινόταν όχι στην ισχύ των «από πάνω», αλλά στην ισχύ των «από κάτω». Εξάλλου, πολλοί αριστεροί και δημοκρατικοί πολίτες βρίσκονταν μπροστάρηδες στο μέτωπο. Ενδεχομένως, συνεπώς, αυτή η ίδια η δομή να επέτρεπε να ηγεμονεύσει στο ελληνικό στράτευμα η αίσθηση του πολέμου όχι μόνο απέναντι στους Ιταλούς, αλλά γενικότερα στο φασισμό.
Είναι φανερό από τα ίδια τα πράγματα ότι το φασιστικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου αδυνατούσε να προετοιμάσει, να οργανώσει, να καθοδηγήσει και να εμπνεύσει τον ελληνικό στρατό, ώστε να δράσει νικηφόρα σε έναν άλλο τύπου πόλεμο καθορισμένο από πεδινούς χώρους και όχι ορεινούς όγκους, γιατί ακριβώς εκεί χάνονται οι προϋποθέσεις μιας «από τα κάτω» δράσης. Τόσο το αδιέξοδο στην Πίνδο, το αδύνατο δηλαδή μιας εξόδου στις πεδιάδες, όσο και η ήττα στο μακεδονικό μέτωπο, με τη συνθηκολόγηση μάλιστα του στρατηγού Τσολάκογλου, καταδεικνύουν τα οργανωτικά και ιδεολογικά όρια του καθεστώτος, αποδεικνύουν ότι δεν είχε καμία σχέση με τη «νίκη».
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1940-41 ΣΤΗΝ ΕΑΜΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ
Οι προϋποθέσεις για την ΕΑΜική εξέγερση βρίσκονται ακριβώς στη μεγάλη πολεμική εμπειρία που κατακτήθηκε στα βουνά της Πίνδου, αλλά και στους όρους της κατάρρευσης. Οι αμφισβητήσεις του ρόλου των ανώτερων αξιωματικών και του κράτους, υπαρκτές και διογκούμενες την ώρα του πολέμου, άρχιζαν να γίνονται υποψίες και ψίθυροι προδοσίας για την καθήλωση στην Αλβανία και στο τέλος, βεβαιότητα και φωνές μετά την συνθηκολόγηση, βαθιά πεποίθηση για την ύπαρξη «πέμπτης φάλλαγας» μέσα στις τάξεις των αξιωματικών. «Η κλίκα όμως του Μεταξά δεν πίστευε ότι θα μας επιτεθούν οι φίλοι τους, οι φασίστες. Γι’ αυτό άφηνε τη χώρα ανέτοιμη… Μάζευε χρήματα…και τα ξόδευε για τις φασιστικές οργανώσεις». «Οι γερμανόφιλοι αξιωματικοί…υπέγραψαν ανακωχή με τους Γερμανούς…κι έτσι έσπασε το μέτωπο στην Αλβανία», γράφουν οι τότε οπλίτες σε τωρινές μαρτυρίες τους. Η φανερή ολοκληρωτική χρεοκοπία της κρατικής μηχανής, η κατάρρευση του κράτους, αυτού του πανίσχυρου συντονιστή της νεοελληνικής ζωής, δημιουργούν μια βαθιά αίσθηση εγκατάλειψης από αυτό. Η ίδια η ήττα θα διευρύνει την ήδη λανθάνουσα ιδεολογική ρήξη μεταξύ του «μαχόμενου τους Ιταλούς φασίστες λαού» και του «φασιστικού αστικού κράτους», ανάμεσα στους «από κάτω» και τους «από πάνω», θα οξύνει τις ταξικές και ιδεολογικές διαστάσεις, θα προετοιμάσει την επερχόμενη εξέγερση.
Κάθε εθνικός πόλεμος εδράζεται σε μια ανομολόγητη «κοινωνική συμμαχία». Ο λαός αναλαμβάνει να πολεμήσει και οι άρχοντες να προστατεύουν, να παραχωρούν δικαιώματα, να καθοδηγούν σωστά. Την περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου οι αστικές τάξεις της Ευρώπης παραχώρησαν μονομιάς κοινωνικά προνόμια που διεκδικούσαν δεκαετίες τα εργατικά κινήματα. Το ίδιο συνέβη και τις παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό εξέφρασε και ο Μεταξάς με το κορπορατιστικό του κράτος. Η κατάρρευση του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, λοιπόν, ακουμπά κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής και γενικεύεται πολιτικά. Σε αυτή την ολική χρεοκοπία του προπολεμικού αστικού καθεστώτος κερδισμένος είναι ο προσδιορισμένος από τον ίδιο τον αστισμό ιδεολογικός εχθρός του, δηλαδή ο κομμουνισμός. Το ίδιο το φασιστικό καθεστώς με την αντικομμουνιστική φυσιογνωμία του και την εξάλειψη κάθε αστικής εναλλακτικής εξουσίας, επέτρεψε στο διαλυμένο ΚΚΕ να αναδειχθεί στο μοναδικό πολιτικό αντίπαλο και τελικά στη μοναδική υπαρκτή πολιτική διέξοδο. Ότι έσπειραν τα αριστερά κόμματα, ΚΚΕ και αρχειομαρξιστές, κατά το μεσοπόλεμο, έφτασε η ώρα να καρπίσει. Η απραγματοποίητη μέχρι τότε επαγγελλόμενη επανάσταση δεν ήταν τελικά αδύνατη.
Σε έναν γενικευμένο πόλεμο, τα κατώτερα λαϊκά στρώματα αποκτούν έναν πολύ υπεύθυνο ενεργητικό ρόλο μέσα στην κοινωνία που «επαναστατικοποιεί» τη θέση τους στον κοινωνικό καταμερισμό, που τους ενεργοποιεί πολιτικά, παραγωγικά. Στο μέτωπο θυσιάζονται οι άντρες, στα μετόπισθεν οι γυναίκες, τα παιδιά, οι γέροι αποκτούν ρόλους ανδρών. Οι παραδοσιακές εξουσιαστικές σχέσεις στο χωριό και το εργοστάσιο ανατρέπονται, εκδημοκρατίζονται. Αυτό το κεκτημένο οδηγεί μετά το τέλος κάθε πολέμου σε μεγαλύτερες κοινωνικές διεκδικήσεις, αναβαθμίζει το ρόλο της Αριστεράς. Στην Ελλάδα, το ΕΑΜ θα εκφράσσει ακριβώς αυτή την κίνηση των «από κάτω» να διεκδικήσουν ρόλο, ιδιαίτερα εφόσον υπάρχει ένα τεράστιο κενό εξουσίας και αντιπροσώπευσης.
Τέλος, υπάρχει μια συνέχεια που συνδέει το μέτωπο της Πίνδου με το αντάρτικο. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που με τον ίδιο περίπου τρόπο θα πολεμήσουν σε ανάλογες συνθήκες τον ίδιο εχθρό. Ο πόλεμος στα υψώματα θα μετατραπεί σε αντάρτικο και παρτιζάνικο πόλεμο πάνω στα βουνά όλης της Ελλάδας. Μικρές ένοπλες ομάδες θα μάχονται για την προστασία του δικού τους τόπου και των δικών τους ανθρώπων, στηριγμένες ακριβώς σε αυτήν την εθνοτοπική συλλογική δομή, με ηγέτες αναδειγμένους από τα πράγματα, που στην πλειονότητά τους είχαν πολεμήσει στο μέτωπο. Η πολεμική εμπειρία και ο δημοκρατικός της χαρακτήρας θα εξελιχθούν, θα ιδεολογικοποιηθούν και θα λάβουν πραγματικά εξεγερτική μορφή μέσα από τη «λαϊκοδημοκρατική» δομή του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ο πατριωτικός, αντιφασιστικός, απελευθερωτικός αγώνας δεν μπορεί πλέον να υφίσταται ως τέτοιος παρά μόνο ως λαϊκός.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1940-41 ΣΤΗΝ ΕΑΜΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ
Μια «εθνική εορτή» θεσπίζεται σε μια συγκεκριμένη ιστορική συγκυρία με σκοπό να λάβει και να αναδείξει ένα ιδιαίτερο συμβολικό πολιτικό και ιδεολογικό περιεχόμενο. Το μετεμφυλιακό κράτος της Δεξιάς επινοεί συνειδητά την επέτειο του «Όχι». Στόχος να συνδεθεί με μια ηρωική αφήγηση αντίστασης απέναντι στον κατακτητή, διεκδικώντας ένα θετικό εθνικό ρόλο, που η εχθρική Αριστερά κατείχε μέχρι τότε σχεδόν μονοπωλιακά.
ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΛΟΥΚΗΣ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=4110
Βάζοντας, λοιπόν, τον Μεταξά να λέει «Όχι», ταυτίζει τον ίδιο το δικτάτορα και το καθεστώς του με την ηρωική «νίκη» απέναντι στον κατακτητή, τον εμφανίζει εκφραστή των συναισθημάτων σύσσωμου του ελληνικού έθνους, να το καθοδηγεί νικηφόρα. Ως εκ τούτου, ο δικτάτορας και το καθεστώς από-φασιστικοποιούνται και εξωραΐζονται, αποκτούν παλλαϊκή υποστήριξη. Το ηρωικό «Όχι» Μεταξά και νικητών φαντάρων αναδεικνύεται σε ένα ισχυρό συμβολικό ισοδύναμο απέναντι στην Εθνική Αντίσταση της Αριστεράς, η οποία υποβαθμίζεται και αποσιωπάται ή ενσωματώνεται και αποσιωπάται ή ενσωματώνεται χρήσιμα στον εθνικό και αντικομμουνιστικό λόγο, με ένα διαφορετικό πια αντιστασιακό χαρακτήρα. Το μετεμφυλιακό κράτος επινοώντας την επέτειο του «Όχι» κατασκευάζει τη δική ιστορία του καθώς κατασκευάζει πολιτική συνάφεια με ένα ηρωικό παρελθόν.
Ταυτόχρονα, ο εθνικός στρατός ως νικητής εξίσου του φασισμού και του «κομμουνιστοσυμμοριτισμού» ενισχύεται με μια ιδεολογική και συμβολική υπεροχή ώστε να καταλάβει κεντρικό πολιτικό και ιδεολογικό ρόλο στο κράτος και την κοινωνία. Το «ελληνικό έθνος» αντιμάχεται εξίσου το φασισμό και τον κομμουνισμό, υπερασπίζοντας την ελευθερία του δυτικού καπιταλιστικού κόσμου. Τέλος, το «Όχι» συμβολίζει την εθνική ενότητα κάτω από την ηγεσία των εθνικών αρχόντων.
Μέσα σε κάθε υπαρκτή εθνική φαντασιακή κοινότητα διαμορφώνονται παρεκκλίσεις από την κυρίαρχη εκδοχές του εθνικού χαρακτήρα, των εθνικών συμβολισμών, της εθνικής ιστορικής αφήγησης. Ως εκ τούτου, η Αριστερά και το εργατικό κίνημα διαμορφώνουν τη δική τους διαφορετική ερμηνεία του παρελθόντος, με το βλέμμα στραμμένο στους «από κάτω». Στους εργαζόμενους και στο λαό, στις γυναίκες, τους άντρες και τη νεολαία, όχι ως παθητικά, αλλά ως ενεργά υποκείμενα που παρεμβαίνουν πολιτικά και καθορίζουν τις ιστορικές εξελίξεις. Για μας η επέτειος του «Όχι» ακυρώνεται ουσιαστικά ως εθνική επέτειος και γίνεται μια αφορμή να καταδειχθεί ο αγώνας του ελληνικού λαού να υπερασπιστεί τον τόπο – πατρίδα του, τη ζωή του, τις οικογένειές τους, την ελευθερία του απέναντι στο φασισμό του Μουσολίνι. Και αυτός ο αντιφασιστικός πόλεμος στα βουνά της Πίνδου έχει τις πολιτικές και ιδεολογικές ρίζες του στην πάλη ενάντια στον φασισμό του Μεταξά και τον αυταρχισμό των μεσοπολεμικών βενιζελικών κυβερνήσεων, ενώ αποτέλεσε βασική προϋπόθεση για τον αντιφασιστικό εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και το «δεύτερο αντάρτικο» του Δημοκρατικού Στρατού.
Οι απλοί φαντάροι κέρδισαν στην Πίνδο
Η επίσημη ερμηνεία που δίνεται για τη νικηφόρα πορεία του ελληνικού στρατού στο αλβανικό μέτωπο συνδέεται με το διαχρονικό αξιόμαχο του έλληνα στρατιώτη, το «ανώτερο μαχητικό πνεύμα της ελληνικής φυλής». Μια υπεριστορική γραμμή ενώνει τα Μηδικά, το Μαραθώνα και τις Πλαταιές, την επανάσταση του 1821, τους βαλκανικούς του 1912-13 με την Πίνδο του 1940-41, αλλά βέβαια ξεχνάει τον «ατυχή πόλεμο» του 1897 και την ήττα στο μικρασιατικό μέτωπο του 1922. Λίγοι είναι οι ιστορικοί που προσπάθησαν να εξορθολογίσουν τη νίκη και να διερευνήσουν τις κοινωνικές προϋποθέσεις της. Χαρακτηριστικό έργο διερεύνησης των υλικών όρων και ταυτόχρονα ανάδειξης του ρόλου των φαντάρων σε αυτή τη νίκη σε αντιδιαστολή με το ρόλο των επιτελών είναι το βιβλίο του Γ. Μαργαρίτη. Από την ήττα στην εξέγερση, Ελλάδα: άνοιξη 1941 – φθινόπωρο 1942 (εκδ. Ο Πολίτης). Καθοριστικός παράγοντας για τη μορφή του πολέμου υπήρξε σύμφωνα με τον Μαργαρίτη η γεωφυσική διάρθρωση του τοπίου. «Οι λεκάνες, οι στενές κοιλάδες που σχηματίζονται ανάμεσα στους θεόρατους ορεινούς όγκους αποτελούσαν μικρογραφίες κόσμων ολόκληρων». Η κίνηση σε αυτούς τους εκτεταμένους ορεινούς όγκους καθίστατο αδύνατη χωρίς τον έλεγχο των κορυφών. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο μεγάλος αριθμός στρατιωτών ανά επιχειρησιακή μονάδα είτε δεν είχε σημασία είτε επιπλέον μπορούσε σε μια «ατυχία» να καταλήξει σε μεγάλη καταστροφή. Δηλαδή να εξοντωθεί χωρίς λόγο μεγάλος πλήθος φαντάρων. Συνεπώς, ο πόλεμος της Αλβανίας εξελίχθηκε σε πόλεμο των μικρών μονάδων (το πυροβολικό σκαρφάλωνε σε ουλαμούς μόνο των δύο πυροβόλων), όπου η κάθε μια έπρεπε να δώσει τη δική της αυτόνομη μάχη. Οι διμοιρίες, οι λόχοι των 150-200 ανθρώπων, αναλάμβαναν το ρόλο και την ευθύνη που σε άλλη μορφή πολέμου θα αντιστοιχούσε σε ολόκληρα συντάγματα. Εκεί όμως κυριαρχεί ο στενός ανθρώπινος κύκλος, η παρέα, η συντροφιά, η κοινή καταγωγή και προέλευση, καθώς τα τάγματα συγκροτούνταν σε τοπική βάση. «Με άλλα λόγια, ο πόλεμος» για αυτούς «δεν έγινε ποτέ μια απρόσωπη, αποξενωτική δραστηριότητα».
Στόχος των Ιταλών ήταν η κατάληψη της Ηπείρου. Τη θεωρούσαν κατάλληλη ως βάση για την αποβίβαση μεγαλύτερων δυνάμεων επαρκών για την κατάκτηση της Ελλάδας. Το επιτελικό σχέδιο των στρατηγών τους βασιζόταν σε μία αιφνίδια καλοσχεδιασμένη ενέργεια 100.000 στρατιωτών που θα συνοδευόταν από εξεγέρσεις των Τσάμηδων. Ο καλός σχεδιασμός – «ένα άθροισμα εγχειρημάτων στο σύνολο και τη λεπτομέρεια» - θα επέτρεπε το γεωφυσικό περιβάλλον να λειτουργήσει υπέρ του. Κατά την εκτίμηση του Μαργαρίτη, «το ιταλικό εγχείρημα απέτυχε ίσως γιατί η εύθραστη και λογική κεντρική ιδέα δεν μπόρεσε να αναπαραχθεί με ακρίβεια στη λεπτομέρεια. Το πέρασμα από τον έναν γεωγραφικό μικρόκοσμο στον άλλο, αιφνιδίασε τελικά και τους ίδιους με το ιδιαίτερο βάρος του», καθώς «υπολόγισαν τελείως λανθασμένα την πλέον σημαντική ιδιότητα των βουνών: Τον πολλαπλασιασμό του χώρου και των αποστάσεων». Ενώ βέβαια η εξέγερση των Τσάμηδων αποδείχτηκε φαντασίωση.
Ο χώρος τελικά συντέλεσε αποφασιστικά στην εξουδετέρωση κάθε πλεονεκτήματος του ιταλικού φασιστικού στρατού, επιτρέποντας τους Έλληνες να γίνουν γρήγορα κύριοι της κατάστασης. «Ο ελληνικός στρατός αποδείχθηκε πιο ικανός στον πόλεμο των μικρόκοσμων και των εγχειρημάτων. Σε αντίθεση με τη φασιστική ιταλική λογική που έδινε μεγάλη προσοχή στη γραμμή κρούσης και υπέτασσε τα πάντα σε αυτήν, οι Έλληνες επιφόρτησαν ένα μεγάλο ποσοστό των στρατιωτών τους με την εγκατάσταση ορεινών δικτύων επικοινωνίας μεταξύ των μονάδων που επέτρεπαν την έντονη αξιοποίηση του δύσβατου χώρου. Τα στήριζαν τεράστιοι αριθμοί μεταγωγικών ζώων, τριπλάσια ως πενταπλάσια απ’ ότι στον ιταλικό στρατό. Η δομή αυτή, αν και αδυνάτιζε τη δύναμη κρούσης των μονάδων, τους έδινε μεγαλύτερη αυτονομία και δυνατότητες κίνησης. Στις τοπικής κλίμακας αναμετρήσεις οι Έλληνες αποσπούσαν εύκολα την πρωτοβουλία κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, καθώς στην πράξη ήταν πιο ευέλικτοι».
«Οι εθνικοτοπικής βάσης μονάδες, με ανθρώπους που κατάγονταν από την ίδια περιοχή και γνωρίζονταν μεταξύ τους, ήταν ένα απόσπασμα, μια αντιπροσωπεία μιας μακρινής ανθρώπινης ενότητας που ο κύριος όγκος της βρισκόταν πολύ πίσω στο μέτωπο». Αυτού του τύπου η συγκρότηση επέτρεπε μέσα από «αυτό το ατέλειωτο πήγαιν’ έλα των τραυματιών ή των ασθενών» την επικοινωνία με τους κόσμους που άφησαν πίσω τους δημιουργώντας ισχυρές ηθικές στάσεις και μετατοπίζοντας συνολικά την φαντασιακή οπτική των πραγμάτων από το «γενικό», θα λέγαμε «εθνικό», στο «μικρό», δηλαδή στο «τοπικό». Εξάλλου, από την ίδια τη φύση του πολέμου, «οι ανώτεροι, οι φορείς της κυβερνητικής, κρατικής πολιτικής, τα επιτελεία, ήταν αόρατοι για τους πολλούς φαντάρους». Και επιπλέον «ήταν υπεύθυνοι για όλα όσα οι φαντάροι απέδιδαν στην κακή οργάνωση». Οι φαντάροι, λοιπόν, στο μέτωπο «είχαν τις βάσεις, τις προϋποθέσεις για να επικοινωνήσουν, για να λειτουργήσουν συλλογικά», δημιουργώντας μια παράξενη για εθνικούς στρατούς δημοκρατία στη διαχείριση των υποθέσεων του μικρού τους πολέμου. Οι πρωτοβουλίες για τις μάχες της επιβίωσης λαμβάνονταν από τους ίδιους. Οι ηγέτες δεν ήταν άλλοι από τους διμοιρίτες ή τους έφεδρους ή άλλους κατώτερους αξιωματικούς που συμμερίζονταν τα προβλήματα και τη ζωή των μικρόκοσμων του μετώπου. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, οι ταξικές διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό του εθνικού στρατού εντυπώνονται πολύ πιο βαθιά στις συνειδήσεις. Ο οπλίτης τότε Δ. Λουκάτος στο βιβλίο του Οπλίτης στο αλβανικό μέτωπο, ημερολογιακές σημειώσεις 1940-41 καταγράφει με έντονες περιγραφές τις ταξικές διακρίσεις μέσα στο στρατό, τον αντιδραστικό ρόλο των αξιωματικών, τον φανφαρονισμό της μεταξικής προπαγάνδας. Όταν ο φαντάρος τη βγάζει με κουραμάνα και νερόβραστα ρύζια, οι διοικήσεις καταβροχθίζουν ψητά γουρουνόπουλα και κρεατόσουπες, την ώρα ακριβώς που συνιστούν θυσίες!
Ο πόλεμος δεν κρίθηκε σε κάποιους μεγάλους στρατηγικούς σχεδιασμούς και έξυπνες στρατηγικές κινήσεις ή σε κάποια υπεροπλία, αλλά αντίθετα στον «εκδημοκρατισμό» των πρωτοβουλιών. Τελικός κριτής έγινε ο χώρος, η «προς τα κάτω» συλλογικοποίηση των μαχών και η φαντασιακή σχέση με το μετόπισθεν, ο λόγος για τον οποίο πολεμούσαν. Η επινοητικότητα των στρατηγών εξαντλήθηκε πολύ γρήγορα. Γράφει ο Γ. Μαργαρίτης: «Χωρίς να χρειάζεται “κακή πρόθεση”, οι τακτικές και στρατηγικές αντιλήψεις της ελληνικής στρατιωτικής ηγεσίας ήταν γενικά μέτριες, χωρίς πολλή φαντασία και αποτελεσματικότητα». Αυτό εξηγεί σύμφωνα με τον ίδιο ότι στην πράξη και παρά την μεγάλη εισχώρηση, το ιταλικό μέτωπο δεν έσπασε πουθενά και οι «πεδιάδες του Βερατιού, της Αυλώνος, των Τιράνων παρέμειναν άπιαστο όνειρο».
Η «εκδημοκρατισμένη» συγκρότηση και λειτουργία του ελληνικού στρατού στο μέτωπο αποτέλεσε υπεροπλία έναντι του εμπόλεμου εχθρού και σε έναν άλλο τομέα, τον ηθικό και ιδεολογικό. Ο μαζικοποιημένος απρόσωπος φασιστικός τρόπος συγκρότησης του ιταλικού στρατού αδυνατούσε να λειτουργήσει με επιτυχία ως τέτοιος σε μία μάχη που κρινόταν όχι στην ισχύ των «από πάνω», αλλά στην ισχύ των «από κάτω». Εξάλλου, πολλοί αριστεροί και δημοκρατικοί πολίτες βρίσκονταν μπροστάρηδες στο μέτωπο. Ενδεχομένως, συνεπώς, αυτή η ίδια η δομή να επέτρεπε να ηγεμονεύσει στο ελληνικό στράτευμα η αίσθηση του πολέμου όχι μόνο απέναντι στους Ιταλούς, αλλά γενικότερα στο φασισμό.
Είναι φανερό από τα ίδια τα πράγματα ότι το φασιστικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου αδυνατούσε να προετοιμάσει, να οργανώσει, να καθοδηγήσει και να εμπνεύσει τον ελληνικό στρατό, ώστε να δράσει νικηφόρα σε έναν άλλο τύπου πόλεμο καθορισμένο από πεδινούς χώρους και όχι ορεινούς όγκους, γιατί ακριβώς εκεί χάνονται οι προϋποθέσεις μιας «από τα κάτω» δράσης. Τόσο το αδιέξοδο στην Πίνδο, το αδύνατο δηλαδή μιας εξόδου στις πεδιάδες, όσο και η ήττα στο μακεδονικό μέτωπο, με τη συνθηκολόγηση μάλιστα του στρατηγού Τσολάκογλου, καταδεικνύουν τα οργανωτικά και ιδεολογικά όρια του καθεστώτος, αποδεικνύουν ότι δεν είχε καμία σχέση με τη «νίκη».
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1940-41 ΣΤΗΝ ΕΑΜΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ
Οι προϋποθέσεις για την ΕΑΜική εξέγερση βρίσκονται ακριβώς στη μεγάλη πολεμική εμπειρία που κατακτήθηκε στα βουνά της Πίνδου, αλλά και στους όρους της κατάρρευσης. Οι αμφισβητήσεις του ρόλου των ανώτερων αξιωματικών και του κράτους, υπαρκτές και διογκούμενες την ώρα του πολέμου, άρχιζαν να γίνονται υποψίες και ψίθυροι προδοσίας για την καθήλωση στην Αλβανία και στο τέλος, βεβαιότητα και φωνές μετά την συνθηκολόγηση, βαθιά πεποίθηση για την ύπαρξη «πέμπτης φάλλαγας» μέσα στις τάξεις των αξιωματικών. «Η κλίκα όμως του Μεταξά δεν πίστευε ότι θα μας επιτεθούν οι φίλοι τους, οι φασίστες. Γι’ αυτό άφηνε τη χώρα ανέτοιμη… Μάζευε χρήματα…και τα ξόδευε για τις φασιστικές οργανώσεις». «Οι γερμανόφιλοι αξιωματικοί…υπέγραψαν ανακωχή με τους Γερμανούς…κι έτσι έσπασε το μέτωπο στην Αλβανία», γράφουν οι τότε οπλίτες σε τωρινές μαρτυρίες τους. Η φανερή ολοκληρωτική χρεοκοπία της κρατικής μηχανής, η κατάρρευση του κράτους, αυτού του πανίσχυρου συντονιστή της νεοελληνικής ζωής, δημιουργούν μια βαθιά αίσθηση εγκατάλειψης από αυτό. Η ίδια η ήττα θα διευρύνει την ήδη λανθάνουσα ιδεολογική ρήξη μεταξύ του «μαχόμενου τους Ιταλούς φασίστες λαού» και του «φασιστικού αστικού κράτους», ανάμεσα στους «από κάτω» και τους «από πάνω», θα οξύνει τις ταξικές και ιδεολογικές διαστάσεις, θα προετοιμάσει την επερχόμενη εξέγερση.
Κάθε εθνικός πόλεμος εδράζεται σε μια ανομολόγητη «κοινωνική συμμαχία». Ο λαός αναλαμβάνει να πολεμήσει και οι άρχοντες να προστατεύουν, να παραχωρούν δικαιώματα, να καθοδηγούν σωστά. Την περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου οι αστικές τάξεις της Ευρώπης παραχώρησαν μονομιάς κοινωνικά προνόμια που διεκδικούσαν δεκαετίες τα εργατικά κινήματα. Το ίδιο συνέβη και τις παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό εξέφρασε και ο Μεταξάς με το κορπορατιστικό του κράτος. Η κατάρρευση του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, λοιπόν, ακουμπά κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής και γενικεύεται πολιτικά. Σε αυτή την ολική χρεοκοπία του προπολεμικού αστικού καθεστώτος κερδισμένος είναι ο προσδιορισμένος από τον ίδιο τον αστισμό ιδεολογικός εχθρός του, δηλαδή ο κομμουνισμός. Το ίδιο το φασιστικό καθεστώς με την αντικομμουνιστική φυσιογνωμία του και την εξάλειψη κάθε αστικής εναλλακτικής εξουσίας, επέτρεψε στο διαλυμένο ΚΚΕ να αναδειχθεί στο μοναδικό πολιτικό αντίπαλο και τελικά στη μοναδική υπαρκτή πολιτική διέξοδο. Ότι έσπειραν τα αριστερά κόμματα, ΚΚΕ και αρχειομαρξιστές, κατά το μεσοπόλεμο, έφτασε η ώρα να καρπίσει. Η απραγματοποίητη μέχρι τότε επαγγελλόμενη επανάσταση δεν ήταν τελικά αδύνατη.
Σε έναν γενικευμένο πόλεμο, τα κατώτερα λαϊκά στρώματα αποκτούν έναν πολύ υπεύθυνο ενεργητικό ρόλο μέσα στην κοινωνία που «επαναστατικοποιεί» τη θέση τους στον κοινωνικό καταμερισμό, που τους ενεργοποιεί πολιτικά, παραγωγικά. Στο μέτωπο θυσιάζονται οι άντρες, στα μετόπισθεν οι γυναίκες, τα παιδιά, οι γέροι αποκτούν ρόλους ανδρών. Οι παραδοσιακές εξουσιαστικές σχέσεις στο χωριό και το εργοστάσιο ανατρέπονται, εκδημοκρατίζονται. Αυτό το κεκτημένο οδηγεί μετά το τέλος κάθε πολέμου σε μεγαλύτερες κοινωνικές διεκδικήσεις, αναβαθμίζει το ρόλο της Αριστεράς. Στην Ελλάδα, το ΕΑΜ θα εκφράσσει ακριβώς αυτή την κίνηση των «από κάτω» να διεκδικήσουν ρόλο, ιδιαίτερα εφόσον υπάρχει ένα τεράστιο κενό εξουσίας και αντιπροσώπευσης.
Τέλος, υπάρχει μια συνέχεια που συνδέει το μέτωπο της Πίνδου με το αντάρτικο. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που με τον ίδιο περίπου τρόπο θα πολεμήσουν σε ανάλογες συνθήκες τον ίδιο εχθρό. Ο πόλεμος στα υψώματα θα μετατραπεί σε αντάρτικο και παρτιζάνικο πόλεμο πάνω στα βουνά όλης της Ελλάδας. Μικρές ένοπλες ομάδες θα μάχονται για την προστασία του δικού τους τόπου και των δικών τους ανθρώπων, στηριγμένες ακριβώς σε αυτήν την εθνοτοπική συλλογική δομή, με ηγέτες αναδειγμένους από τα πράγματα, που στην πλειονότητά τους είχαν πολεμήσει στο μέτωπο. Η πολεμική εμπειρία και ο δημοκρατικός της χαρακτήρας θα εξελιχθούν, θα ιδεολογικοποιηθούν και θα λάβουν πραγματικά εξεγερτική μορφή μέσα από τη «λαϊκοδημοκρατική» δομή του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ο πατριωτικός, αντιφασιστικός, απελευθερωτικός αγώνας δεν μπορεί πλέον να υφίσταται ως τέτοιος παρά μόνο ως λαϊκός.
Το αυγό του φιδιού στις τηλεοπτικές οθόνες
Το αυγό του φιδιού στις τηλεοπτικές οθόνες
Η εθνική επέτειος πήρε πάλι μια γκρίζα απόχρωση. Και πάλι οι «γνωστοί-γνωστοί» των καναλιών, των παραδεξιών και ακροδεξιών οργανώσεων και λοιπές ημίφωτες δυνάμεις. Αφορμή οι παρελάσεις. Να γίνονται ή να μην γίνονται; Κι από κοντά, μόνιμη πλέον επωδός, να παρελαύνουν οι αλλοδαποί ή όχι;
Εφημερίδα ΠΡΙΝ
http://politikokafeneio.com
Όπου λοιπόν, οι άνθρωποι που έβγαλαν τον Καρατζαφέρη στη Βουλή ξανάρχισαν να παρουσιάζουν όλα τα αποκρουστικά πρόσωπα της πατριδοκαπηλείας και τους ανθρώπους που τα εκφράζουν. Οι Πλεύρηδες, πατήρ και υιός, λοιπές, κρυπτό ή μη, φασιστικές δυνάμεις, βγήκαν στη μικρή οθόνη για να εκφράσουν το θαυμασμό τους προς τον Ιωάννη Μεταξά και το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, τον αποτροπιασμό τους που αλλοδαποί μαθητές «μιαίνουν» την ελληνική σημαία και λοιπά ανόητα και αποτροπιαστικά.
Στην τηλεόραση του Αντένα φιλοξενήθηκε μάλιστα και ο γνωστός Μιχαλολιάκος της «Χρυσής Αυγής», η οποία δυο μέρες πριν είχε μαχαιρώσει φοιτητή στην πανεπιστημιούπολη της Αθήνας, για να μας πει πως η οργάνωσή του θα συνεχίσει να προκαλεί επεισόδια στις παρελάσεις όπου συμμετέχουν αλλοδαποί μαθητές. Είναι αρκετό καιρό τώρα που τα κανάλια έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία αποενοχοποίησης των ενόχων της ιστορίας. Η μεταπολεμική εποχή έχοντας γνωρίσει την καταστροφική δύναμη του φασιστικού φαινομένου απέρριψε ομοθυμαδόν τη φασιστική ιδεολογία.
Αλλά καιρό τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγάλη απόπειρα αναθεώρησης της ιστορίας. Η ταύτιση του φασισμού και του κομμουνισμού είναι το πρώτο μέλημά της. Ούτως ώστε η Αριστερά να εισπράξει την κατηγορία και να χρεωθεί την ενοχή και να χρωστά χάρη που επιτρέπεται, όπου επιτρέπεται και όπως επιτρέπεται, να μιλάει ελεύθερα.
Φυσικά καμία πάλη ιδεών δεν αντιμετωπίζεται με απαγορεύσεις. Αλλά εδώ δεν πρόκειται γι’ αυτό. Μήπως άραγε ετοιμάζεται ένα αντίπαλο δέος το οποίο θα εκφράσει την οργή που προκαλεί η κρίση του συστήματος; Παρατραβηγμένη υπόθεση; Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης ίσως έχει κάτι να μας πει επ’ αυτού.
Η εθνική επέτειος πήρε πάλι μια γκρίζα απόχρωση. Και πάλι οι «γνωστοί-γνωστοί» των καναλιών, των παραδεξιών και ακροδεξιών οργανώσεων και λοιπές ημίφωτες δυνάμεις. Αφορμή οι παρελάσεις. Να γίνονται ή να μην γίνονται; Κι από κοντά, μόνιμη πλέον επωδός, να παρελαύνουν οι αλλοδαποί ή όχι;
Εφημερίδα ΠΡΙΝ
http://politikokafeneio.com
Όπου λοιπόν, οι άνθρωποι που έβγαλαν τον Καρατζαφέρη στη Βουλή ξανάρχισαν να παρουσιάζουν όλα τα αποκρουστικά πρόσωπα της πατριδοκαπηλείας και τους ανθρώπους που τα εκφράζουν. Οι Πλεύρηδες, πατήρ και υιός, λοιπές, κρυπτό ή μη, φασιστικές δυνάμεις, βγήκαν στη μικρή οθόνη για να εκφράσουν το θαυμασμό τους προς τον Ιωάννη Μεταξά και το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, τον αποτροπιασμό τους που αλλοδαποί μαθητές «μιαίνουν» την ελληνική σημαία και λοιπά ανόητα και αποτροπιαστικά.
Στην τηλεόραση του Αντένα φιλοξενήθηκε μάλιστα και ο γνωστός Μιχαλολιάκος της «Χρυσής Αυγής», η οποία δυο μέρες πριν είχε μαχαιρώσει φοιτητή στην πανεπιστημιούπολη της Αθήνας, για να μας πει πως η οργάνωσή του θα συνεχίσει να προκαλεί επεισόδια στις παρελάσεις όπου συμμετέχουν αλλοδαποί μαθητές. Είναι αρκετό καιρό τώρα που τα κανάλια έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία αποενοχοποίησης των ενόχων της ιστορίας. Η μεταπολεμική εποχή έχοντας γνωρίσει την καταστροφική δύναμη του φασιστικού φαινομένου απέρριψε ομοθυμαδόν τη φασιστική ιδεολογία.
Αλλά καιρό τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγάλη απόπειρα αναθεώρησης της ιστορίας. Η ταύτιση του φασισμού και του κομμουνισμού είναι το πρώτο μέλημά της. Ούτως ώστε η Αριστερά να εισπράξει την κατηγορία και να χρεωθεί την ενοχή και να χρωστά χάρη που επιτρέπεται, όπου επιτρέπεται και όπως επιτρέπεται, να μιλάει ελεύθερα.
Φυσικά καμία πάλη ιδεών δεν αντιμετωπίζεται με απαγορεύσεις. Αλλά εδώ δεν πρόκειται γι’ αυτό. Μήπως άραγε ετοιμάζεται ένα αντίπαλο δέος το οποίο θα εκφράσει την οργή που προκαλεί η κρίση του συστήματος; Παρατραβηγμένη υπόθεση; Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης ίσως έχει κάτι να μας πει επ’ αυτού.
Σάββατο 27 Οκτωβρίου 2007
Ο Οκτώβρης ανήκει στην ανθρωπότητα
Ο Οκτώβρης ανήκει στην ανθρωπότητα
Ένα σύντομο σχόλιο στην Έκκληση των 17 Pώσων διανοουμένων και καλλιτεχνών στην 90η Eπέτειο της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Eπανάστασης του 1917
Η Έκκληση των 17 Pώσων διανοουμένων και των καλλιτεχνών σε υπεράσπιση της κληρονομιάς της Οκτωβριανής σοσιαλιστικής επανάστασης του 1917 ενάντια στη χυδαία εκστρατεία της σπίλωσης και της ψευδολογίας που ενορχηστρώνεται από τους κερδισμένους της κεφαλαιοκρατικής παλινόρθωσης και όλους όσους πίνουν το αίμα των λαών της χώρας του Mεγάλου Οκτώβρη, είναι μια πράξη ιστορικής ευθύνης. Αυτή η θαρραλέα πράξη υπεράσπισης πρέπει να υποστηριχθεί διεθνώς από όλους τους γνήσιους σοσιαλιστές, κομμουνιστές και μαρξιστές και γενικά από όλους όσους μάχονται ενάντια στην καταπίεση, την εκμετάλλευση και την ταπείνωση ανθρώπου από άνθρωπο σε όλο τον κόσμο.
Σάββας Mιχαήλ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=4091
Όπως είναι γνωστό αυτή η εκστρατεία δυσφήμησης, ενώ δικαιολογημένα αποκτά ένα ειδικό βάρος στην ίδια τη Ρωσία δεν περιορίζεται μόνο στη χώρα του Nτοστογιέφσκυ και του Λένιν. Στη Δύση, στην Ευρώπη και φυσικά στην Αμερική, όλα τα κυρίαρχα MME και τα ιδεολογικά επιτελεία στην υπηρεσία των μεγιστάνων που κυβερνούν τον καπιταλιστικό κόσμο προσπαθούν απελπισμένα, καθώς πλησιάζει η 90η επέτειος του μέγιστου Γεγονότος του 20ού αιώνα, να δυσφημήσουν και να πλαστογραφήσουν την ιστορική αλήθεια. Το 1989-91, οι ιδεολόγοι της κεφαλαιοκρατίας είχαν χαιρετήσει πρόωρα το «τέλος της Iστορίας». Τώρα, καθώς το όνειρό τους γίνεται εφιάλτης με την αναπτυσσόμενη συστημική, κοινωνική, οικονομική, πολιτική και γεωπολιτική παγκόσμια κρίση, την αποτυχία του τρομοκρατικού «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» στη Μέση Ανατολή και την Kεντρική Ασία, με το φάσμα ενός νέου Βιετνάμ καταστροφικού για τον ιμπεριαλισμό στο Ιράκ, με ένα νέο κύμα των εργατικών και λαϊκών κινητοποιήσεων να αναπτύσσονται στη Λατινική Αμερική, την Ευρώπη και τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο καπιταλισμός και οι απολογητές του ξέρουν πολύ καλά ότι η Iστορία δεν έχει τελειώσει. Έτσι χρειάζονται τώρα περισσότερο από ποτέ την πλαστογράφηση της ιστορίας. H Οκτωβριανή Eπανάσταση εξακολουθεί να είναι το φάντασμα που στοιχειώνει τους εκμεταλλευτές και τους καταπιεστές.
Αυτή η αντίδραση δείχνει με έναν αρνητικό τρόπο το αντικειμενικό γεγονός ότι η Οκτωβριανή Eπανάσταση του 1917 ήταν στην ουσία της, στην πηγή, τη δυναμική και τις επιπτώσεις της όχι κυρίως ένα ρωσικό, αλλά ένα παγκόσμιο γεγονός. Διέρρηξε τη συνέχεια, την πορεία της ανθρώπινης ιστορίας και άνοιξε μια νέα εποχή όχι μόνο για τη Ρωσία αλλά για όλη την ανθρωπότητα: την εποχή της μετάβασης από τον καπιταλισμό, την τελευταία ανταγωνιστική μορφή ταξικής κοινωνίας, σε έναν χειραφετημένο χωρίς τάξεις κόσμο «όπου η ελεύθερη ανάπτυξη του καθενός θα είναι ο όρος για την ελεύθερη ανάπτυξη του συνόλου».
Από αυτή την σκοπιά μπορούν να ιδωθούν και οι κύριες αδυναμίες της Έκκλησης: ενώ θεωρεί σωστά την Οκτωβριανή Eπανάσταση σαν ένα γεγονός που είχε σίγουρα διεθνείς επιπτώσεις, μια εμπειρία που δείχνει ότι «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός», ο Σοσιαλισμός, εντούτοις η προσέγγιση στην επανάσταση είναι μάλλον «Pωσοκεντρική» - και όχι μόνο στο τελευταίο μέρος όπου ο «πατριωτικός» τόνος επικρατεί. Το 1917 ήταν οι παγκόσμιες αντιφάσεις που εξερράγησαν σε έναν παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο και προκάλεσαν το σπάσιμο στον «πιο αδύνατο κρίκο της διεθνούς αλυσίδας του ιμπεριαλισμού», στη Ρωσία με όλες τις συγκεκριμένες ιστορικές ιδιαιτερότητές της. Ήταν η διεθνής αλυσίδα που έσπασε και όχι μόνο ένας κρίκος.
Οι επαναστάσεις και οι μεταβάσεις στον παγκόσμιο σοσιαλισμό, φυσικά, δεν εμφανίζονται ταυτόχρονα σε όλο τον πλανήτη· μπορούν να αρχίσουν σε μια χώρα αλλά η μετάβαση ολοκληρώνεται μόνο σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτή η μετάβαση μπλοκαρίστηκε στη δεκαετία του '20 με τις ήττες στη Γερμανία, σε άλλες Eυρωπαϊκές χώρες και στην Κίνα, προκαλώντας την ασφυκτική απομόνωση στο πρώτο εργατικό κράτος. Ήταν η καθυστέρηση της παγκόσμιας επανάστασης και η παρατεταμένη απομόνωση της Σοβιετικής Ένωσης που παρήγαγε την ανάπτυξη του γραφειοκρατικού καρκινώματος και του σταλινισμού, οδηγώντας, μέσα από πολλές δραματικές μάχες, επικά επιτεύγματα και τραγωδίες, στην τραυματική κατάρρευση του 1991.
H καθηγήτρια Ana Bazac από το Βουκουρέστι της Pουμανίας, πολύ σωστά επισήμανε τους περιορισμούς της «κατάργησης της αντίφασης κεφαλαίου/εργασίας σε μια μόνη χώρα». Η αντίφαση κεφαλαίου/εργασίας, ο ίδιος ο νόμος της αξίας, λειτουργεί σε παγκόσμιο επίπεδο, στη βάση ενός παγκόσμιου καταμερισμού εργασίας, που εγκαθιδρύεται και ελέγχεται από το κεφάλαιο ως κοινωνική σχέση. Δεν μπορούμε να νικήσουμε τις κεφαλαιοκρατικές τάσεις στην οικονομία και την κοινωνία στον περιορισμένο χώρο ακόμη και μιας απέραντης χώρας, ούτε τότε ούτε τώρα, στην περίοδο της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης σε κρίση. Πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει κριτικά να υπερνικήσουμε τις καταστροφές στην πράξη και στη θεωρία που το σταλινικό δόγμα του «σοσιαλισμού σε μια μόνο χώρα» έχει δημιουργήσει και τη δηλητηριώδη κληρονομιά που αφήνει ακόμα πίσω του.
Υπάρχουν, φυσικά, άλλα ενδιαφέροντα σημεία για να συζητηθούν στη βάση αυτού του κειμένου (για παράδειγμα ο «πολεμικός κομμουνισμός» ήταν ένα λάθος όπως η Έκκληση λέει ή μια απελπισμένη πολιτική στις απελπιστικές συνθήκες του εμφύλιου πολέμου και της επέμβασης 14 ιμπεριαλιστικών στρατών, όπως ο Slavoj Zizek πρόσφατα μας υπενθύμισε ξανά; H NEΠ ήταν ένα «μοντέλο σοσιαλισμού της αγοράς» ή μια προσωρινή πολιτική, απαραίτητη κάτω από ορισμένες συνθήκες, με σχετικά πλεονεκτήματα καθώς, επίσης, και με φοβερούς κινδύνους; Και τι γίνεται με την περεστρόικα; 16 έτη μετά από την κατάρρευσή της στην πλαστή «δημοκρατία» του Γιέλτσιν και την καπιταλιστική παλινόρθωση, μπορούμε, τελικά, να έχουμε μια νηφάλια, επιστημονική, κριτική αξιολόγηση της φύσης της ως το τελευταίο επεισόδιο πριν από την κατάρρευση;) Ελπίζω ότι αυτά τα ερωτήματα που δημιουργούνται από την Έκκληση και πολλά άλλα που γεννιούνται από τη ζωντανή πάλη ζωντανών δυνάμεων στη Ρωσία και διεθνώς πρέπει να συζητηθούν σ' ένα αδελφικό διάλογο σε διεθνές επίπεδο.
Η ΕΣΣΔ και η μετα-σοβιετική Ρωσία δεν είναι μια μαύρη τρύπα στην ιστορία και στη μνήμη μας. Eίναι ακόμα η κοινή μοίρα μας, η σύνοψη του ανθρώπινου δράματος στην Iστορία. Aς συζητήσουμε και ας παλέψουμε όλοι σε όλο τον κόσμο για τη ριζική αλλαγή αυτού του κόσμου της ταξικής βαρβαρότητας. Ο ιστορικός κύκλος που άνοιξε τον Οκτώβρη του 1917 με την επίθεση στα Xειμερινά Aνάκτορα, την πρώτη νικηφόρα «έφοδο στον ουρανό» των Σοβιέτ των Eργατών, Aγροτών και Στρατιωτών, υπό την ηγεσία του Mπολσεβίκικου Kόμματος του Λένιν και του Tρότσκυ, δεν έχει κλείσει ακόμα. Η ιστορία δεν τελείωσε, η ιστορία ακόμα δεν άρχισε καν. Aκόμα ζούμε στην προϊστορία: Η ιστορία μάς περιμένει στο μέλλον.
16 Οκτωβρίου 2007
Ένα σύντομο σχόλιο στην Έκκληση των 17 Pώσων διανοουμένων και καλλιτεχνών στην 90η Eπέτειο της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Eπανάστασης του 1917
Η Έκκληση των 17 Pώσων διανοουμένων και των καλλιτεχνών σε υπεράσπιση της κληρονομιάς της Οκτωβριανής σοσιαλιστικής επανάστασης του 1917 ενάντια στη χυδαία εκστρατεία της σπίλωσης και της ψευδολογίας που ενορχηστρώνεται από τους κερδισμένους της κεφαλαιοκρατικής παλινόρθωσης και όλους όσους πίνουν το αίμα των λαών της χώρας του Mεγάλου Οκτώβρη, είναι μια πράξη ιστορικής ευθύνης. Αυτή η θαρραλέα πράξη υπεράσπισης πρέπει να υποστηριχθεί διεθνώς από όλους τους γνήσιους σοσιαλιστές, κομμουνιστές και μαρξιστές και γενικά από όλους όσους μάχονται ενάντια στην καταπίεση, την εκμετάλλευση και την ταπείνωση ανθρώπου από άνθρωπο σε όλο τον κόσμο.
Σάββας Mιχαήλ
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=4091
Όπως είναι γνωστό αυτή η εκστρατεία δυσφήμησης, ενώ δικαιολογημένα αποκτά ένα ειδικό βάρος στην ίδια τη Ρωσία δεν περιορίζεται μόνο στη χώρα του Nτοστογιέφσκυ και του Λένιν. Στη Δύση, στην Ευρώπη και φυσικά στην Αμερική, όλα τα κυρίαρχα MME και τα ιδεολογικά επιτελεία στην υπηρεσία των μεγιστάνων που κυβερνούν τον καπιταλιστικό κόσμο προσπαθούν απελπισμένα, καθώς πλησιάζει η 90η επέτειος του μέγιστου Γεγονότος του 20ού αιώνα, να δυσφημήσουν και να πλαστογραφήσουν την ιστορική αλήθεια. Το 1989-91, οι ιδεολόγοι της κεφαλαιοκρατίας είχαν χαιρετήσει πρόωρα το «τέλος της Iστορίας». Τώρα, καθώς το όνειρό τους γίνεται εφιάλτης με την αναπτυσσόμενη συστημική, κοινωνική, οικονομική, πολιτική και γεωπολιτική παγκόσμια κρίση, την αποτυχία του τρομοκρατικού «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» στη Μέση Ανατολή και την Kεντρική Ασία, με το φάσμα ενός νέου Βιετνάμ καταστροφικού για τον ιμπεριαλισμό στο Ιράκ, με ένα νέο κύμα των εργατικών και λαϊκών κινητοποιήσεων να αναπτύσσονται στη Λατινική Αμερική, την Ευρώπη και τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο καπιταλισμός και οι απολογητές του ξέρουν πολύ καλά ότι η Iστορία δεν έχει τελειώσει. Έτσι χρειάζονται τώρα περισσότερο από ποτέ την πλαστογράφηση της ιστορίας. H Οκτωβριανή Eπανάσταση εξακολουθεί να είναι το φάντασμα που στοιχειώνει τους εκμεταλλευτές και τους καταπιεστές.
Αυτή η αντίδραση δείχνει με έναν αρνητικό τρόπο το αντικειμενικό γεγονός ότι η Οκτωβριανή Eπανάσταση του 1917 ήταν στην ουσία της, στην πηγή, τη δυναμική και τις επιπτώσεις της όχι κυρίως ένα ρωσικό, αλλά ένα παγκόσμιο γεγονός. Διέρρηξε τη συνέχεια, την πορεία της ανθρώπινης ιστορίας και άνοιξε μια νέα εποχή όχι μόνο για τη Ρωσία αλλά για όλη την ανθρωπότητα: την εποχή της μετάβασης από τον καπιταλισμό, την τελευταία ανταγωνιστική μορφή ταξικής κοινωνίας, σε έναν χειραφετημένο χωρίς τάξεις κόσμο «όπου η ελεύθερη ανάπτυξη του καθενός θα είναι ο όρος για την ελεύθερη ανάπτυξη του συνόλου».
Από αυτή την σκοπιά μπορούν να ιδωθούν και οι κύριες αδυναμίες της Έκκλησης: ενώ θεωρεί σωστά την Οκτωβριανή Eπανάσταση σαν ένα γεγονός που είχε σίγουρα διεθνείς επιπτώσεις, μια εμπειρία που δείχνει ότι «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός», ο Σοσιαλισμός, εντούτοις η προσέγγιση στην επανάσταση είναι μάλλον «Pωσοκεντρική» - και όχι μόνο στο τελευταίο μέρος όπου ο «πατριωτικός» τόνος επικρατεί. Το 1917 ήταν οι παγκόσμιες αντιφάσεις που εξερράγησαν σε έναν παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο και προκάλεσαν το σπάσιμο στον «πιο αδύνατο κρίκο της διεθνούς αλυσίδας του ιμπεριαλισμού», στη Ρωσία με όλες τις συγκεκριμένες ιστορικές ιδιαιτερότητές της. Ήταν η διεθνής αλυσίδα που έσπασε και όχι μόνο ένας κρίκος.
Οι επαναστάσεις και οι μεταβάσεις στον παγκόσμιο σοσιαλισμό, φυσικά, δεν εμφανίζονται ταυτόχρονα σε όλο τον πλανήτη· μπορούν να αρχίσουν σε μια χώρα αλλά η μετάβαση ολοκληρώνεται μόνο σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτή η μετάβαση μπλοκαρίστηκε στη δεκαετία του '20 με τις ήττες στη Γερμανία, σε άλλες Eυρωπαϊκές χώρες και στην Κίνα, προκαλώντας την ασφυκτική απομόνωση στο πρώτο εργατικό κράτος. Ήταν η καθυστέρηση της παγκόσμιας επανάστασης και η παρατεταμένη απομόνωση της Σοβιετικής Ένωσης που παρήγαγε την ανάπτυξη του γραφειοκρατικού καρκινώματος και του σταλινισμού, οδηγώντας, μέσα από πολλές δραματικές μάχες, επικά επιτεύγματα και τραγωδίες, στην τραυματική κατάρρευση του 1991.
H καθηγήτρια Ana Bazac από το Βουκουρέστι της Pουμανίας, πολύ σωστά επισήμανε τους περιορισμούς της «κατάργησης της αντίφασης κεφαλαίου/εργασίας σε μια μόνη χώρα». Η αντίφαση κεφαλαίου/εργασίας, ο ίδιος ο νόμος της αξίας, λειτουργεί σε παγκόσμιο επίπεδο, στη βάση ενός παγκόσμιου καταμερισμού εργασίας, που εγκαθιδρύεται και ελέγχεται από το κεφάλαιο ως κοινωνική σχέση. Δεν μπορούμε να νικήσουμε τις κεφαλαιοκρατικές τάσεις στην οικονομία και την κοινωνία στον περιορισμένο χώρο ακόμη και μιας απέραντης χώρας, ούτε τότε ούτε τώρα, στην περίοδο της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης σε κρίση. Πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει κριτικά να υπερνικήσουμε τις καταστροφές στην πράξη και στη θεωρία που το σταλινικό δόγμα του «σοσιαλισμού σε μια μόνο χώρα» έχει δημιουργήσει και τη δηλητηριώδη κληρονομιά που αφήνει ακόμα πίσω του.
Υπάρχουν, φυσικά, άλλα ενδιαφέροντα σημεία για να συζητηθούν στη βάση αυτού του κειμένου (για παράδειγμα ο «πολεμικός κομμουνισμός» ήταν ένα λάθος όπως η Έκκληση λέει ή μια απελπισμένη πολιτική στις απελπιστικές συνθήκες του εμφύλιου πολέμου και της επέμβασης 14 ιμπεριαλιστικών στρατών, όπως ο Slavoj Zizek πρόσφατα μας υπενθύμισε ξανά; H NEΠ ήταν ένα «μοντέλο σοσιαλισμού της αγοράς» ή μια προσωρινή πολιτική, απαραίτητη κάτω από ορισμένες συνθήκες, με σχετικά πλεονεκτήματα καθώς, επίσης, και με φοβερούς κινδύνους; Και τι γίνεται με την περεστρόικα; 16 έτη μετά από την κατάρρευσή της στην πλαστή «δημοκρατία» του Γιέλτσιν και την καπιταλιστική παλινόρθωση, μπορούμε, τελικά, να έχουμε μια νηφάλια, επιστημονική, κριτική αξιολόγηση της φύσης της ως το τελευταίο επεισόδιο πριν από την κατάρρευση;) Ελπίζω ότι αυτά τα ερωτήματα που δημιουργούνται από την Έκκληση και πολλά άλλα που γεννιούνται από τη ζωντανή πάλη ζωντανών δυνάμεων στη Ρωσία και διεθνώς πρέπει να συζητηθούν σ' ένα αδελφικό διάλογο σε διεθνές επίπεδο.
Η ΕΣΣΔ και η μετα-σοβιετική Ρωσία δεν είναι μια μαύρη τρύπα στην ιστορία και στη μνήμη μας. Eίναι ακόμα η κοινή μοίρα μας, η σύνοψη του ανθρώπινου δράματος στην Iστορία. Aς συζητήσουμε και ας παλέψουμε όλοι σε όλο τον κόσμο για τη ριζική αλλαγή αυτού του κόσμου της ταξικής βαρβαρότητας. Ο ιστορικός κύκλος που άνοιξε τον Οκτώβρη του 1917 με την επίθεση στα Xειμερινά Aνάκτορα, την πρώτη νικηφόρα «έφοδο στον ουρανό» των Σοβιέτ των Eργατών, Aγροτών και Στρατιωτών, υπό την ηγεσία του Mπολσεβίκικου Kόμματος του Λένιν και του Tρότσκυ, δεν έχει κλείσει ακόμα. Η ιστορία δεν τελείωσε, η ιστορία ακόμα δεν άρχισε καν. Aκόμα ζούμε στην προϊστορία: Η ιστορία μάς περιμένει στο μέλλον.
16 Οκτωβρίου 2007
Ανακρίσεις σε βάρος του σ. Παν. Βήχου
Aνακρίσεις σε βάρος του σ. Παν. Bήχου
TI ETOIMAZOYN OI IABEPHΔEΣ THΣ ΓAΔA;
Mια παγωμένη, αλλά όπως φαίνεται όχι ξεχασμένη υπόθεση, σαφώς κατασκευασμένη, ξεπάγωσαν αυτές τις μέρες οι Iαβέρηδες της ΓAΔA σε βάρος του σ. Παναγιώτη Bήχου.
Θόδωρος Kουτσουμπός (ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ)
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=4080
H ιστορία ξεκινάει τον Νοέμβρη του 2002 όταν άντρες του Τμήματος Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, με άψογο αμερικάνικο στιλ και συνοδεία εισαγγελέα, εισέβαλαν στο σπίτι του Παν. Βήχου, το ερεύνησαν, φωτογράφησαν τους εσωτερικούς χώρους, κατάσχεσαν τον υπολογιστή του, το σκληρό δίσκο και όλα τα CD, τον οδήγησαν στην Ασφάλεια, τον ανέκριναν για ώρες και μετά… τον άφησαν ελεύθερο.
Την επόμενη ημέρα η κίτρινη Espresso σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της έγραφε: «ΚΥΚΛΩΜΑ ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΑΡΤΙ ΟΡΓΙΩΝ! Σύλληψη γνωστού μουσικού που φωνάζει "είμαι αθώος"!». Σε τρεις ολόκληρες σελίδες υπήρχαν φωτογραφίες του σ. Παν. Βήχου από διάφορες πορείες που κρατούσε την κόκκινη σημαία, δίπλα σε συμπλέγματα γυμνών γυναικών και ανδρών!!!
Tότε ήταν προφανής ο λόγος της σκευωρίας. Την περίοδο εκείνη βρισκόταν σε εξέλιξη ο δικαστικός αγώνας του σ. Βήχου και της ΝΕΑΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ για δημοσίευμα που κατάγγελνε υπόθεση σωματεμπορίας με τη συμμετοχή του αστυνομικού διoικητή Σαντορίνης. Η χαλκευμένη πορνο-ιστορία είχε στόχο να παρουσιάσει αναξιόπιστο τον Παν. Βήχο, ώστε να αθωωθεί ο διωκόμενος αστυνομικός διευθυντής και οι κατηγορούμενοι για σωματεμπορία ιδιοκτήτες νυκτερινών κέντρων φίλοι του και, αντίθετα, να καταδικαστούν για συκοφαντική δυσφήμιση ο συντάκτης του άρθρου Παν. Bήχος και ο εκδότης της NEAΣ ΠPOOΠTIKHΣ Θοδ. Kουτσουμπός.
Έκτοτε πέρασαν πέντε χρόνια και η υπόθεση αυτή είχε ξεχαστεί. Ώσπου πριν λίγες ημέρες η ΓΑΔΑ κάλεσε τον Παν. Βήχο σε απολογία για τη δημιουργία πορνοσελίδων (το 2002) στο Ιντερνετ και με την κατηγορία της προτροπής σε αλλότρια ακολασία!
Δεν ξέρουμε που αποσκοπεί η τωρινή ανακίνηση αυτής της ξεχασμένης και από τους ίδιους σκευωρία που τότε είχε ξεσηκώσει διαμαρτυρίες από τα κόμματα της Αριστεράς, γυναικείες και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Θυμίζουμε ότι τότε είχαν γραφτεί αλλεπάλληλα άρθρα από τον ΙΟ της Ελευθεροτυπίας, το Έθνος, τη διωκόμενη βέβαια ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ, Πριν, Αυγή, Εποχή κ.ά. Mήπως το «ξεπάγωμα» μιας εμφανώς χαλκευμένης υπόθεσης έχει να κάνει με νέες πολιτικές στοχεύσεις της επανεκλεγμένης διακυβέρνησης Kαραμανλή;
Το σίγουρο είναι ότι και η νέα αυτή προσπάθεια των διωκτικών αρχών να εμπλέξουν το σ. Βήχο σε μία υπόθεση με την οποία δεν έχει καμία σχέση, θα πέσει ξανά στο κενό. Προς το παρόν αναμένεται η ημερομηνία εκδίκασης αυτής της υπόθεσης…
Oι Iαβέρηδες της αστυνομίας δεν λησμονούν. Oύτε οι σύντροφοι. Σύντροφοι. γρηγορείτε!
TI ETOIMAZOYN OI IABEPHΔEΣ THΣ ΓAΔA;
Mια παγωμένη, αλλά όπως φαίνεται όχι ξεχασμένη υπόθεση, σαφώς κατασκευασμένη, ξεπάγωσαν αυτές τις μέρες οι Iαβέρηδες της ΓAΔA σε βάρος του σ. Παναγιώτη Bήχου.
Θόδωρος Kουτσουμπός (ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ)
http://www.politikokafeneio.com/neo/modules.php?name=News&file=article&sid=4080
H ιστορία ξεκινάει τον Νοέμβρη του 2002 όταν άντρες του Τμήματος Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, με άψογο αμερικάνικο στιλ και συνοδεία εισαγγελέα, εισέβαλαν στο σπίτι του Παν. Βήχου, το ερεύνησαν, φωτογράφησαν τους εσωτερικούς χώρους, κατάσχεσαν τον υπολογιστή του, το σκληρό δίσκο και όλα τα CD, τον οδήγησαν στην Ασφάλεια, τον ανέκριναν για ώρες και μετά… τον άφησαν ελεύθερο.
Την επόμενη ημέρα η κίτρινη Espresso σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της έγραφε: «ΚΥΚΛΩΜΑ ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΑΡΤΙ ΟΡΓΙΩΝ! Σύλληψη γνωστού μουσικού που φωνάζει "είμαι αθώος"!». Σε τρεις ολόκληρες σελίδες υπήρχαν φωτογραφίες του σ. Παν. Βήχου από διάφορες πορείες που κρατούσε την κόκκινη σημαία, δίπλα σε συμπλέγματα γυμνών γυναικών και ανδρών!!!
Tότε ήταν προφανής ο λόγος της σκευωρίας. Την περίοδο εκείνη βρισκόταν σε εξέλιξη ο δικαστικός αγώνας του σ. Βήχου και της ΝΕΑΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ για δημοσίευμα που κατάγγελνε υπόθεση σωματεμπορίας με τη συμμετοχή του αστυνομικού διoικητή Σαντορίνης. Η χαλκευμένη πορνο-ιστορία είχε στόχο να παρουσιάσει αναξιόπιστο τον Παν. Βήχο, ώστε να αθωωθεί ο διωκόμενος αστυνομικός διευθυντής και οι κατηγορούμενοι για σωματεμπορία ιδιοκτήτες νυκτερινών κέντρων φίλοι του και, αντίθετα, να καταδικαστούν για συκοφαντική δυσφήμιση ο συντάκτης του άρθρου Παν. Bήχος και ο εκδότης της NEAΣ ΠPOOΠTIKHΣ Θοδ. Kουτσουμπός.
Έκτοτε πέρασαν πέντε χρόνια και η υπόθεση αυτή είχε ξεχαστεί. Ώσπου πριν λίγες ημέρες η ΓΑΔΑ κάλεσε τον Παν. Βήχο σε απολογία για τη δημιουργία πορνοσελίδων (το 2002) στο Ιντερνετ και με την κατηγορία της προτροπής σε αλλότρια ακολασία!
Δεν ξέρουμε που αποσκοπεί η τωρινή ανακίνηση αυτής της ξεχασμένης και από τους ίδιους σκευωρία που τότε είχε ξεσηκώσει διαμαρτυρίες από τα κόμματα της Αριστεράς, γυναικείες και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Θυμίζουμε ότι τότε είχαν γραφτεί αλλεπάλληλα άρθρα από τον ΙΟ της Ελευθεροτυπίας, το Έθνος, τη διωκόμενη βέβαια ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ, Πριν, Αυγή, Εποχή κ.ά. Mήπως το «ξεπάγωμα» μιας εμφανώς χαλκευμένης υπόθεσης έχει να κάνει με νέες πολιτικές στοχεύσεις της επανεκλεγμένης διακυβέρνησης Kαραμανλή;
Το σίγουρο είναι ότι και η νέα αυτή προσπάθεια των διωκτικών αρχών να εμπλέξουν το σ. Βήχο σε μία υπόθεση με την οποία δεν έχει καμία σχέση, θα πέσει ξανά στο κενό. Προς το παρόν αναμένεται η ημερομηνία εκδίκασης αυτής της υπόθεσης…
Oι Iαβέρηδες της αστυνομίας δεν λησμονούν. Oύτε οι σύντροφοι. Σύντροφοι. γρηγορείτε!
Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2007
(ΑΦΙΕΡΩΜΑ) ΝΔ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΟΔΟΣ
(ΑΦΙΕΡΩΜΑ) ΝΔ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΟΔΟΣ
Όλα για τους βιομήχανους
Νέο κύμα ανατιμήσεων
Βάζουν φωτιά στο πετρέλαιο θέρμανσης
Την πιο άγρια και νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική εξήγγειλε η κυβέρνηση της ΝΔ. Η γενναία αύξηση των φόρων και ιδιαίτερα των έμμεσων (που πλήττουν με προνομιακό τρόπο τα λαϊκά στρώματα), οι αφειδώλευτες επιδοτήσεις στους κρατικοδίαιτους βιομήχανους, η ελλιπής χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος και το νέο κύμα ακρίβειας συγκροτούν ένα μίγμα βαθιά ταξικής και αντεργατικής πολιτικής.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
http://politikokafeneio.com
Βάζουν φωτιά στο πετρέλαιο θέρμανσης
ΔΙΠΛΑΣΙΑ ΤΙΜΗ
Στη διπλάσια τιμή θα κληθούν να πληρώσουν το πετρέλαιο θέρμανσης εκατομμύρια νοικοκυριά σε λίγες μέρες μετά την απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει το χαμηλό φόρο που πλήρωναν μέχρι πρόσφατα οι καταναλωτές. Πρόκειται για μια βαθιά αντιλαϊκή απόφαση που θα πλήξει με προνομιακό τρόπο τα λαϊκά στρώματα και τους συνταξιούχους μειώνοντας απότομα το εισόδημά τους.
Το σκεπτικό της κυβέρνησης είναι εντελώς διάτρητο και αποδεικνύει το βαθιά ταξικό χαρακτήρα της πολιτικής που εφαρμόζεται. Έως τώρα ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης που επιβάρυνε το πετρέλαιο θέρμανσης ήταν 21 ευρώ στα 1.000 λίτρα, ενώ ο Ειδικός Φόρος που αντιστοιχούσε στο πετρέλαιο κίνησης ήταν 13 φορές μεγαλύτερος, συγκεκριμένα 276 ευρώ το χιλιόλιτρο. Η τεράστια αυτή διαφορά παρείχε την καύσιμη ύλη για ένα λαθρεμπόριο εκτεταμένων διαστάσεων στο πλαίσιο του οποίου το πετρέλαιο θέρμανσης διοχετευόταν στην κίνηση.
Η εν λόγω απάτη (που προσέλκυσε κατά καιρούς λαμπρά ονόματα της αστικής τάξης χωρίς δα να καταστραφεί και το βιογραφικό τους) θα ήταν περιττό να πούμε ότι άφηνε παγερά διάφορους εκατομμύρια εργαζόμενους που συνέχισαν να επωφελούνται του χαμηλού Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης χωρίς να γνωρίσουν καμιά από τις παραπάνω λεπτομέρειες. Θα ήταν περιττό να το πούμε και να το γράψουμε αν η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με όλο το θράσος που απέκτησε καταφέρνοντας να σχηματίσει κυβέρνηση για δεύτερη φορά, δεν μεταβίβαζε το λογαριασμό της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου στους εργαζόμενους λίγες μέρες μετά την ορκωμοσία της. Γιατί αυτό επί της ουσίας λέει ο Γ. Αλογοσκούφης: Για να πάψουν οι απατεώνες να θησαυρίζουν από το λαθρεμπόριο, θα καταργήσω το ειδικό καθεστώς φορολογίας των εργαζομένων…
Τα διορθωτικά μάλιστα μέτρα που ανακοίνωσε το υπουργείο μετά την κατακραυγή και αφορούν την επιστροφή από τις τράπεζες της διαφοράς του φόρου, το πιο πιθανό είναι να αποδειχτούν κοροϊδία ανάλογη του μέτρου επιστροφής από το ΙΚΑ των χρημάτων που δίνεις σε εξετάσεις, παρότι ασφαλισμένος. Ποιος θυσιάζει κι άλλη μέρα άδεια για να υποστεί την ταλαιπωρία των ουρών του ΙΚΑ και να πάρει τελικά μόνο ένα μέρος των χρημάτων μια και το άλλο φαγώθηκε από διάφορες ανεξήγητες κρατήσεις; Έτσι θα γίνει και με το πετρέλαιο, καθώς ακόμη και τώρα, μία εβδομάδα μετά τις εξαγγελίες κανείς δεν μπορεί να πει με ποια κριτήρια θα τεθεί το πλαφόν (και πώς αυτά θα διαφοροποιούνται από τα νησιώτικα παράλια μέχρι το Νευροκόπι) και με ποιον μηχανισμό θα γίνεται αποπληρωμή. Αυτό τελικά που θα μείνει θα είναι ο διπλασιασμός του κόστους αγοράς πετρελαίου θέρμανσης.
Στο 60% των συνολικών φόρων θα ανέλθουν οι έμμεσοι το 2008, από 56% το 2005
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού που έδωσε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα ο υπουργός Οικονομίας, Γ. Αλογοσκούφης, καθώς και οι προγραμματικές δηλώσεις που έκανε για την οικονομία μια μέρα πριν από το βήμα της Βουλής ξεδιπλώνουν μια βαθιά ταξική αντεργατική πολιτική. Η σύνθεση και η εξέλιξη των φορολογικών εσόδων από τη μια και η κατεύθυνση των δαπανών από την άλλη βεβαιώνουν του λόγου το αληθές.
Εξετάζοντας τα φορολογικά έσοδα που έχουν προϋπολογιστεί για το 2008 εύκολα καταλαβαίνουμε όχι μόνο την απόφαση του Κ. Καραμανλή να προκηρύξει πρόωρες εκλογές λόγω του συγκεκριμένου προϋπολογισμού, αλλά και το λόγο που δεν μπορούσε να πάει για εκλογές μετά τη δημοσίευσή του. Ο προϋπολογισμός του 2008 είναι ένας προϋπολογισμός πρωτοφανούς φορομπηξίας! Ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος προβλέπεται το νέο χρόνο να κυμανθούν γύρω στο 4%, οι φόροι θα αυξηθούν γύρω στο 4%, οι φόροι θα αυξηθούν με τριπλάσιο ρυθμό, κατά 12,3%! Συνολικά, τα δημόσια έσοδα προβλέπεται να διαμορφωθούν στο 26,7%, από 25,8% που ήταν το 2007, αμφισβητώντας τις κυβερνητικές ιαχές για μείωση του μεγέθους της κρατικής παρέμβασης.
Συνεχίζοντας την εξέταση των φόρων, μια προσεκτικότερη ματιά στη σύνθεσή τους δείχνει το ποσοστό των έμμεσων φόρων στο σύνολο των φορολογικών εσόδων να γίνεται ακόμη μεγαλύτερο. Συγκεκριμένα, όλα αυτά τα χρόνια της νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης οι έμμεσοι φόροι αυξάνονται πολύ περισσότερο από τους ρυθμούς μεγένθυσης του ΑΕΠ και πολύ περισσότερο ακόμη από τους ρυθμούς αύξησης των άμεσων φόρων. Έτσι ενώ το 2005 οι έμμεσοι φόροι αντιπροσώπευαν το 56,3% των συνολικών φορολογικών εσόδων, το 2006 το ποσοστό αυτό φθάνει στο 58,4%, φέτος στο 59,5% και για το 2008 οι φωστήρες της ΝΔ έχουν προϋπολογίσει να στρογγυλοποιηθεί φθάνοντας στο 60%! Από μόνο του αυτό το μέγεθος αποτελεί την πιο τρανή και αδιάψευστη απόδειξη για τον αντεργατικό και ταξικό χαρακτήρα της φορολογικής πολιτικής. Επιλέγοντας η ΝΔ να γεμίζει τα κρατικά ταμεία από τους έμμεσους φόρους που πληρώνει όλος ο πληθυσμός ανεξαρτήτως εισοδήματος, οπότε κατά συντριπτική πλειοψηφία οι εργαζόμενοι, δημιουργεί ένα φορολογικό παράδεισο για το κεφάλαιο και τους αστούς ως φυσικά πρόσωπα από τη στιγμή που στον ίδιο βαθμό μειώνεται η φορολογία που πληρώνουν. Το δηλώνουν άλλωστε και οι ίδιοι οι κυβερνητικοί – χωρίς φυσικά να αποκαλύπτουν τη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, πώς γίνεται δηλαδή ενώ εξαγγέλλουν συνέχεια μειώσεις της φορολογίας, οι φόροι στην πραγματικότητα να αυξάνονται. «Ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση της φορολογικής μεταρρύθμισης. Μειώσαμε τους φόρους από το 35% στο 25% για τις Ανώνυμες Εταιρείες και τις Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης και από το 25% στο 20% για τις Ομόρυθμες και τις Ετερόρυθμες εταιρείες… Ξεκίνησε και ολοκληρώνεται η διαδικασία μείωσης των συντελεστών στη φορολογία εισοδήματος ως το 2009. Ο βασικός φορολογικός συντελεστής που επιβαρύνει τα μεσαία εισοδήματα μειώνεται από το 30% και το 40% στο 25%», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γ. Αλογοσκούφης την προηγούμενη Κυριακή στη Βουλή χωρίς ταυτόχρονα να έχει το στοιχειώδες φιλότιμο (ο Μαυρογιαλούρος!) να πει ότι το αφορολόγητο όριο θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα των 12.000 ευρώ και δεν πρόκειται να τιμαριθμοποιηθεί, όπως – κατ’ απαράδεκτο τρόπο – δεν πρόκειται να τιμαριθμοποιηθούν ούτε οι φορολογικές κλίμακες.
Ως αποτέλεσμα της μη τιμαριθμοποίησης, οι πιο φτωχοί εργαζόμενοι θα πληρώσουν πολύ υψηλότερους φόρους για τις πενιχρές αυξήσεις που θα λάβουν και σ’ ότι αφορά τους μισθωτούς του δημοσίου, θα είναι γύρω στο 3,5%. Στην πράξη δηλαδή οι εργαζόμενοι θα δουν τους μισθούς και τις συντάξεις τους να ψύχονται στον πάγο της διαρκούς λιτότητας. Αυτό μάλιστα θα συμβεί σε πείσμα της αισιοδοξίας που δημιουργεί η πρώτη ματιά στο λογαριασμό για δαπάνες αποδοχών και συντάξεων που εμφανίζονται αυξημένες κατά 9,2%. Οι δημόσιοι υπάλληλοι παρόλ’ αυτά δεν πρόκειται να δουν καμία ουσιαστική αύξηση, γιατί οι αυξημένες δαπάνες θα καλύψουν αρχικά τις προεκλογικές παροχές της Δεξιάς προς την παραδοσιακή εκλογική της πελατεία: τους δικαστικούς (180 εκ. ευρώ), τους στρατιωτικούς, αστυνομικούς και λιμενικούς (300 εκ. ευρώ) κ.α. – πώς αλλιώς θα λειτουργήσει εύρυθμα και αδιαμαρτύρητα το αστυνομικό κράτος; Κατά δεύτερο λόγο, το αυξημένο κονδύλι αποδοχών θα καλύψει τις ανάγκες μισθοδοσίας που προκύπτουν από τις νέες προσλήψεις. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι η αύξηση του πραγματικούμέσου μισθού που έχει προβλεφθεί στον προϋπολογισμό για τον επόμενο χρόνο (και αφορά την πορεία των μισθών τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα) είναι μόλις 2,4% - πιο χαμηλά δηλαδή τόσο από τον προβλεπόμενο πληθωρισμό (2,6%), όσο και από τη φετινή αύξηση του σχετικού κονδυλίου (3,3%). Ένα άλλο σημαντικό μέρος από τις δαπάνες αποδοχών και συντάξεων θα στραφεί στη χορήγηση αυξημένου ΕΚΑΣ (κατά 35 ευρώ το μήνα για να φθάσει τα 320), επαυξημένων συντάξεων ΟΓΑ (κατά 52,25 ευρώ για να φθάσουν στα 330), επιδόματος ανεργίας (κατά 36,5 ευρώ για να φθάσει στα 404) και του πολυτεκνικού επιδόματος στους τρίτεκνους.
Το «μοντέλο» που υπάρχει πίσω από αυτές τις ελλιπείς κοινωνικές παροχές της κυβέρνησης το παρουσίασε ο ίδιος ο υπουργός κατά τις προγραμματικές δηλώσεις του στη Βουλή, όπου το περιέγραψε ως «το κυριότερο παράδειγμα αλλαγής φιλοσοφίας του ελληνικού κράτους για την κοινωνική πολιτική. Δίνουμε έμφαση στις στοχευμένες δράσεις ενίσχυσης των εισοδημάτων όσων βρίσκονται κάτω από το όριο φτώχειας. Σε αντίθεση με τις γενικευμένες παροχές αμφίβολης αποτελεσματικότητας που ίσχυαν μέχρι σήμερα». Η κοινωνική πολιτική της ΝΔ συνεπώς (απόλυτα ταυτισμένη με του ΠΑΣΟΚ που καθιέρωσε άλλωστε το ΕΚΑΣ ακόμη και το νεολογισμό «στοχευμένες δράσεις» στην κοινωνική πολιτική) είναι επιλεκτική και αφορά όσους βρίσκονται κάτω από το όριο φτώχειας. Όσοι δηλαδή δεν πεινάνε, όσοι δεν ζητάνε δανεικά για να ζήσουν, να μην περιμένουν αξιοπρεπείς συντάξεις ή αυξήσεις!
Η αύξηση των έμμεσων φόρων, για να συνεχίσουμε με τη φορολογική πολιτική, θα προέλθει κατά κύριο από τα καύσιμα. Ειδικότερα, από την πάταξη του λαθρεμπορίου μέσω της εξίσωσης του μειωμένου ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης με το φόρο που επιβαρύνει το πετρέλαιο θέρμανσης κι επίσης από την αύξηση του φόρου στην αμόλυβδη βενζίνη που θα επιβληθεί την πρώτη μέρα του νέου χρόνου με αποτέλεσμα να πουλιέται ακριβότερα κατά 2,5 λεπτά.
Βγάζει μάτια ωστόσο μια υπέρογκη μεν αλλά «φυσιολογική» αύξηση των εσόδων του ΦΠΑ, που με απόλυτη σχεδόν βεβαιότητα προδικάζει νέα αύξηση των συντελεστών του κατά 2 μονάδες όπως έντονα φημολογείται και η κυβέρνηση αρνείται να διαψεύσει. Να υπενθυμίσουμε (μόνο και μόνο για να φανεί πόσο λαοπλάνοι είναι οι νεοδημοκράτες όταν υπόσχονταν μείωση της φορολογίας) πως ένα από τα πρώτα μέτρα που έλαβε ο Γ. Αλογοσκούφης – μέσω κλαυθμών και οδυρμών για την καμένη γη που έφερε στην επιφάνεια η κατά παραγγελία απογραφή – ήταν η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ κατά 1 μονάδα. Τώρα, όπως όλα δείχνουν, θα βάλουν ακόμη πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη του απλού κόσμου αυξάνοντας ακόμη περισσότερο αυτό το βαθιά άδικο και ταξικό φόρο που είναι περιττό να πούμε ότι σε μια σειρά είδη, τουλάχιστον, πρέπει να καταργηθεί. Από πού κι ως πού πρέπει να πληρώνουμε φόρο για το ψωμί, το γάλα και τη χρήση ηλεκτρικού ή νερού;
Τη μεγάλη αρπαχτή ωστόσο τα λαμόγια του Κ. Καραμανλή θα την κάνουν από τα ακίνητα. Τα έσοδα από το φόρο ακίνητης περιουσίας που έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό είναι χωρίς υπερβολή εξωφρενικά! Ενώ για παράδειγμα οι έμμεσοι φόροι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 14% και οι έμμεσοι κατά 10%, οι φόροι ακίνητης περιουσίας (που περιλαμβάνονται στους άμεσους) θα αυξηθούν ως προς το τρέχον έτος κατά 275%! Σχεδόν δηλαδή θα τριπλασιαστούν!
Τα αυξημένα έσοδα αναμένεται να προσέλθουν από δύο κυρίως πηγές. Κατά το μεγαλύτερο μέρος από την επιβολή ενιαίου φόρου κατοχής ακινήτων σε όλους τους ιδιοκτήτες, ύψους 1 ή 2 επί τις χιλίοις της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων. Ακόμη κι αν απαλλαγεί η πρώτη κατοικία – κι αυτή όχι ανεξαρτήτως των τετραγωνικών της – είναι εμφανές ότι η κυβέρνηση επιβάλλει έναν κεφαλικό φόρο που θα αυξήσει σημαντικά τα φορολογικά βάρη της ιδιοκτατοίκησης καθώς δεν πρόκειται να καταργηθούν οι φόροι που ήδη βαραίνουν τα ακίνητα. Η δεύτερη πηγή απ’ όπου θα προέλθουν τα αυξημένα φορολογικά έσοδα θα είναι οι νέες υψηλότερες αντικειμενικές τιμές που θα ανακοινώσει σύντομα η κυβέρνηση, επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο να αναγνωρίσει επίσημα τις αυξήσεις που επιβάλλει η κερδοσκοπία στην αγορά κατοικίας και να δώσει μια επιπλέον ώθηση στις ανατιμητικές (και πληθωριστικές) τάσεις, σε απόλυτη αναντιστοιχία φυσικά με την υπόλοιπη πολιτική της.
Αυτό τελικά που έμεινε από τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες για μείωση του φόρου στις κατοικίες, είναι ο τριπλασιασμός του!
Νέο κύμα ανατιμήσεων
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΥΠΟΚΙΝΕΙ ΤΗΝ ΑΙΣΧΡΟΚΕΡΔΕΙΑ ΟΣΟ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙ
Τα δεινά των εργαζομένων από τη νέα κυβέρνηση της ΝΔ θα συνεχιστούν με ένα πρωτόγνωρο κύμα ακρίβειας που αναμένεται να επιβαρύνει όλα ανεξαιρέτως τα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης. Ως άλλοθι θα χρησιμοποιηθεί η αύξηση των τιμών στις πρώτες ύλες της βιομηχανίας τροφίμων και στο πετρέλαιο, που ως γνωστό εισέρχεται ως στοιχείο κόστους και επηρεάζει την τιμή κάθε εμπορεύσιμου αγαθού. Ήδη στα σχολικά είδη το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτή έχει καταγράψει αυξήσεις που φθάνουν ακόμη και στο 100%. Ενώ, φωτιά σε όλες τις τιμές και στα πορτοφόλια των εργαζομένων θα βάλει η ΔΕΗ, αν τυχόν και εφαρμόσει τις προτάσεις της εταιρείας συμβούλων που είδαν το φως της δημοσιότητας την εβδομάδα που πέρασε, οι οποίες καταλήγουν σε αυξήσεις των τιμολογίων κατά μέσο όρο 22%. Επίσης ο διπλασιασμός των τιμών των δημητριακών θα τροφοδοτήσει συνεχείς και εκτεταμένες αυξήσεις στα ζυμαρικά, τα αρτοσκευάσματα, κλπ. Το σημαντικότερο ωστόσο κίνητρο για τις ανατιμήσεις είναι η αχαλίνωτη κερδοσκοπία του μικρού και μεγάλου κεφαλαίου. Τα κέρδη του κεφαλαίου είναι η αιτία των ανατιμήσεων και οι πλάτες που βάζει η κυβέρνηση, αρνούμενη να πάρει μέτρα ελέγχου της κερδοσκοπίας, είναι ο ικανός όρος που μετατρέπει την αδηφάγα διέθεση του κεφαλαίου σε πράξη.
Σε αυτό το πλαίσιο καθίσταται επιβεβλημένη και κοινωνικά αναγκαία η νομοθετική απαγόρευση των αυξήσεων σε επίπεδα που ξεπερνούν τις αντίστοιχες ετήσιες μισθολογικές αυξήσεις και η επιβολή βαριών προστίμων σε όποιον έμπορο ή βιομήχανο είναι ανίκανος να παράγει με συμφέροντες όρους και κερδοσκοπεί στις πλάτες της κοινωνίας. Το μέτρο της διοικητικής απαγόρευσης των αυξήσεων, που πρέπει να υιοθετήσει το εργατικό κίνημα και να πιέσει την κυβέρνηση να εφαρμόσει, όσο κι αν εμφανίζεται ως παρωχημένο από τον ΣΕΒ ή ανάρμοστο για μια κυβέρνηση που ορκίζεται πίστη στην ελεύθερη αγορά αποτελεί μονόδρομο, στο βαθμό που οι μηχανισμοί της αγοράς – παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις – έχουν αποδειχτεί ιδανικά εκτροφεία αυξήσεων και μονοπωλιακού ελέγχου. Τα όσα έγιναν με το γάλα είναι αρκετά ενδεικτικά. Ακόμη κι όταν έσπασε (για τυχαίους λόγους) το απόστημα και αποκαλύφθηκαν οι μέθοδοι μαφίας που χρησιμοποιούν οι δύο – τρεις μεγάλες βιομηχανίες του κλάδου για να αγοράσουν τσάμπα από τους κτηνοτρόφους και να πουλάνε στη συνέχεια το γάλα σαν χρυσάφι, ακόμη και τότε το πόρισμα ποτέ δεν δημοσιεύτηκε, η αλήθεια ποτέ δεν μαθεύτηκε και οι ένοχοι της αισχροκέρδειας ποτέ δεν τιμωρήθηκαν.
ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ: Όλα για τους βιομηχάνους
ΤΙΠΟΤΕ ΓΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗ
Αν ο κρατικός προϋπολογισμός για τους εργαζόμενους επιφυλάσσει μια αύξηση του μέσου μισθού που θα υπολείπεται του πληθωρισμού, επιστρέφοντας έτσι στα χρόνια των μηδενικών αυξήσεων του Μητσοτάκη, για τους βιομηχάνους και το κεφάλαιο τα κρατικά ταμεία είναι γεμάτα και…τους περιμένουν. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (όπου περιλαμβάνεται και η συμμετοχή του δημοσίου για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα) θα φτάσει το 2008 τα 9,2 δις. Ευρώ από 8,7 δις. Που ήταν το τρέχον έτος. Οι αθρόες και άνευ όρων κρατικές επιδοτήσεις στο κεφάλαιο (άσχετα αν για προπαγανδιστικούς λόγους ποτέ δεν αποκαλούνται επιδοτήσεις) αμφισβητούν ευθέως τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης για την εξάντληση του «κρατικοκεντρικού μοντέλου ανάπτυξης της οικονομίας» και τη στροφή σε ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης με έμφαση στην ιδιωτική οικονομία.
Αυτό που συγκαλύπτουν οι νεοφιλελεύθερες κυβερνητικές μεγαλοστομίες είναι πως στην Ελλάδα ο μεγαλύτερος χαραμοφάης και τσαμπατζής, ο πιο σταθερός και μοσχαναθρεμμένος τρόφιμος του κρατικού κορβανά δεν είναι οι εργαζόμενοι όπως ισχυρίζονται, αλλά η ιδιωτική πρωτοβουλία και μάλιστα η βιομηχανία. Από τα πρώτα χρόνια της μεταπολεμικής οικονομικής ανάπτυξης, βιομηχανία υπήρχε επειδή την επιδοτούσε το δημόσιο, δηλαδή οι έλληνες φορολογούμενοι. «Στην περίοδο 1960-83 τα κίνητρα κάθε μορφής, όσα ήταν δυνατό να ποσοτικοποιηθούν, αντιπροσώπευαν σε σταθερές τιμές το 45% περίπου των επενδύσεων του τομέα, το 10% της προστιθέμενης αξίας του και σε τάξη μεγέθους ήταν μεγαλύτερα από τα ίδια κεφάλαιά του. Στην περίοδο 1975-81, για την οποία υπάρχουν στοιχεία, χωρίς τα κίνητρα ο τομέας όχι μόνο δεν θα ήταν κερδοφόρος στο σύνολό του αλλά ιδιαίτερα ζημιογόνος» (Μ. Ξανθάκης, Η κρίση της ελληνικής μεταποίησης και η παρέμβαση του κράτους, εκδ. Παπαζήση, 1989). Μετά το ’81 έχουμε το όργιο με την ασφαλιστική εταιρεία «το ελληνικό δημόσιο» που αναλαμβάνει να ξεχρεώσει και να εξυγιάνει δεκάδες προβληματικές βιομηχανίες κ.ο.κ. Κυβέρνηση και βιομήχανοι λοιπόν ας είναι περισσότερο ευγνώμονες προς το κράτος για τους εργαζόμενους οι οποίοι επί δεκαετίες υπόκεινται σε διπλή αφαίμαξη για να λειτουργεί η βιομηχανία τους.
Ο ταξικός χαρακτήρας του προϋπολογισμού αποκαλύπτεται επιπλέον από τις ερμητικά κλειστές στρόφιγγες προς τα υπουργεία Πολιτισμού, Παιδείας και Υγείας όπου οι χρηματοδοτήσεις, ως ποσοστό του ΑΕΠ, παραμένουν παγωμένες στα επίπεδα του τρέχοντος έτους. Αποκαλύπτεται επίσης και από την αθέτηση των κυβερνητικών υποχρεώσεων για κάλυψη των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων. Είναι μάλιστα η τέταρτη χρονιά που η κυβέρνηση της ΝΔ αρνείται να καλύψει τις θεσμοθετημένες υποχρεώσεις της παρέχοντας λιγότερα χρήματα στα ταμεία απ’ το 1% του ΑΕΠ, που προβλέπει ο νόμος. Αντί αυτού του ποσού από το 2003 μέχρι το 2007 η δεξιά κυβέρνηση έδινε στα ταμεία 0,9%, 0,86%, 0,88%, 0,87% και 0,86% αντίστοιχα.
Συνυπολογίζοντας τα ποσά που υπολείπονται για να φθάσει η χρηματοδότηση των προηγούμενων χρόνων στη μία ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ, όπως και τα χρήματα που πρέπει να πληρώσει για το 2008 (οπότε το ΑΕΠ αναμένεται να φθάσει τα 224 δις. Ευρώ) φαίνεται ότι η κυβέρνηση της ΝΔ οφείλει 3,5 δις. Ευρώ. Αντί αυτών δίνει 1,9 δις. Ευρώ (χώρια των όσων έκλεψε με τα γαλάζια δομημένα ομόλογα) κι έχει το θράσος να καλεί σε διάλογο για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος υποστηρίζοντας ότι δεν έχει πόρους, έχοντας μάλιστα καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια λόγω των ανύπαρκτων ελέγχων να αυξηθεί η εισφοροδιαφυγή από το 16% στο 21%!
Απύθμενο θράσος…
Όλα για τους βιομήχανους
Νέο κύμα ανατιμήσεων
Βάζουν φωτιά στο πετρέλαιο θέρμανσης
Την πιο άγρια και νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική εξήγγειλε η κυβέρνηση της ΝΔ. Η γενναία αύξηση των φόρων και ιδιαίτερα των έμμεσων (που πλήττουν με προνομιακό τρόπο τα λαϊκά στρώματα), οι αφειδώλευτες επιδοτήσεις στους κρατικοδίαιτους βιομήχανους, η ελλιπής χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος και το νέο κύμα ακρίβειας συγκροτούν ένα μίγμα βαθιά ταξικής και αντεργατικής πολιτικής.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
http://politikokafeneio.com
Βάζουν φωτιά στο πετρέλαιο θέρμανσης
ΔΙΠΛΑΣΙΑ ΤΙΜΗ
Στη διπλάσια τιμή θα κληθούν να πληρώσουν το πετρέλαιο θέρμανσης εκατομμύρια νοικοκυριά σε λίγες μέρες μετά την απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει το χαμηλό φόρο που πλήρωναν μέχρι πρόσφατα οι καταναλωτές. Πρόκειται για μια βαθιά αντιλαϊκή απόφαση που θα πλήξει με προνομιακό τρόπο τα λαϊκά στρώματα και τους συνταξιούχους μειώνοντας απότομα το εισόδημά τους.
Το σκεπτικό της κυβέρνησης είναι εντελώς διάτρητο και αποδεικνύει το βαθιά ταξικό χαρακτήρα της πολιτικής που εφαρμόζεται. Έως τώρα ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης που επιβάρυνε το πετρέλαιο θέρμανσης ήταν 21 ευρώ στα 1.000 λίτρα, ενώ ο Ειδικός Φόρος που αντιστοιχούσε στο πετρέλαιο κίνησης ήταν 13 φορές μεγαλύτερος, συγκεκριμένα 276 ευρώ το χιλιόλιτρο. Η τεράστια αυτή διαφορά παρείχε την καύσιμη ύλη για ένα λαθρεμπόριο εκτεταμένων διαστάσεων στο πλαίσιο του οποίου το πετρέλαιο θέρμανσης διοχετευόταν στην κίνηση.
Η εν λόγω απάτη (που προσέλκυσε κατά καιρούς λαμπρά ονόματα της αστικής τάξης χωρίς δα να καταστραφεί και το βιογραφικό τους) θα ήταν περιττό να πούμε ότι άφηνε παγερά διάφορους εκατομμύρια εργαζόμενους που συνέχισαν να επωφελούνται του χαμηλού Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης χωρίς να γνωρίσουν καμιά από τις παραπάνω λεπτομέρειες. Θα ήταν περιττό να το πούμε και να το γράψουμε αν η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με όλο το θράσος που απέκτησε καταφέρνοντας να σχηματίσει κυβέρνηση για δεύτερη φορά, δεν μεταβίβαζε το λογαριασμό της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου στους εργαζόμενους λίγες μέρες μετά την ορκωμοσία της. Γιατί αυτό επί της ουσίας λέει ο Γ. Αλογοσκούφης: Για να πάψουν οι απατεώνες να θησαυρίζουν από το λαθρεμπόριο, θα καταργήσω το ειδικό καθεστώς φορολογίας των εργαζομένων…
Τα διορθωτικά μάλιστα μέτρα που ανακοίνωσε το υπουργείο μετά την κατακραυγή και αφορούν την επιστροφή από τις τράπεζες της διαφοράς του φόρου, το πιο πιθανό είναι να αποδειχτούν κοροϊδία ανάλογη του μέτρου επιστροφής από το ΙΚΑ των χρημάτων που δίνεις σε εξετάσεις, παρότι ασφαλισμένος. Ποιος θυσιάζει κι άλλη μέρα άδεια για να υποστεί την ταλαιπωρία των ουρών του ΙΚΑ και να πάρει τελικά μόνο ένα μέρος των χρημάτων μια και το άλλο φαγώθηκε από διάφορες ανεξήγητες κρατήσεις; Έτσι θα γίνει και με το πετρέλαιο, καθώς ακόμη και τώρα, μία εβδομάδα μετά τις εξαγγελίες κανείς δεν μπορεί να πει με ποια κριτήρια θα τεθεί το πλαφόν (και πώς αυτά θα διαφοροποιούνται από τα νησιώτικα παράλια μέχρι το Νευροκόπι) και με ποιον μηχανισμό θα γίνεται αποπληρωμή. Αυτό τελικά που θα μείνει θα είναι ο διπλασιασμός του κόστους αγοράς πετρελαίου θέρμανσης.
Στο 60% των συνολικών φόρων θα ανέλθουν οι έμμεσοι το 2008, από 56% το 2005
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού που έδωσε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα ο υπουργός Οικονομίας, Γ. Αλογοσκούφης, καθώς και οι προγραμματικές δηλώσεις που έκανε για την οικονομία μια μέρα πριν από το βήμα της Βουλής ξεδιπλώνουν μια βαθιά ταξική αντεργατική πολιτική. Η σύνθεση και η εξέλιξη των φορολογικών εσόδων από τη μια και η κατεύθυνση των δαπανών από την άλλη βεβαιώνουν του λόγου το αληθές.
Εξετάζοντας τα φορολογικά έσοδα που έχουν προϋπολογιστεί για το 2008 εύκολα καταλαβαίνουμε όχι μόνο την απόφαση του Κ. Καραμανλή να προκηρύξει πρόωρες εκλογές λόγω του συγκεκριμένου προϋπολογισμού, αλλά και το λόγο που δεν μπορούσε να πάει για εκλογές μετά τη δημοσίευσή του. Ο προϋπολογισμός του 2008 είναι ένας προϋπολογισμός πρωτοφανούς φορομπηξίας! Ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος προβλέπεται το νέο χρόνο να κυμανθούν γύρω στο 4%, οι φόροι θα αυξηθούν γύρω στο 4%, οι φόροι θα αυξηθούν με τριπλάσιο ρυθμό, κατά 12,3%! Συνολικά, τα δημόσια έσοδα προβλέπεται να διαμορφωθούν στο 26,7%, από 25,8% που ήταν το 2007, αμφισβητώντας τις κυβερνητικές ιαχές για μείωση του μεγέθους της κρατικής παρέμβασης.
Συνεχίζοντας την εξέταση των φόρων, μια προσεκτικότερη ματιά στη σύνθεσή τους δείχνει το ποσοστό των έμμεσων φόρων στο σύνολο των φορολογικών εσόδων να γίνεται ακόμη μεγαλύτερο. Συγκεκριμένα, όλα αυτά τα χρόνια της νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης οι έμμεσοι φόροι αυξάνονται πολύ περισσότερο από τους ρυθμούς μεγένθυσης του ΑΕΠ και πολύ περισσότερο ακόμη από τους ρυθμούς αύξησης των άμεσων φόρων. Έτσι ενώ το 2005 οι έμμεσοι φόροι αντιπροσώπευαν το 56,3% των συνολικών φορολογικών εσόδων, το 2006 το ποσοστό αυτό φθάνει στο 58,4%, φέτος στο 59,5% και για το 2008 οι φωστήρες της ΝΔ έχουν προϋπολογίσει να στρογγυλοποιηθεί φθάνοντας στο 60%! Από μόνο του αυτό το μέγεθος αποτελεί την πιο τρανή και αδιάψευστη απόδειξη για τον αντεργατικό και ταξικό χαρακτήρα της φορολογικής πολιτικής. Επιλέγοντας η ΝΔ να γεμίζει τα κρατικά ταμεία από τους έμμεσους φόρους που πληρώνει όλος ο πληθυσμός ανεξαρτήτως εισοδήματος, οπότε κατά συντριπτική πλειοψηφία οι εργαζόμενοι, δημιουργεί ένα φορολογικό παράδεισο για το κεφάλαιο και τους αστούς ως φυσικά πρόσωπα από τη στιγμή που στον ίδιο βαθμό μειώνεται η φορολογία που πληρώνουν. Το δηλώνουν άλλωστε και οι ίδιοι οι κυβερνητικοί – χωρίς φυσικά να αποκαλύπτουν τη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, πώς γίνεται δηλαδή ενώ εξαγγέλλουν συνέχεια μειώσεις της φορολογίας, οι φόροι στην πραγματικότητα να αυξάνονται. «Ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση της φορολογικής μεταρρύθμισης. Μειώσαμε τους φόρους από το 35% στο 25% για τις Ανώνυμες Εταιρείες και τις Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης και από το 25% στο 20% για τις Ομόρυθμες και τις Ετερόρυθμες εταιρείες… Ξεκίνησε και ολοκληρώνεται η διαδικασία μείωσης των συντελεστών στη φορολογία εισοδήματος ως το 2009. Ο βασικός φορολογικός συντελεστής που επιβαρύνει τα μεσαία εισοδήματα μειώνεται από το 30% και το 40% στο 25%», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γ. Αλογοσκούφης την προηγούμενη Κυριακή στη Βουλή χωρίς ταυτόχρονα να έχει το στοιχειώδες φιλότιμο (ο Μαυρογιαλούρος!) να πει ότι το αφορολόγητο όριο θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα των 12.000 ευρώ και δεν πρόκειται να τιμαριθμοποιηθεί, όπως – κατ’ απαράδεκτο τρόπο – δεν πρόκειται να τιμαριθμοποιηθούν ούτε οι φορολογικές κλίμακες.
Ως αποτέλεσμα της μη τιμαριθμοποίησης, οι πιο φτωχοί εργαζόμενοι θα πληρώσουν πολύ υψηλότερους φόρους για τις πενιχρές αυξήσεις που θα λάβουν και σ’ ότι αφορά τους μισθωτούς του δημοσίου, θα είναι γύρω στο 3,5%. Στην πράξη δηλαδή οι εργαζόμενοι θα δουν τους μισθούς και τις συντάξεις τους να ψύχονται στον πάγο της διαρκούς λιτότητας. Αυτό μάλιστα θα συμβεί σε πείσμα της αισιοδοξίας που δημιουργεί η πρώτη ματιά στο λογαριασμό για δαπάνες αποδοχών και συντάξεων που εμφανίζονται αυξημένες κατά 9,2%. Οι δημόσιοι υπάλληλοι παρόλ’ αυτά δεν πρόκειται να δουν καμία ουσιαστική αύξηση, γιατί οι αυξημένες δαπάνες θα καλύψουν αρχικά τις προεκλογικές παροχές της Δεξιάς προς την παραδοσιακή εκλογική της πελατεία: τους δικαστικούς (180 εκ. ευρώ), τους στρατιωτικούς, αστυνομικούς και λιμενικούς (300 εκ. ευρώ) κ.α. – πώς αλλιώς θα λειτουργήσει εύρυθμα και αδιαμαρτύρητα το αστυνομικό κράτος; Κατά δεύτερο λόγο, το αυξημένο κονδύλι αποδοχών θα καλύψει τις ανάγκες μισθοδοσίας που προκύπτουν από τις νέες προσλήψεις. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι η αύξηση του πραγματικούμέσου μισθού που έχει προβλεφθεί στον προϋπολογισμό για τον επόμενο χρόνο (και αφορά την πορεία των μισθών τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα) είναι μόλις 2,4% - πιο χαμηλά δηλαδή τόσο από τον προβλεπόμενο πληθωρισμό (2,6%), όσο και από τη φετινή αύξηση του σχετικού κονδυλίου (3,3%). Ένα άλλο σημαντικό μέρος από τις δαπάνες αποδοχών και συντάξεων θα στραφεί στη χορήγηση αυξημένου ΕΚΑΣ (κατά 35 ευρώ το μήνα για να φθάσει τα 320), επαυξημένων συντάξεων ΟΓΑ (κατά 52,25 ευρώ για να φθάσουν στα 330), επιδόματος ανεργίας (κατά 36,5 ευρώ για να φθάσει στα 404) και του πολυτεκνικού επιδόματος στους τρίτεκνους.
Το «μοντέλο» που υπάρχει πίσω από αυτές τις ελλιπείς κοινωνικές παροχές της κυβέρνησης το παρουσίασε ο ίδιος ο υπουργός κατά τις προγραμματικές δηλώσεις του στη Βουλή, όπου το περιέγραψε ως «το κυριότερο παράδειγμα αλλαγής φιλοσοφίας του ελληνικού κράτους για την κοινωνική πολιτική. Δίνουμε έμφαση στις στοχευμένες δράσεις ενίσχυσης των εισοδημάτων όσων βρίσκονται κάτω από το όριο φτώχειας. Σε αντίθεση με τις γενικευμένες παροχές αμφίβολης αποτελεσματικότητας που ίσχυαν μέχρι σήμερα». Η κοινωνική πολιτική της ΝΔ συνεπώς (απόλυτα ταυτισμένη με του ΠΑΣΟΚ που καθιέρωσε άλλωστε το ΕΚΑΣ ακόμη και το νεολογισμό «στοχευμένες δράσεις» στην κοινωνική πολιτική) είναι επιλεκτική και αφορά όσους βρίσκονται κάτω από το όριο φτώχειας. Όσοι δηλαδή δεν πεινάνε, όσοι δεν ζητάνε δανεικά για να ζήσουν, να μην περιμένουν αξιοπρεπείς συντάξεις ή αυξήσεις!
Η αύξηση των έμμεσων φόρων, για να συνεχίσουμε με τη φορολογική πολιτική, θα προέλθει κατά κύριο από τα καύσιμα. Ειδικότερα, από την πάταξη του λαθρεμπορίου μέσω της εξίσωσης του μειωμένου ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης με το φόρο που επιβαρύνει το πετρέλαιο θέρμανσης κι επίσης από την αύξηση του φόρου στην αμόλυβδη βενζίνη που θα επιβληθεί την πρώτη μέρα του νέου χρόνου με αποτέλεσμα να πουλιέται ακριβότερα κατά 2,5 λεπτά.
Βγάζει μάτια ωστόσο μια υπέρογκη μεν αλλά «φυσιολογική» αύξηση των εσόδων του ΦΠΑ, που με απόλυτη σχεδόν βεβαιότητα προδικάζει νέα αύξηση των συντελεστών του κατά 2 μονάδες όπως έντονα φημολογείται και η κυβέρνηση αρνείται να διαψεύσει. Να υπενθυμίσουμε (μόνο και μόνο για να φανεί πόσο λαοπλάνοι είναι οι νεοδημοκράτες όταν υπόσχονταν μείωση της φορολογίας) πως ένα από τα πρώτα μέτρα που έλαβε ο Γ. Αλογοσκούφης – μέσω κλαυθμών και οδυρμών για την καμένη γη που έφερε στην επιφάνεια η κατά παραγγελία απογραφή – ήταν η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ κατά 1 μονάδα. Τώρα, όπως όλα δείχνουν, θα βάλουν ακόμη πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη του απλού κόσμου αυξάνοντας ακόμη περισσότερο αυτό το βαθιά άδικο και ταξικό φόρο που είναι περιττό να πούμε ότι σε μια σειρά είδη, τουλάχιστον, πρέπει να καταργηθεί. Από πού κι ως πού πρέπει να πληρώνουμε φόρο για το ψωμί, το γάλα και τη χρήση ηλεκτρικού ή νερού;
Τη μεγάλη αρπαχτή ωστόσο τα λαμόγια του Κ. Καραμανλή θα την κάνουν από τα ακίνητα. Τα έσοδα από το φόρο ακίνητης περιουσίας που έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό είναι χωρίς υπερβολή εξωφρενικά! Ενώ για παράδειγμα οι έμμεσοι φόροι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 14% και οι έμμεσοι κατά 10%, οι φόροι ακίνητης περιουσίας (που περιλαμβάνονται στους άμεσους) θα αυξηθούν ως προς το τρέχον έτος κατά 275%! Σχεδόν δηλαδή θα τριπλασιαστούν!
Τα αυξημένα έσοδα αναμένεται να προσέλθουν από δύο κυρίως πηγές. Κατά το μεγαλύτερο μέρος από την επιβολή ενιαίου φόρου κατοχής ακινήτων σε όλους τους ιδιοκτήτες, ύψους 1 ή 2 επί τις χιλίοις της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων. Ακόμη κι αν απαλλαγεί η πρώτη κατοικία – κι αυτή όχι ανεξαρτήτως των τετραγωνικών της – είναι εμφανές ότι η κυβέρνηση επιβάλλει έναν κεφαλικό φόρο που θα αυξήσει σημαντικά τα φορολογικά βάρη της ιδιοκτατοίκησης καθώς δεν πρόκειται να καταργηθούν οι φόροι που ήδη βαραίνουν τα ακίνητα. Η δεύτερη πηγή απ’ όπου θα προέλθουν τα αυξημένα φορολογικά έσοδα θα είναι οι νέες υψηλότερες αντικειμενικές τιμές που θα ανακοινώσει σύντομα η κυβέρνηση, επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο να αναγνωρίσει επίσημα τις αυξήσεις που επιβάλλει η κερδοσκοπία στην αγορά κατοικίας και να δώσει μια επιπλέον ώθηση στις ανατιμητικές (και πληθωριστικές) τάσεις, σε απόλυτη αναντιστοιχία φυσικά με την υπόλοιπη πολιτική της.
Αυτό τελικά που έμεινε από τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες για μείωση του φόρου στις κατοικίες, είναι ο τριπλασιασμός του!
Νέο κύμα ανατιμήσεων
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΥΠΟΚΙΝΕΙ ΤΗΝ ΑΙΣΧΡΟΚΕΡΔΕΙΑ ΟΣΟ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙ
Τα δεινά των εργαζομένων από τη νέα κυβέρνηση της ΝΔ θα συνεχιστούν με ένα πρωτόγνωρο κύμα ακρίβειας που αναμένεται να επιβαρύνει όλα ανεξαιρέτως τα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης. Ως άλλοθι θα χρησιμοποιηθεί η αύξηση των τιμών στις πρώτες ύλες της βιομηχανίας τροφίμων και στο πετρέλαιο, που ως γνωστό εισέρχεται ως στοιχείο κόστους και επηρεάζει την τιμή κάθε εμπορεύσιμου αγαθού. Ήδη στα σχολικά είδη το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτή έχει καταγράψει αυξήσεις που φθάνουν ακόμη και στο 100%. Ενώ, φωτιά σε όλες τις τιμές και στα πορτοφόλια των εργαζομένων θα βάλει η ΔΕΗ, αν τυχόν και εφαρμόσει τις προτάσεις της εταιρείας συμβούλων που είδαν το φως της δημοσιότητας την εβδομάδα που πέρασε, οι οποίες καταλήγουν σε αυξήσεις των τιμολογίων κατά μέσο όρο 22%. Επίσης ο διπλασιασμός των τιμών των δημητριακών θα τροφοδοτήσει συνεχείς και εκτεταμένες αυξήσεις στα ζυμαρικά, τα αρτοσκευάσματα, κλπ. Το σημαντικότερο ωστόσο κίνητρο για τις ανατιμήσεις είναι η αχαλίνωτη κερδοσκοπία του μικρού και μεγάλου κεφαλαίου. Τα κέρδη του κεφαλαίου είναι η αιτία των ανατιμήσεων και οι πλάτες που βάζει η κυβέρνηση, αρνούμενη να πάρει μέτρα ελέγχου της κερδοσκοπίας, είναι ο ικανός όρος που μετατρέπει την αδηφάγα διέθεση του κεφαλαίου σε πράξη.
Σε αυτό το πλαίσιο καθίσταται επιβεβλημένη και κοινωνικά αναγκαία η νομοθετική απαγόρευση των αυξήσεων σε επίπεδα που ξεπερνούν τις αντίστοιχες ετήσιες μισθολογικές αυξήσεις και η επιβολή βαριών προστίμων σε όποιον έμπορο ή βιομήχανο είναι ανίκανος να παράγει με συμφέροντες όρους και κερδοσκοπεί στις πλάτες της κοινωνίας. Το μέτρο της διοικητικής απαγόρευσης των αυξήσεων, που πρέπει να υιοθετήσει το εργατικό κίνημα και να πιέσει την κυβέρνηση να εφαρμόσει, όσο κι αν εμφανίζεται ως παρωχημένο από τον ΣΕΒ ή ανάρμοστο για μια κυβέρνηση που ορκίζεται πίστη στην ελεύθερη αγορά αποτελεί μονόδρομο, στο βαθμό που οι μηχανισμοί της αγοράς – παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις – έχουν αποδειχτεί ιδανικά εκτροφεία αυξήσεων και μονοπωλιακού ελέγχου. Τα όσα έγιναν με το γάλα είναι αρκετά ενδεικτικά. Ακόμη κι όταν έσπασε (για τυχαίους λόγους) το απόστημα και αποκαλύφθηκαν οι μέθοδοι μαφίας που χρησιμοποιούν οι δύο – τρεις μεγάλες βιομηχανίες του κλάδου για να αγοράσουν τσάμπα από τους κτηνοτρόφους και να πουλάνε στη συνέχεια το γάλα σαν χρυσάφι, ακόμη και τότε το πόρισμα ποτέ δεν δημοσιεύτηκε, η αλήθεια ποτέ δεν μαθεύτηκε και οι ένοχοι της αισχροκέρδειας ποτέ δεν τιμωρήθηκαν.
ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ: Όλα για τους βιομηχάνους
ΤΙΠΟΤΕ ΓΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗ
Αν ο κρατικός προϋπολογισμός για τους εργαζόμενους επιφυλάσσει μια αύξηση του μέσου μισθού που θα υπολείπεται του πληθωρισμού, επιστρέφοντας έτσι στα χρόνια των μηδενικών αυξήσεων του Μητσοτάκη, για τους βιομηχάνους και το κεφάλαιο τα κρατικά ταμεία είναι γεμάτα και…τους περιμένουν. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (όπου περιλαμβάνεται και η συμμετοχή του δημοσίου για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα) θα φτάσει το 2008 τα 9,2 δις. Ευρώ από 8,7 δις. Που ήταν το τρέχον έτος. Οι αθρόες και άνευ όρων κρατικές επιδοτήσεις στο κεφάλαιο (άσχετα αν για προπαγανδιστικούς λόγους ποτέ δεν αποκαλούνται επιδοτήσεις) αμφισβητούν ευθέως τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης για την εξάντληση του «κρατικοκεντρικού μοντέλου ανάπτυξης της οικονομίας» και τη στροφή σε ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης με έμφαση στην ιδιωτική οικονομία.
Αυτό που συγκαλύπτουν οι νεοφιλελεύθερες κυβερνητικές μεγαλοστομίες είναι πως στην Ελλάδα ο μεγαλύτερος χαραμοφάης και τσαμπατζής, ο πιο σταθερός και μοσχαναθρεμμένος τρόφιμος του κρατικού κορβανά δεν είναι οι εργαζόμενοι όπως ισχυρίζονται, αλλά η ιδιωτική πρωτοβουλία και μάλιστα η βιομηχανία. Από τα πρώτα χρόνια της μεταπολεμικής οικονομικής ανάπτυξης, βιομηχανία υπήρχε επειδή την επιδοτούσε το δημόσιο, δηλαδή οι έλληνες φορολογούμενοι. «Στην περίοδο 1960-83 τα κίνητρα κάθε μορφής, όσα ήταν δυνατό να ποσοτικοποιηθούν, αντιπροσώπευαν σε σταθερές τιμές το 45% περίπου των επενδύσεων του τομέα, το 10% της προστιθέμενης αξίας του και σε τάξη μεγέθους ήταν μεγαλύτερα από τα ίδια κεφάλαιά του. Στην περίοδο 1975-81, για την οποία υπάρχουν στοιχεία, χωρίς τα κίνητρα ο τομέας όχι μόνο δεν θα ήταν κερδοφόρος στο σύνολό του αλλά ιδιαίτερα ζημιογόνος» (Μ. Ξανθάκης, Η κρίση της ελληνικής μεταποίησης και η παρέμβαση του κράτους, εκδ. Παπαζήση, 1989). Μετά το ’81 έχουμε το όργιο με την ασφαλιστική εταιρεία «το ελληνικό δημόσιο» που αναλαμβάνει να ξεχρεώσει και να εξυγιάνει δεκάδες προβληματικές βιομηχανίες κ.ο.κ. Κυβέρνηση και βιομήχανοι λοιπόν ας είναι περισσότερο ευγνώμονες προς το κράτος για τους εργαζόμενους οι οποίοι επί δεκαετίες υπόκεινται σε διπλή αφαίμαξη για να λειτουργεί η βιομηχανία τους.
Ο ταξικός χαρακτήρας του προϋπολογισμού αποκαλύπτεται επιπλέον από τις ερμητικά κλειστές στρόφιγγες προς τα υπουργεία Πολιτισμού, Παιδείας και Υγείας όπου οι χρηματοδοτήσεις, ως ποσοστό του ΑΕΠ, παραμένουν παγωμένες στα επίπεδα του τρέχοντος έτους. Αποκαλύπτεται επίσης και από την αθέτηση των κυβερνητικών υποχρεώσεων για κάλυψη των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων. Είναι μάλιστα η τέταρτη χρονιά που η κυβέρνηση της ΝΔ αρνείται να καλύψει τις θεσμοθετημένες υποχρεώσεις της παρέχοντας λιγότερα χρήματα στα ταμεία απ’ το 1% του ΑΕΠ, που προβλέπει ο νόμος. Αντί αυτού του ποσού από το 2003 μέχρι το 2007 η δεξιά κυβέρνηση έδινε στα ταμεία 0,9%, 0,86%, 0,88%, 0,87% και 0,86% αντίστοιχα.
Συνυπολογίζοντας τα ποσά που υπολείπονται για να φθάσει η χρηματοδότηση των προηγούμενων χρόνων στη μία ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ, όπως και τα χρήματα που πρέπει να πληρώσει για το 2008 (οπότε το ΑΕΠ αναμένεται να φθάσει τα 224 δις. Ευρώ) φαίνεται ότι η κυβέρνηση της ΝΔ οφείλει 3,5 δις. Ευρώ. Αντί αυτών δίνει 1,9 δις. Ευρώ (χώρια των όσων έκλεψε με τα γαλάζια δομημένα ομόλογα) κι έχει το θράσος να καλεί σε διάλογο για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος υποστηρίζοντας ότι δεν έχει πόρους, έχοντας μάλιστα καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια λόγω των ανύπαρκτων ελέγχων να αυξηθεί η εισφοροδιαφυγή από το 16% στο 21%!
Απύθμενο θράσος…
Η ΜΑΡΙΕΤΑ ΕΦΥΓΕ Η ΑΝΤΙ-ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΜΕΝΕΙ
Η ΜΑΡΙΕΤΑ ΕΦΥΓΕ Η ΑΝΤΙ-ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣTHN ΠAIΔEIA ΜΕΝΕΙ
Μπορεί η Νέα Δημοκρατία να κατάφερε να επανεκλεγεί μετά βίας στον κυβερνητικό θώκο, ωστόσο μεταξύ των πιο βασικών απωλειών της σε ψήφους και ποσοστά ήταν και η μη-εκλογή της υποψηφίας στην Α’ Αθηνών και πρώην «σιδηράς κυρίας» στο Υπουργείο Παιδείας, γνωστής και μη εξαιρετέας Μαριέτας Γιαννάκου.
Δημήτρης Κατσαγάνης
http://politikokafeneio.com
* Εκτός κοινοβουλίου και κυβέρνησης η Γιαννάκου μετά και το εκλογικό της «μαύρισμα».
* Από το… «εξωτερικό» ο νέος Υπουργός Παιδείας και από το ΓΕΕΘΑ ο νέος (υφ)Υπουργός Δημοσίας Τάξης
* Φοιτητές, μαθητές, εκπαιδευτικοί με το «όπλο παρά πόδας»
Μετά το «μαύρισμα» της κας Γιαννάκου στους δρόμους από τον πολύμηνο αγώνα των φοιτητών, των πανεπιστημιακών και των δασκάλων, ήλθε και το «μαύρισμα» στις κάλπες ακόμα και από τους υποστηριχτές του δικού της κόμματος. Παρ’ όλα αυτά η πρώην υπουργός και βουλευτής παρέμεινε αμετανόητη…. δηλώνοντας πως «την υπόθεση [της παιδείας, εννοείται…] δεν τη γράφουν οι παρέες» και ότι «κάποτε οι παρέες καταρρέουν». Προτρέχοντας, μάλιστα, σημείωσε πως «τώρα θα ακολουθήσει η αποδόμηση όσων έγιναν».
Παρ’ όλη την πικρία και τις προβλέψεις της κας Γιαννάκου –που δεν αποκλείεται να επαληθευθούν-, ο αντικαταστάτης της δεν υπολείπεται σε αντίστοιχες θέσεις με την προκάτοχό του, όσον αφορά στην περαιτέρω διάλυση της δημόσιας παιδείας υπέρ της ιδιωτικής. Νέος Υπουργός Παιδείας ορίστηκε ο Ευριπίδης Στυλιανίδης (βουλευτής Ροδόπης), πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, ο οποίος μαζί με το νέο υφυπουργό του Αλέξανδρο Λυκουρένζο αποτελούν καθαρόαιμους εκπροσώπους της νεοσυντηρητικής Δεξιάς και πρώην στελέχη της ΟΝΝΕΔ. Ο νέος κυβερνητικός ιθύνοντας της παιδείας, μάλιστα έχει συγγράψει και δύο βιβλία σχετικά με την παιδεία υπό τους τίτλους «Κόντρα στη δικτατορία των μετριοτήτων» και «Σπάστε τη Σιωπή». Στο θέμα αυτό θα χρειαστεί πιθανόν να επανέλθουμε.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως στο πόδι του «ασύμμετρου», «στρατηγού» Βύρωνα Πολύδωρα στο υφ-Υπουργείο –πλέον- Δημοσιάς Τάξης, τοποθετήθηκε ο κος. Παναγιώτης Χηνοφώτης –πρώην αρχηγός Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ)!!!-
«Καυτές πατάτες» σε… καμένο χωράφι
Η νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας έχει να αντιμετωπίσει, όμως, «με το καλημέρα», όχι μόνο τις «καυτές πατάτες» του συγκεκριμένου τομέα, αλλά και τα «καμένα» που άφησε πίσω της η Μαριέτα. Πέρα από μερικά από τα πιο γνωστά πάγια, δομικά προβλήματα της δημόσιας παιδείας, όπως η υποχρημαδότηση, οι ελλείψεις σε εκπαιδευτικούς -βιβλία-υποδομές -σχολεία και τα μισθολογικά αιτήματα δασκάλων και καθηγητών, δύο θα είναι τα καινούργια βασικά μέτωπα για την επόμενη περίοδο: α) Η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας για την αναγνώριση των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών και τα νομοσχέδια για τα μεταπτυχιακά και την έρευνα και β) η αλλαγή του εξεταστικού συστήματος εισαγωγής από Λύκεια στα ΑΕΙ-ΤΕΙ.
Και οι δύο αυτοί στόχοι, όμως, της κυβέρνησης, είναι ήδη ναρκοθετημένοι από τους πανεκπαιδευτικούς αγώνες της περασμένης σεζόν και της επιδεινούμενης κρίσης στην παιδεία και την οικονομία. Η ισοτίμηση των δημόσιων ΑΕΙ-ΤΕΙ με τους τίτλους σπουδών των ιδιωτικών κολεγίων, αλλά και η πλήρης ιδιωτικοποίηση των μεταπτυχιακών σκοντάφτει στο «πάγωμα» της αναθεώρησης του άρθρου 16. Η ΝΔ με τους 152 βουλευτές είναι γνωστό πως δεν μπορεί να προχωρήσει σ’ αυτή την αντι-μεταρρύθμιση, καθώς χρειάζονται τα 2/3 του βουλευτικού σώματος. Από την άλλη μεριά, η αλλαγή του εξεταστικού συστήματος με την ουσιαστική μεταφορά της ευθύνης εισαγωγικών εξετάσεων από τα σχολεία στα πανεπιστήμια (με την εποπτεία του υπουργείου) προϋποθέτει στην πράξη την άρδην αλλαγή του τρόπου ύπαρξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ωστόσο, μια τέτοια αλλαγή βρίσκεται ακόμα στον αέρα, μιας και ο νέος νόμος-πλαίσιο αφ' ενός ψηφίστηκε, αφ' ετέρου είναι δηλωμένη η πρόθεση του μαχόμενου φοιτητικού κινήματος και των πανεπιστημιακών της ΠΟΣΔΕΠ να μην τον εφαρμόσουν. Ήδη, ο αντιπρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ, Γ. Μαίστρος έχει δηλώσει πως «αν η κυβέρνηση επιμείνει στην εφαρμογή του νέου νόμου-πλαίσιο για τα ΑΕΙ, θα μας βρει απέναντι της».
Στους δρόμους του αγώνα βαδίζουμε ξανά!
Τα παραπάνω συνηγορούν στην ανάγκη για μια επείγουσα προετοιμασία των φοιτητών, των μαθητών και των εκπαιδευτικών για ένα νέο γύρο συγκρούσεων στην παιδεία. Οι φοιτητικοί σύλλογοι πρέπει να συνεδριάσουν για το πως θα μπλοκαριστεί στην πράξη ο νέος νόμος-πλαίσιο, πως δεν θα ψηφιστεί ο νέος νόμος για τα μεταπτυχιακά και την έρευνα και δεν θα ισοτιμηθούν τα ΑΕΙ/ΤΕΙ με τα ΚΕΣ. Μόνη απάντηση είναι η κατάργηση και η μη ψήφιση όλων των αντι-εκπαιδευτικών νόμων και η πάλη για μια ενιαία δημόσια δωρεάν πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Την ίδια στιγμή, πρέπει να αναληφθεί μια καμπάνια στα σχολεία ενάντια στο νέο αντιδραστικό εξεταστικό σύστημα ή και το νέο νόμο-πλαίσιο που έχει ήδη στο συρτάρι το αρμόδιο Υπουργείο για τα Γυμνάσια-Λύκεια (πόρισμα του ΕΣΥΠ για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση). Παλεύουμε για ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς ταξικούς-εξεταστικούς φραγμούς και για ένα πραγματικά ενιαίο δημόσιο-δωρεάν υποχρεωτικό δωδεκάχρονο σχολείο.
Μπορεί η Νέα Δημοκρατία να κατάφερε να επανεκλεγεί μετά βίας στον κυβερνητικό θώκο, ωστόσο μεταξύ των πιο βασικών απωλειών της σε ψήφους και ποσοστά ήταν και η μη-εκλογή της υποψηφίας στην Α’ Αθηνών και πρώην «σιδηράς κυρίας» στο Υπουργείο Παιδείας, γνωστής και μη εξαιρετέας Μαριέτας Γιαννάκου.
Δημήτρης Κατσαγάνης
http://politikokafeneio.com
* Εκτός κοινοβουλίου και κυβέρνησης η Γιαννάκου μετά και το εκλογικό της «μαύρισμα».
* Από το… «εξωτερικό» ο νέος Υπουργός Παιδείας και από το ΓΕΕΘΑ ο νέος (υφ)Υπουργός Δημοσίας Τάξης
* Φοιτητές, μαθητές, εκπαιδευτικοί με το «όπλο παρά πόδας»
Μετά το «μαύρισμα» της κας Γιαννάκου στους δρόμους από τον πολύμηνο αγώνα των φοιτητών, των πανεπιστημιακών και των δασκάλων, ήλθε και το «μαύρισμα» στις κάλπες ακόμα και από τους υποστηριχτές του δικού της κόμματος. Παρ’ όλα αυτά η πρώην υπουργός και βουλευτής παρέμεινε αμετανόητη…. δηλώνοντας πως «την υπόθεση [της παιδείας, εννοείται…] δεν τη γράφουν οι παρέες» και ότι «κάποτε οι παρέες καταρρέουν». Προτρέχοντας, μάλιστα, σημείωσε πως «τώρα θα ακολουθήσει η αποδόμηση όσων έγιναν».
Παρ’ όλη την πικρία και τις προβλέψεις της κας Γιαννάκου –που δεν αποκλείεται να επαληθευθούν-, ο αντικαταστάτης της δεν υπολείπεται σε αντίστοιχες θέσεις με την προκάτοχό του, όσον αφορά στην περαιτέρω διάλυση της δημόσιας παιδείας υπέρ της ιδιωτικής. Νέος Υπουργός Παιδείας ορίστηκε ο Ευριπίδης Στυλιανίδης (βουλευτής Ροδόπης), πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, ο οποίος μαζί με το νέο υφυπουργό του Αλέξανδρο Λυκουρένζο αποτελούν καθαρόαιμους εκπροσώπους της νεοσυντηρητικής Δεξιάς και πρώην στελέχη της ΟΝΝΕΔ. Ο νέος κυβερνητικός ιθύνοντας της παιδείας, μάλιστα έχει συγγράψει και δύο βιβλία σχετικά με την παιδεία υπό τους τίτλους «Κόντρα στη δικτατορία των μετριοτήτων» και «Σπάστε τη Σιωπή». Στο θέμα αυτό θα χρειαστεί πιθανόν να επανέλθουμε.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως στο πόδι του «ασύμμετρου», «στρατηγού» Βύρωνα Πολύδωρα στο υφ-Υπουργείο –πλέον- Δημοσιάς Τάξης, τοποθετήθηκε ο κος. Παναγιώτης Χηνοφώτης –πρώην αρχηγός Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ)!!!-
«Καυτές πατάτες» σε… καμένο χωράφι
Η νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας έχει να αντιμετωπίσει, όμως, «με το καλημέρα», όχι μόνο τις «καυτές πατάτες» του συγκεκριμένου τομέα, αλλά και τα «καμένα» που άφησε πίσω της η Μαριέτα. Πέρα από μερικά από τα πιο γνωστά πάγια, δομικά προβλήματα της δημόσιας παιδείας, όπως η υποχρημαδότηση, οι ελλείψεις σε εκπαιδευτικούς -βιβλία-υποδομές -σχολεία και τα μισθολογικά αιτήματα δασκάλων και καθηγητών, δύο θα είναι τα καινούργια βασικά μέτωπα για την επόμενη περίοδο: α) Η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας για την αναγνώριση των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών και τα νομοσχέδια για τα μεταπτυχιακά και την έρευνα και β) η αλλαγή του εξεταστικού συστήματος εισαγωγής από Λύκεια στα ΑΕΙ-ΤΕΙ.
Και οι δύο αυτοί στόχοι, όμως, της κυβέρνησης, είναι ήδη ναρκοθετημένοι από τους πανεκπαιδευτικούς αγώνες της περασμένης σεζόν και της επιδεινούμενης κρίσης στην παιδεία και την οικονομία. Η ισοτίμηση των δημόσιων ΑΕΙ-ΤΕΙ με τους τίτλους σπουδών των ιδιωτικών κολεγίων, αλλά και η πλήρης ιδιωτικοποίηση των μεταπτυχιακών σκοντάφτει στο «πάγωμα» της αναθεώρησης του άρθρου 16. Η ΝΔ με τους 152 βουλευτές είναι γνωστό πως δεν μπορεί να προχωρήσει σ’ αυτή την αντι-μεταρρύθμιση, καθώς χρειάζονται τα 2/3 του βουλευτικού σώματος. Από την άλλη μεριά, η αλλαγή του εξεταστικού συστήματος με την ουσιαστική μεταφορά της ευθύνης εισαγωγικών εξετάσεων από τα σχολεία στα πανεπιστήμια (με την εποπτεία του υπουργείου) προϋποθέτει στην πράξη την άρδην αλλαγή του τρόπου ύπαρξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ωστόσο, μια τέτοια αλλαγή βρίσκεται ακόμα στον αέρα, μιας και ο νέος νόμος-πλαίσιο αφ' ενός ψηφίστηκε, αφ' ετέρου είναι δηλωμένη η πρόθεση του μαχόμενου φοιτητικού κινήματος και των πανεπιστημιακών της ΠΟΣΔΕΠ να μην τον εφαρμόσουν. Ήδη, ο αντιπρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ, Γ. Μαίστρος έχει δηλώσει πως «αν η κυβέρνηση επιμείνει στην εφαρμογή του νέου νόμου-πλαίσιο για τα ΑΕΙ, θα μας βρει απέναντι της».
Στους δρόμους του αγώνα βαδίζουμε ξανά!
Τα παραπάνω συνηγορούν στην ανάγκη για μια επείγουσα προετοιμασία των φοιτητών, των μαθητών και των εκπαιδευτικών για ένα νέο γύρο συγκρούσεων στην παιδεία. Οι φοιτητικοί σύλλογοι πρέπει να συνεδριάσουν για το πως θα μπλοκαριστεί στην πράξη ο νέος νόμος-πλαίσιο, πως δεν θα ψηφιστεί ο νέος νόμος για τα μεταπτυχιακά και την έρευνα και δεν θα ισοτιμηθούν τα ΑΕΙ/ΤΕΙ με τα ΚΕΣ. Μόνη απάντηση είναι η κατάργηση και η μη ψήφιση όλων των αντι-εκπαιδευτικών νόμων και η πάλη για μια ενιαία δημόσια δωρεάν πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Την ίδια στιγμή, πρέπει να αναληφθεί μια καμπάνια στα σχολεία ενάντια στο νέο αντιδραστικό εξεταστικό σύστημα ή και το νέο νόμο-πλαίσιο που έχει ήδη στο συρτάρι το αρμόδιο Υπουργείο για τα Γυμνάσια-Λύκεια (πόρισμα του ΕΣΥΠ για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση). Παλεύουμε για ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς ταξικούς-εξεταστικούς φραγμούς και για ένα πραγματικά ενιαίο δημόσιο-δωρεάν υποχρεωτικό δωδεκάχρονο σχολείο.
Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2007
ΠΑΣΟΚ: ΚΑΡΑΒΙ ΧΩΡΙΣ ΠΥΞΙΔΑ & ΠΑΝΙΑ ΕΚΠΕΜΠΕΙ SOS
ΠΑΣΟΚ: ΚΑΡΑΒΙ ΧΩΡΙΣ ΠΥΞΙΔΑ & ΠΑΝΙΑ ΕΚΠΕΜΠΕΙ SOS
Οι δραματικές εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ που δρομολογεί το αρνητικό αποτέλεσμα της 16ης Σεπτεμβρίου και που δεν έχουν προηγούμενο στην ιστορία του αποτελούν τον κεντρικό άξονα πάνω στον οποίο θα κυοφορηθούν ραγδαίες ανακατατάξεις στο σύνολο του αστικού πολιτικού συστήματος.
ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
http://politikokafeneio.com
www.eek.gr
Αυτές οι γραμμές γράφονται πριν την συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ που αναμένεται να καθορίσει οριστικά την διαδικασία εκλογής νέου προέδρου και να επισημοποιήσει τους υποψήφιους για το αξίωμα, και που αναμένεται να προσθέσει νέα επεισόδια στην κρίση του κόμματος.
Η όξυνση πέρασε από διάφορες φάσεις ήδη από το βράδυ των εκλογών, με την θεατρινίστικη έκκληση του Παπανδρέου για ενότητα και ανανέωση της εμπιστοσύνης του κόμματος στο πρόσωπο του και την ακόμη πιο θεατρινίστικη και αυτοκρατορική εμφάνιση του Βενιζέλου στο Ζάππειο και την επίσημη ανακήρυξη της υποψηφιότητας του.
Πέρασε μέσα από την προβολή του τελευταίου από τα βασικά συγκροτήματα της μηντιακής διαπλοκής και την αντεπίθεση της άλλης μεριάς για τον υπονομευτικό ρόλο του Βενιζέλου κατά την προεκλογική περίοδο. Γνώρισε φαιδρές στιγμές με την εκτόξευση ποτηριών με φραπόγαλο (που στους περισσότερους έφερνε στην μνήμη τις εικόνες των «πέτρινων χρόνων» του Ολυμπιακού και την εκτόξευση κορνέδων κατά των τότε «άμπαλων» ποδοσφαιριστών του, έξω από του Ρέντη). Κορυφώθηκε στην υποτιθέμενη πρώτη πανηγυρική σύνοδο της κοινοβουλευτικής ομάδας, όταν ο Γιωργάκης αποφάσισε να πετάξει τον μανδύα του «καλού παιδιού» και να μιμηθεί – ως καρικατούρα - τις φαντεζί ενέργειες του πατέρα του, που υφάρπαζε την εμπιστοσύνη του κόμματος, ενώπιον της βάσης των εμβρόντητων και συνεχώς αιφνιδιαζόμενων βουλευτών του.
Έφτασε στην απειλή ανοιχτής διάσπασης και καρατόμησης από τον Σημίτη (που σπρώχνει τον Βενιζέλο) και μόνον η ανάκληση από την εφεδρεία του Κακλαμάνη – εκ των λίγων βαρόνων που κατάφερε να διατηρήσει το προφίλ του ατσαλάκωτο- αποφευχθεί το μοιραίο. Και καταλήγει σε μια διαδικασία ρήξης στις γραμμές του ενόψει της εκλογής προέδρου στις 11 Νοεμβρίου. Όσο περνάνε οι μέρες και η κρίση βαθαίνει, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη όχι μόνο η ανάκαμψη του και η τοποθέτηση του σε τροχιά κυβερνητική (βασικός σκοπός του έτερου πολιτικού πυλώνα του συστήματος της μεταπολίτευσης), αλλά ακόμη και η ίδια η ύπαρξη του σαν ενιαίο κόμμα.
Και εδώ δεν υπάρχει καμιά κινδυνολογία. Και μόνο το γεγονός ότι οι δύο βασικοί υποψήφιοι του χρίσματος επέλεξαν να νομιμοποιήσουν την διαδικασία εκλογής από την κοινωνική «βάση» και όχι την προβλεπόμενη καταστατική εσωκομματική διαδικασία δείχνει που οδηγούνται τα πράγματα.
ΤΑ ΑΝΤΙΜΑΧΟΜΕΝΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ
Τα δύο στρατόπεδα επιδίδονται σε μια προεκλογική εκστρατεία για την καρέκλα τέτοιας έντασης που δεν έδειξαν καν στην κανονική προεκλογική περιοδεία κατά της ΝΔ. Αυτή διεξάγεται χωρίς καμιά πολιτική και ιδεολογική πλατφόρμα, κάτι που το έχει αποδεχτεί και η πλειοψηφία των στελεχών του κόμματος. Έτσι σημειώνονται αυτήν την στιγμή οι πιο απίθανες πολιτικές τοποθετήσεις όλων των στελεχών υπέρ του ενός ή του άλλου βασικού υποψηφίου.
Ο Γιωργάκης φαίνεται πως συγκρατεί έναν μικρό αριθμό από τα νέα στελέχη πρώτης γραμμής τα οποία συντάσσονται κατά συντριπτική πλειοψηφία με τον Βενιζέλο. Ωστόσο ο Παπανδρέου διατηρεί την πλειοψηφία της ΠΑΣΚΕ (ελέω Πολυζωγόπουλου) και ορισμένα από τα παλαιότερα στελέχη του παραδοσιακού Παπανδρεϊσμού κάτι που του δίνει προνομιακή πρόσβαση στα εργατικά και λαϊκά στρώματα του κόμματος μιας κάποιας ηλικίας. Μαζί του συντάσσεται και ο Τσοβόλας με την όποια «αριστερόστροφη» επιρροή μπορεί να διαθέτει. Ωστόσο είναι σε αυτά τα εργατικά στρώματα που το ΠΑΣΟΚ σημείωσε τις μεγαλύτερες απώλειες στις εκλογές, πέφτοντας πολύ χαμηλά σε βαθμό που η αριστερά να «παίζει» επί ίσους όρους με το ΠΑΣΟΚ, ειδικά σε Β’ Αθήνας, Α’ και Β’ Πειραιά κ.α. Συνεπώς η όποια επιρροή του Παπανδρέου στενεύει μέσα στο σύνολο της εργατικής τάξης και εντοπίζεται κυρίως στην εργατική γραφειοκρατία – αριστοκρατία.
Από την άλλη ο Βενιζέλος παίρνει εκτός από το χρίσμα της ομάδας Σημίτη και την πλειοψηφία των εκσυγχρονιστών του, τη νεολαία και την ΠΑΣΠ καθώς είχε δείξει μια έξυπνη στάση άρνησης της αναθεώρησης του άρθρου 16. Επιπλέον κυριαρχεί κατά κράτος στην Β. Ελλάδα και στα στελέχη της τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αλλά ακόμη και στη νεολαία που εμφανίζεται προνομιακός χώρος του Βενιζέλου, η συνολική επιρροή του ΠΑΣΟΚ πέφτει με τεράστια άνοδο της αριστεράς όπως φάνηκε στις εκλογές. Διατηρεί μόνο κάποιες δυνάμεις στην οργανωμένη φοιτητική νεολαία.
Συνεπώς το όποιο κοινωνικό έρεισμα διαθέτουν οι δυο βασικοί διεκδικητές είναι ψαλιδισμένο και με ισχνή δυναμική στην κοινωνία
Η υποψηφιότητα Σκανδαλίδη που υποτίθεται έγινε για να εκφραστεί ένας τρίτος αριστερός πόλος στερείται βάσης καθώς η λεγόμενη «Αριστερή Πρωτοβουλία» υπό τον Παναγιωτακόπουλο έχει ήδη διασπαστεί στα εξ ων συνετέθη ανάμεσα στους δύο βασικούς παίχτες. Είναι ασαφές ακόμη αν τελικά η υποψηφιότητα του Σκανδαλίδη θα φτάσει μέχρι τις κάλπες ή εάν θα λειτουργήσει ως «λαγός» κάποιου άλλου υποψηφίου – πιθανότατα υπέρ του Βενιζέλου - παρά τα όσα λέει περί τρίτου πόλου. Και αυτό γιατί τον στηρίζουν μόλις 2 από τους 102 βουλευτές του κόμματος και μόλις 3-4 στελέχη του Εθνικού Συμβουλίου.
Ενώ τέλος, η εικόνα της κρίσης συμπληρώνεται από την υποψηφιότητα του αποτυχημένου υποψηφίου δημάρχου Βουλιαγμένης Τζιώτη, παντελώς άγνωστου ακόμη και στο θυρωρό του – που ως περαστικός «είδε φως και ανέβηκε» μπαίνοντας στο ΠΑΣΟΚ μόλις το 2004 – που υπογραμμίζει το γελοίο της εσωτερικής εσωκομματικής δημοκρατίας του ΠΑΣΟΚ, καθώς πραγματώνει στην πράξη το γνωστό παλαιό ανέκδοτο: «Είσαι φίλος; γίνε μέλος. Έγινες μέλος; τώρα μπορείς να γίνεις και αρχηγός».
Ο ΔΙΧΑΣΜΟΣ ΒΑΘΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Τα δεδομένα της αναμέτρησης είναι τα εξής: Ο νέος πρόεδρος δεν θα βγει μέσα από τακτικό συνέδριο των μελών του, είτε απευθείας είτε μετά την προκριματική διαδικασία που θα έχει υποδείξει η Κοινοβουλευτική του ομάδα δίνοντας σε κάποιον το προβάδισμα, όπως είχε γίνει το 1996 με την εκλογή Σημίτη (ο σχετικός τακτικός εκβιαστικός ελιγμός που επιχείρησε ο Γ. Παπανδρέου, κατέρρευσε και παραλίγο να οδηγήσει σε απευθείας διάσπαση την προ-περασμένη εβδομάδα). Δεν μπορεί να βγει φυσικά ούτε δια βοής όπως γίνονταν από το 1974 έως το 1995 με τον ιδρυτή του, τον Α. Παπανδρέου και αφού προηγουμένως, παρασκηνιακά και προσυνεδριακά εκκαθαρίζονταν κάθε αμφισβήτηση από τα αριστερά και τα δεξιά του.
Αντί αυτού επιλέχτηκε η απολιτική διαδικασία του δημοψηφίσματος της βάσης, των φίλων, των ψηφοφόρων και κάθε περαστικού που θέλει να συμμετέχει σε αυτή την αηδία της «συμμετοχικής δημοκρατίας» των ανεύθυνο-υπεύθυνων που πρωτο-εισήγαγε το 2004 η εκλογή του Γιωργάκη κατ’ αυτόν τον τρόπο.
Τότε κατά παράβαση κάθε έννοιας ακόμη και στοιχειώδους προσχηματικής εσωκομματικής δημοκρατίας, τα 150-200 χιλιάδες ενεργά μέλη του κόμματος, πνίγηκαν από τους 800 χιλιάδες φίλους, ψηφοφόρους και λοιπούς περαστικούς που κινητοποιήθηκαν μέσα σε ένα κλίμα τηλεοπτικής διθυραμβικής εκστρατείας που έδωσε και μια πλαστή εικόνα συστράτευσης ενόψει των εκλογών. Από αυτήν την άποψη αποτελεί πρόκληση στην νοημοσύνη και στην κοινή λογική να καταγγέλλεται από τη μεριά του Γιωργάκη η διαπλοκή των ΜΜΕ που στις μέρες μας – όντως – σπρώχνει τον Βενιζέλο. Στο σπίτι του κρεμασμένου δεν πρέπει να μιλάνε για σχοινί.
Αλλά ακόμη και τότε η ενότητα δεν κινδύνεψε. Υπήρχε μόνο ένας υποψήφιος και ήταν παραμονή εκλογών. Αυτός βέβαια, κατέφερε στο επόμενο διάστημα να αλώσει τις εσωκομματικές διαδικασίες του κόμματος, μπροστά σε μια παραλυμένη και ζαλισμένη από την ήττα του 2004 κομματική βάση, διαλύοντας τις τοπικές οργανώσεις, και επιβάλλοντας ένα μοντέλο όπου η κοινοβουλευτική και κομματική ιεραρχία, δεν έχει καμία πίεση διαμεσολάβησης, δεν διαθέτει κανένα ιμάντα απευθείας κομματικής επικοινωνίας με την βάση. Μιας βάσης που μετατράπηκε με την σειρά της σε μια κατακερματισμένη και ελεγχόμενη ομοσπονδία θεματικών ομάδων, ΜΚΟ, τοπικών δημοτικών διαπλεκόμενων ομάδων συμφερόντων (επίσημων και «αντάρτικων»), εξατομικευμένων χρηστών sms και bloggers.
Η συλλογική πολιτική λειτουργία ενός κόμματος σαν το ΠΑΣΟΚ (ή εν πάση περιπτώσει ότι είχε απομείνει από αυτή) διαλύθηκε οριστικά και αμετάκλητα και την θέση της πήρε μια διαδικασία όπου η κομματική και κοινοβουλευτική νομενκλατούρα δεν μπορεί να ελεγχθεί από τις Τοπικές Οργανώσεις της βάσης, οι πολιτικές θέσεις του κόμματος καθορίζονται από την πίεση των ΜΜΕ προς τα προβεβλημένα στελέχη, και η βάση καλείται να εκφράσει την άποψη της μέσα από στημένα τηλεδημοψηφίσματα και sms. Κάθε οργανωμένη πολιτική φράξια του κόμματος με κάποιο ιδεολογικό και πολιτικό προφίλ διαλύθηκε, και το κόμμα έγινε μια άτυπη ομοσπονδία εξατομικευμένων πολιτικών με προσωπικές γραμμές και ιδιαίτερα μικρό-συμφέροντα, ενώ η βάση έγινε «πλήθος» από εξατομικευμένους τηλεθεατές. Διόλου τυχαία στις πρόσφατες εκλογές μαυρίστηκαν αγρίως εξίσου παραδοσιακοί εκφραστές όλων των πρώην τάσεων.
Η διαφορά όμως από το 2004 σε σχέση με την τωρινή διαδικασία εκλογής προέδρου είναι ότι οι υποψηφιότητες τώρα είναι τουλάχιστον δύο που αντιμάχονται με πολύ σκληρό τρόπο. Αυτές οι δύο ομάδες φαίνεται πως δεν διακατέχονται από κάποια συγκεκριμένα πολιτικά χαρακτηριστικά ικανά να τους προσδώσουν ένα ιδεολογικό πρόσημο, καθώς συμφωνούν και οι δύο στην σοσιαλφιλελεύθερη ατζέντα, αλλά επιδιώκουν να επανιδρύσουν η κάθε μια για το δικό της σκοπό μια νέα πολιτική συμμαχία στους κόλπους της πάλαι ποτέ ενιαίας παράταξης.
Η διαδικασία δημοψηφίσματος για το ένα εκατομμύριο ψηφοφόρους που έχουν δικαίωμα εκλογής, θα στήσει κάλπες και θα διχάσει το σύνολο του κόσμου του ΠΑΣΟΚ από πάνω μέχρι κάτω και μέχρι το τελευταίο χωριό, και όχι μόνον ένα πυρήνα επαγγελματιών στελεχών και μελών. Από αυτήν την άποψη και ανεξάρτητα από το ποιος τελικά θα επικρατήσει, το φάσμα της ουσιαστικής διάσπασης (σε δύο σχεδόν ισοδύναμα μέρη) είναι το πιο πιθανό.
Το χαρακτηριστικό άλλωστε της αναμέτρησης είναι ένας πόλεμος ανάμεσα σε αυτούς που έχασαν το 2004 και σε αυτούς που έχασαν το 2007 σε μια εποχή που και οι δύο φαίνεται να βρίσκονται εκτός κοινωνικής και πολιτικής δυναμικής της παρούσας συγκυρίας. Και αυτό υπογραμμίζεται από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων που γίνονται αυτές τις μέρες όπου η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου του ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκει καμιά διαφορά ανάμεσα στο κόμμα αυτό και στην ΝΔ, ενώ συντριπτικά επίσης εμφανίζεται υπέρ μιας αριστερής στροφής του κόμματος. Αυτό δεν μπορεί παρά να πιστωθεί στο συνολικότερο πλαίσιο αριστερής στροφής στην κοινωνία που κατέγραψε η κάλπη στις 16 Σεπτεμβρίου.
Ταυτόχρονα στην ερώτηση για το ποιος πρέπει να γίνει πρόεδρος, οι Παπανδρέου και Βενιζέλος μοιράζουν σχεδόν ισόποσα τις θετικές απαντήσεις, χωρίς κανένας να μπορεί να εμφανίσει ένα διακριτό πλειοψηφικό προβάδισμα, ένα ρεύμα δηλαδή ενθουσιώδους στήριξης.
Με άλλα λόγια είτε με Γιωργάκη είτε με Βενιζέλο, ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ δεν διαθέτει καμία αυταπάτη ότι μπορεί να ανακοπεί η πορεία προς την καταστροφή λόγω της ταύτισης της πολιτικής τους με την ΝΔ, ενώ ταυτόχρονα προσβλέπει (άγνωστο πως και με ποια διαδικασία) προς τα αριστερά.
Και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τα όρια και την ανικανότητα των προσώπων, αλλά κυρίως με την συνολικότερη έλλειψη ιδεολογικής ταυτότητας του κόμματος. Αυτή με την σειρά της είναι αποτέλεσμα της απώλειας της κοινωνικής ηγεμονίας που εξέφραζε το ΠΑΣΟΚ στην ελληνική κοινωνία.
Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΤΩΡΙΝΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Το παρελθόν του ΠΑΣΟΚ βέβαια είναι πλούσιο σε εσωκομματικές κρίσεις ήδη από τα γεννοφάσκια του. Η διαφορετικότητα της τωρινής κρίσης όμως, σε σχέση με κάθε άλλη, έχει την ρίζα της στο νέο κοινωνικό υπόβαθρο της συνολικότερης κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος. Αντανακλά με έναν διαθλασμένο τρόπο βαθύτερες κοινωνικές ανακατατάξεις και νέους συσχετισμούς κοινωνικών τάξεων, άσχετα εάν οι πολιτικοί πρωταγωνιστές της δεν μπορούν να διατυπώσουν ούτε μισή πειστική πολιτική κουβέντα για να τις εκφράσουν.
Από την μια η νεολαία της ΠΑΣΠ που δεν συγχωρεί το γεγονός ότι ο Γιωργάκης στήριζε μέχρι τελευταία στιγμή την αναθεώρηση του άρθρου 16 (ενώ ο Βενιζέλος ήταν κατά) πριν το φοιτητικό κίνημα τον υποχρεώσει σε αναδίπλωση, ενώ έβαλε ως επίσημη προμετωπίδα του προγράμματος του κόμματος την πριμοδότηση της ανασφάλιστης εργασίας των νέων εργαζομένων.
Από την άλλη ότι έχει απομείνει από την ΠΑΣΚΕ και την οργανωμένη επιρροή του ΠΑΣΟΚ στην εργατική τάξη και τους μισθωτούς του δημοσίου που τρομάζουν στην ιδέα ότι η επάνοδος των Σημιτικών υπό τον Βενιζέλο θα επαναφέρει στο προσκήνιο την πολιτική ατζέντα Γιαννίτση για την οποία άλλωστε είναι πανθομολογούμενο ότι το ΠΑΣΟΚ έχασε το 2004.
Υπό αυτήν την έννοια μπορούμε να πούμε ότι πίσω από την κρίση στο ΠΑΣΟΚ, αντανακλάται η συνολική κρίση του καπιταλισμού και εμφανίζονται ορισμένα από τα πολιτικά παράγωγα της.
Και κυρίως η διάσπαση παιδείας-εργασίας, που πρωτο-εμφανίστηκε πέρυσι με την αδυναμία συντονισμού των χώρων που δέχονταν την επίθεση των μέτρων της ΝΔ και αγωνίζονταν, καθώς και η διάσπαση νέων και παλιών εργαζομένων που επιχειρεί να κάνει η κυβέρνηση και το σύστημα βγάζοντας τα μαθήματα από την αποτυχημένη κατά μέτωπο επίθεση του 2001 με το νομοσχέδιο Γιαννίτση που έγινε εφʼ όλης της ύλης και σε όλους.
Ταυτόχρονα η συνολικότερη απουσία μιας ουσιαστικής ανάκαμψης του ΠΑΣΟΚ στις αγροτικές περιοχές της χώρας, είναι η τιμωρία όλων των αντιμαχόμενων μερίδων του ανεξαιρέτως, για την άθλια πολιτική του ΠΑΣΟΚ τα τελευταία χρόνια της διακυβέρνησης Σημίτη. Η προνομιακή απεύθυνση του ΠΑΣΟΚ στους αγρότες έχει προ πολλού παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Τα πράγματα είναι απλά. Το κόμμα αυτό που στηρίχτηκε στους αγρότες και έστελνε μετά τα ΜΑΤ να τους ξεφουσκώσουν τα λάστιχα των τρακτέρ τους, πήρε την απάντηση που του άρμοζε: και αυτοί με την σειρά τους, του «ξεφούσκωσαν» την εκλογική του δύναμη.
Στηρίζονταν στις ΔΕΚΟ τους εργαζόμενους με τα λευκά κολάρα που τους χάνει από την πολιτική ιδιωτικοποιήσεων που προώθησε πρώτο πριν την δεξιά.
Τέλος τα μικρομεσαία στρώματα της πόλης που πέρασαν όλη την κρίση της κατάρρευσης της χρηματιστηριακής φούσκας 1995-2000, γυρνάνε επιδεικτικά στο ΠΑΣΟΚ την πλάτη και κινούνται πολωτικά είτε για να προσχωρήσουν στη τακτική του μεσαίου χώρου της ΝΔ είτε για να στραφούν αριστερά. Ας δει κανείς τα αποτελέσματα στην Α’ Αθηνών που είναι χαρακτηριστικά.
Αυτό που φαίνεται πως καταρρέει λοιπόν δεν είναι αυτή ή άλλη τακτική, αυτός ή ο άλλος αρχηγός, αλλά η ίδια η πολιτική ηγεμονία του ΠΑΣΟΚ σε μια αδιάρρηκτη έως τώρα κοινωνική συμμαχία εργατών, αγροτών, μικρομεσαίων που αποτέλεσε την βάση ύπαρξης του. Εξ’ ου και η δυστοκία να εμφανιστεί ένας ιδεολογικός και πολιτικός πόλος με οραματικό στόχο που θα εμπνεύσει μια νέα κοινωνική συμμαχία.
Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
Η ίδια η ίδρυση και η γιγάντωση του ΠΑΣΟΚ τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια ήταν προϊόν τέτοιων βαθύτερων κοινωνικών συμμαχιών σε μια εποχή κοινωνικής ρευστότητας. Και οι κρίσεις στο κόμμα επίσης υπάρχουν από τα γεννοφάσκια του, χωρίς ωστόσο ποτέ να θέσουν σε αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη του.
Την εποχή του αντιδικτατορικού αγώνα και των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων, τόσο ο αέρας από τη διεθνή ριζοσπαστικοποίηση όσο και οι αλλαγές στην κοινωνική διαστρωμάτωση της χώρας στην φάση της ύστερης εκβιομηχάνισης της έθρεψαν το φαινόμενο του ΠΑΣΟΚ.
Η εκβιομηχάνιση και η αστυφιλία οδήγησαν από την μια στην εμφάνιση νέων μικρομεσαίων στρωμάτων στην πόλη και ενός φρέσκου βιομηχανικού προλεταριάτου – αγροτικής προέλευσης.
Οι νέοι μικρομεσαίοι καλούνταν να επανδρώσουν τόσο την παραγωγή όσο και κυρίως την κρατική και αυτοδιοικητική μηχανή. Οι ΔΕΚΟ γιγαντώνονται, η δημόσια παιδεία και υγεία επεκτείνονται, η τοπική αυτοδιοίκηση αποσπά από την κεντρική εξουσία πόρους και αρμοδιότητες.
Το βιομηχανικό προλεταριάτο πάλι διεκδικεί και πετυχαίνει την νομιμοποίηση του συνδικαλισμού και μισθολογικές παροχές, ενώ η πίεση του οδηγεί τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις σε μερικές κρατικοποιήσεις.
Παράλληλα η ριζοσπαστικοποίηση της πόλης οδηγούσε και το χωριό σε μια νέα ριζοσπαστικοποίηση. Το αστυνομικό κράτος της δεξιάς κατέρρεε μέσα στην γενική καταισχύνη, και οι αγρότες ανέπνεαν έναν πρωτόγνωρο αέρα ελευθερίας και εκφράζονταν πια με αυτοπεποίθηση επεκτείνοντας το συνεταιριστικό κίνημα. Μεταξύ 1974 και 1985 εφαρμόζεται και στην Ελλάδα με καθυστέρηση κάποιο κράτος πρόνοιας πάνω στο οποίο επικάθεται το ΠΑΣΟΚ την εποχή που στο αγγλοσαξονικό κόσμο ήδη από το 1979-80 αυτό θα αρχίσει να ξηλώνεται.
Στη νέα συμμαχία μικρομεσαίων, αγροτών και νέου προλεταριάτου το ΠΑΣΟΚ κυριαρχεί και εκτοπίζει την παραδοσιακή σταλινική Αριστερά ή οποία διατηρεί τις θέσεις της μόνο σε παραδοσιακά εργατικά στρώματα (οικοδόμοι, ναυτεργάτες) στην φοιτητική και μη-ενσωματωμένη ακόμη νεολαία και σε θύλακες παραδοσιακής επιρροής της στην περιφέρεια.
Ο λόγος που έγινε αυτό δεν είναι βέβαια άσχετος με την συνολικότερη πολιτική αίσθηση που η ίδια η σταλινική και ευρω-σταλινική αριστερά έδινε στην κοινωνία ως χώρος που φέρει βαριά ευθύνη για την ήττα του 1941-49, που πιάστηκε στο ύπνο το 1967, διασπάστηκε το 1968, ενώ προβοκατορολογούσε το 1973 στο Πολυτεχνείο. Αλλά επίσης συνδέεται και με τα φορμαλιστικά και δογματικά σχήματα που επικρατούσαν στην πολιτική θέση της είτε καθιστώντας την ανήμπορη να εμπνεύσει το φρέσκο προλεταριάτο με ένα νέο πολιτικό όραμα, είτε αποδεχόμενα άκριτα την «Αλλαγή» του ΠΑΣΟΚ και προσθέτοντας η ίδια τον εαυτό της στο λεγόμενο «άθροισμα των δημοκρατικών δυνάμεων» για την «Πραγματική Αλλαγή».
Είναι σε αυτήν την φάση που από μεριάς της αριστεράς κυριαρχούν τα ανιστόρητα ιδεολογήματα που χαρακτηρίζουν το ΠΑΣΟΚ ως σοσιαλδημοκρατικό εργατικό ρεφορμιστικό κόμμα, για να δικαιολογηθούν οι συνεργασίες μαζί του σε συνδικάτα και τοπική αυτοδιοίκηση, το άτυπο μορατόριουμ στην ταξική πάλη μεταξύ 1981-84, και η λαϊκομετωπική αντίληψη που κυριαρχεί έως το 1986 περίπου.
Να σημειώσουμε εδώ πως ευθύνες για την καλλιέργεια αυταπατών ως προς την φύση του ΠΑΣΟΚ (αν και σε μικρότερο βαθμό λόγω μεγέθους) έχουν και οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που είτε με την τακτική του αιώνιου εισοδισμού, είτε με τα κοινά μέτωπα σε σωματεία, είτε με την ψήφο στο ΠΑΣΟΚ «χωρίς αυταπάτες» του έδιναν αριστερό προφίλ που δεν είχε.
Η αλήθεια είναι ότι η ιδιόμορφη ανάπτυξη του ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να το κατατάξει στα εργατικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Τέτοια παράδοση σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, βγαλμένων μέσα από την σάρκα των συνδικάτων δεν είχε και ούτε ποτέ απέκτησε η Ελλάδα.
Το ΠΑΣΟΚ ήταν και είναι ένα αστικό ρεφορμιστικό κόμμα με έντονο το στοιχείο του λαϊκισμού στις γραμμές του που φτιάχτηκε για να συνενώσει αυτή την μεταπολιτευτική κοινωνική συμμαχία, στηριγμένο από την μια σε παραδοσιακούς πολιτικούς της πάλαι ποτέ αστικής προδικτατορικής Ένωσης Κέντρου, μαζί με μικροαστούς ριζοσπάστες πολιτικούς του Αντιδικτατορικού Αγώνα (ΠΑΚ) και μάζεψε και ότι μπορούσε από την παραδοσιακή αριστερά και τους εισοδιστές της ομάδας του Μιχάλη Ράπτη-Πάμπλο, σε επίπεδο στελεχών. Τα εργατικά σωματεία και η ΠΑΣΚΕ παρόλο που έπαιξαν κάποιον ρόλο στην διαμόρφωση του κόμματος, ουδέποτε κυριάρχησαν και καθόρισαν την φυσιογνωμία του κινήματος. Ήταν η ασαφής και θολή διαταξική συμμαχία των λεγόμενων «μη-προνομιούχων» που ριζοσπαστικοποιούσε την κοινωνία αυτή που κυριάρχησε και όχι κάποιο εργατικό, τρεϊντγιουνίστικο μοντέλο. Γι΄ αυτό εξάλλου και το ΠΑΣΟΚ ήταν εχθρικό στην Σοσιαλδημοκρατία και την πολεμούσε δυναμικά. Τον ενοποιητικό ρόλο στην πολιτική φυσιογνωμία έπαιζαν τα αντι-ιμπεριαλιστικά συνθήματα και η χαρισματική προσωποπαγή ηγεσία του Ανδρέα Παπανδρέου.
Η πρώτη διάσπαση που γνώρισε άλλωστε ήταν για αυτό το θέμα όταν το 1975 διαγράφτηκε η ομάδα των προερχομένων από την Δημοκρατική Άμυνα στελεχών (Κωνσταντόπουλος, Μερκούρη, Καράγιωργας), που ζητούσαν μια πιο ήπια σοσιαλδημοκρατική θέση έναντι της ΕΟΚ και του ΝΑΤΟ και συλλογικές καταστατικές διαδικασίες που έθεταν σε αμφισβήτηση τον Παπανδρέου. Και φυσικά έχασαν κατά κράτος φτιάχνοντας την Σοσιαλιστική Πορεία που κατέβηκε το 1977 αυτόνομα στις εκλογές αποσπώντας 0,77%, πριν επανακάμψουν στην πλειοψηφία τους στο ΠΑΣΟΚ.
Όπως έχασαν κατά κράτος και διαγράφτηκαν το 1976 οι εισοδιστές της ομάδας του Μιχάλη Ράπτη, που επιδίωκαν να μετεξελίξουν το ΠΑΣΟΚ σε ένα εργατικό κόμμα με επαναστατικό προσανατολισμό. Δέσμιοι των αυταπατών τους για την δυνατότητα του ΠΑΣΟΚ να μετατραπεί σε τέτοιο οι πιο πολλοί θα επιστρέψουν πίσω και θα συνεχίσουν την αδιέξοδη και αιώνια εισοδιστική τους τακτική.
ΟΙ ΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ
Με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, άρχισαν λίγο-λίγο να διαλύονται οι αυταπάτες και να αρχίζει η δυσφορία. Ιδιαίτερα αφού το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο δεν έβγαλε την χώρα από ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, αλλά ανανέωσε την συμφωνία παραμονής των Αμερικάνικων Βάσεων. Αλλά και το πρώτο μέτρο που πήρε ήταν η ψήφιση του Άρθρου 4 που έθετε περιορισμούς στις απεργίες. Οι τριγμοί μεταξύ 1981-85 ήταν αρκετοί και κατά βάση από αριστερά του ΠΑΣΟΚ (χωρίς να λείπουν και ορισμένες μεμονωμένες από τα δεξιά αποχωρήσεις όπως του Φωτήλα, του Χονδροκούκη κ.α.)
Από τα αριστερά αποχωρεί η Σοσιαλιστική Ένωση (Φίλιας που το 1989 θα συμμετέχουν στον Συνασπισμό), δημιουργείται η ΕΣΠΕ από τον Στάθη Παναγούλη αδερφό του Αλέκου Παναγούλη (αυτόνομη παρουσία το 1984-85, στο Συνασπισμό το 1989, στην Πολιτική Άνοιξη το 1993 πριν καταλήξει στην ΝΔ), το ΑΣΚΕ του Καργόπουλου στις παραμονές του Α’ συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ το 1984 ακριβώς δέκα χρόνια μετά την ίδρυση του (που συνεχίζει έως τις μέρες μας τον μοναχικό και αυτό-αναφορικό δρόμο του από την σκοπιά της νεκρανάστασης του παλαιού ΠΑΣΟΚ), η βραχύβια Ενότητα Μαρξιστών Σοσιαλιστών Ε.ΜΑ.Σ. (με στελέχη όπως ο κατοπινός συντάκτης της εφημερίδας «Επενδυτής» Ν. Φελέκης). Αποχωρεί επίσης ο Μαν. Δρεττάκης υπουργός του ΠΑΣΟΚ και προσεγγίζει το ΚΚΕ.
Ταυτόχρονα μαζικοποιούνται αριστερές φράξιες εντός του ΠΑΣΟΚ που επιχειρούν να το μεταρρυθμίσουν από τα μέσα όπως το «Ξεκίνημα» (τροτσκιστικής αναφοράς γύρω από την διεθνή τάση των Γκραντ και Γουντς), η ομάδα του «Φυλλαδίου» (με σταλινομαοϊκά χαρακτηριστικά), η αντιπολίτευση των εργατολόγων του ΠΑΣΟΚ (θαυμαστές του Γιουγκοσλάβικου μοντέλου της αυτοδιαχείρισης υπό την ηγεσία του Αλ. Μητρόπουλου, νυν εργατολόγου της ΓΣΕΕ) και κυρίως η τάση των λεγόμενων «Ιταλών» υπό τον Μιχ. Χαραλαμπίδη με την σκληρή αντι-ιμπεριαλιστική φρασεολογία (της οποίας ένα από τα πιο γνωστά στελέχη ο Αλ. Χρυσανθακόπουλος έγινε χρόνια μετά γνωστός και διαγράφτηκε ως «φρουτάκιας» πριν πολιτευτεί ανεπιτυχώς με το ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη στις τελευταίες εκλογές).
Την εποχή εκείνη όμως η μεγάλη εργατική και λαϊκή πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ ακόμη στηρίζει το κόμμα γι' αυτό και αυτές οι διασπάσεις δεν αποσπούν κάποιο ικανό αριθμό στελεχών και μελών. Αυτό αφενός διότι ακόμη το κράτος πρόνοιας συνεχίζει να επεκτείνεται, αφετέρου γιατί τόσο το ΚΚΕ όσο και το ΚΚΕ εσωτ. βρίσκονται σε μορατόριουμ με την κυβέρνηση.
Συνεπώς δεν υπάρχει μια μαζική ελκτική αριστερή εναλλακτική λύση. Ακόμη και η πάλαι ποτέ κραταιά εξωκοινοβουλευτική αριστερά του μαοϊκού χώρου, έχει αποψιλωθεί από το ΠΑΣΟΚ από στελέχη και από επιρροή και έχει κατακερματιστεί σε ομάδες που τρώγονται μεταξύ τους.
Ωστόσο η ποιοτική τομή θα έρθει το 1986 με την στροφή στην πολιτική λιτότητας και την υπουργοποίηση Σημίτη. Θα συντελεστεί μια μαζική διάσπαση των συνδικαλιστικών στελεχών της ΠΑΣΚΕ που θα καταφέρουν να πάρουν και την πλειοψηφία της ΓΣΕΕ (Πιπεριάς, Κοκκινοβασίλης, Μίχας κα.). Για πρώτη φορά το ΠΑΣΟΚ στρέφεται ευθέως ενάντια στην εργατική του βάση και με δικαστικό πραξικόπημα θα ορίσει νέα ηγεσία στην ΓΣΕΕ.
Οι αποχωρήσαντες θα μετατραπούν σε κόμμα με την ονομασία Σοσιαλιστική Συνδικαλιστική Εργατική Κίνηση (ΣΣΕΚ) με σημαντική επιρροή σε ΔΕΗ, ΟΤΕ και λοιπές ΔΕΚΟ καθώς και σε αρκετά εργοστάσια και θα επιχειρήσουν να κάνουν μέτωπο με την αριστερά. Είναι εκείνη την εποχή που η αριστερά θα χάσει μια τεράστια ευκαιρία να αποκτήσει πρόσβαση στο φρέσκο προλεταριάτο της μεταπολίτευσης καθώς τότε αρχίζει να κυριαρχεί στις γραμμές της η λογική των υπόγειων συνεργασιών με την ΝΔ του Μητσοτάκη (ήδη από τις δημοτικές εκλογές του 1986), πολιτική που θα κορυφωθεί με την δημιουργία του ενιαίου ΣΥΝ το 1988 και την Τζαννετακειάδα του 1989.
Έτσι το ΣΣΕΚ θα επιστρέψει πίσω στο ΠΑΣΟΚ στις αρχές της δεκαετίας του 90, ελέω σταλινισμού και ταξικής συνεργασίας. Την ίδια τύχη θα έχει και το μικρό Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΣΚ του Γεράσιμου Αρσένη που διασπάστηκε το 1987 (στις εκλογές του 1989 πήρε 0,3%), όπως και μεμονωμένες προσωπικότητες όπως οι πρώην υπουργοί Λάζαρης, Γιώτας, Κακλαμανάκη που αρχικά βρέθηκαν από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΝ το 1988 διαμαρτυρόμενοι, για τη δεξιά πολιτική του κόμματος και την Κωσκωτειάδα, αλλά μετά την Τζανετακειάδα και την Οικουμενική κυβέρνηση επανέκαμψαν στο ΠΑΣΟΚ. Παραπλήσια πορεία έχει και ο πρώην υπουργός Αντ. Τρίτσης που αποχωρεί το 1988 δημιουργεί το Ελληνικό Ριζοσπαστικό Κίνημα Ε.Ρ.Κ. (0,2% στις εκλογές του 1989) και μετά από δύο χρόνια εκλέγεται δήμαρχος Αθήνας από την ΝΔ).
Οι δραματικές εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ που δρομολογεί το αρνητικό αποτέλεσμα της 16ης Σεπτεμβρίου και που δεν έχουν προηγούμενο στην ιστορία του αποτελούν τον κεντρικό άξονα πάνω στον οποίο θα κυοφορηθούν ραγδαίες ανακατατάξεις στο σύνολο του αστικού πολιτικού συστήματος.
ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ
http://politikokafeneio.com
www.eek.gr
Αυτές οι γραμμές γράφονται πριν την συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ που αναμένεται να καθορίσει οριστικά την διαδικασία εκλογής νέου προέδρου και να επισημοποιήσει τους υποψήφιους για το αξίωμα, και που αναμένεται να προσθέσει νέα επεισόδια στην κρίση του κόμματος.
Η όξυνση πέρασε από διάφορες φάσεις ήδη από το βράδυ των εκλογών, με την θεατρινίστικη έκκληση του Παπανδρέου για ενότητα και ανανέωση της εμπιστοσύνης του κόμματος στο πρόσωπο του και την ακόμη πιο θεατρινίστικη και αυτοκρατορική εμφάνιση του Βενιζέλου στο Ζάππειο και την επίσημη ανακήρυξη της υποψηφιότητας του.
Πέρασε μέσα από την προβολή του τελευταίου από τα βασικά συγκροτήματα της μηντιακής διαπλοκής και την αντεπίθεση της άλλης μεριάς για τον υπονομευτικό ρόλο του Βενιζέλου κατά την προεκλογική περίοδο. Γνώρισε φαιδρές στιγμές με την εκτόξευση ποτηριών με φραπόγαλο (που στους περισσότερους έφερνε στην μνήμη τις εικόνες των «πέτρινων χρόνων» του Ολυμπιακού και την εκτόξευση κορνέδων κατά των τότε «άμπαλων» ποδοσφαιριστών του, έξω από του Ρέντη). Κορυφώθηκε στην υποτιθέμενη πρώτη πανηγυρική σύνοδο της κοινοβουλευτικής ομάδας, όταν ο Γιωργάκης αποφάσισε να πετάξει τον μανδύα του «καλού παιδιού» και να μιμηθεί – ως καρικατούρα - τις φαντεζί ενέργειες του πατέρα του, που υφάρπαζε την εμπιστοσύνη του κόμματος, ενώπιον της βάσης των εμβρόντητων και συνεχώς αιφνιδιαζόμενων βουλευτών του.
Έφτασε στην απειλή ανοιχτής διάσπασης και καρατόμησης από τον Σημίτη (που σπρώχνει τον Βενιζέλο) και μόνον η ανάκληση από την εφεδρεία του Κακλαμάνη – εκ των λίγων βαρόνων που κατάφερε να διατηρήσει το προφίλ του ατσαλάκωτο- αποφευχθεί το μοιραίο. Και καταλήγει σε μια διαδικασία ρήξης στις γραμμές του ενόψει της εκλογής προέδρου στις 11 Νοεμβρίου. Όσο περνάνε οι μέρες και η κρίση βαθαίνει, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη όχι μόνο η ανάκαμψη του και η τοποθέτηση του σε τροχιά κυβερνητική (βασικός σκοπός του έτερου πολιτικού πυλώνα του συστήματος της μεταπολίτευσης), αλλά ακόμη και η ίδια η ύπαρξη του σαν ενιαίο κόμμα.
Και εδώ δεν υπάρχει καμιά κινδυνολογία. Και μόνο το γεγονός ότι οι δύο βασικοί υποψήφιοι του χρίσματος επέλεξαν να νομιμοποιήσουν την διαδικασία εκλογής από την κοινωνική «βάση» και όχι την προβλεπόμενη καταστατική εσωκομματική διαδικασία δείχνει που οδηγούνται τα πράγματα.
ΤΑ ΑΝΤΙΜΑΧΟΜΕΝΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ
Τα δύο στρατόπεδα επιδίδονται σε μια προεκλογική εκστρατεία για την καρέκλα τέτοιας έντασης που δεν έδειξαν καν στην κανονική προεκλογική περιοδεία κατά της ΝΔ. Αυτή διεξάγεται χωρίς καμιά πολιτική και ιδεολογική πλατφόρμα, κάτι που το έχει αποδεχτεί και η πλειοψηφία των στελεχών του κόμματος. Έτσι σημειώνονται αυτήν την στιγμή οι πιο απίθανες πολιτικές τοποθετήσεις όλων των στελεχών υπέρ του ενός ή του άλλου βασικού υποψηφίου.
Ο Γιωργάκης φαίνεται πως συγκρατεί έναν μικρό αριθμό από τα νέα στελέχη πρώτης γραμμής τα οποία συντάσσονται κατά συντριπτική πλειοψηφία με τον Βενιζέλο. Ωστόσο ο Παπανδρέου διατηρεί την πλειοψηφία της ΠΑΣΚΕ (ελέω Πολυζωγόπουλου) και ορισμένα από τα παλαιότερα στελέχη του παραδοσιακού Παπανδρεϊσμού κάτι που του δίνει προνομιακή πρόσβαση στα εργατικά και λαϊκά στρώματα του κόμματος μιας κάποιας ηλικίας. Μαζί του συντάσσεται και ο Τσοβόλας με την όποια «αριστερόστροφη» επιρροή μπορεί να διαθέτει. Ωστόσο είναι σε αυτά τα εργατικά στρώματα που το ΠΑΣΟΚ σημείωσε τις μεγαλύτερες απώλειες στις εκλογές, πέφτοντας πολύ χαμηλά σε βαθμό που η αριστερά να «παίζει» επί ίσους όρους με το ΠΑΣΟΚ, ειδικά σε Β’ Αθήνας, Α’ και Β’ Πειραιά κ.α. Συνεπώς η όποια επιρροή του Παπανδρέου στενεύει μέσα στο σύνολο της εργατικής τάξης και εντοπίζεται κυρίως στην εργατική γραφειοκρατία – αριστοκρατία.
Από την άλλη ο Βενιζέλος παίρνει εκτός από το χρίσμα της ομάδας Σημίτη και την πλειοψηφία των εκσυγχρονιστών του, τη νεολαία και την ΠΑΣΠ καθώς είχε δείξει μια έξυπνη στάση άρνησης της αναθεώρησης του άρθρου 16. Επιπλέον κυριαρχεί κατά κράτος στην Β. Ελλάδα και στα στελέχη της τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αλλά ακόμη και στη νεολαία που εμφανίζεται προνομιακός χώρος του Βενιζέλου, η συνολική επιρροή του ΠΑΣΟΚ πέφτει με τεράστια άνοδο της αριστεράς όπως φάνηκε στις εκλογές. Διατηρεί μόνο κάποιες δυνάμεις στην οργανωμένη φοιτητική νεολαία.
Συνεπώς το όποιο κοινωνικό έρεισμα διαθέτουν οι δυο βασικοί διεκδικητές είναι ψαλιδισμένο και με ισχνή δυναμική στην κοινωνία
Η υποψηφιότητα Σκανδαλίδη που υποτίθεται έγινε για να εκφραστεί ένας τρίτος αριστερός πόλος στερείται βάσης καθώς η λεγόμενη «Αριστερή Πρωτοβουλία» υπό τον Παναγιωτακόπουλο έχει ήδη διασπαστεί στα εξ ων συνετέθη ανάμεσα στους δύο βασικούς παίχτες. Είναι ασαφές ακόμη αν τελικά η υποψηφιότητα του Σκανδαλίδη θα φτάσει μέχρι τις κάλπες ή εάν θα λειτουργήσει ως «λαγός» κάποιου άλλου υποψηφίου – πιθανότατα υπέρ του Βενιζέλου - παρά τα όσα λέει περί τρίτου πόλου. Και αυτό γιατί τον στηρίζουν μόλις 2 από τους 102 βουλευτές του κόμματος και μόλις 3-4 στελέχη του Εθνικού Συμβουλίου.
Ενώ τέλος, η εικόνα της κρίσης συμπληρώνεται από την υποψηφιότητα του αποτυχημένου υποψηφίου δημάρχου Βουλιαγμένης Τζιώτη, παντελώς άγνωστου ακόμη και στο θυρωρό του – που ως περαστικός «είδε φως και ανέβηκε» μπαίνοντας στο ΠΑΣΟΚ μόλις το 2004 – που υπογραμμίζει το γελοίο της εσωτερικής εσωκομματικής δημοκρατίας του ΠΑΣΟΚ, καθώς πραγματώνει στην πράξη το γνωστό παλαιό ανέκδοτο: «Είσαι φίλος; γίνε μέλος. Έγινες μέλος; τώρα μπορείς να γίνεις και αρχηγός».
Ο ΔΙΧΑΣΜΟΣ ΒΑΘΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Τα δεδομένα της αναμέτρησης είναι τα εξής: Ο νέος πρόεδρος δεν θα βγει μέσα από τακτικό συνέδριο των μελών του, είτε απευθείας είτε μετά την προκριματική διαδικασία που θα έχει υποδείξει η Κοινοβουλευτική του ομάδα δίνοντας σε κάποιον το προβάδισμα, όπως είχε γίνει το 1996 με την εκλογή Σημίτη (ο σχετικός τακτικός εκβιαστικός ελιγμός που επιχείρησε ο Γ. Παπανδρέου, κατέρρευσε και παραλίγο να οδηγήσει σε απευθείας διάσπαση την προ-περασμένη εβδομάδα). Δεν μπορεί να βγει φυσικά ούτε δια βοής όπως γίνονταν από το 1974 έως το 1995 με τον ιδρυτή του, τον Α. Παπανδρέου και αφού προηγουμένως, παρασκηνιακά και προσυνεδριακά εκκαθαρίζονταν κάθε αμφισβήτηση από τα αριστερά και τα δεξιά του.
Αντί αυτού επιλέχτηκε η απολιτική διαδικασία του δημοψηφίσματος της βάσης, των φίλων, των ψηφοφόρων και κάθε περαστικού που θέλει να συμμετέχει σε αυτή την αηδία της «συμμετοχικής δημοκρατίας» των ανεύθυνο-υπεύθυνων που πρωτο-εισήγαγε το 2004 η εκλογή του Γιωργάκη κατ’ αυτόν τον τρόπο.
Τότε κατά παράβαση κάθε έννοιας ακόμη και στοιχειώδους προσχηματικής εσωκομματικής δημοκρατίας, τα 150-200 χιλιάδες ενεργά μέλη του κόμματος, πνίγηκαν από τους 800 χιλιάδες φίλους, ψηφοφόρους και λοιπούς περαστικούς που κινητοποιήθηκαν μέσα σε ένα κλίμα τηλεοπτικής διθυραμβικής εκστρατείας που έδωσε και μια πλαστή εικόνα συστράτευσης ενόψει των εκλογών. Από αυτήν την άποψη αποτελεί πρόκληση στην νοημοσύνη και στην κοινή λογική να καταγγέλλεται από τη μεριά του Γιωργάκη η διαπλοκή των ΜΜΕ που στις μέρες μας – όντως – σπρώχνει τον Βενιζέλο. Στο σπίτι του κρεμασμένου δεν πρέπει να μιλάνε για σχοινί.
Αλλά ακόμη και τότε η ενότητα δεν κινδύνεψε. Υπήρχε μόνο ένας υποψήφιος και ήταν παραμονή εκλογών. Αυτός βέβαια, κατέφερε στο επόμενο διάστημα να αλώσει τις εσωκομματικές διαδικασίες του κόμματος, μπροστά σε μια παραλυμένη και ζαλισμένη από την ήττα του 2004 κομματική βάση, διαλύοντας τις τοπικές οργανώσεις, και επιβάλλοντας ένα μοντέλο όπου η κοινοβουλευτική και κομματική ιεραρχία, δεν έχει καμία πίεση διαμεσολάβησης, δεν διαθέτει κανένα ιμάντα απευθείας κομματικής επικοινωνίας με την βάση. Μιας βάσης που μετατράπηκε με την σειρά της σε μια κατακερματισμένη και ελεγχόμενη ομοσπονδία θεματικών ομάδων, ΜΚΟ, τοπικών δημοτικών διαπλεκόμενων ομάδων συμφερόντων (επίσημων και «αντάρτικων»), εξατομικευμένων χρηστών sms και bloggers.
Η συλλογική πολιτική λειτουργία ενός κόμματος σαν το ΠΑΣΟΚ (ή εν πάση περιπτώσει ότι είχε απομείνει από αυτή) διαλύθηκε οριστικά και αμετάκλητα και την θέση της πήρε μια διαδικασία όπου η κομματική και κοινοβουλευτική νομενκλατούρα δεν μπορεί να ελεγχθεί από τις Τοπικές Οργανώσεις της βάσης, οι πολιτικές θέσεις του κόμματος καθορίζονται από την πίεση των ΜΜΕ προς τα προβεβλημένα στελέχη, και η βάση καλείται να εκφράσει την άποψη της μέσα από στημένα τηλεδημοψηφίσματα και sms. Κάθε οργανωμένη πολιτική φράξια του κόμματος με κάποιο ιδεολογικό και πολιτικό προφίλ διαλύθηκε, και το κόμμα έγινε μια άτυπη ομοσπονδία εξατομικευμένων πολιτικών με προσωπικές γραμμές και ιδιαίτερα μικρό-συμφέροντα, ενώ η βάση έγινε «πλήθος» από εξατομικευμένους τηλεθεατές. Διόλου τυχαία στις πρόσφατες εκλογές μαυρίστηκαν αγρίως εξίσου παραδοσιακοί εκφραστές όλων των πρώην τάσεων.
Η διαφορά όμως από το 2004 σε σχέση με την τωρινή διαδικασία εκλογής προέδρου είναι ότι οι υποψηφιότητες τώρα είναι τουλάχιστον δύο που αντιμάχονται με πολύ σκληρό τρόπο. Αυτές οι δύο ομάδες φαίνεται πως δεν διακατέχονται από κάποια συγκεκριμένα πολιτικά χαρακτηριστικά ικανά να τους προσδώσουν ένα ιδεολογικό πρόσημο, καθώς συμφωνούν και οι δύο στην σοσιαλφιλελεύθερη ατζέντα, αλλά επιδιώκουν να επανιδρύσουν η κάθε μια για το δικό της σκοπό μια νέα πολιτική συμμαχία στους κόλπους της πάλαι ποτέ ενιαίας παράταξης.
Η διαδικασία δημοψηφίσματος για το ένα εκατομμύριο ψηφοφόρους που έχουν δικαίωμα εκλογής, θα στήσει κάλπες και θα διχάσει το σύνολο του κόσμου του ΠΑΣΟΚ από πάνω μέχρι κάτω και μέχρι το τελευταίο χωριό, και όχι μόνον ένα πυρήνα επαγγελματιών στελεχών και μελών. Από αυτήν την άποψη και ανεξάρτητα από το ποιος τελικά θα επικρατήσει, το φάσμα της ουσιαστικής διάσπασης (σε δύο σχεδόν ισοδύναμα μέρη) είναι το πιο πιθανό.
Το χαρακτηριστικό άλλωστε της αναμέτρησης είναι ένας πόλεμος ανάμεσα σε αυτούς που έχασαν το 2004 και σε αυτούς που έχασαν το 2007 σε μια εποχή που και οι δύο φαίνεται να βρίσκονται εκτός κοινωνικής και πολιτικής δυναμικής της παρούσας συγκυρίας. Και αυτό υπογραμμίζεται από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων που γίνονται αυτές τις μέρες όπου η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου του ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκει καμιά διαφορά ανάμεσα στο κόμμα αυτό και στην ΝΔ, ενώ συντριπτικά επίσης εμφανίζεται υπέρ μιας αριστερής στροφής του κόμματος. Αυτό δεν μπορεί παρά να πιστωθεί στο συνολικότερο πλαίσιο αριστερής στροφής στην κοινωνία που κατέγραψε η κάλπη στις 16 Σεπτεμβρίου.
Ταυτόχρονα στην ερώτηση για το ποιος πρέπει να γίνει πρόεδρος, οι Παπανδρέου και Βενιζέλος μοιράζουν σχεδόν ισόποσα τις θετικές απαντήσεις, χωρίς κανένας να μπορεί να εμφανίσει ένα διακριτό πλειοψηφικό προβάδισμα, ένα ρεύμα δηλαδή ενθουσιώδους στήριξης.
Με άλλα λόγια είτε με Γιωργάκη είτε με Βενιζέλο, ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ δεν διαθέτει καμία αυταπάτη ότι μπορεί να ανακοπεί η πορεία προς την καταστροφή λόγω της ταύτισης της πολιτικής τους με την ΝΔ, ενώ ταυτόχρονα προσβλέπει (άγνωστο πως και με ποια διαδικασία) προς τα αριστερά.
Και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τα όρια και την ανικανότητα των προσώπων, αλλά κυρίως με την συνολικότερη έλλειψη ιδεολογικής ταυτότητας του κόμματος. Αυτή με την σειρά της είναι αποτέλεσμα της απώλειας της κοινωνικής ηγεμονίας που εξέφραζε το ΠΑΣΟΚ στην ελληνική κοινωνία.
Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΤΩΡΙΝΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
Το παρελθόν του ΠΑΣΟΚ βέβαια είναι πλούσιο σε εσωκομματικές κρίσεις ήδη από τα γεννοφάσκια του. Η διαφορετικότητα της τωρινής κρίσης όμως, σε σχέση με κάθε άλλη, έχει την ρίζα της στο νέο κοινωνικό υπόβαθρο της συνολικότερης κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος. Αντανακλά με έναν διαθλασμένο τρόπο βαθύτερες κοινωνικές ανακατατάξεις και νέους συσχετισμούς κοινωνικών τάξεων, άσχετα εάν οι πολιτικοί πρωταγωνιστές της δεν μπορούν να διατυπώσουν ούτε μισή πειστική πολιτική κουβέντα για να τις εκφράσουν.
Από την μια η νεολαία της ΠΑΣΠ που δεν συγχωρεί το γεγονός ότι ο Γιωργάκης στήριζε μέχρι τελευταία στιγμή την αναθεώρηση του άρθρου 16 (ενώ ο Βενιζέλος ήταν κατά) πριν το φοιτητικό κίνημα τον υποχρεώσει σε αναδίπλωση, ενώ έβαλε ως επίσημη προμετωπίδα του προγράμματος του κόμματος την πριμοδότηση της ανασφάλιστης εργασίας των νέων εργαζομένων.
Από την άλλη ότι έχει απομείνει από την ΠΑΣΚΕ και την οργανωμένη επιρροή του ΠΑΣΟΚ στην εργατική τάξη και τους μισθωτούς του δημοσίου που τρομάζουν στην ιδέα ότι η επάνοδος των Σημιτικών υπό τον Βενιζέλο θα επαναφέρει στο προσκήνιο την πολιτική ατζέντα Γιαννίτση για την οποία άλλωστε είναι πανθομολογούμενο ότι το ΠΑΣΟΚ έχασε το 2004.
Υπό αυτήν την έννοια μπορούμε να πούμε ότι πίσω από την κρίση στο ΠΑΣΟΚ, αντανακλάται η συνολική κρίση του καπιταλισμού και εμφανίζονται ορισμένα από τα πολιτικά παράγωγα της.
Και κυρίως η διάσπαση παιδείας-εργασίας, που πρωτο-εμφανίστηκε πέρυσι με την αδυναμία συντονισμού των χώρων που δέχονταν την επίθεση των μέτρων της ΝΔ και αγωνίζονταν, καθώς και η διάσπαση νέων και παλιών εργαζομένων που επιχειρεί να κάνει η κυβέρνηση και το σύστημα βγάζοντας τα μαθήματα από την αποτυχημένη κατά μέτωπο επίθεση του 2001 με το νομοσχέδιο Γιαννίτση που έγινε εφʼ όλης της ύλης και σε όλους.
Ταυτόχρονα η συνολικότερη απουσία μιας ουσιαστικής ανάκαμψης του ΠΑΣΟΚ στις αγροτικές περιοχές της χώρας, είναι η τιμωρία όλων των αντιμαχόμενων μερίδων του ανεξαιρέτως, για την άθλια πολιτική του ΠΑΣΟΚ τα τελευταία χρόνια της διακυβέρνησης Σημίτη. Η προνομιακή απεύθυνση του ΠΑΣΟΚ στους αγρότες έχει προ πολλού παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Τα πράγματα είναι απλά. Το κόμμα αυτό που στηρίχτηκε στους αγρότες και έστελνε μετά τα ΜΑΤ να τους ξεφουσκώσουν τα λάστιχα των τρακτέρ τους, πήρε την απάντηση που του άρμοζε: και αυτοί με την σειρά τους, του «ξεφούσκωσαν» την εκλογική του δύναμη.
Στηρίζονταν στις ΔΕΚΟ τους εργαζόμενους με τα λευκά κολάρα που τους χάνει από την πολιτική ιδιωτικοποιήσεων που προώθησε πρώτο πριν την δεξιά.
Τέλος τα μικρομεσαία στρώματα της πόλης που πέρασαν όλη την κρίση της κατάρρευσης της χρηματιστηριακής φούσκας 1995-2000, γυρνάνε επιδεικτικά στο ΠΑΣΟΚ την πλάτη και κινούνται πολωτικά είτε για να προσχωρήσουν στη τακτική του μεσαίου χώρου της ΝΔ είτε για να στραφούν αριστερά. Ας δει κανείς τα αποτελέσματα στην Α’ Αθηνών που είναι χαρακτηριστικά.
Αυτό που φαίνεται πως καταρρέει λοιπόν δεν είναι αυτή ή άλλη τακτική, αυτός ή ο άλλος αρχηγός, αλλά η ίδια η πολιτική ηγεμονία του ΠΑΣΟΚ σε μια αδιάρρηκτη έως τώρα κοινωνική συμμαχία εργατών, αγροτών, μικρομεσαίων που αποτέλεσε την βάση ύπαρξης του. Εξ’ ου και η δυστοκία να εμφανιστεί ένας ιδεολογικός και πολιτικός πόλος με οραματικό στόχο που θα εμπνεύσει μια νέα κοινωνική συμμαχία.
Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
Η ίδια η ίδρυση και η γιγάντωση του ΠΑΣΟΚ τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια ήταν προϊόν τέτοιων βαθύτερων κοινωνικών συμμαχιών σε μια εποχή κοινωνικής ρευστότητας. Και οι κρίσεις στο κόμμα επίσης υπάρχουν από τα γεννοφάσκια του, χωρίς ωστόσο ποτέ να θέσουν σε αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη του.
Την εποχή του αντιδικτατορικού αγώνα και των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων, τόσο ο αέρας από τη διεθνή ριζοσπαστικοποίηση όσο και οι αλλαγές στην κοινωνική διαστρωμάτωση της χώρας στην φάση της ύστερης εκβιομηχάνισης της έθρεψαν το φαινόμενο του ΠΑΣΟΚ.
Η εκβιομηχάνιση και η αστυφιλία οδήγησαν από την μια στην εμφάνιση νέων μικρομεσαίων στρωμάτων στην πόλη και ενός φρέσκου βιομηχανικού προλεταριάτου – αγροτικής προέλευσης.
Οι νέοι μικρομεσαίοι καλούνταν να επανδρώσουν τόσο την παραγωγή όσο και κυρίως την κρατική και αυτοδιοικητική μηχανή. Οι ΔΕΚΟ γιγαντώνονται, η δημόσια παιδεία και υγεία επεκτείνονται, η τοπική αυτοδιοίκηση αποσπά από την κεντρική εξουσία πόρους και αρμοδιότητες.
Το βιομηχανικό προλεταριάτο πάλι διεκδικεί και πετυχαίνει την νομιμοποίηση του συνδικαλισμού και μισθολογικές παροχές, ενώ η πίεση του οδηγεί τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις σε μερικές κρατικοποιήσεις.
Παράλληλα η ριζοσπαστικοποίηση της πόλης οδηγούσε και το χωριό σε μια νέα ριζοσπαστικοποίηση. Το αστυνομικό κράτος της δεξιάς κατέρρεε μέσα στην γενική καταισχύνη, και οι αγρότες ανέπνεαν έναν πρωτόγνωρο αέρα ελευθερίας και εκφράζονταν πια με αυτοπεποίθηση επεκτείνοντας το συνεταιριστικό κίνημα. Μεταξύ 1974 και 1985 εφαρμόζεται και στην Ελλάδα με καθυστέρηση κάποιο κράτος πρόνοιας πάνω στο οποίο επικάθεται το ΠΑΣΟΚ την εποχή που στο αγγλοσαξονικό κόσμο ήδη από το 1979-80 αυτό θα αρχίσει να ξηλώνεται.
Στη νέα συμμαχία μικρομεσαίων, αγροτών και νέου προλεταριάτου το ΠΑΣΟΚ κυριαρχεί και εκτοπίζει την παραδοσιακή σταλινική Αριστερά ή οποία διατηρεί τις θέσεις της μόνο σε παραδοσιακά εργατικά στρώματα (οικοδόμοι, ναυτεργάτες) στην φοιτητική και μη-ενσωματωμένη ακόμη νεολαία και σε θύλακες παραδοσιακής επιρροής της στην περιφέρεια.
Ο λόγος που έγινε αυτό δεν είναι βέβαια άσχετος με την συνολικότερη πολιτική αίσθηση που η ίδια η σταλινική και ευρω-σταλινική αριστερά έδινε στην κοινωνία ως χώρος που φέρει βαριά ευθύνη για την ήττα του 1941-49, που πιάστηκε στο ύπνο το 1967, διασπάστηκε το 1968, ενώ προβοκατορολογούσε το 1973 στο Πολυτεχνείο. Αλλά επίσης συνδέεται και με τα φορμαλιστικά και δογματικά σχήματα που επικρατούσαν στην πολιτική θέση της είτε καθιστώντας την ανήμπορη να εμπνεύσει το φρέσκο προλεταριάτο με ένα νέο πολιτικό όραμα, είτε αποδεχόμενα άκριτα την «Αλλαγή» του ΠΑΣΟΚ και προσθέτοντας η ίδια τον εαυτό της στο λεγόμενο «άθροισμα των δημοκρατικών δυνάμεων» για την «Πραγματική Αλλαγή».
Είναι σε αυτήν την φάση που από μεριάς της αριστεράς κυριαρχούν τα ανιστόρητα ιδεολογήματα που χαρακτηρίζουν το ΠΑΣΟΚ ως σοσιαλδημοκρατικό εργατικό ρεφορμιστικό κόμμα, για να δικαιολογηθούν οι συνεργασίες μαζί του σε συνδικάτα και τοπική αυτοδιοίκηση, το άτυπο μορατόριουμ στην ταξική πάλη μεταξύ 1981-84, και η λαϊκομετωπική αντίληψη που κυριαρχεί έως το 1986 περίπου.
Να σημειώσουμε εδώ πως ευθύνες για την καλλιέργεια αυταπατών ως προς την φύση του ΠΑΣΟΚ (αν και σε μικρότερο βαθμό λόγω μεγέθους) έχουν και οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που είτε με την τακτική του αιώνιου εισοδισμού, είτε με τα κοινά μέτωπα σε σωματεία, είτε με την ψήφο στο ΠΑΣΟΚ «χωρίς αυταπάτες» του έδιναν αριστερό προφίλ που δεν είχε.
Η αλήθεια είναι ότι η ιδιόμορφη ανάπτυξη του ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να το κατατάξει στα εργατικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Τέτοια παράδοση σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, βγαλμένων μέσα από την σάρκα των συνδικάτων δεν είχε και ούτε ποτέ απέκτησε η Ελλάδα.
Το ΠΑΣΟΚ ήταν και είναι ένα αστικό ρεφορμιστικό κόμμα με έντονο το στοιχείο του λαϊκισμού στις γραμμές του που φτιάχτηκε για να συνενώσει αυτή την μεταπολιτευτική κοινωνική συμμαχία, στηριγμένο από την μια σε παραδοσιακούς πολιτικούς της πάλαι ποτέ αστικής προδικτατορικής Ένωσης Κέντρου, μαζί με μικροαστούς ριζοσπάστες πολιτικούς του Αντιδικτατορικού Αγώνα (ΠΑΚ) και μάζεψε και ότι μπορούσε από την παραδοσιακή αριστερά και τους εισοδιστές της ομάδας του Μιχάλη Ράπτη-Πάμπλο, σε επίπεδο στελεχών. Τα εργατικά σωματεία και η ΠΑΣΚΕ παρόλο που έπαιξαν κάποιον ρόλο στην διαμόρφωση του κόμματος, ουδέποτε κυριάρχησαν και καθόρισαν την φυσιογνωμία του κινήματος. Ήταν η ασαφής και θολή διαταξική συμμαχία των λεγόμενων «μη-προνομιούχων» που ριζοσπαστικοποιούσε την κοινωνία αυτή που κυριάρχησε και όχι κάποιο εργατικό, τρεϊντγιουνίστικο μοντέλο. Γι΄ αυτό εξάλλου και το ΠΑΣΟΚ ήταν εχθρικό στην Σοσιαλδημοκρατία και την πολεμούσε δυναμικά. Τον ενοποιητικό ρόλο στην πολιτική φυσιογνωμία έπαιζαν τα αντι-ιμπεριαλιστικά συνθήματα και η χαρισματική προσωποπαγή ηγεσία του Ανδρέα Παπανδρέου.
Η πρώτη διάσπαση που γνώρισε άλλωστε ήταν για αυτό το θέμα όταν το 1975 διαγράφτηκε η ομάδα των προερχομένων από την Δημοκρατική Άμυνα στελεχών (Κωνσταντόπουλος, Μερκούρη, Καράγιωργας), που ζητούσαν μια πιο ήπια σοσιαλδημοκρατική θέση έναντι της ΕΟΚ και του ΝΑΤΟ και συλλογικές καταστατικές διαδικασίες που έθεταν σε αμφισβήτηση τον Παπανδρέου. Και φυσικά έχασαν κατά κράτος φτιάχνοντας την Σοσιαλιστική Πορεία που κατέβηκε το 1977 αυτόνομα στις εκλογές αποσπώντας 0,77%, πριν επανακάμψουν στην πλειοψηφία τους στο ΠΑΣΟΚ.
Όπως έχασαν κατά κράτος και διαγράφτηκαν το 1976 οι εισοδιστές της ομάδας του Μιχάλη Ράπτη, που επιδίωκαν να μετεξελίξουν το ΠΑΣΟΚ σε ένα εργατικό κόμμα με επαναστατικό προσανατολισμό. Δέσμιοι των αυταπατών τους για την δυνατότητα του ΠΑΣΟΚ να μετατραπεί σε τέτοιο οι πιο πολλοί θα επιστρέψουν πίσω και θα συνεχίσουν την αδιέξοδη και αιώνια εισοδιστική τους τακτική.
ΟΙ ΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ
Με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, άρχισαν λίγο-λίγο να διαλύονται οι αυταπάτες και να αρχίζει η δυσφορία. Ιδιαίτερα αφού το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο δεν έβγαλε την χώρα από ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, αλλά ανανέωσε την συμφωνία παραμονής των Αμερικάνικων Βάσεων. Αλλά και το πρώτο μέτρο που πήρε ήταν η ψήφιση του Άρθρου 4 που έθετε περιορισμούς στις απεργίες. Οι τριγμοί μεταξύ 1981-85 ήταν αρκετοί και κατά βάση από αριστερά του ΠΑΣΟΚ (χωρίς να λείπουν και ορισμένες μεμονωμένες από τα δεξιά αποχωρήσεις όπως του Φωτήλα, του Χονδροκούκη κ.α.)
Από τα αριστερά αποχωρεί η Σοσιαλιστική Ένωση (Φίλιας που το 1989 θα συμμετέχουν στον Συνασπισμό), δημιουργείται η ΕΣΠΕ από τον Στάθη Παναγούλη αδερφό του Αλέκου Παναγούλη (αυτόνομη παρουσία το 1984-85, στο Συνασπισμό το 1989, στην Πολιτική Άνοιξη το 1993 πριν καταλήξει στην ΝΔ), το ΑΣΚΕ του Καργόπουλου στις παραμονές του Α’ συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ το 1984 ακριβώς δέκα χρόνια μετά την ίδρυση του (που συνεχίζει έως τις μέρες μας τον μοναχικό και αυτό-αναφορικό δρόμο του από την σκοπιά της νεκρανάστασης του παλαιού ΠΑΣΟΚ), η βραχύβια Ενότητα Μαρξιστών Σοσιαλιστών Ε.ΜΑ.Σ. (με στελέχη όπως ο κατοπινός συντάκτης της εφημερίδας «Επενδυτής» Ν. Φελέκης). Αποχωρεί επίσης ο Μαν. Δρεττάκης υπουργός του ΠΑΣΟΚ και προσεγγίζει το ΚΚΕ.
Ταυτόχρονα μαζικοποιούνται αριστερές φράξιες εντός του ΠΑΣΟΚ που επιχειρούν να το μεταρρυθμίσουν από τα μέσα όπως το «Ξεκίνημα» (τροτσκιστικής αναφοράς γύρω από την διεθνή τάση των Γκραντ και Γουντς), η ομάδα του «Φυλλαδίου» (με σταλινομαοϊκά χαρακτηριστικά), η αντιπολίτευση των εργατολόγων του ΠΑΣΟΚ (θαυμαστές του Γιουγκοσλάβικου μοντέλου της αυτοδιαχείρισης υπό την ηγεσία του Αλ. Μητρόπουλου, νυν εργατολόγου της ΓΣΕΕ) και κυρίως η τάση των λεγόμενων «Ιταλών» υπό τον Μιχ. Χαραλαμπίδη με την σκληρή αντι-ιμπεριαλιστική φρασεολογία (της οποίας ένα από τα πιο γνωστά στελέχη ο Αλ. Χρυσανθακόπουλος έγινε χρόνια μετά γνωστός και διαγράφτηκε ως «φρουτάκιας» πριν πολιτευτεί ανεπιτυχώς με το ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη στις τελευταίες εκλογές).
Την εποχή εκείνη όμως η μεγάλη εργατική και λαϊκή πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ ακόμη στηρίζει το κόμμα γι' αυτό και αυτές οι διασπάσεις δεν αποσπούν κάποιο ικανό αριθμό στελεχών και μελών. Αυτό αφενός διότι ακόμη το κράτος πρόνοιας συνεχίζει να επεκτείνεται, αφετέρου γιατί τόσο το ΚΚΕ όσο και το ΚΚΕ εσωτ. βρίσκονται σε μορατόριουμ με την κυβέρνηση.
Συνεπώς δεν υπάρχει μια μαζική ελκτική αριστερή εναλλακτική λύση. Ακόμη και η πάλαι ποτέ κραταιά εξωκοινοβουλευτική αριστερά του μαοϊκού χώρου, έχει αποψιλωθεί από το ΠΑΣΟΚ από στελέχη και από επιρροή και έχει κατακερματιστεί σε ομάδες που τρώγονται μεταξύ τους.
Ωστόσο η ποιοτική τομή θα έρθει το 1986 με την στροφή στην πολιτική λιτότητας και την υπουργοποίηση Σημίτη. Θα συντελεστεί μια μαζική διάσπαση των συνδικαλιστικών στελεχών της ΠΑΣΚΕ που θα καταφέρουν να πάρουν και την πλειοψηφία της ΓΣΕΕ (Πιπεριάς, Κοκκινοβασίλης, Μίχας κα.). Για πρώτη φορά το ΠΑΣΟΚ στρέφεται ευθέως ενάντια στην εργατική του βάση και με δικαστικό πραξικόπημα θα ορίσει νέα ηγεσία στην ΓΣΕΕ.
Οι αποχωρήσαντες θα μετατραπούν σε κόμμα με την ονομασία Σοσιαλιστική Συνδικαλιστική Εργατική Κίνηση (ΣΣΕΚ) με σημαντική επιρροή σε ΔΕΗ, ΟΤΕ και λοιπές ΔΕΚΟ καθώς και σε αρκετά εργοστάσια και θα επιχειρήσουν να κάνουν μέτωπο με την αριστερά. Είναι εκείνη την εποχή που η αριστερά θα χάσει μια τεράστια ευκαιρία να αποκτήσει πρόσβαση στο φρέσκο προλεταριάτο της μεταπολίτευσης καθώς τότε αρχίζει να κυριαρχεί στις γραμμές της η λογική των υπόγειων συνεργασιών με την ΝΔ του Μητσοτάκη (ήδη από τις δημοτικές εκλογές του 1986), πολιτική που θα κορυφωθεί με την δημιουργία του ενιαίου ΣΥΝ το 1988 και την Τζαννετακειάδα του 1989.
Έτσι το ΣΣΕΚ θα επιστρέψει πίσω στο ΠΑΣΟΚ στις αρχές της δεκαετίας του 90, ελέω σταλινισμού και ταξικής συνεργασίας. Την ίδια τύχη θα έχει και το μικρό Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΣΚ του Γεράσιμου Αρσένη που διασπάστηκε το 1987 (στις εκλογές του 1989 πήρε 0,3%), όπως και μεμονωμένες προσωπικότητες όπως οι πρώην υπουργοί Λάζαρης, Γιώτας, Κακλαμανάκη που αρχικά βρέθηκαν από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΝ το 1988 διαμαρτυρόμενοι, για τη δεξιά πολιτική του κόμματος και την Κωσκωτειάδα, αλλά μετά την Τζανετακειάδα και την Οικουμενική κυβέρνηση επανέκαμψαν στο ΠΑΣΟΚ. Παραπλήσια πορεία έχει και ο πρώην υπουργός Αντ. Τρίτσης που αποχωρεί το 1988 δημιουργεί το Ελληνικό Ριζοσπαστικό Κίνημα Ε.Ρ.Κ. (0,2% στις εκλογές του 1989) και μετά από δύο χρόνια εκλέγεται δήμαρχος Αθήνας από την ΝΔ).
Παρασκευή 5 Οκτωβρίου 2007
ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Ανάλγητη κυβέρνηση απέναντι σε παιδιά και εργαζόμενους
ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Ανάλγητη κυβέρνηση απέναντι σε παιδιά και εργαζόμενους
Αύξηση 28% στα τροφεία των βρεφονηπιακών σταθμών της «Παιδικής Στέγης»
Αν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου και λίγες μέρες μετά από τη λήξη της η κυβέρνηση δεν διστάζει να τσαλακώσει την όποια εικόνα κοινωνικού κράτους είχε καλλιεργήσει, μπορεί να φανταστεί κανείς τι μας επιφυλάσσει για τη συνέχεια. Ο λόγος για την «Παιδική Στέγη».
ΣΤΡΑΤΟΣ ΒΟΥΡΑΖΕΡΗΣ
http://politikokafeneio.com
Ιδρυμα εποπτευόμενο από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, υπό την ευθύνη του οποίου λειτουργούν πέντε βρεφονηπιακοί σταθμοί στην Αθήνα και τον Πειραιά.
Καταμεσής λοιπόν του καλοκαιριού, υπουργείο και ΔΣ του ιδρύματος δηλώνουν τις προθέσεις τους να βάλουν λουκέτο στους βρεφονηπιακούς σταθμούς λόγω οικονομικών δυσκολιών. Η άμεση αντίδραση των γονέων και των 56 εργαζομένων στους σταθμούς έβαλαν φραγμό στις προθέσεις της κυβέρνησης. Μάλιστα, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, διά στόματος του υφυπουργού Γ. Κωνσταντόπουλου, σε μία προσπάθεια να αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα που είχε δημιουργήσει, υποσχέθηκε γενναία χρηματοδότηση των σταθμών όπως επίσης και δωρεάν τροφεία σε τρίτεκνες, πολύτεκνες, μονογονεϊκές οικογένειες, σε οικογένειες με ένα ανάπηρο παιδί και οικογένειες με εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας.
Επίσης, στα τέλη του περασμένου Ιούλη, ο υφυπουργός Γ. Κωνσταντόπουλος κάλεσε τους γονείς να ορίσουν εκπρόσωπο στο στο ΔΣ του ιδρύματος, που δεν προβλεπόταν μέχρι τότε. Οι γονείς εντός 24(!) ωρών ανταποκρίθηκαν στο αίτημα του υπουργείου και περίμεναν πως εντός του καλοκαιριού θα κληθούν να συμμετάσχουν σε συνεδρίαση του ΔΣ προκειμένου να θέσουν τα αιτήματά τους σχετικά με τη λειτουργία των σταθμών.
Αντ’ αυτού, στις αρχές Σεπτέμβρη ανακοινώθηκε στους γονείς, η απόφαση του ΔΣ της «Παιδικής Στέγης» (άγνωστο πότε συνεδρίασε), με τις ευλογίες του υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με την οποία προχώρησε σε αύξηση των τροφείων κατά 60 ευρώ για κάθε παιδί, ανεβάζοντας το συνολικό ύψος των τροφείων στα 270 ευρώ. Στους πέντε βρεφονηπιακούς σταθμούς της «Παιδικής Στέγης», φιλοξενούνται κατά προτεραιότητα βρέφη και νήπια προερχόμενα από φτωχές οικογένειες εργαζομένων, μονογονεϊκές οικογένειες, πολύτεκνες οικογένειες. Εύλογο λοιπόν το ερώτημα που έθεσε η Ν. Πατεράκη – εκπρόσωπος των γονέων από τον Παπαστράτειο Σταθμό του Πειραιά – σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν στις 10/9 πώς είναι δυνατόν να αντέξει οικονομικά μία άγαμη εργαζόμενη μητέρα με μισθό 600 ευρώ, όταν είναι αναγκασμένη να δίνει το μισό μηνιάτικο στο σταθμό.
Οι γονείς με τη συμπαράσταση των εργαζομένων στους σταθμούς εξέφρασαν από την πρώτη στιγμή την αντίθεσή τους στην απόφαση αύξησης των τροφείων και την πρόθεσή τους να μην προχωρήσουν στην καταβολή των τροφείων μέχρι την ανάκληση της απόφασης. Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν κάλεσαν την κυβέρνηση και το ΔΣ να ανακαλέσουν την απόφασή τους και απαίτησαν από το υπουργείο Υγείας να καλύψει την πραγματική δαπάνη λειτουργίας των σταθμών. Επίσης, κάλεσαν την πολιτική ηγεσία του υπουργείου να προχωρήσει στην ικανοποίηση των υποσχέσεών της για συμμετοχή εκπροσώπου των γονέων στο ΔΣ του Ιδρύματος και για δωρεάν τροφεία σε ειδικές κατηγορίες οικογενειών.
Η κυβέρνηση, διά των εκπροσώπων της στο υπουργείο Υγείας, όχι μόνο έκλεισε τα αυτιά της στα αιτήματα γονέων και εργαζομένων, αλλά δύο μέρες μετά τις εκλογές – την προπροηγούμενη Τρίτη – ανακοίνωσε (προφορικά) την απόλυση μίας βρεφονηπιοκόμου από το σταθμό του Κερατσινίου («Κρόσφιλντ»), στον οποίο η συγκεκριμένη εργαζόμενη ασκούσε καθήκοντα διευθύντριας. Μπροστά στην αποφασιστικότητα και τη μαχητικότητα γονέων και εργαζομένων η κυβέρνηση υποχώρησε από την απόφασή της για την απόλυση της βρεφονηπιοκόμου.
Η περίπτωση του ιδρύματος «Παιδική Στέγη» φαίνεται ότι αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα για το πώς εννοεί η κυβέρνηση την «κοινωνική πολιτική». Με απλά λόγια «όποιος έχει να πληρώσει, θα έχει πρόσβαση σε αυτή». Και μάλιστα, το ύψος της εισφοράς, όπως προκύπτει και από την πρόθεση της κυβέρνησης για αύξηση κατά 28% στα τροφεία των σταθμών, δεν θα αποτελεί μια συμβολική συνδρομή, αλλά θα ανέρχεται στο ύψος του κοστολογημένου αντιτίμου της παρεχόμενης υπηρεσίας.
Η πρόταση για πέρασμα των συγκεκριμένων σταθμών στη δικαιοδοσία των δήμων, φαντάζει ρεαλιστική στα μάτια εργαζομένων και γονιών, αλλά και αποδεκτή από τους δήμους (σχετικές τοποθετήσεις δημάρχων Πειραιά και Κερατσινίου). Όμως η επιχειρηματική λειτουργία των ΟΤΑ δεν φαίνεται να εξασφαλίζει τη λειτουργία των σταθμών με κριτήρια τις ανάγκες των φτωχών οικογενειών που στέλνουν τα παιδιά τους εκεί.
Σχετικά με το…εύλογο ερώτημα για το «πού θα βρεθούν τα λεφτά για τη λειτουργία των σταθμών», η καλύτερη απάντηση δόθηκε από την Ε. Γκίκα, εκπρόσωπο των γονέων στο σταθμό «Κυνοσάργους»: Να κάνετε περικοπές στις μίζες των ομολόγων.
Αύξηση 28% στα τροφεία των βρεφονηπιακών σταθμών της «Παιδικής Στέγης»
Αν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου και λίγες μέρες μετά από τη λήξη της η κυβέρνηση δεν διστάζει να τσαλακώσει την όποια εικόνα κοινωνικού κράτους είχε καλλιεργήσει, μπορεί να φανταστεί κανείς τι μας επιφυλάσσει για τη συνέχεια. Ο λόγος για την «Παιδική Στέγη».
ΣΤΡΑΤΟΣ ΒΟΥΡΑΖΕΡΗΣ
http://politikokafeneio.com
Ιδρυμα εποπτευόμενο από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, υπό την ευθύνη του οποίου λειτουργούν πέντε βρεφονηπιακοί σταθμοί στην Αθήνα και τον Πειραιά.
Καταμεσής λοιπόν του καλοκαιριού, υπουργείο και ΔΣ του ιδρύματος δηλώνουν τις προθέσεις τους να βάλουν λουκέτο στους βρεφονηπιακούς σταθμούς λόγω οικονομικών δυσκολιών. Η άμεση αντίδραση των γονέων και των 56 εργαζομένων στους σταθμούς έβαλαν φραγμό στις προθέσεις της κυβέρνησης. Μάλιστα, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, διά στόματος του υφυπουργού Γ. Κωνσταντόπουλου, σε μία προσπάθεια να αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα που είχε δημιουργήσει, υποσχέθηκε γενναία χρηματοδότηση των σταθμών όπως επίσης και δωρεάν τροφεία σε τρίτεκνες, πολύτεκνες, μονογονεϊκές οικογένειες, σε οικογένειες με ένα ανάπηρο παιδί και οικογένειες με εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας.
Επίσης, στα τέλη του περασμένου Ιούλη, ο υφυπουργός Γ. Κωνσταντόπουλος κάλεσε τους γονείς να ορίσουν εκπρόσωπο στο στο ΔΣ του ιδρύματος, που δεν προβλεπόταν μέχρι τότε. Οι γονείς εντός 24(!) ωρών ανταποκρίθηκαν στο αίτημα του υπουργείου και περίμεναν πως εντός του καλοκαιριού θα κληθούν να συμμετάσχουν σε συνεδρίαση του ΔΣ προκειμένου να θέσουν τα αιτήματά τους σχετικά με τη λειτουργία των σταθμών.
Αντ’ αυτού, στις αρχές Σεπτέμβρη ανακοινώθηκε στους γονείς, η απόφαση του ΔΣ της «Παιδικής Στέγης» (άγνωστο πότε συνεδρίασε), με τις ευλογίες του υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με την οποία προχώρησε σε αύξηση των τροφείων κατά 60 ευρώ για κάθε παιδί, ανεβάζοντας το συνολικό ύψος των τροφείων στα 270 ευρώ. Στους πέντε βρεφονηπιακούς σταθμούς της «Παιδικής Στέγης», φιλοξενούνται κατά προτεραιότητα βρέφη και νήπια προερχόμενα από φτωχές οικογένειες εργαζομένων, μονογονεϊκές οικογένειες, πολύτεκνες οικογένειες. Εύλογο λοιπόν το ερώτημα που έθεσε η Ν. Πατεράκη – εκπρόσωπος των γονέων από τον Παπαστράτειο Σταθμό του Πειραιά – σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν στις 10/9 πώς είναι δυνατόν να αντέξει οικονομικά μία άγαμη εργαζόμενη μητέρα με μισθό 600 ευρώ, όταν είναι αναγκασμένη να δίνει το μισό μηνιάτικο στο σταθμό.
Οι γονείς με τη συμπαράσταση των εργαζομένων στους σταθμούς εξέφρασαν από την πρώτη στιγμή την αντίθεσή τους στην απόφαση αύξησης των τροφείων και την πρόθεσή τους να μην προχωρήσουν στην καταβολή των τροφείων μέχρι την ανάκληση της απόφασης. Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν κάλεσαν την κυβέρνηση και το ΔΣ να ανακαλέσουν την απόφασή τους και απαίτησαν από το υπουργείο Υγείας να καλύψει την πραγματική δαπάνη λειτουργίας των σταθμών. Επίσης, κάλεσαν την πολιτική ηγεσία του υπουργείου να προχωρήσει στην ικανοποίηση των υποσχέσεών της για συμμετοχή εκπροσώπου των γονέων στο ΔΣ του Ιδρύματος και για δωρεάν τροφεία σε ειδικές κατηγορίες οικογενειών.
Η κυβέρνηση, διά των εκπροσώπων της στο υπουργείο Υγείας, όχι μόνο έκλεισε τα αυτιά της στα αιτήματα γονέων και εργαζομένων, αλλά δύο μέρες μετά τις εκλογές – την προπροηγούμενη Τρίτη – ανακοίνωσε (προφορικά) την απόλυση μίας βρεφονηπιοκόμου από το σταθμό του Κερατσινίου («Κρόσφιλντ»), στον οποίο η συγκεκριμένη εργαζόμενη ασκούσε καθήκοντα διευθύντριας. Μπροστά στην αποφασιστικότητα και τη μαχητικότητα γονέων και εργαζομένων η κυβέρνηση υποχώρησε από την απόφασή της για την απόλυση της βρεφονηπιοκόμου.
Η περίπτωση του ιδρύματος «Παιδική Στέγη» φαίνεται ότι αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα για το πώς εννοεί η κυβέρνηση την «κοινωνική πολιτική». Με απλά λόγια «όποιος έχει να πληρώσει, θα έχει πρόσβαση σε αυτή». Και μάλιστα, το ύψος της εισφοράς, όπως προκύπτει και από την πρόθεση της κυβέρνησης για αύξηση κατά 28% στα τροφεία των σταθμών, δεν θα αποτελεί μια συμβολική συνδρομή, αλλά θα ανέρχεται στο ύψος του κοστολογημένου αντιτίμου της παρεχόμενης υπηρεσίας.
Η πρόταση για πέρασμα των συγκεκριμένων σταθμών στη δικαιοδοσία των δήμων, φαντάζει ρεαλιστική στα μάτια εργαζομένων και γονιών, αλλά και αποδεκτή από τους δήμους (σχετικές τοποθετήσεις δημάρχων Πειραιά και Κερατσινίου). Όμως η επιχειρηματική λειτουργία των ΟΤΑ δεν φαίνεται να εξασφαλίζει τη λειτουργία των σταθμών με κριτήρια τις ανάγκες των φτωχών οικογενειών που στέλνουν τα παιδιά τους εκεί.
Σχετικά με το…εύλογο ερώτημα για το «πού θα βρεθούν τα λεφτά για τη λειτουργία των σταθμών», η καλύτερη απάντηση δόθηκε από την Ε. Γκίκα, εκπρόσωπο των γονέων στο σταθμό «Κυνοσάργους»: Να κάνετε περικοπές στις μίζες των ομολόγων.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)