- Kαιρός
να σταματήσει η φάρσα της ελληνικής διάσωσης
Μέσα στην κατεστημένη γερμανική λογική του, βάσει της οποίας θεωρεί ότι η ελληνική κυβέρνηση τάχα δεν εφαρμόζει τις περί λιτότητας υποσχέσεις της και ότι πάντα θα υπάρχουν κάποιοι "αετονύχηδες" που θα ξεφεύγουν, το άρθρο του Γερμανού σχολιαστή ομολογεί ότι η πολιτική της Ε.Ε. επιδεινώνει το χρέος, ότι η μόνη λύση είναι η διαγραφή του, ενώ εμμέσως παραδέχεται ότι πολιτικά έχει φτάσει η κατάσταση σε ένα επικίνδυνο όριο. Βεβαίως, η λύση είναι η γνωστή: Να πληρώσουν οι εργαζόμενοι της Ευρώπης και όχι οι τράπεζες... Τα δυο τελευταία χρόνια η Ελλάδα διαπληκτίζεται με τα κράτη της Ευρωζώνης και με το ΔΝΤ για την αποκαλούμενη “διάσωσή” της. Τα μέτρα λιτότητας συμφωνήθηκαν, δόθηκαν χρήματα και οι ιδιώτες πιστωτές αναγκάστηκαν να δεχτούν “εθελούσια” κουρέματα χρεών. Παρ' όλα αυτά, η Ελλάδα βρίσκεται σε ακόμη χειρότερη κατάσταση σήμερα από ό,τι προ διετίας. Η οικονομία της συρρικνώνεται, η αναλογία χρέους προς το ΑΕΠ αυξάνεται, η χώρα και οι τράπεζές της έχουν αποκοπεί από τις αγορές κεφαλαίου. Και δεν υπάρχει το παραμικρό σημάδι βελτίωσης της κατάστασης. Κάτι πήγε πολύ στραβά μ' αυτή τη διάσωση.
Όμως, φαίνεται σαν να μην το έχει αντιληφθεί κανένας από τους πρωταγωνιστές. Συνεχίζουν να διαπραγματεύονται σαν να είναι όλα φυσιολογικά, αφήνουν να περνά το ένα “τελεσίγραφο” μετά το άλλο και μονίμως δεν καταλαβαίνουν ότι οι συζητήσεις τους έχουν αρχίσει να γίνονται ένα θέατρο του παραλόγου. Θα ήταν πολύ καλύτερα να τελειώνει αυτή η φάρσα.
Επί εβδομάδες, η ελληνική κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους ιδιώτες πιστωτές και την τρόικα για ένα δεύτερο πακέτο διάσωσης. Αλλά είναι ήδη σαφές ότι αυτό το πακέτο δεν θα σώσει τη χώρα. Απλώς θα καθυστερήσει τη χρεοκοπία και θα φέρει νέες δοκιμασίες για τον ελληνικό πληθυσμό.
Είναι καιρός πια να παραδεχτούν οι πολιτικοί ότι η στρατηγική του καρότου και του μαστίγιου έχει αποτύχει. Η ιδέα ότι η χώρα μπορεί να απαλλαχθεί από το χρέος της μέσω προγραμμάτων λιτότητας και υποσχέσεις για βοήθεια συνοδευόμενες από όρους δεν πρόκειται να φέρει αποτελέσματα. Δεν θα φέρει αποτελέσματα ακόμη κι αν οι ιδιώτες πιστωτές διαγράψουν μέρος του χρέους.
Αθετημένες υποσχέσεις
Επί μήνες, οι πολιτικοί της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και οι υποτιθέμενοι διασώστες στο Βερολίνο, το Παρίσι και τις Βρυξέλλες αυταπατώνται. Κάθε τελικό, υποτίθεται,πακέτο διάσωσης ακολουθείται από άλλο ένα , και οι υποσχέσεις περί λιτότητας δεν τηρούνται.
Αυτό έχει να κάνει με εσωτερικούς πολιτικούς υπολογισμούς. Η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Ν. Σαρκοζί πρέπει να μεταφέρουν στους ψηφοφόρους τους το μήνυμα ότι ελέγχουν την κατάσταση και ιδίως τους Έλληνες και η κυβέρνηση της Αθήνας πρέπει για λόγους αυτοσυντήρησης να περιορίσει τα βάρη προς το λαό όσο γίνεται.
Γι' αυτό και οι δύο πλευρές δίνουν συνεχώς υποσχέσεις που όλοι γνωρίζουν ότι δεν θα τηρήσουν. Το τρέχον πακέτο διάσωσης, π.χ., που επισήμως συμφωνήθηκε στη σύνοδο κορυφής του περασμένου Οκτωβρίου, πρέπει να αυξηθεί γιατί εν τω μεταξύ και οι απαιτήσεις αυξήθηκαν.
Η ελληνική οικονομία συρρικνώνεται πιο γρήγορα από όσο υπολογιζόταν. Και το πρόγραμμα λιτότητας που ενέκρινε η Ελλάδα κάτω από την πίεση των εταίρων της στην Ευρωζώνη δεν εκπληρώνει τις προσδοκίες. Δεν είναι ν' απορεί κανείς, επειδή τα 50 δισ. από τα 78 των εξοικονομήσεων που συνδέονταν με τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις δεν απέφεραν τα προσδοκώμενα κέρδη. Ήταν αναμενόμενο.
Αέρας κοπανιστός
Η αλήθεια είναι πως για όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές , των Γερμανών συμπεριλαμβανομένων, έπρεπε να είναι προφανές ότι τα στοιχεία αυτά ήταν αέρας κοπανιστός. Ποιος επενδυτής θα έδινε τόσο πολλά χρήματα για να επενδύσει σε μια χώρα που, στο ορατό μέλλον, θα είναι βυθισμένη σε σοβαρή οικονομική ύφεση;
Οι υποτιθέμενες προσπάθειες διάσωσης κορυφώθηκαν με τις τελευταίες γερμανικές προτάσεις. Στη γερμανική κυβέρνηση θα άρεσε να στείλει έναν “επίτροπο προϋπολογισμού” στην Αθήνα για να παρακολουθεί τους Έλληνες. Αν δεν αποδώσει αυτό, τότε οι Γερμανοί θέλουν να κατάσχουν τους ελληνικούς λογαριασμούς, αν δεν αποπληρώσει η Ελλάδα τα χρέη της μέσω ενός λογαριασμού μεσεγγύησης.
Οι προτάσεις αυτές προκάλεσαν δικαιολογημένα αποτροπιασμό. Εκτός από την ταπείνωση που συνεπάγονται, η Αθήνα σίγουρα θα έβρισκε τρόπο να τα παρακάμψει. Στο τέλος, η Γερμανία θα κατέληγε να μετατρέψει μια ολόκληρη χώρα σε εχθρό της, χωρίς να έχει κερδίσει τίποτα.
Η Ελλάδα πρέπει να χρεοκοπήσει
Ίσως, οι διασώστες της Ελλάδας και στις δύο πλευρές του τραπεζιού διαπραγμάτευσης θα έπρεπε να είναι ειλικρινείς, έτσι για αλλαγή. Ιδού η αλήθεια: Για να μπορέσει η χώρα να μειώσει το βουνό του χρέους της και κάποια στιγμή να μπορέσει να δανειστεί πάλι από τις κεφαλαιαγορές, χρειάζεται συνολικό κούρεμα του χρέους. Με άλλα λόγια πρέπει να χρεοκοπήσει.
Και δεν είναι μόνο οι ιδιώτες που θα πρέπει να απεμπολήσουν μεγάλο μέρος των εκκρεμών ελληνικών χρεών, αλλά και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αυτό θα ήταν ακριβό για τους φορολογούμενους σε όλη την Ευρώπη και επίσης ριψοκίνδυνο οικονομικά. Πράγματι, ουδείς γνωρίζει τις συνέπειες μιας ελληνικής χρεοκοπίας για τις άλλες χώρες που μαστίζει η κρίση, όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία ή η Ιταλία. Αλλά τουλάχιστον αυτή θα ήταν μια έντιμη λύση.
Βέβαια, τα πράγματα δεν θα σταματούσαν εδώ. Τα κράτη της Ευρωζώνης θα έπρεπε να δημιουργήσουν μια μεγάλη ζώνη προστασίας γύρω από τις άλλες χώρες που βρίσκονται σε κρίση για να αποφύγουν τη μετάδοση. Θα έπρεπε να βοηθήσουν μερικές τράπεζες που θα έχουν προβλήματα ως αποτέλεσμα της μείωσης του χρέους. Και θα έπρεπε να παράσχουν στην Ελλάδα μια πραγματική ευκαιρία να ξανασταθεί στα πόδια της και να αρχίσει να μεγεθύνει την οικονομία της με τις δικές της δυνάμεις – με άλλα λόγια ένα άλλο σχέδιο Μάρσαλ.
Όλα αυτά θα ήταν πολύ ακριβά και οι Γερμανοί φορολογούμενοι θα αναγκάζονταν να κάνουν αυτό που φοβούνταν από την πρώτη στιγμή – να πληρώσουν για την Ελλάδα. Αλλά αυτή η λύση έχει δύο μεγάλα πλεονεκτήματα. Οι πληρωμές θα ήταν περιορισμένου χρόνου και θα βοηθούσαν πραγματικά την Ελλάδα.
Και σε αντίθεση με όλα τα μέτρα των μέχρι τώρα διαπραγματεύσεων, αυτό θα άξιζε να ονομάζεται πακέτο διάσωσης.
-
Stefan Kaiser Der Spiegel
